Warffumers over hun sneeuwwinter van 1979

Het weer

Op 11 februari 1979 stak de wind op, waarna het op 12 februari ging ijzelen en later sneeuwen. De wind bleef toenemen en de sneeuw werd voortgejaagd over de beijzelde ondergrond. Daags erna waren al veel wegen onberijdbaar geworden. Toenmalig weerman en postbode Jan Bolt kon zijn post ternauwernood nog rondbrengen.

De volgende ochtend, 14 februari, kon Bolt zijn weerhut niet meer bereiken: het vroor 8 graden en een sneeuwduin van twee meter hoog belette hem de doorgang. Hij belde het KNMI, maar werd niet geloofd. In De Bilt en bij weerman Jan Pelleboer in Eelde vroor het immers zelfs niet. Pas een uur later werd zijn alarm serieus genomen en in het radioweerbericht opgenomen. De wind nam in de loop van de veertiende verder toe tot hard en zelfs stormkracht en vormde van de gestaag vallende sneeuw steeds hogere sneeuwduinen, zodat de meeste dorpen geïsoleerd raakten. Het openbaar vervoer lag stil, de treinen kwamen vast te zitten.

Op donderdag 15 februari ging de wind pas liggen en werd de situatie in zijn volle omvang zichtbaar. De sneeuw was huizenhoog opgestoven, niemand kon de dorpen in of uit. Men was op elkaar aangewezen.

Warffumers vertellen

Voor kinderen was het een prachtige tijd. 'Fantastisch, al die sneeuwbulten, ik was klein, daarom leken ze misschien nog groter dan ze waren,' zegt Marian. Marga’s huis, tussen Warffum en Den Andel, was helemaal ingesneeuwd. 'Ik kon boven op ons huis staan en op een plastic zak naar beneden glijden. Later is ons huis uitgegraven met een kraan. Maar het waren barre tijden, we moesten lopend over de sneeuw boodschappen halen. Dat deden we met een kistje met plastic eronder.'

'Wij gingen van de Zuiderhorn lopend naar het dorp,' vertelt Hilda, 'We hadden een kistje op een slee gespijkerd, we zagen niet waar we liepen, op de weg, het kanaal of in het weiland. In het dorp was een grote saamhorigheid, iedereen hielp elkaar.'

Sneeuwruimen

Dat werd sneeuw – veel sneeuw – ruimen! Veel Warffumers hielpen bij familie Dekker om de plantenkassen, die vol met sneeuw lagen, uit te graven.

In Breede ging het mis. Boer Kool zou even helpen sneeuwruimen, maar hij belandde met tractor en al in de sloot doordat niet meer te zien was waar de dam lag. Een andere tractor moest hem er weer uit trekken.

Vindingrijk werd je er ook van: Poppe, die buiten het dorp woonde, had voor zijn oude Kever een schuifbord gemonteerd, waarmee hij richting dorp ging. Halverwege kwam hij de gemeentewagen tegen, die dag en nacht op pad was om de wegen begaanbaar te maken. Zij keerden beiden om, met de afspraak dat ieder een stuk weg schoon zou houden. Daags daarop nam de gemeentewerker een jerrycan benzine voor Poppe mee. Dankbaar was men ook voor de hulp van het leger, dat zowel het dorp als de treinen kwam uitgraven.

Verlossing

Ondanks het verwoede sneeuwruimen bleef Warffum, zoals zoveel dorpen, een aantal dagen van de buitenwereld afgesneden. Dat gaf ook problemen met de gezondheidszorg. Gonnies moeder was hoogzwanger en moest op 18 februari vanwege complicaties naar het ziekenhuis. Met man en macht is er ruimte gemaakt, zodat zij vanaf de Oudendijk per legerhelikopter naar het ziekenhuis vervoerd kon worden. Een spannende en indrukwekkende gebeurtenis, want dit was geen alledaags vervoermiddel. Dankzij alle hulp werd drie dagen later een gezonde dochter, Gonnie, geboren.

Het was een winter die velen nog helder voor de geest staat, waarbij sommigen zeggen: 'Wij zouden dat nog wel eens willen beleven, het was zo gezellig en die saamhorigheid deed het dorp goed!

Met dank aan alle enthousiast reagerende Warffumers en Meteo Delfzijl