MUIZENEST

Jacob Olie (Amsterdam, 17 oktober 1834 — aldaar, 23 april 1905) was een Nederlands fotograaf. Hij is bekend om zijn foto’s van Amsterdam in de 19e eeuw. De fotografie was voor hem niet meer dan een hobby, toch geniet hij bekendheid als een gedreven fotopionier die het beeld van negentiende-eeuws Amsterdam heeft vastgelegd. Olie verdiende zijn dagelijks brood eerst als timmerman en bouwkundige, later als tekenleraar en directeur van de eerste ambachtsschool van Nederland. Olie werkte met grote fotografische gevoeligheid, daarvan getuigen zijn composities en beheersing van het licht. Zijn liefde voor architectuur is goed terug te zien in de vele stadsgezichten, deze laten dan goed zien dat Jacob Olie veel gevoel had voor perspectief en compositie. Bij het fotograferen van stad- en straatgezichten maakte hij vaak gebruik van ogenbliksfotografie. Een steeds terugkomend thema zijn de grote veranderingen in de stad in de jaren negentig, er was duidelijk sprake van cityvorming. Olie fotografeerde alle veranderingen zoals het dempen van de grachten en verbreding van kades, maar ook de bouw van de eerste grote warenhuizen en kantoren. Jacob Olie stamde uit een houtvlottersfamile. Olie trouwde op 3 oktober 1871 te Amsterdam met Carolina Augusta Blösmann, geboren 8 januari 1852 te Rotterdam. Het echtpaar kreeg zeven kinderen, van wie er drie al jong stierven. Ze woonden op de Zandhoek in Amsterdam-Centrum en de Huidekoperstraat 19 te Amsterdam. Hij begon daar met fotograferen van familieleden en buren. Daarna ging hij de stad in en zou ongeveer 5000 foto’s maken op glasplaten die vrijwel allemaal gaaf bewaard zijn gebleven en nu in het Amsterdams Stadsarchief aanwezig zijn.
Olie overleed op 70-jarige leeftijd en werd begraven op de Nieuwe Oosterbegraafplaats. Op 14 september 2008 ontdekte een wandelaar de grafzerk van Olie tussen een stapel andere zerken. De begraafplaats stelde een onderzoek in. Olie bleek niet voor te komen in het gedigitaliseerde bestand van De Nieuwe Ooster, en het was daarom niet duidelijk waar hij is begraven. Nadat Olies laatste dochter was overleden had de familie in de jaren zeventig de grafrechten opgezegd, waarna het graf was geruimd. De steen zal nu worden gerestaureerd. In 2004 was Olie een van de 200 genomineerden voor de titel De grootste Nederlander. Hij eindigde op de 178e plaats.

De komende tijd een aantal van de memorabele foto’s die Olie maakte van het Amsterdamse stadsleven in de tweede helft van de negentiende eeuw.

Jacob Olie (1834-1905) – Zelfportret in zijn achtertuin, 1862