Raad van State opnieuw kritisch op boerkaverbod

De Raad van State heeft kritiek op het onlangs door het kabinet aangekondigde boerkaverbod. Het adviesorgaan ziet geen noodzaak voor het handhaven van een dergelijk verbod.

Dat schrijft de RvS in een advies op zijn website. Het kabinet zou onvoldoende argumenten hebben gegeven om een boerkaverbod in te voeren. Daarnaast zou de regering zich in hun besluit in te stemmen met het wetsvoorstel leiden door “subjectieve onveiligheidsgevoelens” die geen grond vormen om “een algemeen verbod te rechtvaardigen”. De RvS:

Volgens de regering zou een algemeen verbod noodzakelijk zijn in het maatschappelijk verkeer om een open communicatie te garanderen. Daarnaast zou het verbod de gelijkheid van vrouwen en mannen bevorderen. Ten slotte zou een verbod noodzakelijk zijn in verband met de veiligheid en het veiligheidsgevoel bij het publiek. Wat betreft het gelijkheidsaspect is de Afdeling advisering van oordeel dat het niet aan de regering is om de keuze om gelaatsbedekkende kleding te dragen (zoals een boerka) op voorhand uit te sluiten, maar dat de betrokkene zelf (de vrouw) daartoe de keuzevrijheid moet worden gelaten. Subjectieve onveiligheidsgevoelens vormen geen dragende grond om een algemeen verbod te rechtvaardigen. En voor de andere, door de regering genoemde belangen is volgens de Afdeling advisering een algemeen verbod niet nodig, omdat er al bijzondere wettelijke maatregelen en bevoegdheden bestaan om die belangen veilig te stellen.

Vorige maand was de RvS ook al zeer kritisch op het boerkaverbod. Toen bleek op gezag van ingewijden dat het adviesorgaan van mening was dat het wetsvoorstel niet zonder ingrijpende wijzigingen naar de Tweede Kamer kon worden gestuurd.

‘Boerka beschermd onder vrijheid van godsdienst’

Volgens de Raad is het aan de vrouwen zelf om te bepalen of zij een boerka dragen of niet en is dat niet iets waar de wetgever zich mee zou moeten bemoeien. Daarnaast valt het dragen van deze gezichtsbedekkende kleding onder de bescherming van de vrijheid van godsdienst:

Voor zover gelaatsbedekkende kleding (bijvoorbeeld een boerka) wordt gedragen om daarmee gevolg te geven aan een religieus (kleding)voorschrift constateert de Afdeling advisering dat dit valt onder de grondwettelijk en verdragsrechtelijk beschermde vrijheid van godsdienst.

Bovendien ziet de RvS geen reden voor een nieuw verbod om gelaatsbedekkende kleding te verbieden, daar de regering al de beschikking heeft over andere wetten die voor maatschappelijke functies bepalingen gebruikt kunnen worden om op te treden tegen dergelijke kleding, zoals de Wet op de identificatieplicht of de Wet openbare manifestaties.

Of het kabinet maatregelen zal nemen naar aanleiding van dit advies van de RvS is onduidelijk. Herman Staal, chef van de politieke redactie van NRC Handelsblad, zei eerder over deze kwestie al dat het kabinet wel vaker de adviezen van de Raad van State naast zich neer heeft gelegd. Wat zeker is, is dat de wet juridisch vatbaar is voor kritiek. Staal:

“Het negeren van adviezen van de Raad van State komt vaker voor. Dat is een beetje het lot van de raad, omdat het kabinet altijd een eigen politieke afweging maakt. Dat wil niet zeggen dat de adviezen zinloos zijn. Ze worden namelijk openbaar en dan kunnen leden van de Eerste en Tweede Kamer de adviezen gebruiken om een wet aan te scherpen.”

“Het is een wet met veel haken en ogen, en is juridisch gezien voor kritiek vatbaar. De gevoeligheid van de wet zit ‘m in wat de gezichtsbedekkende kleding precies is. Met name in de Eerste Kamer zal dit nog een interessant debat opleveren.”

Gisteren liet de Amsterdamse korpschef Pieter-Jaap Aalbersberg al weten dat zijn agenten niet altijd een boete zullen uitschrijven als zij iemand met een boerka zien lopen. Aalbersberg legde in het programma Eva Jinek op Zondag aan de hand van een verkeersovertreding uit dat het agenten vrij staat te bekeuren of niet. Aalbersberg:

“Als een moeder haar kinderen met de auto naar een school tweehonderd meter verderop brengt en geen rijbewijs bij zich heeft, is het iets anders dan wanneer iemand uit Maastricht drie dagen zonder rijbewijs in Amsterdam rondrijdt.”

Het wetsvoorstel voor een boerkaverbod moet nog worden goedgekeurd door de Eerste en Tweede Kamer voordat het boerkaverbod definitief is. Dan kan Nederland het derde West-Europese land met een boerkaverbod worden. In Nederland dragen naar schatting 150 tot 200 vrouwen een boerka (die het hele lichaam bedekt) of nikab (die de ogen vrijlaat).