Handen schudden in tijden van corona, ja of nee?

Foto: Shutterstock

Foto: Shutterstock .

Een hand geven is zo gewoon. Maar de angst voor verspreiding van het coronavirus zorgt voor nieuwe begroetingsrituelen.

Is dat wel nodig?

To shake, or not to shake, that is the question.

Handen schudden. Bij de evangelische gemeente zijn ze er doorgaans dol op. Bas Krins, directeur Senbis Polymer Innovations te Emmen, tevens bijbelvast christen, signaleerde het vorig jaar al op zijn blog: bij binnenkomst in de kerk, bij het begroeten van bekende kerkgangers voor aanvang van de dienst, ja, zelfs tijdens die dienst wordt regelmatig opgeroepen de handen van iemand naast, voor of achter je te grijpen. Handen schudden, men kan er niet genoeg van krijgen, stelde hij ironisch vast.

Deze week bezocht hij zijn kerk, de Vrije Baptistengemeente in Klazienaveen. Geen hand werd geschud.

Hoe begroet je elkaar in tijden van corona?

Pak maar m’n hand, zingen Nick en Simon. Want handen pakken staat voor intimiteit, contact en vertrouwen. Hele cursussen kun je volgen op het geven van een correcte handdruk – niet te dominant, niet te slap – omdat die handdruk je identiteit verraadt.

Maar nu het coronavirus onder ons is, en de angst voor besmetting daar, is die handdruk onderwerp van discussie. De hand, zo blijkt uit onderzoek, is een smerig ding. Je wilt niet weten hoeveel bacteriën erop zitten. En wie in zijn hand hoest, en corona onder de leden heeft, zou het druppelvirus over kunnen brengen via de handdruk.

Handen schudden mag best van het RIVM. Als je ze maar vaak wast.

Zeepschaarste

Nou, dat hebben ze bij drogisterij Kruidvat aan de Westerhaven in Groningen geweten. De schappen met Dettol- en Unicura-handzeep zijn leeg. Desinfecterende gel? Was binnen twee uur weg. ,,Zodra iemand met een vragende blik op ons afkomt, weten we al wat hij wil hebben: desinfecterende gel’’, zegt winkelmanager Monique Keizer. ,,Maar het is niet aan te slepen.’’

Mensen zijn wel beducht op besmetting, zegt ze. ,,Als er iemand in de rij staat te hoesten, doen veel mensen toch een pasje opzij.’’

To shake or not to shake ; iedereen maakt zijn eigen afweging. Dat was deze week te zien in de gemeenteraad van Stadskanaal. PvdA’s Grietje Schipper, doorgaans goed voor een stevige handdruk, sloeg het deze keer over. Safety first . Griffier Koen Willems vouwde hartelijk zijn beide handen om die van José Schrör om haar welkom te heten na haar afwezigheid, terwijl raadslid Erik Bieze een boks uitdeelde.

De boks is oké. In Amerika mogen de basketballers wel een boks geven, maar geen high five, besloot de NBA. Maar de basketballers van Donar in Groningen doen er niet ingewikkeld over. ,,Wij volgen de richtlijnen van het NOC-NSF’’, zegt teammanager Hans Besselink. ,,Je kunt wel zeggen dat de spelers elkaar geen high five meer mogen geven, maar ze spelen allemaal met dezelfde bal, dus wat heeft dat voor zin? Maar wat we momenteel niet doen, is het publiek een high five geven na afloop, omdat een besmetting in zo’n grote groep lastiger te traceren zou zijn.’’

Wuhan Shake

Wat je moet doen zonder handdruk, daarover verschillen de inzichten wereldwijd. China adviseert het gong-shao gebaar, waarbij iemand een vuist maakt in zijn andere hand. De gezondheidsminister van Australië beveelt de schouderklop aan. Populair alternatief is de Wuhan Shake. Op internetfilmpjes kun je zien hoe dat moet: eerst je linkervoet tegen de rechter binnenkant van de begroeter, dan dezelfde beweging van rechts naar links.

Een voetendansje! Laat Gerben, Ewoud, Jesse en Kyle (15 en 16) niet lachen. De scholieren van het Werkman College in Groningen geven elkaar gewoon een boks of een high five, alleen Kyle geeft onbekenden een hand, want zo is hij opgevoed. ,,Ik denk er verder niet zo over na.’’

Er is één plek waar mensen elkaar verplicht de hand moeten geven: in de trouwzaal. Maar Irma Abrahams, buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Aa en Hunze, heeft geen seconde getwijfeld aan dat ritueel. ,,Tenzij het bruidspaar het niet wil. Maar ze gaan elkaar na afloop ook allemaal zoenen.’’ Abrahams is tevens kraamverpleegkundige in het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. ,,Daar mag ik patiënten bij begroeting geen hand geven en dat voelt wel raar.’’

Nuchterheid in tijden van corona, dat is wat de Groningers en Drenten vooralsnog gemeen lijken te hebben. Bas Krins heeft de handdruk in zijn kerk niet gemist. ,,Men heeft zich ongelooflijk snel en simpel aan de situatie aangepast en het ritueel geparkeerd. Zelfs zonder opmerking. Zo makkelijk kan het zijn.’’