4 Mn ziek is om uit te voeren' Bill Wyman stapt uit Rolling Stones Kunstmanifestatie in klooster Breda Je krijgt toch een stempel opgedrukt De rijzende ster van componist Frank van Nimwegen Bioscoopbezoek door kerst sterk omhoog UIT GIDS SUSKE WISI 'Beleg van de geslotenheid' Leontine Ruiters van 'Rad van Fortuin' nu in tv-serie DE STEM GIDS Scène uit de film 'Belle en het Beest'. foto disnev VRIJDAG 8 JANUAR11993 Londen (ap) - Bassist Bill Wyman is uit de Rolling Stones gestapt. Hij heeft dat woensdag gezegd in de televisieshow London Tonight. Wyman (55) was het oudste lid van de groep en was er vanaf de oprichting, 30 jaar geleden, bij. Hij zei dat hij zich gaat richten op zijn eigen muziek en meer tijd wil hebben voor andere zakelijke belangen. Wyman baat onder meer een restaurant uit in het Londense uitgaanscentrum West End. „Ik heb veel bijzondere herinne ringen", zei Wyman, maar hij voegde er aan toe dat het mooi geweest is. Volgens de bassist waren de laatste twee tournees van de Stones de beste en is het beter de carrière op een hoogte punt af te sluiten. De laatste tournee van de Stones was in 1990. Bij de oprichting dacht Wyman dat de Rolling Stones het een paar jaar uit zouden houden en dat het misschien wel wat geld op zou leveren, zo vertelde hij woensdag. „Nu ben ik 30 jaar ouder en heb geen andere be langrijke dingen in het leven kunnen doen", zei hij. Mick Jagger, Keith Richards en Charlie Watts zullen de Stones Bill Wyman fotoap voortzetten. Een permanent! vervanger voor Wyman lijkte niet te komen. Van onze filmredactie Breda - Het bioscoopbezoek is in de kerstperiode explosiel gestegen ten opzichte van dezelfde periode het jaar daarvoor Ruim 1,4 miljoen mensen hebben in de afgelopen weken een bioscoopje gepikt. Een toename van vijftig procent opzichte van de kerstperiode van 1991. Deze kerstperiode was de meest succesvolle in het bioscoopbe drijf sinds 1982. Het heeft alles te maken met het feit dat de filmtheaters ditmaal de beschik king hadden over vier commer ciële toppers: de Disney-teken- film 'Belle en het Beest', 'Body guard' met Kevin Costner en Whitney Houston, 'Home Alone II' en 'Sister Act' met Whoopey Goldberg als swingende non. Het kerstbezoek heeft de stout ste verwachtingen van de bio scoopexploitanten overtroffen. Het jaar 1992 dreigde namelijk een zeer slecht bioscoopjaar te worden. Over het eerste half jaar bleef het bioscoopbe^oSPfiriet 25 procent achter ten opzichte van de eerste helft van 1991. Dit jaar werd de achterstand enigszins ingelopen vanaf me: toen 'Basic Instinct' van Paul Verhoeven werd uitgebracht en vervolgens 'Flodder in Amerika van Dick Maas. De eerste film zou uiteindelijk ruim 1,1 miljoen mensen naar de bioscoop lokken, terwijl het Amerikaanse 'Flod- der'-avontuur in de zomer nog meer toeschouwers trok: ruim 1,4 miljoen. De Nederlandse Federatie voor de Cinematografie (de voormali ge Bioscoopbond) rekent uitein delijk op een totaal aantal be zoekers in 1992 van tussen 14,7 en 14,9 miljoen. Hiermee zou de trend die zich vanaf aftekent, rond de 15 miljoen jaarlijkse bioscoopbezoekers, worden voortgezet. Van onze verslaggever Breda - Vierentwintig Nederlandse kunstenaars doen mee aan de manifestatie 'Het beleg van de geslotenheid' in het voormalige klooster aan de Generaal Maczekstraat in Breda. De manifestatie wordt