"Mannen gaan altijd vreemd, zelfs als ze hun vrouw graag zien"

De socioloog slaat niet zomaar wat uit zijn botten, maar deed ook een (klein) onderzoek naar het onderwerp. 120 mannelijke studenten werden ondervraagd, zowel homo- als heteroseksueel. 78 procent van de studenten mét partner gingen vreemd.

Opvallend is dat ze dit niet deden omdat ze ongelukkig waren in de relatie: ze wilden net heel graag bij de partner blijven en zagen hem of haar heel graag.

Het beste van twee werelden
"Mannelijke lichamen hebben nood aan seks. Ze gaan niet vreemd omdat ze hun partner niet graag (genoeg) zien, maar gewoon omdat ze (meer) seks willen. Mannen die vreemdgaan, hebben het beste van twee werelden', klinkt het fijntjes in zijn nieuwe boek 'The Monogamy Gap: men, love and reality', vrij vertaald als 'De monogamiekloof: over mannen, liefde en de realiteit. 

 "Vreemdgaan is niet vreemd, het is de norm. En het wordt tijd dat mensen de vrije relatie meer kans geven, en op gelijke hoogte zetten met monogame relaties. Monogamie is niet de enige vorm van relaties."

Als beide ervoor kiezen
Daar heeft de socioloog wel een punt: monogamie is niet de enige vorm van relaties, en koppels die ervoor kiezen om hun relatie anders te organiseren, zouden dit zonder wantrouwen, vervelende vragen of veroordelende blikken moeten kunnen. Maar dat gaat wel over allebei de partners die ervoor kiezen, niet over één partner die de andere bedriegt - want een monogame relatie was wel de afspraak, of hij er zich aan houdt of niet.

'Onweerstaanbare drang'
Anderson verklaart dit door 'de drang naar seks'. Maar mensen hebben wel vaker 'een drang' naar dingen: sigaretten, drugs, frieten... soms met rampzalige gevolgen. Als ze die kunnen leren bedwingen, waarom kunnen mannen dan de drang naar seks niet leren bedwingen?

Simpel, zegt Anderson: "Omdat we erg slecht zijn in het bedwingen van onze wil. We willen geen chocolade eten, maar doen het toch, voelen ons schuldig, zeggen dat we het nooit meer gaan doen... en doen het toch. Dat is met ontrouw net hetzelfde."

"Mag ik vreemdgaan, aub?"
Sommige vrouwen vinden het liegen over ontrouw een groter probleem dan het vreemdgaan zelf. Misschien moeten mannen gewoon 'vragen' om ontrouw te mogen gaan?

Het is een idee dat Anderson genegen is, maar dat hij niet meteen in praktijk ziet omgezet worden: "Mannen liegen net over een scheve schaats omdat ze weten dat het nooit zou goedgekeurd worden als ze erom vragen. Erger nog: na zo'n vraag, krijgen ze scheve opmerkingen te slikken en wordt de partner wantrouwig of emotioneel, wat de relatie extra onder druk zet waardoor die stukloopt."

Recreatie vs affaire
En dat is niet wat mannen willen, zoals eerder gezegd: ze willen én de partner én de extra seks. "Eerlijkheid is niet altijd de beste optie", besluit Anderson. Er is wel één nuance: bovenstaande uitspraken gaat over mannen op zoek naar 'recreationele seks', met andere woorden onenightstands en slippertjes. Affaires, waarbij een seksuele relatie met één vrouw wordt opgebouwd, zijn een andere kwestie.

Het echte gevaar voor een relatie
"Emotionele intimiteit is het echte gevaar voor een relatie, niet een slippertje van een uurtje met een vreemde ontmoet op café. Je kan nooit garanderen dat je partner niet elders een (nieuwe) liefde vindt. Ze controleren en tegenhouden om dat te voorkomen, is echter een slecht idee: het maakt dat ze je willen verlaten. Het is beter om een emotioneel open relatie te hebben, en misschien seksueel ook."

Omdat ze zich verstikt en beperkt voelen, willen mannen uitbreken. De grenzen weghalen, kan maken dat ze er binnen blijven of ze minimaal overschrijden.

Open relaties
In dezelfde logica is het niet de ontrouw op zich die relaties kapotmaakt, maar de onredelijke verwachting dat een vaste relatie de seksuele relaties begrenst. "Ik wil ontrouw niet promoten, maar wel open en gelijke seksuele relaties. Als beide partners beseffen dat buitenhuwelijkse seks de partner gelukkig maakt, dan hebben ze een lange weg afgelegd naar emotionele eerlijkheid én hebben ze tegelijk de jaloezie bedwongen. Ook dat is schadelijk voor de relatie. Al kan niemand dit bereiken als één partner niet meewil. Dan is ontrouw de enige optie."

En de vrouwen dan?
Als mannen vreemdgaan, dan mogen vrouwen dit ook. Zou je redelijk denken. Maar dat willen de mannen zelf niet. Oneerlijk en egoïstisch, niet professor Anderson? "Het is inderdaad egoïstisch dat mannen het zelf doen, maar het niet toestaan aan hun vrouw. Al zijn er natuurlijk ook wel vrouwen die vreemdgaan."

"De maatschappij heeft die keuze voor ons gemaakt: ontrouw is cultureel niet verantwoord. Ook mannen zelf 'willen' monogaam zijn, althans in het begin van de relatie en emotioneel. Pas na maanden of jaren in een vaste relatie, willen ze seks met andere mensen. Op dit punt willen ze de liefdesrelatie met hun partner behouden, maar willen ze toch extra seks."

Seks met vreemden
Is extra seks binnen de relatie dan geen optie? Of seriële monogamie, waarbij de 'drang naar seks' wordt omgezet naar een nieuwe relatie, zonder dat er mensen (erg) gekwetst raken? Niet volgens de socioloog. "Mannen hebben al betekenisvolle seks met iemand die ze graag zien, ook al is dit niet zo veel, daar zijn ze niet naar op zoek. Het zijn die opwindende slippertjes met vreemdelingen die ze willen." Dat is duidelijk taal, dames.

Het ideaal blijft ideaal
Voor sommige koppels kan een open relatie een oplossing zijn, al durven ze de stap niet zetten omdat het maatschappelijk niet aanvaard is. Relaties zouden erop kunnen verbeteren als de volwassenen in een relatie elkaar respecteren en hun eigen weg zoeken, in plaats van zich wanhopig te doen passen in een maatschappelijk en cultureel bepaald hokje.

Vrouwen hebben geleerd dat ontrouw slecht is, dat ze zich gekwetst moeten voelen en dat het het einde van de relatie betekent. Omgekeerd zijn mannen doordrongen van het idee dat seks 'moet', soms zelfs met om het even wie.

Maar eerlijk: we zien dit niet gauw veranderen in de toekomst. Het romantische ideaal van de partner voor het leven, die je op handen draagt en alleen jou graag ziet wordt steeds onrealistischer (zie de echtscheidingsgraad, en het aantal mensen dat toegeeft vreemd te gaan).

Dat maakt het gek genoeg alleen maar 'idealer' en dus nog meer gewild. Monogamie, dat blijft het ideaal, ook al is ontrouw 'normaler' dan volledig monogame relaties. (edp)