De menselijke waterkringloop

De natuurlijke waterkringloop wordt al besproken in de Aardrijkskunde-sectie. Hoe het water vanuit zee, door verdamping en neerslag, in de rivieren terechtkomt, en vervolgens weer terug stroomt. Als mens maken we gebruik van deze kringloop, worden we er onderdeel van, en beïnvloeden we hem.

De menselijke waterkringloop komt in beeld op het moment dat het water in riviertjes naar beneden stroomt. Een deel van het water dat naar beneden komt gebruiken we voor allerhande dingen. Drinkwater, landbouw, industrie, douchen, noem maar op. Voor de verschillende functies van het water stellen we verschillende eisen. Drinkwater moet compleet schoon zijn, terwijl koelwater voor de industrie niet echt schoongemaakt hoeft te worden. Nadat we het water voor verschillende doelen hebben gebruikt, wordt het weer terug de normale waterkringloop ingebracht. Dit kan op verschillende plekken, soms gaat het weer terug de rivier in, soms wordt het gebruikte water in zee geloosd. Dit water is niet altijd meer van dezelfde kwaliteit als het was toen het werd gewonnen.

Om te voorkomen dat dit afvalwater te veel negatieve effecten heeft op de omgeving, wordt dit water eerst gezuiverd in afvalwaterzuiveringsinstallaties. Toch heeft het warme looswater van fabrieken, en het water dat van landbouw afkomt nog redelijk wat nadelen voor het ecosysteem. Het warme water van fabrieken zorgt ervoor dat verschillende diersoorten niet meer kunnen leven op een bepaalde plek, omdat het er te warm wordt. Aan de andere kant kunnen er ook ineens diersoorten leven die normaal niet in Nederland voorkomen. Wist je dat er in de looswaterstroompjes van sommige fabrieken guppy’s voorkomen? Die komen oorspronkelijk uit het veel warmere Midden-Amerika! Het water dat van de landbouw af komt heeft vaak resten van landbouwgif en heel veel voedingsstoffen, dat is voor veel dier- en plantsoorten en lastige combinatie om bij te leven…

AUCKLAND 2010 UrbanWaterCycle
Links: de natuurlijke waterkringloop, midden: de waterkringloop in stedelijk gebied, rechts: mogelijke oplossing voor problemen in stedelijke gebieden.

Niet alleen het gebruiken van het water zelf, maar ook de verandering van het landschap heeft invloed op de waterkringloop. Voor goederentransport over water is het bijvoorbeeld handig als er zo min mogelijk bochten in een rivier zitten, daarom worden sommige rivieren recht getrokken. Dit zorgt er voor dat het water zeer snel wegstroomt, en minder plek heeft. Hierdoor vergroot de kans op overstromingen. Andere problemen kunnen ontstaan door het vele asfalt in steden. Als het heeft geregend kan het water niet door het asfalt de grond in, waardoor het snel doorstroomt naar rivieren. Die kunnen al dat water in één keer soms niet aan, en daardoor kunnen rivieren overstromen. Om te laten zien dat de mens heel veel kan en moet regelen met alle waterstanden kan je dat hier zelf proberen in de vorm van een spel.

Afvalwater

Gif in het water