"Nog iemand een sigaret?" Verpleegster toont het enorme verschil tussen rokerslong en gezonde longen

De stevige beelden lokken felle reacties uit. "Ligt een roker hier echt wakker van? Dit soort afschriktactiek heeft nooit effect op mij. Toon liever het effect van alcohol op de hersenen, het hart en de lever", klinkt het onder meer. Natuurlijk zijn er ook heel wat mensen die de boodschap wel serieus nemen. "Ik ben een tijdje geleden gestopt. Geen denken aan dat ik er ooit weer mee begin."

Elasticiteit weg
De kapotte longen die u in het filmpje ziet, zijn van iemand die gedurende twintig jaar een pak per dag gerookt heeft. Eller pompt beide organen op, het verschil is in een oogwenk duidelijk. Bij de longen met COPD (een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem; nvdr) is de elasticiteit weg. Ze rekken nog wel uit, maar nemen niet meer de oorspronkelijke vorm aan. De longen moeten kortom harder werken om voldoende lucht op te nemen, waardoor die persoon sneller buiten adem raakt. Bij de gezonde exemplaren gaat het hele proces trager en wordt de volledige capaciteit wel benut. Puffers helpen wel een beetje, maar verrichten geen mirakels.

In België krijgen elk jaar zo'n 7.000 mensen longkanker. Bij bijna negen op de tien patiënten is de sigaret de boosdoener. Uit onderzoek van de Stichting tegen Kanker blijkt dat 56% van de Belgen nog nooit gerookt heeft. 24% deed dat vroeger wel, maar is inmiddels gestopt. 3% rookt, maar niet dagelijks. 17% heeft de portie nicotine wel dagelijks nodig.

Stoppen loont
Stoppen met roken loont altijd, ook op latere leeftijd. Binnen het uur dalen de bloeddruk en de hartslag al. Na enkele weken verbeteren de longfunctie en de bloedcirculatie. De kortademigheid en de rokershoest verdwijnen na één tot negen maanden. Na een jaar is het risico op een hartziekte met de helft gedaald. Tien jaar na de laatste peuk geldt hetzelfde voor longkanker. En wie zich vijftien jaar lang kan beheersen, loopt zelfs evenveel risico op coronaire hartaandoeningen als een niet-roker.

Vijf tips
Wie (nog eens) een poging wil wagen om te stoppen, krijgt hieronder vijf tips van tabakoloog Laura Jacobs.

1. Schrijf je voor- en nadelen van roken uit, ook op lange termijn. Je kan het briefje eventueel op zak steken of uithangen ter herinnering.

2. Zoek iemand die ook wil stoppen. Zo heb je het voordeel dat je elkaar kan steunen, aanmoedigen en begrijpen. Samen sterk!

3. Bepaal een stopdatum. Plan die niet te lang in de toekomst. Zoek een moment waarop je niet te veel blootgesteld zal zijn aan stress of risicosituaties. Denk na wat je ondertussen nog kan doen. Hoe kan je je motivatie verder verhogen? Hoe en door wie kan je jezelf (professioneel) laten ondersteunen? Wie zal je inlichten over je stoppoging? Hoe kan je jezelf belonen?

4. Tracht jezelf bezig te houden of kies enkele nieuwe (gezonde) gewoontes. Focus je op de niet-rokers in je omgeving of op het werk. Hoe brengen zij hun pauze door? Wat doen zij ter ontspanning? Hoe gaan zij om met stressoren of onverwachte gebeurtenissen?

5. Er bestaat niet zoiets als 'slechts één' sigaret. Ga je toch in de fout, probeer dan vooral kalm te blijven. Herval staat niet gelijk aan mislukking. Laat je niet te sterk ontmoedigen, het overkomt veel mensen die proberen stoppen met roken. Tracht er iets uit te leren en ga zo snel mogelijk terug door met je gezonde voornemen.