De Lairessestraat 59   1071 NT   Amsterdam   020-679 71 55   omca@me.com   www.omca.nl

Behandeling door een orthoptist

Voor de meeste mensen met klachten op het gebied van de samenwerking van de ogen wordt een behandelplan opgesteld. De behandeling kan bestaan uit:

Een prisma is een glas dat aan de ene kant, de basis, dikker is dan aan de andere kant, de top. De stralen die door het prisma vallen, worden naar de basis afgebogen. Dit veroorzaakt een verschuiving van het beeld. Prisma's worden voornamelijk bij volwassenen voorgeschreven.

Prisma's worden voorgeschreven bij:

Hoofdpijnklachten door verborgen scheelzien (heteroforie). Als de samenwerking niet goed genoeg is om comfortabel te kunnen zien, kan een prisma voor verbetering zorgen.

Bij een verborgen verticaal of binnenwaarts scheelzien wordt sneller een prisma gegeven dan bij buitenwaarts scheelzien. Bij deze laatste afwijking kunnen oogspieroefeningen het probleem vaak opheffen.

Dubbelzien kan soms met een prisma verholpen worden. Indien het dubbelbeeld ver uit elkaar staat, gebruikt men een fresnelprisma, een kunststof-folie die op de bril geplakt wordt. Dit laatste prisma gebruikt men vooral als het dubbelzien van tijdelijke aard is.

Ziekte van Menière

Bij de ziekte van Menière heeft de patiënt last van aanvallen van duizeligheid. De manier van voorschrijven van prisma's gebeurt aan de hand van de loopproef. Bij een positieve loopproef kunnen zwakke prisma's in de bril een vermindering van de klachten geven.

Oogpleisters worden gebruikt om een lui oog te voorkomen of te genezen en om het samenzien van de ogen te verbeteren.

Lui oog

Een lui oog is een achterstand in de ontwikkeling van het zien. Deze achterstand moet weer ingehaald worden. Afplakken van het goede oog met een oogpleister is de meest efficiënte behandelwijze voor een lui oog.

Een vroegtijdig gestarte behandeling die trouw wordt uitgevoerd leidt tot de beste resultaten. Of een oog gedurende een aantal uren per dag of de hele dag moet worden afgeplakt, is onder meer afhankelijk van de leeftijd van het kind en de mate van het luie oog.

De behandeling moet tot gemiddeld 8 jaar volgehouden worden om te voorkomen dat het oog opnieuw lui wordt.

Indien de sterkte van de brillenglazen daarvoor geschikt is, kan in plaats van het oog ook de bril afgeplakt worden. Het afplakken van het goede oog heeft geen invloed op de sterkte van de brillenglazen.

Verbeteren samenwerking

Een pleister wordt niet alleen gebruikt om een lui oog te verbeteren of te voorkomen, maar ook om het samenwerken van de ogen te verbeteren en daardoor soms scheelzien te voorkomen. Vooral na een operatie is het belangrijk dat een oog dat voorheen uitgeschakeld werd, gedwongen wordt om mee te kijken. Vaak is het afdekken van het goede oog gedurende een uur per dag voldoende om deze samenwerking tot stand te brengen.

Oogdruppels

Soms is het niet mogelijk een pleister op het oog te plakken, bijvoorbeeld bij sterke huidallergie. Oogdruppels zijn dan een alternatief. Met een pupilverwijdende druppel in het goede oog wordt dat oog voor het zien dichtbij uitgeschakeld.

Het luie oog wordt gebruikt bij het zien dichtbij, waardoor de gezichtsscherpte kan verbeteren. Omdat er nadelen zijn voor het samenzien van beide ogen, en in verband met mogelijke bijwerkingen van de oogdruppel, wordt deze behandeling niet vaak gebruikt.

Er zijn verschillende redenen om een bril voor te schrijven:

Scherper zien

Bij een matige of sterke bijziendheid wordt een min-bril gegeven, bij een sterke verziendheid een plus-bril en bij een ongelijke breking van het oog een cilinderbril.

Scheelzien

Bij een matige verziendheid moeten de ogen van het kind zich teveel inspannen om alles scherp te zien. Dit kan scheelzien veroorzaken. Een plus-bril kan het scheelzien verminderen of doen verdwijnen, waardoor het samenzien tussen de ogen zich herstelt.

Lui oog

Een verschil in brilsterkte kan ervoor zorgen dat het oog met de sterkste afwijking lui wordt. Een bril kan de oorzaak van het luie oog opheffen. Een sterke plus-bril of cilinderbril wordt ook gegeven om twee luie ogen te voorkomen of te genezen.

Hoofdpijn of dubbelzien

Als de samenwerking niet goed is, kan een prismabril de klachten verminderen of verhelpen.

Leesklachten

Vanaf de leeftijd van ongeveer 40 jaar neemt het vermogen om de ooglens te bollen af. Dit is een normaal verschijnsel. Een leesbril of leesdeel in de bril is dan nodig om dichtbij scherp te kunnen zien. Ook kinderen kunnen bij een lichte verziendheid gemak hebben van een plus-bril.

1. Het voorschrijven van een bril

2. Occlusie (afplakken met pleister)

3. Prisma in de bril

4. Oogspieroefeningen

Oogspieroefeningen worden vooral gegeven als er hoofdpijn of leesklachten zijn door een zwakke samenwerking van de oogspieren.

De oefeningen zijn erop gericht goed met beide ogen tegelijk naar de neus te kijken. Na instructie worden deze oefeningen thuis uitgevoerd. In eerste instantie kunnen de oefeningen de hoofdpijnklachten verergeren. Soms zijn extra oogspieroefeningen op de orthoptische afdeling noodzakelijk om de samenwerking te verbeteren. Ook na een scheelzienoperatie worden oogspieroefeningen meegegeven om de kans op vergroeiingen zo klein mogelijk te maken.