1. Home
  2. >
  3. Gids
  4. >
  5. Oeuvre: Hendrik Petrus Berlage

Hendrik Petrus Berlage

(21-02-1856 - 12-08-1934)

Invloedrijk architect uit het begin van de vorige eeuw.

Berlage volgde zijn opleiding tot architect aan Technische Hochschule in Zürich. Hij werkte onder andere samen met P.J.H. Cuypers (1827 - 1921) en Th. Sanders (1847 - 1927) voordat hij een eigen architectenbureau opricht. Hij is vooral bekend geworden door zijn ontwerp van de Amsterdamse Beurs. Een belangrijke opdrachtgever was Carel Henny, directeur van verzekeringsmaatschappij "De Nederlanden van 1845", waarvoor hij kantoren en enkele woningen ontwierp. Van 1913 tot 1919 was Berlage in dienst van Anton Kröller en Helene Kröller-Müller, waarvoor hij De Schipborg in Drenthe, het Jachtslot en een museum voor eerst Wassenaar en later de Hoge Veluwe ontwierp. Beide museumplannen werden niet gerealiseerd.

Kenmerken werk

Kenmerkend voor het werk van Berlage is het gebruik van baksteen. Op basis van de denkbeelden van Gottfried Semper (1803-1879) en Viollet-le-Duc ontwikkelt Berlage een eigen stijl, het rationalisme. Het latere werk van Berlage wordt beïnvloed door het modernisme, het werk van de Amerikaanse architecten Frank Lloyd Wright en Louis Sullivan en het gebruik van gewapend beton voor de draagconstructie. Een goed voorbeeld van dit werk is het na zijn dood voltooide Haagse Gemeentemuseum.

Onderscheidingen

Berlage was Officier in de orde van Oranje-Nassau (1903), Groot-Officier der Orde van Leopold II (1926) en erelid van de Koninklijke Maatschappij der Bouwmeesters van Antwerpen (1927). Ook ontving hij de Royal Gold Medal van het Royal Institute of British Architects (1931 - 1932).

