Hoewel ik meer over China lees dan dat ik erover kijk, heb ik door de jaren heen toch een heel aantal mooie of interessante films over China gezien. Sommigen van Chinese makelarij, andere door buitenlandse regisseurs; allemaal bijzonder op hun eigen manier.

Hieronder een overzicht van zes zeer verschillende films, die een breed beeld van de Chinese maatschappij of cultuur geven. Als je interesse in China hebt en deze films nog niet hebt gezien, kan ik alleen maar aanraden om ze aan je ‘to watch’ lijstje toe te voegen!

6) The Painted Veil

Amerikaanse film met twee beroemde acteurs in de hoofdrol (Edward Norton en Naomi Watts). Het verhaal speelt zich af in het China van de jaren ’20 van de vorige eeuw. Het kijken waard omdat het een bijzonder verhaal is (de roman waarop de film gebaseerd is, is twee keer eerder verfilmd), en omdat Edward Norton een paar zinnen Chinees spreekt!

Een Britse bacterioloog vertrekt naar Shanghai om infectieziekten te onderzoeken. Hij neemt zijn nieuwe echtgenote mee, maar in Shanghai blijken zij niet bij elkaar te passen. Terwijl hij opgaat in zijn werk bezoekt zij liever jet-set feestjes. Ze begint een affaire met de (getrouwde) vice-consul. Als de bacterioloog hier achterkomt, dreigt hij te scheiden als ze hem niet vergezelt tijdens zijn veldwerk in een afgelegen dorp. Na veel ruzies en ontberingen vindt zij haar plaats als vrijwilligster in een weeshuis en leert het stel elkaar opnieuw kennen, tijdens een periode waarin Chinezen zich steeds heviger tegen buitenlanders verzetten en er een cholera-epidemie uitbreekt.

2006, meer informatie op IMDB.

5) Red Sorghum (Hóng Gāoliáng)

Film gebaseerd op het gelijknamige boek van Nobelprijswinnaar Mo Yan. Red Sorghum is de internationale doorbraak van China’s beroemdste regisseur Zhang Yimou en van Gong Li, één van China’s beroemdste actrices.

In de jaren ’30 van de vorige eeuw wordt een jonge Chinese vrouw door haar vader uitgehuwelijkt aan de eigenaar van een distilleerderij, een lepralijder. Ze wordt echter verliefd op één van de werknemers van de distilleerderij en ontmoet hem regelmatig in de omliggende sorghumvelden. Als haar echtgenoot overlijdt erft ze het bedrijf, en moet zich zien te redden in een mannenwereld, tijdens het begin van de Sino-Japanse oorlog. Zoals alle verhalen van Mo Yan speelt Red Sorghum zich af in Shandong, Mo Yan’s geboorteprovincie. Het verhaal wordt verteld door de kleinzoon van de hoofdpersoon, die herinneringen aan zijn oma ophaalt.

1987, meer informatie op IMDB.

4) Beijing Bicycle (Shíqī suì de dānchē)

Deze film geeft een goed beeld van de Chinese jeugdcultuur begin jaren ’00 en daarbij komende sociale problemen, waaronder jeugdcriminaliteit en de grote verschillen tussen stad en platteland. Geregisseerd door bekende Chinese regisseur Wang Xiaoshuai.

Cui is een zeventienjarige boerenjongen die naar Beijing komt om te werken. Hij vindt een baan bij een koeriersbedrijf en krijgt een gloednieuwe fiets om pakketten mee te bezorgen. Als zijn fiets op een dag gestolen wordt gaat de koppige Cui op zoek. De fiets wordt op een tweedehandsmarkt gekocht door Jian, een schooljongen die de fiets gebruikt om indruk op zijn vriendinnetje te maken. Als Cui zijn fiets vindt, volgt een confrontatie tussen de twee jongens die op meer aankomt dan alleen het rechtmatige eigenaarschap van de fiets.

2001, meer informatie op IMDB.

3) From Chandni Chowk to China

Een Indiase kung-fu comedy die zich in China afspeelt. Ik ben absoluut geen fan van kung-fu films (getuige het geheel ontbreken van Jackie Chan en Bruce Lee in dit rijtje), maar deze film is zo’n unieke en absurde combinatie van Bollywood, humor, kung-fu en China, dat hij puur en alleen om zijn absurditeit de moeite van het kijken waard is.

Sidhu is een arme groentensnijder in Chandni Chowk, een wijk in Delhi. Op een dag herkennen twee Chinezen in Sidhu de reïncarnatie van een oude Chinese oorlogsheld en nemen hem mee naar hun dorp. De onnozele Sidhu ziet het als één groot avontuur, en lijkt zich er niet van bewust dat er van hem wordt verwacht dat hij de gevaarlijke Hojo zal verslaan. Vergezeld door de onbetrouwbare ‘Chopstick’ komt Sidhu onderweg een mooie Indiase tegen, die een Chinese evil twin heeft. Ook leert hij kung-fu, en combineert dat met zijn eigen uitzonderlijke groente-snij-technieken om Hojo te verslaan.

2009, meer informatie op IMDB.

2) Mao’s Last Dancer

Australische film die is gebaseerd op een autobiografische roman. Mao’s Last Dancer is een regelrecht westers drama, maar wel één waar ook bekende Chinese acteurs in meespelen, en die in al zijn clichématigheid toch een accuraat beeld geeft van een bijzonder aspect van de Chinese maatschappij en cultuur.

De elfjarige Li Cunxin wordt door de CCP geselecteerd om tijdens de hoogtijdagen van de Culturele Revolutie op te treden met het politieke dansensemble van Jiang Qing, Mao’s vrouw. Li wordt bij zijn familie weggehaald om dans te studeren in Beijing en krijgt de kans om in 1979, aan het einde van de Culturele Revolutie, aan een uitwisseling naar de V.S. deel te nemen. Daar wordt hij verliefd op een Amerikaanse danseres. Als de Chinese overheid hem gebiedt naar China terug te keren, trouwt Li met de danseres en blijft in de V.S. Daarop wordt hem de toegang tot China ontzegd, waarna Li jarenlang geen contact met zijn familie kan hebben.

2009, meer informatie op IMDB.

1) Summer Palace (Yíhéyuán)

Een controversiële film in China, omdat voor het eerst zowel frontale mannelijke als vrouwelijke naaktheid ongecensureerd in beeld wordt gebracht. De film is zonder toestemming van SARFT vertoond tijdens het Cannes Film Festival in 2006, waarna SARFT de film verbood binnen de Volksrepubliek en de regisseur officieel onder censuur kwam te staan.

De jonge Yu Hong verlaat het platteland om in Beijing te studeren. Daar begint ze een intense relatie met een medestudent, die zich afspeelt tegen de achtergrond van de studentenopstanden in 1989. De film laat ook de nasleep van de opstanden zien; de gedesillusioneerdheid van de jongeren die hun idealen neergeslagen zagen worden. Een aantal van hen verlaat China voor Europa, waar ze ook in de jaren ’90 en ’00 nog moeite hebben met het verleden.

2006, meer informatie op IMDB.

Eerder schreef ik een blog met 6 romans over China die je gelezen moet hebben.