Live oorlog in Oekraïne: Mensenrechtenorganisatie: Russen executeren Oekraïense soldaten
Live
Mensenrechtenorganisatie: Russen executeren Oekraïense soldaten
Russische strijdkrachten lijken sinds begin december 2023 minstens vijftien Oekraïense militairen te hebben geëxecuteerd toen deze probeerden zich over te geven, meldt Human Rights Watch (HRW) in een persbericht. Mogelijk is hetzelfde gebeurd met nog zes andere soldaten die zich hadden overgegeven. Deze incidenten moeten worden onderzocht als oorlogsmisdaden, vindt HRW.
"Sinds de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne hebben zijn strijdkrachten vele gruwelijke oorlogsmisdaden begaan", zegt HRW-onderzoeker Belkis Wille, die spreekt van een "schandelijke erfenis". Vooral de "standrechtelijke executies van zich overgevende en gewonde Oekraïense soldaten" zijn volgens haar in strijd met het internationaal humanitair recht. (ANP)
VS beschuldigen Rusland van inzet chemische wapens in Oekraïne
De Verenigde Staten beschuldigen Rusland ervan dat het "het chemische wapen chloorpicrine tegen Oekraïense strijdkrachten" heeft gebruikt, in strijd met het Verdrag Chemische Wapens (CWC).
Bovendien zou Rusland traangas hebben gebruikt als oorlogsmethode in Oekraïne, "ook in strijd met het CWC", aldus een verklaring van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
VS richten zich met nieuwe sancties op wapenproductie Rusland
De Amerikaanse regering richt zich met nieuwe sancties op de Russische wapenproductie. Dat meldt het Amerikaanse ministerie van Financiën woensdag.
Ongeveer tweehonderd bedrijven en tachtig individuen in landen die Rusland volgens de Amerikanen steunen bij de aanschaf van materialen voor zijn wapenproductie, worden door de sancties getroffen, aldus het ministerie. De verklaring noemt onder meer België, China en Slowakije.
De sancties zijn ook gericht tegen de Russische productie van chemische en biologische wapens. Eerder woensdag beschuldigde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Moskou ervan verschillende irriterende gassen te gebruiken in zijn oorlog tegen Oekraïne.
Drie mensen die in verband worden gebracht met de dood van de Russische oppositiepoliticus Alexej Navalny, worden eveneens gestraft. De Kremlin-criticus stierf in februari in Russische hechtenis. Volgens zijn aanhangers werd hij vermoord.
Als gevolg van de nieuwe sancties zullen alle tegoeden van de getroffenen in de Verenigde Staten worden bevroren. Amerikaanse staatsburgers of mensen die zich in de VS bevinden mogen geen zaken doen met de gesanctioneerde bedrijven en individuen. Ook maken de sancties het moeilijker voor de getroffenen om internationaal zaken te doen.
13 gewonden bij Russische raketaanval op Odesa
Een Russische ballistische raket heeft woensdagavond de Oekraïense havenstad Odesa getroffen, waardoor ten minste 13 mensen gewond zijn geraakt en een grote brand is ontstaan. Dat zegt regionaal gouverneur Oleh Kiper op Telegram.
Onder andere het magazijn van post- en koerierbedrijf Nova Poshta is geraakt.
Zelensky ontslaat hoge veiligheidsfunctionaris om corruptie
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Ilya Vityuk, een hoge functionaris bij veiligheidsdienst SBU, ontslagen na beschuldigingen van corruptie. Vityuk was hoofd contraspionage van de SBU op het gebied van cyberveiligheid.
Het decreet over Vityuks ontslag is woensdag gepubliceerd op de website van de president. Voor het ontslag werd geen reden gegeven. Oekraïense media publiceerden eerder een onderzoek waaruit zou blijken dat de vrouw van Vityuk een luxe appartement in het centrum van de Oekraïense hoofdstad Kyiv had gekocht. Voor zijn ontslag was Vityuk al met verlof gestuurd.
President Zelensky beloofde vaker een rigoureuze strijd tegen corruptie en verduistering. Dat is ook een voorwaarde voor het EU-lidmaatschap van zijn land. Enkele dagen geleden zag minister van Landbouw Mykola Solsky zich gedwongen af te treden om een omkoopschandaal.
Senaat VS stemt voor verbod op invoer uranium uit Rusland
De Amerikaanse Senaat heeft dinsdag wetgeving goedgekeurd die de import van Russisch uranium verbiedt. De maatregel werd unaniem aangenomen. Het Huis van Afgevaardigden keurde het wetsvoorstel in december al goed. President Joe Biden zal de wet naar verwachting bekrachtigen.
Volgens de Amerikaanse Energy Information Administration importeerden Amerikaanse kerncentrales in 2022 ongeveer 12 procent van hun uranium vanuit Rusland. Uranium wordt gebruikt voor het aandrijven van commerciële kernreactoren die elektriciteit produceren.
De nieuwe wet maakt ook 2,7 miljard dollar (ongeveer 2,53 miljard euro) vrij om de binnenlandse uraniumverwerkende industrie uit te bouwen.
“Wyoming heeft het uranium ter vervanging van de Russische import, en we zijn klaar om het te gebruiken”, zei de Amerikaanse senator John Barrasso, de hoogste Republikein in de Energiecommissie van de Senaat, in een verklaring.
“De nieuwe wet zal helpen om de Russische oorlogsmachine te ontmantelen en de Amerikaanse uraniumproductie nieuw leven in te blazen", zei hij. (ANP, Redactie)
Drie doden bij nieuwe Russische aanval op Odessa
Bij een Russische luchtaanval op de Oekraïense havenstad Odessa zijn drie doden en drie gewonden gevallen. Dat heeft de regionale gouverneur van Odessa, Oleh Kiper, laten weten.
