Overheden schoten tekort bij chemiebrand Moerdijk

Dat concludeert de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) in een onderzoek naar de chemiebrand, die op 5 januari woedde. Ook op nationaal niveau ontbrak het aan regie.

De inspectie stelt dat de risico's in de gemeente Moerdijk, met een zeehaven en chemische bedrijven, onvoldoende waren gekoppeld aan de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Ook waren er op operationeel en bestuurlijk niveau gebreken in de leiding en coördinatie bij de bestrijding van de brand.

Ook trad de veiligheidsregio bij het blussen onvoldoende adequaat op. 'Dit heeft overigens geen directe gevolgen gehad voor het uiteindelijke resultaat: de brand was dermate groot van omvang dat met zekerheid kan worden gesteld dat het bedrijf niet behouden kon worden', schrijft de IOOV.

De IOOV stelt tevens dat de veiligheidsregio zich niet aan de afspraken houdt met het ministerie van Binnenlandse Zaken als het gaat om het opleiding- en oefen(beleids)plan. De veiligheidsregio is  van mening dat, gezien het hoge aantal rampbestrijdingsplannen, het praktisch onhaalbaar is om deze allemaal te oefenen.

Respect
Wel prijst de inspectie de brandweerlieden ter plaatse. 'Zij zijn degenen die letterlijk in de vuurlinie stonden om de brand te bestrijden. Daarvoor verdienen zij onze respect en bewondering.'

Bescherming hulpverleners
In een rapport van de Arbeidsinspectie is te lezen dat door onvoldoende aandacht voor veilige werkwijzen en procedures brandweerlieden, politiemensen en ambulancemedewerkers tijdens de grote chemiebrand zijn blootgesteld aan gevaarlijke stoffen. De Arbeidsinspectie heeft de conclusies van het onderzoek vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.

De kennis van hulpverleners over het werken met gevaarlijke stoffen en hun risicobewustzijn schoten tekort. Er was wel toezicht op een veilige taakuitoefening maar corrigerende opdrachten aan de werknemers gingen niet ver genoeg, stelt de inspectie.

Fouten erkend
De Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant erkent dat er fouten zijn gemaakt bij de bestrijding van de brand bij Chemie-Pack. Zo had de brandweer beter voorbereid moeten zijn op ongevallen met gevaarlijke stoffen en schoot de crisiscommunicatie tekort bij 'wat burgers van de overheid verwachten'.

Dat staat in de een reactie op de rapporten van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid en de Arbeidsinspectie. De veiligheidsregio stelt dat de brand in essentie op de juiste manier is aangepakt. 'Door de gekozen strategie en tactiek hebben we de schade in omvang en ernst beperkt.'

Alert en pro-actief
Volgens voorzitter Arno Brok van de Veiligheidsregio Zuid-Holland-Zuid maakt het rapport duidelijk dat deze regio als een van de drie betrokken regio's 'tijdens en direct na de brand, pro-actief en alert heeft gereageerd en de juiste prioriteiten heeft gesteld.'

Opstelten
Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie en de lokale autoriteiten nemen alle aanbevelingen van de Inspectie over, schreef hij direct na publicatie van het rapport in een brief aan de Tweede Kamer. Zo komen er in Moerdijk meer brandweermensen, wordt de beschikbaarheid van brandweerlieden vergroot en hoopt de minister op korte termijn een speciaal schuimblusvoertuig aan te schaffen. Ook wil de minister dat veiligheidsregio's veel meer samenwerken op terreinen waar specialistische kennis nodig is.

Breder onderzoek
Het incident in Moerdijk is voor de IOOV aanleiding een breder onderzoek te starten. Daarin wordt onderzocht op welke plekken in Nederland het risico van een soortgelijk grootschalig incident aanwezig is en in welke mate de veiligheidsregio's op deze risico's zijn voorbereid.

'Hierbij komt aan de orde hoe de verantwoordelijke besturen omgaan met de mogelijkheid om bedrijven op basis van artikel 31 van de Wet veiligheidsregio's aan te wijzen als bedrijfsbrandweerplichtig', stelt de IOOV.