Hans Spekman treedt af als voorzitter PvdA

Hans Spekman treedt in oktober terug als partijvoorzitter van de Partij van de Arbeid. Dat heeft hij vrijdagavond bekendgemaakt. Toen bleek dat het partijbestuur nog weinig vertrouwen had in Spekman besloot hij zijn vertrek aan te kondigen.

De kritiek op Spekman was de afgelopen dagen al opgelopen binnen de PvdA, die woensdag bij de Tweede Kamerverkiezingen de grootste nederlaag leed die een politieke partij in Nederland ooit heeft geleden (van 38 naar 9 zetels). Spekman vindt dat er nu boven alles eenheid nodig is binnen de partij en houdt daarom de eer aan zichzelf.

Lees ook ons portret over Spekman: Onvermoeibaar links tegenwicht

De PvdA organiseert op 7 oktober een partijcongres. Daar zal een nieuwe partijvoorzitter worden gekozen. Tot dat moment blijft Spekman in functie. Hij zei niet direct te willen opstappen zodat hij nog kan helpen bij het in goede banen begeleiden van het gedwongen vertrek van veel partijmedewerkers. Die verliezen door de verkiezingsnederlaag hun baan.

Ledenraad

Spekman gaf donderdag, op de ochtend na de nederlaag, aan dat hij alleen op zou stappen als de leden dat willen. Daarop kondigde Laurens van der Velde, fractievoorzitter van de PvdA in Enschede, aan zaterdag op de ledenraad van de partij in Utrecht een motie in te dienen over de vraag of de leden nog vertrouwen in hem hebben.

Zover kwam het uiteindelijk niet eens. Op vrijdagavond kondigde de PvdA aan om 22.15 uur met “een verklaring” te komen. Op dat tijdstip werd het aftreden van Spekman bekendgemaakt.

PvdA-leider Lodewijk Asscher zei dat Spekman wat hem betreft niet het veld had moeten ruimen. Wel gaf hij aan het besluit van Spekman te respecteren. “Ik ben blij dat hij niet meteen opstapt maar zegt: ‘ik ben verantwoordelijk voor het vervolg’”, zei Asscher volgens persbureau ANP.

Lees ook: Met oud-PvdA-leider Ad Melkert naar de verkiezingsuitslagen kijken

Ledental verdubbelen

Spekman werd in 2012 partijvoorzitter, nadat hij sinds 2006 Kamerlid was voor de PvdA. Spekman vond dat het debat binnen de partij was ingezakt en wilde als voorzitter van de PvdA weer een “levende sociaal-democratische beweging” maken. Ook wilde hij het ledenaantal van de PvdA verdubbelen tot 100.000. Dat is hem niet gelukt: in het eerste jaar van zijn voorzitterschap nam het aantal leden nog licht toe, maar daarna bleef het vooral dalen naar ruim 46.000 dit jaar.

Lees ook: De PvdA is de voeling met de tijdgeest kwijt

Tegelijkertijd met de neergang van de PvdA in de peilingen, die zich binnen een jaar na het begin van het kabinet-Rutte II met de VVD manifesteerde, groeide ook de kritiek op partijleider Samsom en Spekman. Volgens vertrekkend Kamerlid Jan Vos was Spekman zijn gevoel voor de tijdsgeest kwijtgeraakt en wilde hij “terug naar de 19e eeuw, terwijl we leven in de 21e eeuw”. De voorzitter kreeg eind 2015 echter automatisch een nieuwe termijn omdat zich geen tegenkandidaten voor hem hadden gemeld.