Ook zou er veel schade zijn aan de civiele infrastructuur, aldus Kiper op de berichtenapp Telegram.
Maandag waren er ook al Russische aanvallen op de stad, waarbij een onderwijsinstelling werd geraakt. Daarbij kwamen vijf mensen om het leven. (Redactie)
Oekraïne trekt miljoenen euro's extra uit voor drones
Oekraïne trekt ongeveer 367 miljoen euro uit om drones aan te kopen. Dat heeft premier Denys Sjmyhal bekendgemaakt.
"Met de middelen die vandaag beschikbaar zijn gesteld, zullen 300.000 drones worden geleverd aan onze veiligheids- en defensietroepen", zei Sjmyhal tijdens een regeringsvergadering in Kyiv.
Sinds de invasie van Rusland, die al meer dan twee jaar duurt, heeft Kyiv fors ingezet op de ontwikkeling en productie van verscheidene types drones. De laatste maanden gebruikt het de onbemande luchtvaarttuigen steeds vaker om het Russische grensgebied aan te vallen. (Belga)
Carlsberg verwacht nog jaren juridisch getouwtrek om Rusland
Het juridische getouwtrek over de in beslag genomen Russische activiteiten van de Deense bierbrouwer Carlsberg duurt waarschijnlijk nog jaren, zegt Jacob Aarup-Andersen, topman van het bedrijf.
Moskou nam in juli vorig jaar de controle over van Carlsbergs belang in Baltika Breweries nadat het bierconcern had geprobeerd het te verkopen. Aarup-Andersen zei toen dat het bedrijf was gestolen. Vervolgens schreef Carlsberg de waarde van zijn belang in de Russische brouwerijgroep af tot nul. Carlsberg kondigde eerder al aan Rusland te willen verlaten om de oorlog in Oekraïne.
De Deense brouwer is nu verwikkeld in een reeks rechtszaken rond de Russische activiteiten. Volgens de topman blijft een juridisch team zich inzetten om de rechten van Carlsberg te beschermen, hoewel het onwaarschijnlijk is dat er snel een oplossing komt.
Rusland was vroeger de grootste markt voor Carlsberg. Het bedrijf richt zich voor verdere groei nu vooral op China. (ANP)
Kiev ontmantelt Sovjetmonument dat vriendschap met Rusland symboliseert
De Oekraïense hoofdstad Kyiv gaat een Sovjetmonument ter ere van de vriendschap tussen Oekraïne en Rusland ontmantelen. Dat heeft het stadsbestuur dinsdag aangekondigd.
Het monument staat in een park in het centrum van Kyiv, als onderdeel van een emblematisch gedenkcomplex ter ere van de "vriendschap van de Oekraïense en Russische volkeren". Het werd opgericht ter nagedachtenis aan het Verdrag van Perejaslav, dat in 1654 de trouw van Oekraïne aan Rusland markeerde. (Belga)
Rus met blauw en geel haar beticht van zwartmaken leger
Een Rus die na een mishandeling naar het politiebureau in Moskou ging, kreeg zelf een boete voor zijn haardracht. De man had zijn haar blauw en geel geverfd, de kleuren van de Oekraïense vlag. Volgens de Russische mensenrechtenorganisatie OVD-Info kreeg de man het verwijt het Russische leger in diskrediet te brengen. Hij kreeg ook een brief om zich te melden bij het wervingsbureau van het leger.
Rusland heeft duizenden mensen bestraft die kritisch zijn over de oorlog in Oekraïne. Dit weekend werd een 67-jarige kinderarts voor twee maanden naar de gevangenis gestuurd omdat ze nepnieuws over het Russische leger zou hebben verspreid, meldde haar advocaat. Volgens een weduwe van een Russische militair zou de arts hebben gezegd dat haar man een ‘legitiem doelwit voor Oekraïne’ was. Iets wat die arts ontkent.
De naar Letland uitgeweken Russische krant Novaya Gazeta Europe meldde onlangs dat een vrouw in Vologda door de politie thuis is opgezocht om een ‘vijandig symbool’ op een foto die ze op sociale media plaatste. Op de foto poseerde de vrouw in een gele jas met een blauwe zee en lucht als achtergrond. (ANP)
Doden bij raketaanval op Oekraïense stad Odessa
Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense havenstad Odessa aan de Zwarte Zee zijn zeker twee doden gevallen. Er zijn ook gewonden.
Door de aanval raakten onder meer woongebouwen beschadigd. De Oekraïense luchtmacht had kort daarvoor gewaarschuwd voor een "moeilijker te onderscheppen" raketdreiging.
Kyiv: in Duitsland doodgestoken Oekraïners zaten in het leger
De twee Oekraïners die zaterdag zijn doodgestoken in Duitsland, waren volgens Kyiv militairen. De steekpartij vond plaats op het terrein van een winkelcentrum in Murnau am Staffelsee, in de Duitse deelstaat Beieren.
De Oekraïners waren 23 en 36 jaar. Ze waren in Duitsland voor revalidatie na het oplopen van verwondingen in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, aldus het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken.
De Oekraïense buitenlandminister Dmytro Koeleba heeft de Duitse autoriteiten bedankt voor de arrestatie van de verdachte, een 57-jarige man met de Russische nationaliteit. De minister heeft zijn diplomaten opgedragen de zaak nauwlettend te volgen en voortdurend in contact te staan met de Duitse autoriteiten.