georgani seerd door de stichting 'T kloos ter, die wordt gevormd door een groep kunstenaars die in het kloosterpand tijdelijk een atelier hebben. Tekeningen, grafiek, schilde rijen, objecten en installaties zijn te zien op zondag 10 janua ri, en in de weekeinden 16/17 en 23/24 januari, steeds van 11.00 tot 17.00 uur. Het klooster was van 1928 tot 1989 in gebruik van de orde der Benedictinessen, een zwijgende orde. Het gebouw, met een afge sloten binnentuin, is geïnspi reerd op het moederhuis van de FILMS HULST - De Koning van Engeland 19.30 en 22 u. Sister act. 19.30 en 22 u. Bodyguard. 19.30 en 22 u. Home alone 2. 19.30 u. Belle en het beest. 22 u. Single white female. 21.30 u. Far and away. OOSTBURG - Ledeltheater 20 u. Unlawful entry. TERNEUZEN - Luxor Theater 19 en 21.30 u. Home alone 2. 19 en 21.30 u. Boomerang. BRUGGE - Complex Zwart Huis 20 en 22.30 u. Daens. 20 en 22.30 u. Best Intentions. 22.30 u. Whispers in the dark. 20 u. Bitter moon. - Mending 20 en 22.30 u. Sister Act. orde in Rome, en opgetrokken Toscaanse bogenbouw. De g meente wil in het pand studen ten huisvesten. De deelnemende kunstenaars zijn Silvia B., Frans Beerens, Rudy Beerens, Valerie van Dan Dré Devens, Do Doreleijers, Ap Duynhouwer, Rolf Engelen, rijke Titz Verploegh, Annemieke Fontein, Dorry Franken, Bot van Holten, Arja Hop, Ilse Kauf man, Erick van der Linden, Anja Maas, Mariëtte van der Meer, Janneke Pepers, Jan Roe beek, Alies Schuitema, Jos Tim mermans, Rudolf Teunissen, Liesbeth Veerbeek, Frank Ver hoeven, Yvon Zautsen. - Van Eyk 20 en 22.30 u. Bodyguard. GENT - Decaseoop 14.30, 17, 20 en 22.30 u. runner. 20 en 22.30 u. Light sleeper. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. I becomes her. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. A f'«' good men. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Ho»' alone 2. 20 en 22.30 u. Mlkey. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Sister A« 14.30, 17, 20 en 22.30 u.'F" guard. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Damage. 14.30, 17. 20 en 22.30 u. Single white female. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Belle het beest. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Daens. m RADIO 1 R heel uur en 7.30, 8.30, 12.30, fi-ffl 16 30, 17.30, 18.30 en 06 30 Nieuws. VPRO: 7.07 Het Gebouw, Lr om 7.07 De Nieuwstatel; 9.05 Standplaats Ghana, 9.35 De ujeuwstafel; 10.05 Het interview; 1105 De achtergrond reportage, 150 De Nieuwstatel. VARA: 12.07 ésRA Radio 1 vrijdageditie. VPRO" 1405 Argos. 15.05 NL-Magazine. b05 Welingelichte kringen. TROS: 7 07 TROS Aktua. VPRO: 19.04 God met ons NCRV; 21.04 Vrijdag- :Lrt NOS: 23.07 Met het oog op „orgen. TROS: 0.04-7.00 Nacht wacht RADIO 2 heel uur nieuws. KRO: 7.04 KRO's Ontbijtshow (8.50 Postbus 900) 9 04 Licht te verteren. 10.50 Postbus 900.11.04 Adres onbekend. 1204 Alleen op vrijdag. 14.04 In antwoord op. 15.04 Ratel plus. VPRO 1704 VPRO's Music hall VPRO: 18.04 Ekkel horizontaal. y/QÓ 19.04 De hits van.... 2i 04-24.00 Listen to the Music RADIO 3 Pik heel uur nieuws. AKN: 6.02 Rreakfast-club. 9.04 Arbeidsvitami nen. 11.04 Baas van de dag. VARA: 1204 De Steen Been show. 14.04 Carola. AKN: 15.04 Popsjop. V00: 1704 Rinkeldekinkel. NOS: 18.04 Avondspits. EO: 19.04 Spoor 7. NCRV: 20.04 Paperclip magazine. VPRO: 21.04 Villa 65. V00: 0.04 Countdown café. 2.02 Pop ballads 3.02-6.00 Oh, wat een nacht RADIO 4 700, 8.00 en 13.00, 18.00 en 20.00 Nieuws EO: 7.02 Ouverture: Barok- muz. 8.04 Opus vier. 9.00 Muziek voor miljoenen. 