Of….
hoe is het hout uit een boom gezaagd.

De blog van gisteren moet ik toch echt even corrigeren.
Ik heb hem zelf geschreven maar wat ik bedoelde was
dat de foto’s niet echt heel spannend waren.

De avonturen om aan de juiste spijkers en hout te komen
zijn dat wel.

Ik ben blij met de messing spijkers maar de grote spijkers
hebben niet de juiste maat.
Die kan ik niet vinden.
Bouwmarkten verkopen geen messing spijkers.
Alleen vermessingd.

Ik heb messing spijkers nodig omdat die zacht genoeg zijn om zelf
te bewerken en omdat op deze manier al het beslag straks
dezelfde kleur heeft op het boek.
De twee zakjes komen dan ook van twee verschillende webshops.

Het hout was een ander avontuur.
Na tips van collega boekbinders heb ik het gekocht bij Masave,
een fijnhouthandel in Zwolle.
Ik beken: ik heb helemaal geen verstand van hout.
Ik dacht: ik koop twee plankjes eikenhout.

Even de werkelijkheid (Joost de Vree):

Kwartiers gezaagd hout is hout waarbij de boomstam eerst overlangs in vieren wordt gezaagd en daarna worden uit elk “kwartier” zó planken gezaagd dat de groeiringen (jaarringen) haaks op het oppervlak van de planken staan. De groeiringen vertonen zich op deze manier als evenwijdige lijnen.

 

Zuiver kwartiersgezaagd is het ideale geval van loodrecht op de jaarringen, dus naar het hart van de stam. Bij een plank van zuiver kwartiersgezaagd hout zijn de jaarringen niet alleen zichtbaar als (vrijwel) evenwijdige lijnen, maar bevinden de jaarringen aan bovenzijde en onderzijde van de plank zich op vrijwel dezelfde plaats.

Zuiver kwartiersgezaagd wordt ook radiaal gezaagd of (bij grenen/dennenhout) rift gezaagd genoemd.

 

Bij vals kwartiersgezaagd hout zijn de jaarringen zichtbaar als (vrijwel) evenwijdige lijnen, maar de bovenzijde van zo’n plank verschilt van de onderzijde. De kans op kromtrekken van een vals kwartiersgezaagde plank is groter dan van een zuiver kwartiersgezaagde plank.

Voor toepassingen waarbij de waterdichtheid zeer belangrijk is, wordt zuiver kwartiersgezaagd hout toegepast, zoals bij scheepsvloeren en houten badkuipen. Delaminatie van het hout bij de jaarringen (verschil vroeg en laat hout, ringscheur, “raising grain”) komt bij zuiver kwartiersgezaagd hout minder vaak voor.

 

Kwartierse planken krimpen voornamelijk in de dikte omdat de krimp met de groeiring mee tweemaal zo groot is als de krimp in radiale richting. Daarom is kwartiers hout, na rift gezaagd, technisch het beste: het vervormt het minst (trekt niet snel krom). Toch wordt er niet veel kwartiers hout gezaagd: dosse zagen geeft een hoger rendement uit een stam (meer brede planken).

Vandaag ontdekte ik dat ik ‘kwartiersgezaagd eiken’ had moeten vragen
De vraag is dus: wat heb ik nu gekocht?
Dat weet ik niet precies.
Ik heb geen kwartiersgezaagd hout gevraagd.
Daar had ik nog nooit van gehoord.

Ik ga dus uitzoeken wat ik precies gekocht heb.

Intussen, in foto’s:

Dit zijn de verschillende manieren van zagen: dosse, vals kwartiers of zuiver kwartiers.

Dat ziet er niet ‘dosse’ uit.

Maar ‘zuiver kwartiers’? Ik zou denken eerder ‘vals kwartiers’.

Deze tekening geeft een beeld van hoe dat zagen dan verlopen kan.

Saai? Echt niet!