Bijna alle mannen en het gros van de vrouwen fantaseert weleens over een buitenechtelijke relatie, zo blijkt uit onderzoek. Maar wat als je - in een monogame relatie - echt met een ander in bed belandt? Kun je dan beter zwijgen of opbiechten? En waarom is het eigenlijk zo belangrijk om aan het begin van je relatie over ontrouw te praten?

Wanneer is iets vreemdgaan?

‘Ben je serieus met je partner? Heb het dan met elkaar over vreemdgaan’, stelt relatietherapeut en oprichter van Praktijk de Liefde Joey Steur. ‘Ook als je zwaar verliefd bent en er helemaal niet aan denkt om jouw partner te bedriegen. Later kan dat veel misverstanden en verdriet voorkomen.’

Steur maakt het regelmatig mee: stelletjes die ruzie krijgen over vreemdgaan en de definitie ervan. ‘Pas zat er nog een koppel bij me op de bank. De vrouw was boos. Haar man had op werk iemand ontmoet, berichtjes gestuurd en hierover gezwegen. De man snapte de ophef niet. Ja, hij was een beetje ‘verliefd’ geworden op iemand anders. En ja, hij had wat appjes gestuurd. Maar het was voor hem een onschuldige flirt. Hij had nooit getwijfeld om bij zijn vrouw weg te gaan, dus voelde de noodzaak niet haar dit te vertellen.’

Waar ligt de grens?

Wat de een als vreemdgaan ziet, hoeft voor de ander dus helemaal niet zo te voelen. Juist daarom is het volgens Steur belangrijk erachter te komen hoe je partner en jij hierin staan. ‘Wat is vreemdgaan eigenlijk voor jou? Is zoenen verboden? Waar ligt de grens? En… stel het gaat een keer mis, wat dan? Door dit te bespreken, weet je wat jullie regels zijn. En dus wanneer je jouw partner pijn doet.’

In de praktijk gebeurt vooraf praten over vreemdgaan heel weinig, weet Steur. ‘Het gevolg? Veel mensen houden angstvallig hun mond over appjes, een kus of seks met een ander. Ze leven met een geheim, terwijl hun partners er misschien wel hetzelfde instaan als zij.’

Wat zijn de gevolgen van zwijgen?

Zo’n geheim is sowieso niet goed voor een gezonde en langdurige relatie, stelt relatiewetenschapper en auteur van het boek Hartstocht Tila Pronk. Zij raadt dan ook aan om eerlijk te zijn over dat ene slippertje of die jarenlange affaire. ‘Houd je je mond? Dan behoud je een relatie gebaseerd op een leugen. Het is een vlek op je moraal. En vooral ook heel egoïstisch om je partner niet in te lichten over zoiets cruciaals. Jij bepaalt voor de ander dat die niet hoeft te weten dat je ontrouw bent. Hiermee ontneem je je partner de kans om hierop te reageren.’

Zwijgen kan bovendien veel schade aanrichten, vervolgt Pronk. ‘Je partner vermoedt vaak echt wel dat er iets niet klopt en heeft waarschijnlijk al eens gevraagd of er wat is. Door te ontkennen gaat de bedrogene steeds meer twijfelen aan het eigen gevoel.’ Dit fenomeen heet gaslighting. Het is een subtiele vorm van manipulatie waarbij iemand in het ergste geval langzaam het idee krijgt gek te worden.’

Kan vreemdgaan goed zijn voor je relatie?

Als je je mond houdt over vreemdgaan, voorkom je op de korte termijn waarschijnlijk veel ellende. En ook waar: de kans dat je bij elkaar blijft is zo het grootst. De relatie waaruit je wegvluchtte zal op deze manier alleen niet verbeteren.

Praat je wél op een volwassen manier over vreemdgaan? Dan biedt dat volgens Belgisch-Amerikaanse psycholoog en seksuoloog Esther Perel de kans om te kijken of je de relatie kunt verrijken. Het kan zelfs aanleiding zijn om een frisse start te maken, zegt ze in haar wereldberoemde TED Talk over ontrouw.

Ontrouw gaat lang niet altijd over seks, stelt Perel. Veel vaker gaat het volgens haar om het verlangen naar aandacht en weer te voelen dat je leeft. Eerlijk zijn over vreemdgaan kan op die manier zelfs relaties nieuw leven inblazen. Essentieel daarvoor: oprechte wroeging en open het gesprek aan durven gaan. Details als waar, wanneer en hoe lekker zijn onnodig pijnlijk. Vragen als waarom ging je vreemd? Wat kon ik niet bieden? En hoe was deze affaire voor jou? zijn wél zeer effectief.

Ook interessant: samen deze test invullen om erachter te komen wat jullie verstaan onder vreemdgaan.

Quest 11: Lang leve de liefde

Altijd maar vallen op foute types, doodongelukkig blijven in je relatie of bang zijn dat je nooit iemand zult vinden die echt bij je past... is liefdesgeluk voor iedereen weggelegd? En hoe bereik je het? Je leest er alles over in de nieuwe Quest. Hij ligt nu in de winkels. Je kunt hem ook hier bestellen.

Wil je jouw relatie nieuw leven inblazen? Dan helpt het misschien om samen 36 vragen te beantwoorden. En twijfel je of je wel écht verliefd bent? Doe dan de Quest-test, ben jij verliefd?