11.00 Het ochtend concert: Oslo Philharmonic Orch. 13.04 En nu... mijn verzoek. VARA: 14.00 Het middagconcert: Het inter nationale concertcircuit. Duits Strijktrio. 15.10 Arthur Honegger: Judith. 16.00 De Nederlanden: Haags concert bij Du Liz in 1740. 17.00 Operette. Merrie England. VARA: 18.04 De klassieken 1: C. P. E Bach en Beethoven, 19.00 Stem men uit VARA's archief (9). Lied. en declamatie 20.02 Het avondcon cert: De VARA matinee. Radio Filh. Ork. 22.00 De klassieken 2: Rossini en Verdi. 22.45-24.00 IJsbrekerserie RADIO 5 Elk heel uurt/m 17.00 Nieuws. NOS: G 45-6.50 Mededelingenrubriek met uitgebreid weerbericht en Scheep- vaartberichten 7.05 1008 AM. 8.55 Waterstanden. NCRV: 9.02 Plein pu bliek. NOS: 11.02 Hans Brinker. RVU: 12.02 Werken aan werk. NOS: 13.10 Gebeurtenissen. NOS: 14.02 De ronde tafel van Pam. AVRO: 15 02 Opium. NOS: 17.10 Radio UIT. PP: 17.50 CD. 18.00 Nieuws. I0S: 18.02 Religieus programma: 18.02 De onbekende islam; 18.20 Hoda al islam; 18.40 Dinimiz islam. EO: 19.00 Waar waren we ook alweer? NOS: 19.15 Nieuws en actualiteiten in het Turks. 19.50 Nieuws en actualitei ten in het Marokkaans en Berbers. 20,40 Nieuws en actualiteiten in het Chinees. EO: 21.00 Licht en uitzicht. 21.39 E0-Metterdaad. 21.40 Boe- kenwijzer. 22.00 Zicht op Israël. 22.20 De psalmen. 22.40 Theologi sche verkenningen. NCRV: 23.00-24.00 Fresko OMROEP BRABANT Elk heel uur en 7.30 ANP Nieuws, gevolgd door Brabants nieuws en actualiteiten. 7.45 De krant in Bra bant. 7.51 Weerman Johan Ver- schuuren. 7.55-8.00 Nieuwsover zicht. 9.07 Muziekkiosk. 10.07 Draai bank. 11.07 Van harte. 12.53 Bericht voor boer en tuinder. 12.55-13.00 Nieuwsoverzicht. 14.07 Muziek kiosk. 16.07 Toeristisch programma. 17.05 Brabants nieuws en actuali teiten. 17.45 De agenda. 17.55-18.00 Nieuwsoverzicht OMROEP ZEELAND 7.00 AN P-nieuws. 7.05-7,30 Nieuws en actualiteiten. 12.00 AN P-nieuws. 12.05 Nieuws en actualiteiten. 12.30 Het weer in de provincie. 12.35 Het Fort Zeelandia. 12.55-13.00 De agenda. 16.03 Uit. 17.00 ANP- nieuws. 17.05 Nieuws en actualitei ten. 17.30 Het weer in de provincie. 17.35-18.00 Zeeuws diep. 18.00 ANP-nieuws //r DR)h/K eiBsjgiwIO 1 1 O !HKc' eeivolV [jloor onze redacteur i^ans Rooseboom Baarle-Nassau - Met het koorwerk Forest Picture heeft componist Frank van Nimwegen (31) uit Baarle- Nassau de eerste prijs gewon den in een compositiewed strijd, uitgeschreven door muziekuitgeverij Harmonia. Het vijfstemmige koorwerk op een tekst van de dichter Dylan Thomas is inmiddels in druk yerschenen en ook al voor de radio uitgevoerd. ,JDe opdracht was het schrijven van a capella muziek in drie categorieën van moeilijkheid", aldus de prijswinnaar. „Er wa ren 124 inzendingen, waarvan er vier zijn bekroond. Ik won de eerste prijs in de categorie 'ma tig moeilijk'." De wedstrijd was bedoeld voor componisten tot 35 jaar. „De uitgever vond dat nodig. Hij wil hiermee jonge componisten sti muleren, want er is eigenlijk nog steeds geen opvolging van de generatie componisten Louis Toebosch, Albert de Klerk en dergelijke. Allemaal mannen van 75". het veroveren op de mensen. Mo menteel doe ik met het Bredase koor mijn liederen op teksten van