Pinokkio (Pinocchio) is een Amerikaanse animatiefilm uit 1940 van Walt Disney Pictures en hun tweede langspeelanimatiefilm. Het scenario is gebaseerd op het gelijknamige boek van Carlo Collodi uit 1883.
Het verhaal
Op een nacht duikt de krekel Japie op in een klein Italiaans dorpje. Hier is hij er getuige van hoe de speelgoedmaker Gepetto een houten pop maakt die hij Pinokkio noemt. Voordat Gepetto die nacht naar bed gaat, wenst hij dat zijn creatie een echte jongen zou zijn.
Die nacht wordt Gepetto’s huis bezocht door een fee. Zij is bereid Gepetto’s wens te vervullen, maar in plaats van Pinokkio gelijk tot een echte jongen te maken, brengt ze hem enkel tot leven. Ze vertelt hem dat hij met goede daden het recht zal moeten verdienen om een echte jongen te worden. Japie biedt zich aan om dienst te doen als Pinokkio’s geweten en hem op het rechte pad te houden. Kort nadat de fee weg is, ontdekt Gepetto wat er is gebeurd. Hij is nu dolgelukkig.
De volgende dag moet Pinokkio naar school maar onderweg komt hij een stel oplichters tegen: de vos Jantje Fatsoen en diens helper, de kat Gideon. Pinokkio laat zich, tegen Japie’s advies in, door hen overhalen om deel te nemen in het poppentheater van Stromboli, in plaats van naar school te gaan. Die avond geeft Pinokkio zijn eerste optreden en het blijkt een groot succes te zijn. De poppenspeler Stromboli toont nadien echter al snel zijn ware aard: van het verdiende geld krijgt Pinokkio niets en hij wordt door Stromboli in een kooi gestopt. Japie en de Blauwe Fee bevrijden Pinokkio (na een paar leugens) uit de kooi, waarna Pinokkio wegvlucht uit de wagen van Stromboli.
Jantje Fatsoen en Gideon worden ondertussen ingehuurd door een koetsier, die wil dat ze voor hem op zoek gaan naar ongehoorzame jongens. Ze moeten hen overhalen mee te gaan naar Pleziereiland. De twee komen Pinokkio tegen die op weg is naar huis en sturen ook hem met de koetsier mee. Ze komen aan op het eiland, dat bestaat uit een groot attractiepark waar iedereen mag doen en laten wat hij wil. Dan blijkt dat er een addertje onder het gras zit: door hun gedrag veranderen de kinderen allemaal in ezels. Pinokkio begint ook te veranderen, maar hij kan het eiland ontvluchten voor hij helemaal in een ezel is veranderd. Hij houdt hieraan enkel ezelsoren en een staart over. Voor Pinokkio’s vriend Lampepit is het te laat: hij verandert helemaal in een ezel.
Na een lange zwemtocht geraken Pinokkio en Japie terug op het vasteland. Ze haasten zich naar de werkplaats van Gepetto, maar daar blijkt niemand thuis te zijn. Een duif (waarschijnlijk de Blauwe Fee in vermomming) brengt Pinokkio een brief, waarin staat dat Gepetto de zee is opgegaan om Pinokkio te zoeken maar verslonden is door de walvis Monstro. Pinokkio en Japie gaan ook de zee op. Ze vinden Monstro en worden eveneens door hem verslonden. In zijn maag worden de twee herenigd met Gepetto. Die is dolblij hen weer te zien. Samen plannen ze een ontsnapping. Door een vuurtje te stoken laten ze Monstro niezen zodat hij de boot met hen erop uitspuwt. Monstro zet de achtervolging op het groepje in. Pinokkio kan Gepetto en Japie in veiligheid brengen door hen door een gat in de rotsen te loodsen waar Monstro niet door kan, maar komt hierbij ogenschijnlijk om het leven.
Japie en Gepetto keren met Pinokkio’s lichaam terug naar huis. Gepetto is ontroostbaar, maar dan verschijnt de blauwe fee ineens. Zij brengt Pinokkio weer tot leven en verandert hem in een echte jongen, als beloning voor zijn dappere gedrag.
