'Detailhandel gaat gebukt onder symboolpolitiek en regeldruk'

,,We hebben recent op verschillende onderwerpen forse lobby gevoerd. Maar als je het geheel dan nog eens overziet, merk je dat het er om gaat dat politici nog te veel denken vanuit het eigen doel zonder een bredere blik op de effecten in de samenleving”, stelt Vakcentrum-directeur Patricia Hoogstraaten, die expliciet spreekt over symboolpolitiek en regeldruk. Dat leidt in de praktijk tot uiteenlopende problemen.

,,Zo leiden maatregelen ter controle van de verkoop van biologische producten tot meer verpakkingsafval en hoge administratieve lasten. Dus beslissen ondernemers juist om minder biologische producten te gaan verkopen of alleen verpakte. De Nederlandse uitwerking van de Europese biologische verordening slaat de plank mis en is contraproductief.”

Lees ook: Vakcentrum wil uitstel verbod tabaksverkoop kleine supers

Een ander hot topic is tabak. Maatregelen gericht op de beperking van het aantal verkooppunten voor tabak kunnen in de huidige vorm leiden tot het faillissement van 500 kleinere supermarkten die in dorpen een belangrijke sociale rol vervullen, waarschuwt Hoogstraaten. ,,Het Vakcentrum vraagt dan ook met name aandacht voor die bedrijfseconomische en leefbaarheidseffecten van de maatregel op de mkb-winkelier en de bevolking in die winkelgebieden. Oudere bevolking, mensen zonder eigen vervoer en verenigingen worden hierdoor getroffen. Die discussie moet dus breder gevoerd kunnen worden dan vanuit de gezondheidsoptiek rond tabak.”

Het lijkt erop dat politici de werknemers als zwakkere partij zien die flexibele arbeid maar moeten accepteren, maar dat is niet zo

De voorgenomen maatregelen rond tabak maar ook de ideeën rond extra belasting op specifieke producten (zoals suikertaks en vleestaks) en accijnzen jagen de consument steeds vaker over de grens voor het doen van aankopen. Dit leidt dan niet alleen tot het weglekken van levensmiddelenomzet. Ook andere aankopen worden dan gelijk over de grens gedaan. Ook hier is dus meer in het geding dan alleen de volksgezondheid, aldus het Vakcentrum.

'Moderne arbeidsmarkt is ook flexibele arbeidsmarkt'

De detailhandel is de grootste private werkgever van ons land, benadrukt Hoogstraaten. Het werken in de winkel is voor menigeen ook het eerste baantje. Voor de retail is flexibiliteit van groot belang. De drukte in de winkel kan immers sterk wisselen. Ook de werknemers vragen in toenemende mate om flexibiliteit. Zij willen zichzelf kunnen inroosteren als dat past in de studie- of gezinssituatie. De leden van het Vakcentrum wijzen een verdere beperking van flexibele arbeid als gevolg van het voornemen om het besluit Wfsv (Wet financiering sociale verzekeringen) en het Besluit nadere regels oproepovereenkomsten’ te wijzigen dan ook zeer beslist af. ,,Het lijkt erop dat politici de werknemers als zwakkere partij zien die flexibele arbeid maar moeten accepteren. Dat is niet zo. Veel van onze werknemers hechten juist aan flexibiliteit”.

Lees ook: Vastgoedadviseur Colliers waarschuwt: forse huurverhoging winkeliers op komst

De focus op ‘vast’ kan ertoe leiden dat werkgevers minder snel geneigd zijn om te kiezen voor jongeren. Het eerste baantje in de winkel raakt hierdoor uit beeld. En daarmee vervalt de mogelijkheid tot het opdoen van waardevolle ervaring, aangevuld met de nodige opleidingen.

'Darkstores zijn ook winkels'

Hoogstraaten: ,,Een store is een winkel. Dat is een eenvoudige vertaling. Er worden levensmiddelen verkocht aan consumenten. Dat betekent dat dark stores zich ook gewoon moeten voegen naar de spelregels die gelden voor levensmiddelenwinkels. In de cao voor de levensmiddelendetailhandel is jaren geleden al vastgelegd dat deze geldt voor zowel de fysieke als virtuele handel in levensmiddelen.”

Volgens het Vakcentrum is het dan ook duidelijk ook dark stores en online supermarkten vallen gewoon onder de bestaande cao. Daarmee krijgen de medewerkers van de online bedrijven ook dezelfde bescherming als de medewerkers in de reguliere levensmiddelendetailhandel en blijft er een gelijk speelveld.

Ook dark stores zijn winkels, dus moeten zij zich gewoon voegen naar de spelregels voor levensmiddelenwinkels

Duurzaamheid integraal onderdeel mkb-bedrijfsvoering

Op de Dag van het Vakcentrum werd ook duidelijk dat duurzaamheid tegenwoordig een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering is bij de zelfstandig ondernemers. De winkeliers nemen hun verantwoordelijkheid op diverse vlakken, bijvoorbeeld in de samenstelling van het assortiment en de kwaliteit van de producten die zij aanbieden.

,,Het is dan van belang dat er wel een gelijk speelveld wordt gecreëerd en oneerlijke concurrentie met dubieuze producten zo veel mogelijk wordt teruggedrongen", benadrukt Hoogstraaten. ,,Het invoeren van btw op import uit het Verre Oosten is in dat opzicht een goede eerste stap. Ook moet er gekeken worden hoe de financiering van duurzaamheidsinitiatieven kan worden ondersteund. Zeker voor de winkeliers die nu herstellen van de lockdown is dit een belangrijk item.”

Beteugel inflatie door wig te verkleinen

De Vakcentrum-leden spraken maandag ook uit dat de overheid de inflatie moet bestrijden in plaats van aanwakkeren. Dat kan door de zogenoemde wig (het verschil tussen de loonkosten en het nettoloon) te verkleinen. Dat de consument minder bestedingsruimte heeft kan hiermee worden opgelost. Deze ingreep maakt dat de kosten voor ondernemers niet stijgen en dus ook prijzen voor de consument niet verhoogd hoeven worden. Loonsverhogingen, zoals onder andere door premier Rutte voorgesteld, hebben wel een prijsopdrijvend effect.

Lees ook: Retailbranche: 'Pak macht grote online platformen aan, anders geen bruisende winkelstraat'

De gestegen inkoopsprijzen en hogere energietarieven kunnen al niet een op een worden doorberekend aan de consument. De marges worden dus al kleiner. Een loonsverhoging kan daar volgens het Vakcentrum niet zomaar bovenop. Hoogstraaten: ,,Zeker niet in een sector waarin een groot aantal bedrijven nog niet is hersteld van de corona en bovendien fors moet investeren om de uitdagingen van de toekomst aan te kunnen gaan."