Ouders van Toetanchamon waren broer en zus

Onderzoekers hebben na de 'virtuele autopsie' een foto vrijgegeven van hoe Toetanchamon eruit zou zien. De wereld kan nu kennismaken met het gezicht achter het grote gouden masker, waarmee hij zijn bekendheid verwierf.

In de 13e eeuw voor Christus was het nog niet bekend dat een relatie met een bloedverwant ernstige gezondheidsproblemen met zich mee kan brengen. Het werd juist gestimuleerd, om de koninklijke familienaam zo zuiver mogelijk te houden. Zo ook Toetanchamon, waarvan al langer bekend was dat hij getrouwd was met zijn halfzus.

Hutan Ashrafian, een onderzoeker uit Londen, zegt dat de mensen die in de directe bloedlijn zaten van Toetanchamon - en dus ook geboren waren uit ouders die bloedverwaten waren - allemaal vroeg zijn gestorven. Hij ziet een direct verband tussen de 'bloedschennis' (zoals de definitie in 1800 luidde) en de vroege dood van Toetanchamon. De farao werd slechts 19 jaar oud.

In plaats van moord of strijdwagen?
Zou daarmee het raden naar de dood van de farao zijn opgehouden? De vraag houdt de onderzoekers al tijden bezig. Lange tijd werd gedacht dat Toetanchamon aan een schedelbreuk was gestoren, door een klap op het achterhoofd. Moord dus.

Dat zou een logische verklaring kunnen geven. Het was in die tijd onrustig in het oude Egypte, omdat de voorganger van Toetanchamon voor religieuze spanningen had gezorgd. Later bleek echter dat de breuk is onstaan door het mummificeren. Ook werd de - naar nu blijkt - mythe hoog gehouden dat de farao is gestorven tijdens een race met strijdwagens.

In het graf van Toetanchamon werden zes strijdwagens gevonden. Dit zou de mythe ondersteunen, maar ook dat blijkt onmogelijk.

De klompvoeten van Toetanchamon waren zo ernstig dat hij onmogelijk in een strijdwagen plaats zou kunnen hebben genomen. Eerdere onderzoeken naar de tenen van Toetanchamon wezen al uit dat hij voetproblemen had, aangezien hij een teen miste en zijn ruggengraat scheef was. Naar nu blijkt zou de jonge farao zelfs niet kunnen lopen zonder stok. Plaatsnemen in een strijdwagen, wat een zeer actieve houding vereist, zou een onmogelijke opgave zijn geweest.

Toetanchamon was een onopvallende farao. Zijn beroemdheid 3300 jaar later is vooral te danken aan de vondst van zijn graf in 1922. Het graf bevatte meer dan 3500 kunstvoorwerpen die nog bijna intact waren. Volgende week zondag zal BBC een documentaire uitzenden over de beelden van de farao die van zijn negende tot zijn 19e regeerde.