Het begon allemaal toen Jan van Riebeeck in 1652 als eerste Nederlander voet zette op vruchtbare Zuid-Afrikaanse grond. In opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie dreef hij ruilhandel met de inheemse bevolking. Vijf jaar later besloten de Nederlanders zelf landbouwgoederen te verbouwen. Dit duurt ongeveer 150 jaar. Dan verschijnen kapers aan de kust: de Britten. Na twee bloederige oorlogen wordt een vredesverdrag getekend: de Nederlandse taal, later het Afrikaans, krijgt bij deze een wettelijke status.
Officieel valt Zuid-Afrika onder het bestuur van de Britten, maar het is de Nederlandse Hendrick Verwoerd die tijdens zijn presidentschap in de jaren zestig de Apartijheid verscherpt, met een golf van onderdrukking en geweld als gevolg. Pas als Frederik Willem de Klerk in 1989 wordt verkozen tot president komt hier een einde aan. Vijf jaar later wordt De Klerk opgevolgd door Nelson Mandela, en de rest is geschiedenis.
Reis terug in de tijd
De Apartheid kan je letterlijk aan den lijve ervaren in het Apartheidsmuseum in Johannesburg. Bij binnenkomst krijg je een identiteitskaart waarop een willekeurige huidskleur staat aangegeven. Naar aanleiding daarvan sla je links of rechtsaf en kruip je in de huid van een zwarte of blanke Zuid-Afrikaan.
Meer over deze bloederige tijd leer je in het District Six museum in Kaapstad. In het museum wordt door middel van kunst de ontruiming van zwarten in de wijk District Six verbeeld. Veel zwarte Afrikanen werden tijdens het apartheidsregime met geweld uit steden verdreven omdat deze gebieden voor de blanken waren aangewezen.
Je smaakpupillen zullen zich hier thuisvoelen. Zo kun je er kaas uit Gouda, Boerenkaas en Old Amsterdam kopen. Maar ook stroopwafels, speculaas, hagelslag en poffertjes liggen in supermarkten. Wil je een koud Hollands biertje zoals Heineken, Amstel of Grolsch? Dat kan bij het Beer House in Kaapstad, Johannesburg en Pretoria.
Maar niks zo leuk en herkenbaar in Zuid-Afrika als de taal, alhoewel veel woorden ook weer verrassend anders zijn. In het Afrikaanse taalmuseum Paarl, een uurtje ten zuiden van Kaapstad, leer je alles over het ontstaan van de taal, de eerste krant in het Afrikaans en over de ontwikkeling van de Afrikaanse muziek. Bezoek er ook het Afrikaanse taalmonument, gelegen bovenop een heuvel met een waanzinnig uitzicht over de stad. Wil jij je Afrikaans oefenen? Koop dan de Zuid-Afrikaanse krant Die Burger.
Nederlandse architectuur
Hoewel je hier aan de andere kant van de wereld bent, is het net alsof je je in een Hollands dorpje bevindt als je door de Dorpsstraat in Stellenbosch wandelt. De klokgevels, het groen-witte houtwerk, de schuine rieten daken en de witgepleisterde muren van de Kaaps-Hollandse architectuur ruiken nog naar thuis.
Deze best bewaarde plaats uit de VOC-tijd ligt vlakbij Kaapstad. Bij het toeristenbureau koop je een kaart met een looproute door het dorp. Aan het einde van de Dorpsstraat, in het centrum van de stad, staat de Nederduits Gereformeerde Moederkerk. Delen van het witte kerkje zijn in Amsterdam gebouwd en later vervoerd naar Zuid-Afrika. Hier vind je Afrikaanse vriendelijkheid tegen de achtergrond van het oud-Hollandse decor.
Ook in het noorden van Zuid-Afrika in Pretoria begeef je je tussen de Nederlandse gebouwen. Aan het Kerkplein staan de Oude Raadzaal en het Paleis van Justitie, waar Nelson Mandela een levenslange gevangenisstraf kreeg. De rode bakstenen en zandstenen gevel van het Oude Nederlandsche Bankgebouw komt je misschien wel het meest bekend voor. Het enige wat nog ontbreekt zijn de Amsterdamse grachten.
Zelf naar Zuid-Afrika? Bekijk onze mooiste reizen naar Zuid-Afrika!