Het openbaar ministerie doet onderzoek naar een dubbele moord. Het motief is op dit moment niet bekend. Zo is onder meer niet duidelijk of de steekpartij gelinkt kan worden aan de oorlog in Oekraïne. Daar is nog geen bewijs voor gevonden, aldus de politie maandag. Het lijkt erop dat de drie mannen elkaar al kenden voor de steekpartij. (ANP)
Rusland rukt op langs de hele frontlinie
De Russische krijgsmacht zegt zondag een dorp in de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne te hebben veroverd. Gevechten in Oekraïne vonden de laatste dagen vooral in het gebied rond Novobachmoetivka plaats, zegt Rusland.
Het Russische ministerie van Defensie zegt ook Oekraïense aanvallen bij Tsjasiv Jar te hebben afgeslagen. Begin deze maand meldden de Russen deze grotere plaats in het oosten van Oekraïne te hebben bereikt, wat Oekraïne toen ontkende. Tsjasiv Jar geldt als een belangrijke plaats in de regio, president Poetin zou willen dat de stad binnen een paar weken veroverd is.
Het Oekraïense leger vuurt raketten af op de Russische vijand, aan het front in Donetsk.Beeld Reuters De Oekraïense legerleiding erkent dat Rusland afgelopen week ‘tactische successen’ heeft geboekt in Donetsk en dat de eigen posities zijn verzwakt. Opperbevelhebber Oleksandr Syrsky noemt de situatie in een bericht op Telegram ‘zorgwekkend’ en waarschuwt dat ‘de vijand langs de hele frontlinie aanvalt’. Behalve in Donetsk rukken de Russen ook op in onder meer de oostelijke regio Loehansk, gebruikmakend van grotere hoeveelheden raketten artilleriemunitie, aldus Syrsky.
Oekraïne kan hulp vanuit de Verenigde Staten tegemoet zien. President Joe Biden ondertekende woensdag een steunpakket voor 61 miljard dollar, omgerekend 57 miljard euro. Oekraïne kan op korte termijn rekenen op onder meer luchtafweer, artilleriemunitie, gepantserde voertuigen en anti-tankwapens.
Twee Oekraïeners doodgestoken in Duitsland, een Rus aangehouden
Twee mannen uit Oekraïne zijn zaterdag neergestoken op het terrein van een winkelcentrum in Murnau am Staffelsee, in de Duitse deelstaat Beieren. Beide slachtoffers zijn omgekomen. De politie heeft een 57-jarige Rus als verdachte aangehouden. Of de steekpartij iets te maken heeft met de Russische inval in Oekraïne, is nog niet bekend.
De slachtoffers, een 23-jarige en 36-jarige man uit Oekraïne, werden rond 17.15 uur aangevallen voor een kruidenierswinkel in het Duitse plaatsje met ongeveer 12.000 inwoners. De oudste van de twee stierf ter plekke aan zijn verwondingen, de andere man korte tijd later in het ziekenhuis. De dader vluchtte, maar werd na een klopjacht in zijn woning aangehouden.
De politie heeft een onderzoek ingesteld naar de toedracht van het steekincident. Of de drie mannen elkaar kenden, is onduidelijk. "We staan nog helemaal aan het begin van het onderzoek", laat een politiewoordvoerder weten.
Oekraïense energiecentrales beschadigd door aanvallen
Rusland heeft volgens Oekraïne in drie regio's energievoorzieningen aangevallen. Daarbij liepen installaties schade op en is een gewonde gevallen, zegt de Oekraïense minister van Energie Herman Haloesjtsjenko. De twee landen hebben over en weer ook tientallen raketten en drones uit de lucht geschoten.
Volgens Haloesjtsjenko werden doelen aangevallen in drie regio's in het midden en westen van Oekraïne. Het grootste private energiebedrijf van het land meldt dat vier energiecentrales getroffen werden. De voorbije maand zijn bijna dagelijks energievoorzieningen aangevallen. Ongeveer 80 procent van de zogenoemde thermische centrales, waarin gestookt wordt, en 35 procent van de waterkrachtcentrales is volgens de autoriteiten uitgeschakeld.
Zowel Rusland als Oekraïne zeggen in de nacht van vrijdag op zaterdag tientallen drones en raketten uit de lucht geschoten te hebben. Oekraïne claimt dat Rusland 34 raketten heeft afgevuurd waarvan er 21 zijn neergehaald.
Het Russische ministerie van Defensie zegt dat er 66 Oekraïense drones werden uitgeschakeld boven de zuidelijke Russische regio Krasnodar en ook nog twee boven de bezette Krim.
(ANP)
Lijsttrekkers EU-parlement tegen harde datum toetreding Oekraïne
Oekraïne moet perspectief hebben om toe te treden tot de Europese Unie, maar daar moet vooraf geen datum aan worden vastgeplakt, zoals 2034. Het land moet eerst aan alle gestelde voorwaarden voldoen, vinden vijf van de zes Nederlandse lijsttrekkers die vrijdag aan het eerste lijsttrekkersdebat voor de Europese verkiezingen meededen. De SP is tegen verdere uitbreiding van de EU.
Europa heeft zijn zaakjes zelf niet op orde, de verschillen tussen landen zijn te groot, betoogde Gerrie Elfrink (SP). De partij, die momenteel geen zetel in het Europees Parlement heeft, kreeg geen bijval.
D66 voelt op zich wel voor een het vaststellen van toetredingsdatum, maar vindt ook dat Oekraïne aan de gestelde voorwaarden moet voldoen. "Daar moeten we ze mee helpen", zei lijsttrekker Gerben-Jan Gerbrandy. Ook NSC hecht aan het voldoen aan die voorwaarden, maar vindt dat de EU er wel voor moet waken Oekraïne niet aan Rusland te verliezen, zei Dirk Gotink.
