Het is zover: het einde van het kerstreces, de Tweede Kamer gaat weer aan de slag. Het begin van het politieke jaar 2014. Politiek verslaggever Frits Wester zet de kansen en bedreigingen voor de coalitie op een rij.
Hoe zo'n jaar precies zal verlopen is moeilijk te voorspellen. Maar een aantal kansen en bedreigingen voor de coalitie van VVD en PVDA laten zich wel op een rijtje zetten:
De kansen
Door de verschillende akkoorden die het kabinet in 2013 sloot met de oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP, is het in rustiger vaarwater terechtgekomen. Op cruciale onderdelen van beleid kan het kabinet nu rekenen op steun in de Eerste Kamer waar het geen meerderheid heeft. Maar de marges blijven daarbij wel smal.
Er hoeft maar één senator dwars te gaan liggen en het kabinet zit zo weer in de problemen. We zagen dat eind vorig jaar, toen PvdA'er Adri Duivesteijn het nog even heel spannend maakte over de verhuurdersheffing. Iets wat ook zo weer kan gebeuren met bijvoorbeeld de strafbaarstelling van illegaliteit die staatssecretaris Teeven door diezelfde Eerste Kamer moet zien te loodsen. Een omstreden onderwerp waar opnieuw een paar PvdA-senatoren grote moeite mee hebben.
Ook de economische vooruitzichten worden beetje bij beetje beter. Het herstel is pril, maar het is er wel. Als daardoor het vertrouwen terugkeert in de economie kan dat herstel zomaar in de versnelling komen. Dat laatste is ook precies waar het kabinet op hoopt. Economische groei na een periode van krimp geeft weer wat lucht in de begroting. Mocht die beweging inderdaad doorzetten, dan hoeft het kabinet voor 2015 niet opnieuw extra te bezuinigen.
De bedreigingen
We gaan dit jaar in ieder geval twee keer naar de stembus. In maart voor de gemeenteraden en in mei voor het Europees Parlement. Vooral die gemeenteraadsverkiezingen worden spannend. VVD en vooral de PvdA staan er niet best voor in de peilingen. Als beide partijen inderdaad fors verliezen, is het nog maar de vraag of de leiding het hoofd koel kan houden en niet in paniek raakt.
Het kabinet heeft tijd nodig om aan te kunnen tonen dat het eigen beleid, waar veel verzet tegen is, wel een goede keuze is. Maar daarvoor heeft het resultaat nodig en dat is er nog niet echt. Mensen voelen nu vooral de bezuinigingen. Wat dat betreft komen die gemeenteraadsverkiezingen eigenlijk te vroeg. Eén geluk voor de coalitie: de PVV van Geert Wilders doet alleen in Den Haag en Almere mee.
De Europese verkiezingen zijn van een iets andere orde. Maar ook die worden dit keer bijzonder. Europa heeft de afgelopen jaren veel aan populariteit ingeboet. Anti-Europese sentimenten voeren de boventoon. Bleven in het verleden veel sceptische kiezers thuis bij deze verkiezingen, wat als Europa kritische partijen als SP en zeker de PVV die kiezers nu wel naar de stembus weten te krijgen? Grote klappen dreigen dan zeker voor de rest. Voor de verhoudingen in het Europees Parlement, waar Nederland maar 26 zetels van de 751 heeft, maakt de uitslag hier allemaal weinig uit. Maar voor het politieke debat hier over Europa kan het wel grote gevolgen hebben.
Dit jaar ook twee parlementaire enquêtes. Over ons stelsel van woningcoöperaties en over het Fyra-debacle. De openbare verhoren onder ede beginnen later dit jaar. Misschien niet meteen bedreigend voor het kabinet of individuele bewindslieden, maar met enquêtes weet je het maar nooit.
En natuurlijk zullen er ook dit jaar weer tal van incidenten zijn waar we nu nog geen weet van hebben. Maar misschien ook wel meevallers en successen.
Wat dat betreft zal ook 2014 een gewoon politiek jaar worden.
