Misschien kunnen we het tekort tegengaan door leerkrachten beter te verlonen. Bij voetballers werkt dat

Wat op 1 juli ondenkbaar was, is onvermijdelijk gebeurd. De grote vakantie is gedaan. Volgende donderdag starten de scholen in Vlaanderen voor een korte eerste schoolweek. In Wallonië begint het nieuwe schooljaar al nu maandag. Daar geeft men extra lesdagen om door een korter zomerreces de herfst- en krokusvakantie van één naar twee weken te kunnen brengen.

In de jaren zeventig stopte ten huize Van Ranst de zomervakantie op 15 augustus. Dan ging mijn vader naar school om zijn klaslokaal op orde te zetten, de graslelies op de vensterbanken te reanimeren, de handboeken en de gloednieuwe schriftjes klaar te leggen en de eerste lessen voor te bereiden. Ondertussen mochten mijn broer en ik op de nog rustige speelplaats voetballen met de kinderen van de andere leerkrachten.

Er was toen geen lerarentekort. Niet in de lagere scholen en niet in het middelbaar onderwijs. We zaten in klassen van 25 tot 30 leerlingen en keken op naar onze leerkrachten. Het waren simpeler tijden en het werkte.

Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder van het gemeenschapsonderwijs GO!, gaf in het journaal een opmerkelijk interview over het nijpend lerarentekort. Hij wil in het secundair onderwijs lesgeven in aula’s voor zestig leerlingen gecombineerd met oefeningen in kleine groepjes. Weinig scholen hebben, behalve de eetzaal en de sporthal, lokalen waarin je zestig pubers kan herbergen en tegelijkertijd het decibelniveau, de CO₂-waarden, de klasclowns en de hormonen annex puberzweetgeur binnen de perken kan houden. Dat idee zal men snel opbergen.

Verder wil Pelleriaux dat leerkrachten meer uren effectief lesgeven door het toezicht op de speelplaats, het verbeteren van toetsen, en administratieve taken uit te besteden aan niet-leerkrachten. De meeste leerkrachten zien dat wel zitten. Behalve dat het verbeteren van toetsen best wordt gedaan door diegene die ook de lessen heeft gegeven. Toetsen bevatten immers de nodige gegevens om een efficiënte en leerlinggerichte remediëring te realiseren. En gaat men in tijden van krapte op de arbeidsmarkt nog de geschikte niet-leerkrachten vinden en kunnen betalen?

Daarna pleit de GO!-topman voor het aanwerven van mensen uit de privé als deeltijds werkende leerkrachten. Dat idee is niet nieuw. Het interview neemt dan plots een andere wending. Pelleriaux zegt dat die nieuwe parttime leerkrachten uit de bedrijfswereld “mensen zijn die wat meer ambitieus zijn, die een inkomen belangrijk vinden, en die wat meer willen bereiken in het leven. Het imago van de leerkracht wordt voor een stuk gemaakt door de leerkrachten die er vandaag zijn, en een gemengd leerkrachtenkorps (met zowel fulltimers als parttime werkende leerkrachten uit de bedrijfswereld) zal dat imago veranderen en verbeteren”.

Zelden werden leerkrachten zo grondig beledigd door hun grote baas. Hij schildert hen af als ambitieloze goedzakken die door hun onwil om een deftig inkomen bijeen te schrapen en door manifest niet vooruit te willen in het leven zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen slechte imago.

De leerkrachten die ik ken zijn stuk voor stuk mensen met de ambitie om leerlingen verantwoord pedagogisch en didactisch te begeleiden in hun groei naar volwassenheid en ze hierbij voorzien van de nodige kennis en vaardigheden. De ambities van de leerkrachten worden vooral gefnuikt door overdreven planlast en administratieve rompslomp die elk schooljaar toeneemt. Geloof me, leerkrachten willen evenzeer vooruit in het leven en vinden een deftig inkomen even belangrijk als mensen die in de privésector werken.

Het is trouwens maar de vraag of mensen uit die privésector wel zullen willen werken in het onderwijs voor het huidige loon van een leerkracht. Nu we van de GO!-topman geleerd hebben dat een inkomen belangrijk is, kan men misschien de revolutionaire piste bewandelen om het lerarentekort tegen te gaan door alle leerkrachten beter te verlonen. Bij profvoetballers werkt dat systeem.

Het imago van de leerkrachten en de hele onderwijssector wordt ook bepaald door de uitspraken van de onderwijsbazen. Ondertussen excuseerde Koen Pelleriaux zich voor zijn ongelukkige uitspraak, en dat is goed. Tv-interviews zijn soms een mijnenveld.

Ik wens iedereen een fantastische start van een magnifiek schooljaar! De leerkrachten wens ik daarenboven letterlijk nog meer loon naar werken. De leerlingen wens ik vooral heel veel leerkrachten die alle lessen geven en álles geven. Zoals altijd.