Oeuvre

schildersatelier en woning (niet uitgevoerd) -1888
Monument Historique (niet uitgevoerd) -1889
SociëteitUtrecht1889
kerk (niet uitgevoerd) Apeldoorn1890
stadhuis (niet uitgevoerd) Zutphen1889 - 1890
woonhuis, Egelantiersgracht 17Amsterdam1891
kerk (niet uitgevoerd) Enge, Zwitserland1890 - 1891
woonhuis Pijzel, Van Baerlestraat 72Amsterdam1891 - 1892
Volkshuis, Dr. Rivestraat (afgebroken) Lochem1891 - 1892
woonhuis CruysHilversum1894
interieur Arti et Amicitiae, Rokin 112Amsterdam1893 - 1894
woonhuis LiesbetNoordwijk1896
bebouwing Museumplein (niet uitgevoerd) Amsterdam1895 - 1896
woonhuis Hubrecht, TrompenbergHilversum1895 - 1896
kantoor De Nederlanden van 1845, KerkpleinDen Haag1895 - 1896
woongebouw met winkels, Raadhuisstraat 30-32Amsterdam1897
woonhuis Carel Henny, Scheveningseweg 42Den Haag1898
woonhuis G. Heymans, Emmiussingel 108Groningen1893 - 1898
villa De Schuur, Van der PlaskadeKatwijk aan Zee1899
proefstation Koning & Bienfait, Da CostakadeAmsterdam1899
Vakbondsgebouw De Burcht, H. Polaklaan 3-9Amsterdam1897 - 1900
gebouw voor De AlgemeneSurabaja1899 - 1900
tekenschool De Eenheid, 3e ConradstraatAmsterdam1899 - 1900
villa Parkwijck, Soestdijkweg 319Bilthoven1900 - 1901
zomerhuis HesselingNoordwijk1902
woonhuis Van Eeden, Nieuwe 's Gravelandseweg 24Bussum1892 - 1902
gebouw voor de Algemene (i.s.m. Hetzer)Leipzig1901 - 1902
wisselkantoor en lunchroom "De Beursbengel", Damrak 95-96Amsterdam1901 - 1902
Beurs van BerlageAmsterdam1884 - 1903
AmstelbrugAmsterdam1899 - 1903
winkels en woningen, LinnaeusstraatAmsterdam1905
leeszaal Oosterspeeltuin, Czaar Peterstraat (niet uitgevoerd) Amsterdam1905
woning Polak, Engweg 21Laren1905
villa De DennenWassenaar1905
gebouw voor De Algemene, Damrak 71-79Amsterdam1892 - 1905
verbouwing Ons Huis, Rozenstraat 6-8Amsterdam1904 - 1905
winkels en woningen, Hobbemastraat 4-8Amsterdam1904 - 1905
Vredespaleis, Scheveningseweg (niet uitgevoerd) Den Haag1906
villa Stadwyck, Middenweg 148Amsterdam1906
verbouwing villa De PolbergWapenveld1905 - 1906
woonhuis Aletta Hingst, Koninginneweg 18Amsterdam1907
verbouwingen kantoor Kerkhoven & Co, Herengracht 115Amsterdam1889 - 1907
voormalige huishoudschool, G. Metsustraat 16Amsterdam1908
proefstation Koning en Bienfait, Da Costacade 104 (niet uitgevoerd) Amsterdam1899 - 1908
woonblokken De Dageraad, Toldwarsstraat 1-7Amsterdam1907 - 1908
Beethovenhuis (niet uitgevoerd) Bloemendaal1907 - 1908
postkantoorBergen1909
woonhuis Salomonson, De Beaufoortlaan 1 (afgebroken) Baarn1909 - 1910
concertzaal, Kaldenkerkerweg 55 (niet uitgevoerd) Venlo1909 - 1910
WagnertheaterDen Haag1911
experimentele betonnen woningSantpoort1911
uitbreidingsplan (niet uitgevoerd) Purmerend1911
gebouw voor De Nederlanden van 1845, ZuidblaakRotterdam1911
De Nederlanden van 1845, Muntplein 2Amsterdam1894 - 1911
uitbreidingsplanDen Haag1907 - 1911
woonhuis Henny, Koninginnegracht 146Den Haag1912
Gebouw voor De Nederlanden van 1845, MariënburgpleinNijmegen1911 - 1912
Kunstenaarshuis, R. Hartplein (niet uitgevoerd) Amsterdam1911 - 1912
woonhuis Leo Simons, Prinsevinkenpark 42Den Haag1913
woonhuis Roland Holst, Drift 21Laren1902 - 1913
hotel Nassau-Bergen (i.s.m. J.C. van Epen)Bergen1908 - 1913
woonblok Algemene Woningbouwvereniging (i.s.m. J.C. van Epen), Tolstraat 21-53Amsterdam1911 - 1913
vier woonblokken Algemene Woningbouwvereniging, Transvaalstraat eoAmsterdam1911 - 1913
museumhuis Kröller-Müller, Ellenwoude (niet uitgevoerd) Wassenaar1912 - 1913
Gebouw voor De Nederlanden van 1845, BinnennieuwpoortstraatDjakarta1912 - 1913
Keizer Karelplein (niet uitgevoerd) Nijmegen1914
modelboerderij De Schipborg, Borgerweg 66Anloo1914
woonhuis Berlage, Violenweg 14Den Haag1913 - 1914
Pantheon der Menschheid (niet uitgevoerd) Amsterdam1915
drie woonblokken De Arbeiderswoning, Javastraat eoAmsterdam1911 - 1915
woonblok De Arbeidswoning, StaatsliedenbuurtAmsterdam1911 - 1915
twee woonblokken Algemene Woningbouwvereniging (i.s.m. J.C. van Epen), SpreeuwenparkAmsterdam1912 - 1915
Meddens & Zn, Hofweg 11Den Haag1913 - 1915
tuindorp Vreewijk (niet uitgevoerd) Rotterdam1913 - 1916
Holland House, Bury Street 1-4Londen1914 - 1916
stedenbouwkundig plan ZuidAmsterdam1904 - 1917
Museum Kröller-Müller (niet uitgevoerd) De Hoge Veluwe1917 - 1918
Transvaalbuurt (i.s.m. J. Gratama en G. Versteeg) (niet uitgevoerd) Amsterdam1916 - 1919
Jachtslot Sint-HubertusOtterloo1914 - 1920
Café-restaurant, Goekooplaan (niet uitgevoerd) Den Haag1924
kiosk (i.s.m. Piet Zwart), BuitenhofDen Haag1924 - 1925
Leninmausoleum (i.s.m. E. Strasser en B. Wille), Rode Plein (niet uitgevoerd) Moskou1926
plan Hofplein (niet uitgevoerd) Rotterdam1921 - 1926
Christian Science kerkDen Haag1925 - 1926
hoofdgebouw Rijksverzekeringsbank, Stadionweg (niet uitgevoerd) Amsterdam1925 - 1926
kantoor De Nederlanden van 1845, Groenhovenstraat 2Den Haag1921 - 1927
Woninen en winkels, MercatorpleinAmsterdam1924 - 1927
RaadhuisUsquert1928 - 1930
De Nederlanden van 1845, WittevrouwensingelUtrecht1929 - 1930
gebouw Amsterdamse Bank (i.s.m. Ouëndag), Rembrandtplein 47Amsterdam1926 - 1932
BerlagebrugAmsterdam1926 - 1932
GemeentemuseumDen Haag1919 - 1935

Literatuur

Berlage in het Noorden
Titus M. Eliëns - 010 publishers (2011)
Berlage 1856-1934
Yvonne Brentjens, Titus M. Eliëns - Waanders (2010)
Berlage - een bouwmeester in beeld
Fransje Hooimeijer en Annuska Pronkhorst - Atrium (2002)
Hendrik Petrus Berlage, het complete werk
Sergio Polano - Atrium (1997)

© Architectuur.ORG - 1999 - 2024 | info@architectuur.org | RSS-feed | Twitter | LinkedIn | Facebook