Gezelle". Zijn koorcomposities stuurde Van Nimwegen op naar uitgever Harmonia. „En die was er heel blij mee". Inmiddels is een reeks van die koorwerken uitgegeven. De compositiewedstrijd die de zelfde uitgever organiseerde ge schiedde overigens onder pseu doniem. De stijl van Frank van Nimwe gen vindt de componist zelf moeilijk te omschrijven. „Om schrijf Bach eens... Ik heb een melodieuze stijl, met een voor keur voor dissonanten binnen die stijl. Het gaat mij niet om dissonanten om de dissonanten, maar om een melodieus geheel. De tegenwoordige componisten schrijven voornamelijk instru mentaal en experimenteel. Maar gepiep en getoeter is niets voor mij. Dat heeft met muziek wei nig van doen. Ik hecht zeer aan de vorm, de sonatevorm bijvoor beeld, het mag niet als los zand aan elkaar hangen. Ik schrijf bovendien met het doel dat het uitgevoerd wordt. Al mijn mu ziek is uitvoerbaar, ook voor amateurs". Voor de lezer heeft de criticus altijd gelijk. De recensent heeft de voorstelling gezien, is bij het concert geweest of heeft het boek als eerste gelezen. Aan de ontbijttafel is men nog niet zo ver. Daar valt hooguit de beslis sing nu zelf ook te gaan of om het boek te kopen. De boekhandel heeft het net in huis. Misschien even doorgebladerd, maar gelezen heeft de verkoper het evenmin. Hij adviseert op grond van de recensie. Tegen de tijd dat hij zelf zo ver is, dat hij weet waarover hij spreekt, is de titel al weg uit de top-tien en vraagt er niemand dus meer naar. Dat het misschien wel een rotboek is, zal de lezer nooit van iemand horen. Thuis belandt het boek op de stapel 'meteen te lezenOnderop weliswaar want er lagen nog drie andere romans naast het bed. Na een maand lijkt het werk aan de beurt, maar dan is er net een feest, waardoor de bijlagen niet in het weekend doorgeworsteld zijn. Die gaan voor en promoveren zo tot bedside-literatuur. Intussen komen er weer nieuwe boeken uit. Een enkel dat meteen gelezen worden moet. Ieder spreekt er immers over. Ook niet vanwege kennis, maar omdat alle critici eenstemmig zijn. Het is een evenement, misschien zelfs het boek van het jaar. Dan wordt het Kerst. Een paar dagen vrij. Natuurlijk is er achterstal lige post, een paar rekeningen en een bezoek aan schoonma. Maar toch blijven er uren over. Het Kerstcircus en Nieuwjaarsconcert boeien niet de hele tijd. Drie oude aanraders ter hand genomen. Een verhaal van Jill Stolk over de tweede generatieproblematiek van Jappenslachtoffers, een de hemel in geprezen boek van Kees Verheul en het debuut van Herman Franke. Alle drie goed gerecenseerd door gerenommeerde boekbesprekers. De teleurstelling is enorm. Stolk is een draak. Geen structuur, geen stijl en een thematiek die beter verdient. Verheul, hoe goed zijn ander werk ook is, valt tegen. Wel structuur, maar te doorzichtig. Een Russische dichter uit de 19e eeuw die rouwt om zijn maitresse, een overleden tsarewitz en de schrijver die zijn liefde voor het Russisch ontdekt. Nog een vader bij de spoorwegen die uiterlijk iets weg heeft van de 19e eeuwse dichter, de Nederlandse koningin Sophie en een reis naar Nice. Een hutspot zonder klapstuk. Frankes 'Weg van loze dromen' is het enige boek dat boeit. Waarom, duurt lang voordat dat duidelijk wordt. Twee boezemvrienden, een vriendin die overgaat van de een naar de ander, een passie voor een obscure