Zijn partij wil grip houden op toetreding van nieuwe lidstaten. Daarom wil NSC het vetorecht niet afschaffen en wil eventueel een referendum organiseren als landen tot de EU willen toetreden. "Europa wordt niet sterker met uitbreiding", zei Gotink. Daar is D66 het mee oneens.
GroenLinks-PvdA is voor toetreding van Oekraïne tot de EU, maar "plak er geen datum aan". In het verleden zijn landen te snel toegetreden, zei lijsttrekker Bas Eickhout. Ook VVD en CDA voelen niets voor een datum. De VVD vindt bovendien dat Oekraïne geen voorkeursbehandeling moet krijgen, benadrukte lijsttrekker Malik Azmani.
Wat D66 betreft kan Oekraïne geen EU-lid worden zolang het land in oorlog is met Rusland. "Daarom moeten we ze helpen deze oorlog te winnen."
Steun aan Oekraïne vinden alle lijsttrekkers noodzakelijk. (ANP)
Brit beschuldigd van vijandige activiteiten tegen Oekraïense bedrijven
Justitie in het Verenigd Koninkrijk heeft een man opgepakt die aanvallen plande op bedrijven die banden hebben met Oekraïne. Hij wilde dit doen om de Russische staat te bevoordelen. Dat meldden de Britse politie en het Openbaar Ministerie vrijdag. Vier andere verdachten zijn opgepakt in het onderzoek.
De Britse hoofdverdachte, Dylan Earl (20), zou onder meer van plan geweest zijn brand te stichten bij de bedrijven. Een andere verdachte, Dmitrijus Paulauska, is aangeklaagd voor het accepteren van "materieel voordeel" van een buitenlandse dienst. Twee andere worden verdacht van brandstichting met verzwarende omstandigheden.
Een Londense rechtbank heeft hen maandag in voorlopige hechtenis geplaatst. Een nieuwe hoorzitting is op 10 mei gepland.
Wagnergroep
De zaak wordt in verband gebracht met de Wagnergroep, een Russische paramilitaire organisatie, die in het Verenigd Koninkrijk bestempeld wordt als terroristische organisatie. "We zullen alle macht van ons rechtsysteem gebruiken om iedereen ter verantwoording te roepen die schuldig wordt bevonden aan misdaden met buitenlandse inmenging", liet David Cameron, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, weten.
De arrestaties vonden plaats op basis van de National Security Act, een nieuwe wet in het VK. "Het is de eerste keer dat we iemand hebben aangeklaagd met behulp van de bevoegdheden en wetgeving onder de National Security Act", zei Dominic Murphy, hoofd van de terrorismebestrijdingdienst van de Metropolitan Police Londen. Hij verzekerde dat er geen verdere dreigingen zijn verbonden aan de zaak.
Het Verenigd Koninkrijk is een belangrijke bondgenoot van Oekraïne. Dinsdag kondigde de Britse premier Rishi Sunak nog een steunpakket aan van 580 miljoen euro voor Oekraïne. Het VK beschuldigt Rusland al lange tijd van het uitvoeren van vijandige activiteiten op zijn grondgebied. In 2006 en 2018 werden twee voormalige Russische spionnen in Engeland vermoord. (Belga)
Rusland meldt aanval op Oekraïense trein met westerse wapens
Rusland heeft met raketten en artillerie een trein in Oekraïne aangevallen die "westerse wapens en materiaal" vervoerde, meldt het Russisch ministerie van Defensie. De aanval zou donderdag in Donetsk hebben plaatsgevonden. Het ministerie claimt dat ook een treindepot in de regio Charkiv is geraakt.
Het Oekraïense spoorbedrijf Ukrzaliznytsia bevestigt dat door een aanval donderdag in Donetsk drie werknemers om het leven kwamen en vier anderen gewond raakten. Door een aanval op het spoor in Charkiv raakten volgens de spoorwegoperator tien burgers gewond. Vermoedelijk gaat het om dezelfde aanvallen waar Moskou melding van maakt.
Steunpakket
Een Oekraïense veiligheidsbron zei tegen persagentschap AFP dat Rusland de aanvallen op het Oekraïense spoornet heeft geïntensiveerd. Daarmee wil Moskou volgens de bron "het verkeer van militaire cargo stilleggen en leveringen dwarsbomen".
De Oekraïense autoriteiten hebben gewaarschuwd dat de komende weken moeilijk zullen worden. Rusland hoopt nog voor het effect van het nieuwe Amerikaanse steunpakket voelbaar wordt vooruitgang te boeken aan het front.
Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil Rusland tegen 9 mei, de Russische Dag van de Overwinning, het stadje Chasiv Yar in de oostelijke regio Donetsk veroveren. Dat is een belangrijk logistiek knooppunt van het Oekraïense leger. (ANP)
Russische journalist in eigen land gearresteerd voor post over Boetsja
Een Russische journalist van de Russische editie van het zakenblad Forbes is gearresteerd op beschuldiging van de verspreiding van valse informatie over extreem geweld van het Russische leger in Oekraïne. Dat heeft zijn advocaat Konstantin Bubon vrijdag op Facebook bekendgemaakt.
Sergei Mingazov is opgesloten in Chabarovsk, in het verre oosten van Rusland, omdat hij "publicaties over de gebeurtenissen in Boetsja gepost heeft", zei de advocaat. In Boetsja, een voorstad van Kiev, werd in 2022 een slachtpartij aangericht waarvan het Russische leger wordt beschuldigd. Het leger ontkent. (Belga)
Oekraïne zet zich schrap voor Russisch zomeroffensief
Het Russische leger heeft de afgelopen weken op een aantal plekken in Oost-Oekraïne fors terrein gewonnen. Zal Rusland doorbreken naar belangrijke steden?
Lees het hele artikel hier.
