Kinderen van koningen

Iedere keer wanneer we een of andere koninklijke gelegenheid zien, zien we dat de Britse koninklijke familie -misschien wel de meest bekende royals van onze tijd- leeft onder strikte regels en protocollen die zich zelfs uitstrekken tot de manier waarop ze zich kleden. Zelfs wanneer hun kledingvoorschriften misschien niet volledig voldoen aan de halachische (Joodse wet) eisen, ligt het vaak alsnog dichterbij de religieus-Joodse normen dan 90% van wat in de moderne Westerse wereld voor mode doorgaat. Neem bijvoorbeeld de foto van prinses Eugenie van York.

Bij het zien van deze foto grapte iemand: "Is dat prinses Eugenie, of Blimi Schwartz van Boro Park, New York?" (een van de grootste chassidische buurten in de wereld). Met deze kleding zou de prinses perfect passen in elke chassidische gemeenschap over de hele wereld. Op deze foto ziet ze er precies hetzelfde uit als mijn eigen vrouw, de vrouw van mijn Rebbe, of welke andere Chassidisch-Joodse vrouw op de Sjabbat of bij speciale gelegenheden.

Waarom dragen we het?

Het Joodse volk wordt 'Benee Melachim' genoemd (kinderen van koningen). Royalty - dat is wat we zijn. Dat is wie we zijn. En dat is hoe wij ons kleden. Het is niet iets achterhaalds of ouderwets. Het is juist iets waar we trots op mogen zijn.

We zien dus dat lange kleding vaak wordt gezien als een teken van respect. Tegenwoordig dragen de meeste mensen dit alleen bij de chicste gelegenheden. Sommige religieuze Joden dragen het ook alleen bij speciale gelegenheden zoals op de Sjabbat en feestdagen, bruiloften, enzovoorts. Anderen -zoals mijn eigen gemeenschap- beschouwen elk moment als een speciale gelegenheid, omdat we op elk moment van de dag met G-d verbonden zijn. Daar komt bij dat we altijd voorbereid moeten zijn op gebed, Thora-studie en andere heilige zaken. Ons hele leven staat 24/7 in dienst van de Almachtige.

Type kleding

In tegenstelling tot de mooie kleurrijke kleding die we zagen bij de kroning van koning Charles III, houden wij het voor mannen eigenlijk het liefste bij zwart. Wetenschappelijk gezien is dit de afwezigheid van kleur. Het dragen van zwart duidt op een gebrek aan aandacht voor kleur en andere modedictaten, en helpt dus -idealiter- om onze prioriteiten recht te houden. Een ander voordeel van het dragen van zwart is dat het mijn kiezen van kleren elke ochtend een heel stuk makkelijker maakt.

Tijdens een van mijn spreekbeurten voor een Isreality-groep vorig jaar vroeg iemand mij: "Is het niet warm in die kleren, of raak je eraan gewend?" Mijn antwoord was: ‘Ja, dat is het inderdaad… en nee -in tegenstelling tot wat mensen zeggen- raak je er niet aan gewend'. Maar de echte vraag zou eigenlijk moeten zijn: “waarom zouden de hogere zomertemperaturen een verschil maken?”

Als je bent uitgenodigd voor een formele gelegenheid of voor een belangrijke vergadering waarvoor je in de winter een pak en stropdas (of een lange jurk) moet dragen, zou je dan in de zomer een topje en een korte broek dragen omdat het nu warmer is?

Hoewel onze mode er misschien van uit de 16e eeuw uitziet, is de technologie van hoe onze kleding wordt gemaakt dezelfde als die van alle andere kleding in de Westerse wereld. Veel van onze lange zwarte jassen zijn gemaakt van de dunste stof, om de meest comfortabele pakken te garanderen. Ook al kan het zelfs op deze manier nog steeds warm zijn. Maar misschien is het niet altijd het belangrijkste om zo koel (of, cool) mogelijk te zijn.

En de vrouwen?

Men kijkt altijd naar ons -overdressed voor de zomer- orthodox Joodse mannen. Maar men heeft de neiging om Joods-religieuze vrouwen met hun lange mouwen, kousen en bedekte hoofden te vergeten. Als ik mijn vrouw moet geloven, kan dit ook heel erg warm zijn...

Al die lange zwarte jassen die wij dragen, dat is hooguit een oud gebruik. Terwijl voor vrouwen al deze kledingstukken juist verbonden zijn met de wetten van tsniejoet (bescheidenheid van kleding en gedrag). Natuurlijk spelen verschillende tradities en interpretaties hier ook een rol. Daarom zijn er verschillende kledingvoorschriften die traditioneel door verschillende orthodox-Joodse gemeenschappen zijn aangenomen. Maar het bedekken van het haar (alleen voor getrouwde vrouwen) en het lichaam (voor alle vrouwen en mannen) is een direct gebod van de Thora.

Er zijn getrouwde vrouwen die een pruik dragen omdat dit elke lok van hun eigen haar volledig bedekt. Veel chassidische vrouwen bedekken hun pruik ook met een hoedje, zoals prinses Eugenie bij de kroning. Andere orthodox-Joodse vrouwen geven de voorkeur aan sjaals en dergelijke omdat ze vinden dat pruiken er weer te natuurlijk en aantrekkelijk uitzien; wat precies ook weer de reden is dat sommige andere vrouwen juist de voorkeur geven aan pruiken.

Ietsje warmer

De eigenaar van een chassidische kledingwinkel in Antwerpen vertelde mij eens dat een seculiere Israeli hem ooit vroeg: "Heb je het niet warm met al die kleren?" "Heb jíj het niet warm?" vroeg hij hem terug. 'Jawel, maar jij hebt veel meer lagen kleren', antwoordde de seculiere man. “Okay. Als ik het warm heb kan ik een laag uitdoen, zal ik een beetje koeler zijn, en ben ik nog steeds gekleed. Wanneer jij je shirt uittrekt, ben je halfnaakt en heb je het nog steeds warm...”

Hij voegde er niet aan toe: "En het kan mij niet schelen dat ik het warmer heb, want het is het waard" maar je kon het toch bijna horen in zijn antwoord. Want de persoon die het meest last heeft van hitte is niet degene met de zwaarste kleren. Het is degene die alleen maar kan denken aan zijn eigen gemak.

Als G-d de Koning is van de wereld dan zijn wij prinsen en prinsessen. Dit betekent niet dat wij ons verwend of hooghartig kunnen gedragen. Maar het betekent dat we onszelf met waardigheid en vastberadenheid moeten gedragen en kleden.

Onze rol in deze wereld is om heiligheid naar donkere plaatsen te trekken. In een wereld die zo gericht is op lichamelijkheid, inclusief de objectivering van zowel vrouwen als mannenlichamen, is het een krachtig statement om ons te kleden op een manier die tegen de stroom van de wereld ingaat. Door onze kledingkeuzes laten we de wereld zien dat onze waarde van binnenuit komt, en niet alleen van buitenaf.