Duitse filosoof, een zelfmoord en de val van de Berlijnse muur. Voldoende voor een ratjetoe. Toch kan de lezer zich niet aan het verhaal onttrekken. Alles past in alles na een tijdje. Goed geschreven, en dat helpt de eerste honderd pagina's door, veel structuur, maar die dringt niet op de voorgrond, een boeiend tijdsbeeld van het Berlijn van de filosoof en een goed contrast met het Berlijn van nu. Een thematiek die, hoewel niet herkenbaar, toch te begrijpen is. En dan ook nog suspense. Spanning. De vriendin en de overgebleven minnaar hebben allebei een geheim. En dat heeft te maken met de overleden derde. Van elkaar denken ze dat zij de enige zijn met zo'n last. Op het goede moment in het boek vallen de schellen van de ogen. Ook bij de lezer.. Die nu weet dat hij zijn criticus slechts een op drie keer geloven mag. Nog altijd meer kans dan in de loterij. Door Maarten van de Rakt In het echt lijkt ze een stukje kleiner en slanker dan als Rad van Fortuin-meisje op de buis. „Dat zeggen ze wel meer", beaamt Leontine Ruiters deze stelling breed glim lachend. Haar aandeel in de nieuwe serie Vrouwenvleugel moet iedereen ervan over tuigen dat ze meer in haar mars heeft dan oplichtende lettertjes omdraaien. Het is elke dag hetzelfde liedje, al drie jaar lang. De presentator van Rad van Fortuin, Hans van der Togt introduceert: „En ook vanavond laat zij ons weer alle letters zien: onze enige echte eigenWaarop het publiek braaf brult: „LEONTIEN.De charmante assistente is evenwel allerminst van plan de omroephistorie ingaan als het Rad van Fortuin-meisje. Nu is Leontine Ruiters 25 jaar en als je haar vraagt wat ze over tien haar is, klinkt het hoopvol: „Een echte actrice. Nu zit ik nog in een fase van experimenteren met wat ik leuk vind, het modellenwerk, zang, presenteren, acteren." Het werken als foto model doet ze al vanaf haar achttiende. Zo is ze onder meer in de Wehkampgids te vinden. Acteren graag, maar niet ten koste van alles: „Ik ben niet zo ambitieus dat alles moet wijken. Mijn leven draait om mijn vriend, met wie ik al acht jaar een goede relatie heb. Hij is mijn steun en toeverlaat. We hangen erg aan elkaar." De kans om in 'Vrouwenvleugel', die vori ge week zaterdag bij RTL4 met bijna 2,4 miljoen kijkers voortvarend startte, greep Leontine met beide handen aan. Ze vindt het heerlijk in Luxemburg, waar de opna mes plaatsvinden, tussen ervaren actrices als Liz Snoijink en Simone Rooskens rond te lopen. „Daar leer ik van, bij voorbeeld hoe ze zich voorbereiden." Dat haar aandeel in 'Vrouwenvleugel' vooralsnog beperkt is - ze speelt Anna ten Hage, de lesbische vriendin van Teun - deert Leontine niet. „Ik ben al dolblij dat ik erin zit en de kans krijg te tonen dat ik iets kan." Terlouw Ze vlast op een acteerloopbaan. „Ik sta bij verschillende castingbureaus ingeschreven en heb al allerlei screentests gedaan. Het moet blijken of het lukt. Als dat niet het geval is, heb ik mijn best gedaan. Voor mezelf weet ik dat ik kan acteren; ik heb er aanleg voor. En ie hoeft ook niet per se een toneelschool gehad te hebben. Grappig is dat de meeste mensen niet weten is dat ik tien jaar geleden al acteerde. In de televi sieserie 'Briefgeheim' naar een boek van Jan Terlouw." Glimlach „Je krijgt toch een stempel opgedrukt; dat is een nadeel", constateert Leontine be drukt over 'Rad van