Zelenski herdenkt kernramp Tsjernobyl en waarschuwt voor nieuw nucleair risico
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft vrijdag gewaarschuwd voor het risico op een nucleair incident als gevolg van de Russische bezetting van de kerncentrale van Zaporizja. Hij deed dat naar aanleiding van de 38ste verjaardag van de kernramp in Tsjernobyl.
Het Russische leger bezet al meer dan twee jaar grootste kerncentrale van Europa, in het zuiden van Oekraïne. Die produceerde vroeger zowat 20 procent van de elektriciteit van het land produceerde.
"Al 785 dagen houden Russische terroristen de energiecentrale van Zaporizja in gijzeling. Het is aan de hele wereld om druk uit te oefenen op Rusland om de centrale te bevrijden en terug te geven aan Oekraïense controle. Het is de enige manier om nieuwe rampen te voorkomen", aldus Zelenski op X.
Daarmee verwees hij naar de kernramp van Tsjernobyl, vandaag/vrijdag exact 38 jaar geleden. Op 26 april 1986, toen Oekraïne nog deel uitmaakte van de Sovjet-Unie, ontplofte een reactor van de centrale, op ongeveer 100 kilometer ten noorden van Kiev.
Het nucleaire ongeluk wordt beschouwd als het ergste in de geschiedenis. Naast sterfgevallen leidde de ramp ook tot andere gezondheidseffecten, omdat heel wat gebieden in Europa getroffen werden door radioactieve straling. (Belga)
Aanhoudingsbevel tegen Oekraïense landbouwminister om corruptie
Een rechtbank heeft de arrestatie bevolen van de Oekraïense minister van Landbouw, Mykola Solsky. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij een illegale transactie voor de aanschaf van land van de overheid ter waarde van 6,5 miljoen euro.
Het gaat om een zaak van corruptie van voordat hij in 2022 minister werd. Solsky weerspreekt de beschuldigingen. Hij kan op borgtocht op vrije voeten blijven. De borgsom is volgens de rechter 1,7 miljoen euro.
Solsky heeft donderdag zijn ontslag aangeboden. Hij is de eerste minister in de regering van president Volodymyr Zelensky die door justitie wordt vervolgd om corruptie. (ANP)
Griekenland levert geen Patriots aan Oekraïne
Griekenland zal geen Patriot-systemen of luchtdoelraketten van het type S-300 aan Oekraïne leveren, heeft de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis donderdag gezegd. Volgens Mitsotakis heeft Griekenland al ander defensiematerieel naar Oekraïne gestuurd, maar kan Athene geen wapensystemen leveren die cruciaal zijn voor Griekenland.
Zijn uitspraak komt na recente berichten die suggereerden dat sommige leiders in de EU druk hadden uitgeoefend op Griekenland om Oekraïne te voorzien van luchtverdedigingssystemen. Mitsotakis bevestigde dat er navraag was gedaan en zei dat Athene bereid is om andere goederen te leveren. "Als we dergelijk materiaal kunnen vinden, zullen we dat doen", voegde hij eraan toe.
Het standpunt van de Griekse premier kan te wijten zijn aan het herhaaldelijk oplaaien van spanningen tussen Griekenland en Turkije over soevereine rechten in de Egeïsche Zee en de aanwezigheid van gasvelden in het oostelijk deel van de Middellandse Zee. Vorig jaar trok de Turkse president Recep Tayyip Erdogan meermaals de Griekse soevereiniteit over verschillende Griekse eilanden in twijfel, waaronder Rhodos, Samos en Lesbos. (ANP)
De Griekse premier Kyriakos Mitsotakis (links) met zijn ambtgenoot uit Estland Kaja Kallas tijdens de Europese top in Brussel eerder deze maand.Beeld ANP / EPA Zelensky wil buitenlandse investeringen in Oekraïense defensie
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil de binnenlandse defensieproductie uitbreiden met hulp van het Westen, zei hij donderdag in zijn dagelijkse videotoespraak. Zelensky zei dat hij internationale partners die niet over eigen productiecapaciteiten beschikken, vraagt om te investeren in de Oekraïense defensiesector, om gezamenlijk wapens te produceren en het front te versterken.
Oekraïne is in grote mate afhankelijk van westerse wapenleveranties. Zelensky zei dat de maandenlange vertraging in de bevoorrading vanuit de Verenigde Staten grote problemen aan het front had veroorzaakt. Daardoor werd Oekraïne in de verdediging gedrongen en konden de Russen meer Oekraïens grondgebied veroveren.
De VS kondigen waarschijnlijk vrijdag nieuwe wapenaankopen aan voor Oekraïne ter waarde van 6 miljard dollar (ruim 5,5 miljard euro), zei een Amerikaanse functionaris donderdag. Het zou onder meer gaan om radar- en Patriot-systemen, artillerie, precisiemunitie en drones, zei de functionaris, die sprak op voorwaarde van anonimiteit. (ANP)
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky (links) tijdens een ontmoeting woensdag in Kyiv met de Britse minister van Financiën Jeremy Hunt.Beeld AFP Oekraïense minister van Landbouw neemt ontslag om corruptieschandaal
De Oekraïense minister van Landbouw Mykola Solsky, die beschuldigd wordt van het zich toe-eigenen van staatsgrond voor hij deel uitmaakte van de regering, heeft zijn ontslag ingediend. Dat meldt de voorzitter van het parlement, Ruslan Stefantsjoek donderdag.
"Ik vraag u om mijn ontslag te aanvaarden als minister van Landbouwbeleid en Voedsel", staat er te lezen in een handgeschreven brief die Stefantsjoek op Facebook publiceerde. Het parlement moet het ontslag nog aanvaarden.
