In de middeleeuwen deed een modegril zijn intrede in de Nederlanden: vrouwen hesen zich in een lang, donker gewaad, dat hun lichaam van top tot teen bedekte.
Het kledingstuk leek verdacht veel op wat we nu kennen als een boerka of nikab, een gewaad dat sommige moslimvrouwen dragen, en dat was waarschijnlijk geen toeval.
De Nederlandse ‘boerka’ heette een ‘huik’ en werd in 1260 voor het eerst in een schriftelijke bron vermeld. Het kledingstuk kwam waarschijnlijk naar de Nederlanden met terugkerende ridders die de Spaanse kroon hadden geholpen met het heroveren van het Iberisch Schiereiland op de moslims (de reconquista).
Ze hadden er blijkbaar moslimvrouwen gezien in de voorloper van de huidige boerka en nikab.
In onze contreien droegen vooral vrouwen uit de middenklasse de huik, die eruitzag als een mouwloze jas of wollen mantel en op zijn plaats werd gehouden door een hoed.
De huik diende vooral om rouw te tonen bij begrafenissen, maar was ook nuttig als het regende of koud was.
Volgens sommige historici werd de huik zo populair omdat we van de 14e tot de 19e eeuw te maken hadden met de kleine ijstijd, waarin de winters streng waren en vrouwen dus baat hadden bij bedekkende kleding.
De huik is te zien op veel schilderijen van Hollandse meesters, zoals dit winterlandschap van Hendrick Avercamp uit 1608.
Huik werd verboden
Net als de moderne boerka werd de huik ook her en der verboden.
Uit documenten uit het Amsterdamse stadsarchief blijkt bijvoorbeeld dat ambtenaren in 1564 de huik in de ban deden na een golf van inbraken, waarbij de dieven de lange gewaden droegen om aan de politie te ontkomen.
Een paar jaar later, in 1572, hadden de Spanjaarden Amsterdam in handen en verboden zij vrouwen om hun gezicht te bedekken, omdat ze dan moeilijk te herkennen waren.
Vanaf circa 1640 begon de huik uit het Nederlandse straatbeeld te verdwijnen. Op Wieringen, een voormalig eiland in de kop van Noord-Holland, werd het gewaad echter nog tot in de jaren 1930 gedragen bij speciale gelegenheden, zoals begrafenissen.
Vrouwen in huik op Wieringen, begin 20e eeuw. Wieringen was toen nog een eiland in de kop van Noord-Holland.