Bij een parade op het Rode Plein is een paraplu nooit nodig

January 24, 2014 in leger, moskou

(Eerste publicatie op 30 -4-2009)

Graaft u even in uw geheugen: kunt u zich een parade op 9 mei op het Rode Plein herinneren in de regen? Nee, dat kunt u niet, en dat is geen toeval. Ook dit jaar worden weer vliegtuigen de lucht ingestuurd, indien zich op Overwinningsdag wolken samenpakken boven Moskou. De wolken worden met chemicaliën bewerkt en laten dan hun natte lading los ver voor ze het centrum kunnen bereiken.

Vroeger werd daar geheimzinnig over gedaan, tegenwoordig in het geheel niet. Zo weten we nu uit tal van artikelen dat op het vliegveld Tsjkalovski vanaf 7 mei vliegtuigen (type An-12 en An-26) klaar staan voor het geval dat. Eerst stijgt een ‘vliegtuig- meteolaboratorium’ (самолет-метеолаборатория) op en dan, met tussenpozen van 10 minuten, vier andere toestellen. In totaal kunnen twaalf vliegtuigen worden ingezet. Zij beginnen hun heilzame werk op 100 kilometer van de hoofdstad. Kosten: 38 miljoen roebel (70 procent gaat op aan het transport, 15 procent aan chemicaliën, 15 procent gaat naar de uitvoerder).

Verder is het tegen deze achtergrond misschien nog aardig om te vermelden dat in Moskou vandaag het ‘fontein-seizoen’ is geopend. De fonteinen in de stad spuiten na een winterpauze weer vrolijk water.

Overigens kwam ik op het weblog van Olaf Koens deze geweldige foto tegen. Je bent een boodschapje aan het doen, draait je om en er rolt een ballistic missile voorbij. Dit in het kader van de oefeningen voor 9 mei.

Hoe lang staat de Moskouse toren van Sjoechov nog overeind?

January 04, 2014 in architectuur, moskou

(Eerste publicatie: 12-3-2009)

Voor ingenieur Vladimir Sjoechov (1853-1939) werd in Moskou vrij recent een monument opgericht, maar een door hemzelf opgericht monument in de hoofdstad dreigt om te vallen.

Met spoed is drie miljoen dollar nodig voor herstelwerkzaamheden aan de befaamde radiotoren aan de Oelitsa Sjabalovskaja. Vorig jaar al werd de noodklok geluid. “Nog een tijdje doorpraten over het lot van de toren en er val niks meer te redden”, schrijft het weekblad Itogi nu.

De door Sjoechov ontworpen radiotoren werd op 19 maart 1922 in gebruik genomen. Aanvankelijk zou hij 350 meter hoog worden, maar door metaalgebrek (het was burgeroorlog) werd dat slechts 148,5 meter. Door de toevoeging van twee traversen en een vlaggenstok werd de uiteindelijke hoogte 160 meter. Sjoechov bouwde in Rusland (naast tal van andere contructies, zoals het dak van het warenhuis GUM) zo’n tweehonderd vergelijkbare torens, waarvan er negen bewaard zijn gebleven.

In 1971 kreeg de toren een betonnen voet, maar sindsdien is er niets meer aan het gevaarte gedaan. “De Eiffeltoren krijgt elke vijf jaar een nieuwe deklaag, drie tot vijf procent van de constructie wordt vernieuwd met inachtneming van de technologie van de grote Eiffel”, vertelt Sergej Arsenjev, vice-voorzitter van de Sjoechov Toren Stichting.

De federale overheid, om precies te zijn: het “Russisch Teleradio-uitzendnet”, is eigenaar van de toren. Die organisatie heeft geen geld. De toren overhevelen naar de gemeente Moskou, zou een uitweg kunnen bieden. Maar of de federale overheid daarvoor voelt, is zeer de vraag. De grond rond de toren is veel geld waard, dus zegt die overheid: dat blijft van ons! Ontwikkeling van het terrein (er zou een toeristencentrum kunnen komen, een Sjoechov-museum), inclusief een gedegen restauratie van de toren, lijkt voorlopig echter niet haalbaar. De federale overheid heeft momenteel al genoeg financiële molenstenen om haar nek hangen.