Fortuin'. „Voorlopig wil ik wel doorgaan met het Rad. Het is heel erg leuk en je hebt tijd om er dingen bij te doen. Op een dag nemen we vijf afleveringen op en dat doen we zes dagen per maand." Dat kijkers er denigrerend over doen zouden doen, is Leontine niet bekend en als dat zo is, doet het haar niet veel. Langzamerhand dringt Leontine door tot de categorie Bekende Nederlanders, ook dank zij optredens in 'De Schreeuw van De Leeuw' en als Nina Hagen in de Sterren Playbackshow. Zij maakte al kennis met de roddelbladen, die de relatie met haar partner uitdiepten. Daarover merkte ze deze week op in de Vijf Uur Show bij Viola Holt: „Ach, daar sta ik boven." En weer trekt haar mond een brede glimlach. Componeren doet de in Gilze geboren Frank van Nimwegen van kinds af aan, zegt hij. „Van af dat ik piano kon spelen, speel de ik alles wat ik hoorde na. Ik ben aan het conservatorium in Tilburg orgel gaan studeren, la ter ook koordirectie. Het compo neren is eigenlijk voortgekomen uit het improviseren op het or gel. Al spelend komen dingen tot stand, die je dan gaat noteren. Mijn eerste werk was een groot orgelwerk, dat ik op mijn exa men mocht spelen". Vanaf dat moment is Frank van Nimwegen veel blijven schrijven. „Werken voor piano, voor klari net en piano, voor zangstem en piano, voor zeshandig piano, or gelmuziek, missen. De stapel werk groeit. In 1990 organiseer den vrienden van mij in Gilze, waar ik toen nog woonde, een Toonkunstdag, die helemaal aan mijn werk was gewijd". Behoefte De inspiratiebronnen van Frank van Nimwegen liggen in het Gregoriaans, maar ook heel sterk in het Franse en Engelse repertoire van de 20e eeuw. „Fauré, Poulenc, Milhaud, Vau- ghan Williams, Britten, daarmee voel ik mij sterk verwant. Het is misschien een beetje gedateerd, maar er is wel grote behoefte aan deze muziek". De ster van de componist is rijzende. Hij schreef de feestlie deren voor zowel 1000 jaar Gilze als 1000 jaar Baarle (voor koor en harmonie-orkest), zijn werk wordt meer en meer uitgevoerd en gerecenseerd in Nederland. Van de bekende Vlaamse compo nist Vic Nees kreeg hij een com plimenteuze brief waarin gewag wordt gemaakt van 'klinkend re sultaat met geringe middelen'. Componist en dirigent Frank van Nimwegen: „Het ijzeren repertoire is mooi, maar ijzer roest". foto de stem/ben steffen Wennen Van Nimwegen is kerkorganist ep koordirigent in Baarle-Nas sau, leraar orgel aan de muziek school aldaar, en hij heeft bo vendien koren in Breda en Rijen. „Voor die koren ben ik gaan schrijven. Ik wilde wel eens iets anders doen dan het ijzeren koorrepertoire. IJzer is mooi, maar het roest. Het Gloria van Vivaldi is prachtig, maar je kunt het niet blijven doen. Mijn eigen composities zijn een kwestie van wennen voor zo'n koor. Je moet Koorwerken, orgelwerken, ka mermuziek: dat schrijft Frank van Nimwegen. Geen symfonie- en of opera. „De behoefte om grootschalig te schrijVëiPPSiiit i bij mij steeds meer op de achter grond. Een symfonie bijvoor beeld wordt toch nooit door een Nederlands orkest uitgevoerd. Hendrik en Jurriaan Andriessen, Henk Badings, die hebben prachtige orkestwerken geschre ven, maar je hoort ze nooit. Daar begin ik dus niet aan. Ik houd liever de realiteit in het oog". Leontine Ruiters: „Ik weet dat ik kan acteren." foto dijkstra

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 18