Wist je dat de Spanjaarden de Azteekse piramiden met de grond gelijkmaakten nadat ze wrede mensenoffers hadden gezien, en dat de Nubische piramiden hoog en smal zijn omdat ze met een kraan werden gebouwd?
Ontdek de beroemdste bouwvorm uit de oudheid: de piramide, die duizenden jaren lang het grootste statussymbool van koningen en keizers was.
Egyptische piramiden waren enorme grafkamers
Duizenden arbeiders bouwden de piramide van Cheops met behulp van spierkracht en hellingen.
De piramiden van Gizeh
De grote piramide van Cheops in Egypte is het enige van de zeven wereldwonderen van de oudheid – de Griekse lijst van oude architectonische meesterwerken – dat er nog staat.
Rond 2500 v.Chr. bouwden farao Cheops en zijn opvolgers Chefren en Menkaoera ieder een piramide – een gigantisch grafmonument waar de mummies van de farao’s na hun dood in werden geplaatst.
Volgens de Egyptenaren zorgden de piramiden voor wederopstanding in het hiernamaals.
We weten nu dat de monumenten niet werden gebouwd door slaven, maar door duizenden arbeiders die gigantische blokken steen uithakten en die vermoedelijk over aarden hellingen omhoog sleepten.
Nubiërs bouwden hoog en smal
Vergeleken met de beroemde piramiden van Gizeh zijn die van Nubië klein en steil, vaak met een hoek van circa 70 graden.
De piramiden van Soedan
In 747 v.Chr. veroverden de Nubiërs hun noordelijke buur Egypte. In de 90 jaar daarna zaten de heersers uit het zuiden op de troon van de farao en keken ze van alles af van de Egyptische cultuur – zoals de piramiden.
De Nubische koningen bouwden er zo’n 255 in de woestijn van het huidige Soedan.
De grootste concentratie bevindt zich in de oude koningsstad Meroë. Hier rusten zo’n 40 koninginnen, koningen en hoge ambtenaren in de puntige grafmonumenten.
De Nubische piramiden werden gebouwd met een kraan in het midden van de constructie, en omdat de armen daarvan niet zo ver konden reiken, kregen de piramiden een smalle fundering en steile zijkanten.
Bloed droop van Zuid-Amerikaanse piramiden
De beroemdste piramide van de Maya’s, de Grote Piramide in de hoofdstad Tenochtitlan, werd vernietigd door de Spanjaarden, die ontzet waren over de mensenoffers van de Azteken.
De piramiden van Mexico en Guatemala
In veel Midden-Amerikaanse steden stonden trappenpiramides, meestal van zongedroogde bakstenen rond een aarden kern.
Anders dan de Egyptische en Nubische piramiden waren die van de Azteken en Maya’s geen grafkamers, maar monumenten waar priesters offers brachten aan de goden.
De Spaanse conquistador Bernal Díaz del Castillo was onthutst toen hij in 1521 getuige was van de Azteekse mensenoffers op de grote piramide in de hoofdstad Tenochtitlan (nu Mexico-Stad).
‘Er ging nauwelijks een dag voorbij zonder dat deze mensen drie, vier, zelfs vijf inboorlingen offerden en het hart uit hun lichamen rukten om ze aan hun afgoden te geven,’ zei de geschokte soldaat.
Romeinse generaal stal de piramiden
Gaius Cestius nam in 23 v.Chr. deel aan een Romeinse campagne in Nubië. Hier zag hij de piramides, en hij besloot zijn eigen grafmonument te maken.
De piramide van Cestius in Rome
Op 2 september 31 v.Chr. was Egypte ineens hip in Rome toen Octavianus de Egyptische koningin Cleopatra versloeg in de zeeslag bij Actium in de oostelijke Middellandse Zee.
De Romeinen begonnen de Egyptische cultuur te imiteren en bouwden zeker vier piramiden. Nu is alleen de 36 meter hoge piramide van Cestius nog over. Die werd in 12 v.Chr. gebouwd als graf voor de ambtenaar Gaius Cestius.
Terwijl de andere Romeinse piramiden werden afgebroken, namen de Romeinen die van Cestius in 275 n.Chr. op in de nieuwe stadsmuur van Rome. Nu is hij te zien bij het metrostation Piramide.
Een Latijnse inscriptie in de piramide – die van beton was gegoten en bedekt met bakstenen en marmer – meldt dat de bouw 330 dagen duurde.
Chinese piramiden waren eeuwen verborgen
Bij de stad Xi’an in de provincie Shaanxi in Noordwest-China zijn ongeveer 40 piramidevormige grafheuvels ontdekt onder overwoekerde heuvels.
De Chinese piramiden
In 1947 stond in de Amerikaanse kranten het verhaal van piloot James Gaussman, die in de Tweede Wereldoorlog vanuit zijn vliegtuig ergens in China een glimp had opgevangen van een grote piramide.
In de jaren daarna ontdekten Chinese archeologen een aantal oude graven, die eeuwenlang bedekt waren geweest met gras en bomen.
De piramiden zijn van modder en klei en zijn daardoor versmolten met het landschap. Verreweg de meeste zijn nog niet blootgelegd, waaronder de beroemdste, de 76 meter hoge grafheuvel van Qin Shi Huangdi, de eerste keizer van de Qin-dynastie (221-206 v.Chr.).
Ten oosten daarvan ontdekten boeren in 1974 de nu wereldberoemde verzameling van meer dan 8000 terracottasoldaten, die de keizer in het hiernamaals beschermden.
Babyloniërs bouwden voor de goden
De ziggoerat in Babylon was naar verluidt zo’n 92 meter hoog en vormt waarschijnlijk de inspiratie voor het Bijbelse verhaal over de Toren van Babel.
De ziggoerats van het Midden-Oosten
‘Een opmerkelijk gebouw, 70 voet hoog, gebouwd van grote bakstenen. Het bestaat uit twee verschillende, maar massieve verdiepingen. Het helt geleidelijk naar binnen in een hoek van 9 graden, ongetwijfeld om het gewicht erboven te ondersteunen.’
Dat schreef de verbaasde Britse natuurvorser William Loftus nadat hij tijdens een expeditie in 1850 de ziggoerat in de oude stad Ur in Zuid-Irak had herontdekt.
Het meer dan 30 meter hoge gebouw was een tempel ter ere van de maangod Nanna en is de best bewaarde van de circa 25 bekende ziggoerats in het huidige Irak en Iran: piramideachtige tempeltorens gebouwd tussen 2200 en 500 v.Chr.
Khmer kopieerden heilige berg
De hoofdtempel van Angkor Wat, die op de Cambodjaanse vlag staat, bestaat uit een trappenpiramide met vijf torens.
De piramiden van Cambodja
In 881 liet Indravarman I, koning van het machtige Khmerrijk, een piramide met vijf treden bouwen. Het opzichtige gebouw moest Meru symboliseren, de berg van de hindoegoden.
De 15 meter hoge piramide, Bakong, werd omringd door kleinere torens en een brede gracht, die voor de bergen rond Meru en de zee stonden.
Latere Khmerkoningen bouwden vergelijkbare tempelheuvels in de hoofdstad Angkor, tussen circa 900 en 1431 een florerende stad met wel een miljoen inwoners.
Net als de ziggoerats en de piramiden in Midden-Amerika waren de tempelheuvels in het huidige Cambodja trappenpiramides en monumenten voor de goden.