Ambtenaren
Sinds het begin van de Russische invasie in februari 2022 zijn er verschillende gevallen van corruptie opgedoken in Oekraïne, vooral binnen het leger. Maar meestal gaat het om ambtenaren op minder hoge posities.
Mykola Solsky bevestigt het bericht en zegt dat hij "het juiste gedaan heeft". Hij zei ook bereid te zijn "door te werken" als het parlement zijn ontslag zou weigeren. (Bega)
Russische tv-ster beboet voor kritiek op oorlog met Oekraïne
Een Russische televisiepresentatrice heeft donderdag een boete van 50.000 roebel (ongeveer 500 euro) gekregen voor een Instagrampost uit 2022 waarin ze kantte tegen de aanval op Oekraïne. Volgens een rechtbank in Moskou bracht Anastasia Ivlejeva het Russische leger "in diskrediet".
Ivlejeva plaatste op 1 maart, vijf dagen na het begin van de Russische inval van Oekraïne, een post waarin ze zich uitspreekt tegen de oorlog. In het Instagrambericht beschreef ze de Russische aanval als een "catastrofe".
Informatieoorlog
"Mensen sterven in Oekraïne, steden worden vernield en onze soldaten, waarvan velen nog erg jong zijn, worden gedood. Er is een informatieoorlog aan de gang waardoor wij, de simpele burgers, de waarheid niet meer kunnen onderscheiden", schreef ze. De tekst werd vergezeld door een bekende tekening van de Spaanse artiest Pablo Picasso die de vredesduif voorstelt.
De advocaten van Ivlejeva argumenteerden dat ze de post plaatste voor de goedkeuring van de wet tegen het in het diskrediet brengen van het leger op 4 maart 2022. Bovendien is de verjaringstermijn voor het soort misdrijf dat Ivlejeva zou hebben begaan volgens hen drie maanden. Kaloy Achildov, een haar advocaten, beloofde om in beroep te gaan.
Opspraak
Ivlejeva kwam recent al in opspraak omdat ze in december vorig jaar in een nachtclub in Moskou een feest organiseerde met als thema "bijna naakt". Talrijke Russische beroemdheden waren er aanwezig, gekleed in schaarse outfits. De Russische president Vladimir Poetin veroordeelde het feest.
Ivlejeva werd op 29 december 2023 veroordeeld voor verstoring van de openbare orde voor haar feest. De nachtclub waar het plaatsvond, moest van een Russische rechtbank bovendien in januari dit jaar tijdelijk sluiten. Meerdere aanwezigen, onder wie de dochter van Poetins politieke mentor, boden publiekelijk hun excuses aan. (Belga)
Denemarken verhoogt militaire hulp aan Oekraïne met nog eens 590 miljoen euro
De Deense regering gaat zijn militaire hulp aan Oekraïne verder opvoeren, met nog eens 4,4 miljard Deense kroon (590 miljoen euro). Daarmee komt de totale Deense hulp tegen 2028 op 65 miljard (8,7 miljard euro). Dat heeft minister van Defensie Troels Lund Poulsen donderdag bekendgemaakt.
"Sinds het begin van de oorlog is Denemarken een van de actiefste donorlanden geweest", zegt Poulsen in een persbericht. "We moeten zo verder blijven doen, en het is daarom dat het me verheugt dat een grote meerderheid van partijen in het Folketing (Deense parlement, red.) ons steunt door nog eens 4,4 miljard extra steun voor Oekraïne toe te voegen."
Oekraïne-fonds
Artilleriemunitie, Harpoon-raketsystemen, tanks, drones en luchtafweer maken deel uit van de nieuwe Deense hulp. Die schenkingen worden gefinancierd via het Deense Oekraïne-fonds, dat met deze extra hulp 64,8 miljard bevat voor de periode 2023-'28. Het Duitse Kiel-instituut voor de wereldeconomie noemt Denemarken de op drie na grootste donor van militaire hulp aan Oekraïne.
Na maanden van debat in de Verenigde Staten ondertekende president Joe Biden eerder deze week een pakket met 61 miljard dollar aan militaire en economische steun voor Oekraïne. (Belga)
Belarus meldt aanwezigheid tientallen Russische kernwapens
Rusland heeft "enkele tientallen" tactische kernwapens gestationeerd in het Oost-Europese Belarus. Dat meldt de Belarussische leider Aleksandr Loekasjenko volgens het Russische persbureau TASS.
Belarus bevestigde afgelopen zomer al dat Russische kernwapens waren aangekomen in het land. Dat was door de Russische strijdkrachten eerder als uitvalsbasis gebruikt bij de inval van buurland Oekraïne.
Rusland heeft benadrukt dat het de kernwapens in Belarus wel in eigen beheer heeft. Ze vormen vermoedelijk ook maar een fractie van het Russische nucleaire arsenaal, dat volgens experts bestaat uit duizenden kernkoppen.
Belarus wordt soms beschreven als de laatste dictatuur van Europa en heeft nauwe banden met het Rusland van Vladimir Poetin. Loekasjenko heerst al sinds 1994 over de voormalige Sovjetstaat. (ANP)
Opnieuw arrestatie in corruptiezaak Russische onderminister
De Russische autoriteiten hebben een derde arrestatie verricht in de corruptiezaak rond onderminister van Defensie Timoer Ivanov. Het gaat om de medeoprichter van een bouwbedrijf. De man wordt verdacht van omkoping. Er zouden "diensten" zijn verleend aan de onderminister en andere personen.
De autoriteiten arresteerden Ivanov eerder deze week. Het is een van de grootste schandalen in jaren rond het ministerie van Defensie. De onderminister riskeert een gevangenisstraf van vijftien jaar.
