Beter leren luisteren: is dat echt nodig? Vaak denken we van onszelf dat we dat heel goed kunnen: luisteren. Maar wist je dat vaak maar 25% van wat iemand zegt écht bij je aankomt? Daarom geef ik je vandaag drie tips om beter te leren luisteren. Ook als je boos bent.

‘Je luistert niet!’, riep mijn vrouw Jikke, tijdens onze laatste discussie. Best wel confronterend, realiseerde ik me achteraf. Ik zie mezelf als een goede luisteraar, maar blijkbaar vergeet ik soms écht empathisch te luisteren. Gelukkig ben ik niet de enige. Wist je dat vaak maar 25% van een boodschap aankomt bij de luisteraar? Echt waar. En je kent vast de uitdrukking ‘met een half oor luisteren’. Dat gebeurt dus onbewust in bijna ieder gesprek.

Waarom moeten we beter leren luisteren?

Driekwart van de boodschap van jouw gesprekspartner komt helemaal niet bij je binnen. Vaak zijn we tijdens een gesprek eigenlijk aan het wachten totdat we zelf iets kunnen zeggen. Of we zijn gewoon helemaal ergens anders met onze gedachten (‘Zal ik nog naar de sportschool gaan straks of liever een avondje Netflixen?’). We luisteren met z’n allen ontzettend slecht. En dat is jammer. Want echte verbinding tussen mensen bestaat niet alleen door zenden, maar ook door het ontvangen van andermans woorden. Ook al ben je het niet eens met de boodschap, door te luisteren laat je zien: ik ben geïnteresseerd in jou als persoon en ik respecteer je mening.

En het gekke is dat we op feestjes allemaal graag vertellen hoe open minded we zijn. Maar zijn we dat eigenlijk wel? Meestal laat je brein tijdens een gesprek namelijk alleen de woorden binnen die aansluiten bij jou referentiekader. Stiekem hoor je dus alleen wat je wíl horen of wat aansluit bij hoe jij over dingen denkt. Nieuwe ideeën, informatie en inzichten krijgen zo maar weinig kans. Terwijl we daar juist iets van kunnen opsteken. Want als we praten, delen we kennis. Als we luisteren, leren we.

Drie tips om beter te luisteren

Beter luisteren is goed voor je gesprekspartner én voor jezelf dus. Dat betekent: werk aan de winkel! Het goede nieuws? Met deze drie simpele tips word jij in een handomdraai een vele betere luisteraar.

Tip 1: Houd je aandacht erbij (en je mond dicht)

Een goed gesprek vraagt om een actieve luisterhouding. Want niet alleen de zender, ook jíj bent verantwoordelijk voor de uitkomst van het gesprek. En met actief luisteren bedoel ik: luisteren in stilte. Besluit telkens opnieuw bewust om even niks te zeggen. De ander is aan het woord. Luisteren zonder vragen stellen is heel prettig. Zo kun je namelijk met je volledige aandacht bij de ander zijn. En kan die ander zonder onderbroken te worden zijn verhaal vertellen.

Tip 2: Zet je eigen mening even opzij

Luister jij om te luisteren? Of om te helpen? Dat laatste is wat de meeste mensen doen. We denken heel snel te weten wat iemand bedoelt en willen dan meteen helpen. Goedbedoeld natuurlijk, maar zo sla je de fase van het opnemen en verwerken van de boodschap over. Het resultaat: je staat meteen klaar met je mening of advies. Mijn vrouw Jikke zei ooit: ‘Ik wil helemaal geen oplossing. Ik wil gewoon dat je naar me luistert.’ Herkenbaar, toch? Parkeer jouw mening of goedbedoelde advies dus even en luister. Vraag daarna eens door: ‘Hoe is dat eigenlijk voor je?’.

Tip 3: Jouw eigen ervaring is helemaal niet zo belangrijk

‘Oh, dat heb ik ook meegemaakt!’. We hebben snel de neiging om onze eigen ervaringen ertussendoor te gooien, als je een situatie van de ander herkent. Dat geeft je gesprekspartner soms het gevoel dat zijn verhaal niet interessant is. Houd je dus een beetje in! Die gewoonte om graag over jezelf te praten is trouwens heel gemakkelijk te verklaren. Praten over jezelf activeert de beloningsgebieden in je hersenen. Dat zorgt voor dopamine én een tevreden gevoel. En als het zo fijn is om over onszelf te praten, gaan we natuurlijk niet aandachtig naar de ander luisteren.

Luisteren is laten merken dat je meevoelt

Kortom: je verplaatsen in een ander is belangrijk. En dat doe je dus niet door over jezelf te beginnen, maar door te laten merken dat je meevoelt. Bijvoorbeeld zo:  ‘Ik kan me heel goed voorstellen dat je teleurgesteld bent. Wat fijn dat je dit met me wilt delen’.

Maar wat als ik heel boos ben? Luisteren is niet altijd gemakkelijk. En zeker niet als je eigenlijk boos of geïrriteerd bent. Want juist op die momenten heb je de neiging primair te reageren. Het gevolg? Het gesprek escaleert. Wat te doen? Spreek bijvoorbeeld met elkaar af dat je 10 minuten de tijd krijgt om je verhaal te doen. Onafgebroken. Als luisteraar mag je wel knikken of dingen zeggen als ‘vertel verder’, maar je mag de regie niet overnemen. Daarna wissel je van rol.

Zo creëer je een veilige omgeving om je zorgen en ergernissen kwijt te kunnen én je gehoord te voelen. Je kunt vertellen wat er op je hart ligt. En wist je dat je op die manier ook meteen je gedachten kunt ordenen? Het relativeert en je komt tot inzichten. Wat een kans! Hopelijk helpen deze tips je om met meer geduld en empathie te luisteren naar je partner of een vriend of vriendin.

Vaker dit soort tips lezen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief en krijg advies en informatie over bijvoorbeeld keuzestress, carrièreswitch, zelfvertrouwen en communiceren als allereerste in je mailbox.