De misbaksels van Tsereteli, waaronder Peter de Grote in Moskou

December 24, 2013 in beeldhouwkunst, moskou

(Eerste publicatie: 13-1-2009)

Wie maakt Zoerab Tsereteli duidelijk dat 'ie echt beter kan stoppen? Dat het wel genoeg is zo, met al die monstrueuze bronzen misbaksels van hem?

Beeldhouwer Tsereteli krijgt bakken kritiek, maar trekt zich nergens wat van aan. Wat zou hij ook. Als president van de Russische Academie van Kunsten heeft hij machtige vrienden. IJdele vrienden ook, die het wel mooi vinden als ze in judopak met bronzen spierbundels XXXL worden neergezet. Ik denk dan: je staat lelijk voor aap, maar kennelijk verliezen velen bij het verwerven van macht hun onderscheidingsvermogen.

Het meest berucht is Tsereteli’s Peter de Grote in Moskou. Op het Moskou-blog van NRC-Handelsblad toonde ik eerder (vrij overtuigend) aan dat we hier eigenlijk te maken hebben met een beeld van Columbus. Amerika weigerde dit geschenk echter, waarna Tsereteli, niet voor één gat te vangen, Columbus’ hoofd eraf schroefde en de kop van Peter erop zette. En het ten geschenke gaf aan Moskou, het koninkrijkje van zijn goede vriend burgemeester Loezjkov. Kijk eens naar de kleding. Peter de Grote, rond 1700, in zo’n rokje? Dacht het niet.

En wie me niet gelooft, moet ook maar even kijken naar het beeld van Peter de Grote dat Tsereteli in 2006 in Sint-Petersburg afleverde. Juist: lange jas, hoge laarzen, zo kennen we Peter!

Zier hier trouwens het oordeel van de tsaar zelf over “Peter als Columbus”:

Maar ook dat strenge oordeel kan onze Zoerab niet stoppen. Wat lees ik in het tijdschrift Itogi? Hij is bezig met een 33 meter hoog standbeeld van Christus, bestemd voor een nog geheime locatie in Moskou. Itogi: “Da’s een stuk lager dan het Christusbeeld op de berg Corcovado bij Rio”. Tsereteli: “Maar het mijne krijgt een voetstuk van bijna 75 meter”.

Clown Nikoelin en de heilige circuspiste

December 11, 2013 in circus, persoonlijk, begraafplaats, moskou

(Eerste publicatie: 10-11-2008)

Als je dan toch een keer begraven moet worden, dan maar met een mooi beeld op je graf.

Wordt de Moskouse Novodevitsje-begraafplaats je laatste rustplaats, dan is de kans dat je dat posthume genoegen mag smaken, zeer groot. Het stikt daar werkelijk van de mooie beelden. Kijk bijvoorbeeld eens naar dat van Joeri Nikoelin, bij leven clown en filmacteur.

Ik stond enkele jaren geleden bij zijn graf, toen viel het me niet op, maar nu ik de foto zie, zeg ik: natuurlijk! De stenen boog waarop hij zit, is de rand van een circuspiste.

Ooit werkte ik in het Russische staatscircus. (Ik zal er niet te vaak op terugkomen, het was maar een vakantiebaantje). Tussen twee voorstellingen door zat ik op de rand van de piste met mijn rug naar een paar oefenende artiesten. Eén van hen tikte me op de schouder en zei: de piste is heilig, daar mag je niet met je rug naartoe zitten. En hij legde zijn vermaning uit: als er uit de ring plots een knots op je afvliegt, kan je die maar beter zien aankomen.