Wat is Rembrandt belichting?
Rembrandt belichting is een van de bekendste verlichtingsstijlen die we kennen. Netter is om te zeggen: Rembrandt verlichting. Deze stijl is, je raadt het al, vernoemd naar ‘onze’ wereldberoemde Rembrandt van Rijn. In een groot aantal van zijn portretten zie je een driehoekje van licht onder het oog van zijn model. En dit is hét kenmerk van “Rembrandt licht”. Het geeft een hele bijzondere, bijna mysterieuze sfeer aan een portret. In een portretschilderij, maar ook bij portretfoto’s. En misschien komt dat wel omdat we het (onbewust?) associeren met de schilderijen van Rembrandt.
De schilder Rembrandt van Rijn
Rembrandt Harmenszoon van Rijn (1606 – 1669) word gezien als een van de grootste schilders in de Europese kunst. Wereldberoemd is natuurlijk De Nachtwacht, die momenteel wordt gerestaureerd. Die ik trouwens – echt heel erg – nog nooit in het echt heb gezien. Jij wel? 😉 Check trouwens de meest gedetailleerde foto van de Nachtwacht ever. Rembrandt schilderde ook heel veel portretten, waaronder ruim honderd zelfportretten. Hieronder kun je een zelfportret van hem zien, gemaakt met AI programma Midjourney.
“Zelfportret” Rembrandt van Rijn, gemaakt met Midjourney AI
Het werk van Rembrandt staat bekend om zijn omgang met licht, en contrasten tussen licht en donker. Naast schilderingen, was Rembrandt ook etser. Ook met die techniek maakte hij een groot aantal zelfportretten.
Rembrandt belichting bij portretfotografie
Hoewel Rembrandt licht een van de bekendste verlichtingsstijlen is, is het in mijn ervaring niet de makkelijkste. In zekere zin ben je namelijk afhankelijk van de gezichtsvorm van je model. Om klassiek Rembrandt licht te laten lukken, wil je eigenlijk drie dingen bereiken:
1. Het oog mag niet in de schaduw vallen – althans, het mag niet storend zijn.
2. Het driehoekje van licht moet ‘gesloten’ zijn – dat wil zeggen: de neusschaduw én de wangschaduw raken elkaar.
3. De vorm van het driehoekje moet ‘mooi’ zijn – een kwestie van smaak.
Dit lukt niet altijd, wat natuurlijk niet erg is. Het is veel belangrijker om een mooi portret van iemand te maken, dan persé een bepaalde lichtstijl te willen gebruiken. Als je merkt dat een bepaalde lichtopstelling niet zo goed werkt, dan moedig ik je aan om iets anders te proberen – Go with the flow!
Isa, 2019
Dit portret van Isa hierboven is wel gelukt, mét Rembrandt licht. Het voldoet aan alle drie de ‘eisen’ van hierboven. Overigens was dit niet van te voren bedacht, maar vanzelf ‘ontstaan’ tijdens de fotosessie. Je kunt bij fotografie heel veel dingen voorbereiden en van plan zijn, maar vooral bij portretfotografie kan het heel anders uitpakken. Het gebeurt regelmatig dat wat ik van te voren als idee had, tijdens de shoot radicaal omgegooid wordt!
Annika, 2014
Bij dit portret van Annika, zie je dat de wangschaduw en de neusschaduw elkaar niet raken. Het is dus officieel geen Rembrandt verlichting, maar het heeft wel een andere naam: Lusverlichting. Deze naam komt van de lusvormige schaduw schuin onder de neus van Annika.