Ivanov wordt gezien als een bondgenoot van defensieminister Sergej Sjojgoe. Bronnen rond het Kremlin zeggen dat zijn arrestatie mogelijk een poging is om Sjojgoe te ondermijnen.
Rusland heeft meerdere onderministers van Defensie. Ivanov trad in 2016 aan op die post. De anticorruptiestichting van de overleden oppositieleider Aleksej Navalny bracht hem in 2022 in verband met corruptie. Hij zou onder meer persoonlijk hebben geprofiteerd van wederopbouwprojecten in het bezette Marioepol in Oekraïne. (ANP)
Lees ook:
Russische onderminister Ivanov valt wegens corruptie, wie is de volgende?De Russische onderminister van defensie Timoer Ivanov is aangeklaagd voor corruptie. Ivanov smeet al jaren met overheidsgeld, maar een veroordeling liet tot nu toe op zich wachten.
Oekraïne geeft geen paspoorten meer af aan dienstplichtige mannen in het buitenland
Oekraïne zal in het buitenland niet langer nieuwe paspoorten afgeven aan mannen tussen 18 en 60 jaar oud die de dienstplicht zouden kunnen vervullen. Zij zullen enkel in Oekraïne nog een nieuw paspoort kunnen krijgen.
De overdracht van paspoorten aan 'een Oekraïense onderafdeling of diplomatieke missie in het buitenland met het oog op de afgifte, wordt niet uitgevoerd', aldus een verklaring van de Oekraïense regering. De nieuwe regel is niet van toepassing op mensen die al toestemming hebben om de grens over te steken op grond van bepaalde uitzonderingen, zoals mensen met een beperking. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken heeft verklaard dat de procedure van de consulaire dienst 'ongewijzigd blijft'.
Dinsdag besliste de Oekraïense regering al dat consulaten niet langer diensten zouden verlenen aan mannen die de dienstplicht zouden kunnen vervullen. Alleen de afgifte van 'identiteitskaarten om terug te keren naar Oekraïne' wordt voor die groep mannen gehandhaafd.
Oekraïne verbiedt mannen tussen 18 en 60 jaar momenteel om naar het buitenland te reizen, op enkele uitzonderingen na. Volgens schattingen in de media zijn tienduizenden mannen het land ontvlucht om te voorkomen dat ze naar het front worden gestuurd.
VS stuurden Oekraïne heimelijk langeafstandsraketten
De Verenigde Staten hebben de afgelopen weken heimelijk langeafstandsraketten naar Oekraïne gestuurd om tegen de Russen te gebruiken. Washington had voorheen bezwaar daartegen. Het gaat om de langeafstandsraketten van het type Atacms die deze maand twee keer door Oekraïne zijn ingezet.
Volgens een woordvoerder van buitenlandse zaken kwamen de raketten deze maand in Oekraïne aan. Ze zijn volgens een anonieme bron ingezet bij een aanval op 17 april op een vliegveld op de door de Russen bezette Krim. Ook zijn ze gebruikt tegen Russische troepen in het zuidoosten van Oekraïne.
Volgens een anonieme bron was de levering van ballistische raketten door Noord-Korea aan Rusland het omslagpunt voor de VS. De raketten zijn toen in het geheim meegestuurd als onderdeel van een militair steunpakket dat Biden in maart goedkeurde. Inmiddels hebben de VS een nieuw miljardenpakket voor Oekraïne klaarliggen.
Lees ook: Steun VS brengt Oekraïne verlichting, geen verlossing
Russische onderminister Ivanov valt wegens corruptie, wie is de volgende?
Dat Timoer Ivanov (48), een van Ruslands twaalf onderministers van defensie, corrupt is, is oud nieuws. Maar dat hij daarvoor nu is aangeklaagd, baart opzien onder Kremlinwatchers.
Ivanov is de hoogste kop die op een dergelijke aanklacht rolt sinds jaren. Hij gold als beschermeling van minister van defensie Sergej Sjojgoe, die weer geldt als vertrouweling van president Poetin. Wat is hier gaande?
Biden ondertekent steunpakket, hulp direct naar Oekraïne
De eerste zendingen van Amerikaanse militair materieel naar Oekraïne zullen in de komende uren al plaatsvinden. President Joe Biden heeft dat gezegd bij het ondertekenen van het steunpakket, dat na veel gesteggel is goedgekeurd door het Amerikaanse Congres.
Lees ook: Steun VS brengt Oekraïne verlichting, geen verlossing
Russische geestelijke gestraft voor dienst bij graf Navalny
De Russisch-orthodoxe Kerk heeft een geestelijke gestraft die een plechtigheid hield bij het graf van de overleden oppositieleider Aleksej Navalny. Deze Dmitri Safronov is voor drie jaar geschorst, berichten Russische media.
De strafmaatregel is goedgekeurd door Patriarch Kirill, de geestelijk leider van de kerk. Hij staat bekend als een bondgenoot van president Vladimir Poetin en een voorstander van de oorlog in Oekraïne. (ANP)
Lees ook: Navalny’s graf blijft publiek trekken. ‘Poetin heeft hem vermoord, maar niet klein gekregen’
Rusland: grotere buffer nodig als Oekraïne nieuwe raketten krijgt
Als Oekraïne van de Verenigde Staten raketten krijgt met een groter bereik, zal Rusland de ‘bufferzone’ in Oekraïne uitbreiden, zegt de regering in Moskou. Rusland heeft eerder gezegd dat zo'n buffer moet voorkomen dat vanaf Oekraïens grondgebied Russische doelen getroffen kunnen worden.
Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov reageerde met zijn uitspraken over de bufferzone op het nieuws dat de Amerikaanse Senaat heeft ingestemd met een nieuw steunpakket.
President Volodymyr Zelensky heeft gezegd dat hij hoopt dat Washington raketten gaat leveren met een bereik van zo'n 300 kilometer. Oekraïne beschikt voor zover bekend nu alleen nog over een variant die 165 kilometer kan afleggen. Zelensky noemde het cruciaal dat zijn land die wapens krijgt. (ANP/Reuters)
Lees ook: Steun VS brengt Oekraïne verlichting, geen verlossing
Branden in Russische energievoorziening door droneaanvallen
Oekraïne heeft in de Russische regio Smolensk twee oliedepots van het staatsoliebedrijf Rosneft aangevallen met drones. Daardoor zijn grote branden uitgebroken. Er vielen geen gewonden. Elders in Rusland werden ook mensen geëvacueerd vanwege vermeende aanvallen.
Smolensk ligt ten westen van Moskou, tegen de grens met Belarus. In de zuidelijker gelegen regio Lipetsk werden mensen geëvacueerd. Volgens gouverneur Igor Artamonov kwam een drone neer op een industriegebied. Het is onduidelijk wat de bestemming van die drone was. (ANP, Reuters, AFP)
Twitter bericht wordt geladen...
Senaat VS stemt in met militair steunpakket voor Oekraïne
De Amerikaanse Senaat heeft een langverwacht militair steunpakket goedgekeurd voor Oekraïne. De senatoren stemden in grote meerderheid voor het voorstel, dat afgelopen weekend al was goedgekeurd door het Huis van Afgevaardigden, de andere kamer van het parlement. Dat betekent dat alleen president Joe Biden zijn handtekening nog moet zetten.
Met het steunpakket voor Oekraïne is een bedrag gemoeid van 61 miljard dollar, omgerekend 57 miljard euro. Door politieke onenigheid in de VS lukte het maandenlang niet om zo'n omvangrijk steunpakket door het Congres te loodsen. Biden had de Senaat gevraagd om haast te maken, zodat snel nieuwe wapens en apparatuur naar Oekraïne gestuurd kunnen worden voor de strijd tegen de Russische invasiemacht.
Het voorstel werd uiteindelijk met een grote meerderheid van 79 tegen 18 goedgekeurd. 15 Republikeinen en 3 Democraten stemden tegen. Biden beloofde direct na de stemming het hulppakket woensdag al te ondertekenen. (ANP)
Lees ook: Steun VS brengt Oekraïne verlichting, geen verlossing
Rusland arresteert onderminister van defensie wegens verdenking van omkoping
Een Russische onderminister van defensie is gearresteerd op verdenking van het aannemen van steekpenningen, melden Russische staatsmedia. Het gaat om Timoer Ivanov, die al acht jaar in functie is. Rusland heeft twaalf onderministers van defensie.
Volgens Russische nieuwsberichten kan de 48-jarige Ivanov, een vertrouweling van Sjojgoe, een gevangenisstraf van maximaal vijftien jaar tegemoet zien. Hij zou de hoogste Russische functionaris zijn die met dergelijke beschuldigingen te maken heeft gekregen sinds Moskou in februari 2022 Oekraïne binnenviel.
Waarvoor Ivanov steekpenningen zou hebben aangenomen, en de hoogte ervan, is niet bekendgemaakt. (ANP)
Steun VS brengt Oekraïne verlichting, geen verlossing
Details ontbreken over welke wapens in het Amerikaanse steunpakket zitten dat het Huis van Afgevaardigden zaterdag goedkeurde, en waar de Senaat dinsdag naar verwachting een definitieve krul onder zet. Maar de Oekraïense president Zelensky is er gerust op dat hij er Oekraïne’s meest urgente tekorten mee kan aanvullen: artilleriemunitie, luchtafweer en raketten om Russische doelen ver achter de frontlinies te raken, zo tweette hij maandag, na een telefoontje met president Biden.
Kyiv waarschuwt dienstplichtigen in buitenland
De Oekraïense buitenlandminister Dmytro Koeleba heeft gewaarschuwd dat "in het buitenland verblijven burgers niet ontslaat van hun verplichtingen jegens het vaderland". De regering heeft daarom besloten dat consulaten niet langer diensten verlenen aan weerbare mannen die de dienstplicht zouden kunnen vervullen. De consulaten zullen die mannen alleen nog helpen bij de terugkeer naar Oekraïne.
De regering treft maatregelen om ervoor te zorgen dat alle dienstplichtigen, of ze nu in of buiten Oekraïne zijn, "eerlijk worden behandeld". Koeleba zei dat er binnenkort meer informatie over de maatregelen komt.
De Oekraïense ambassade in Den Haag zegt nu geen nadere informatie te geven over de plannen uit Kyiv.
Volgens het Oekraïense oorlogsrecht mogen mannen van 18 tot 60 jaar het land niet verlaten, maar zij zijn nog niet allemaal dienstplichtig. Begin deze maand kondigde president Volodymyr Zelensky aan dat de leeftijd waarop mannen gemobiliseerd kunnen worden, verlaagd zou worden van 27 naar 25 jaar. Op welke groep Koeleba nu doelt, is nog onduidelijk. (ANP)
Poolse premier Tusk noemt idee om kernwapens te huisvesten 'heel ernstig'
De Poolse premier Donald Tusk heeft aan president Andrzej Duda extra uitleg gevraagd over zijn verklaring dat Polen klaar is om kernwapens te huisvesten. "Dat is idee is erg omvangrijk en ernstig, moet ik zeggen. Ik wil alle omstandigheden te weten komen die de president ertoe hebben aangezet om die verklaring af te leggen", zei Tusk.
Duda verklaarde maandag in een interview dat het land bereid is om indien nodig Amerikaanse kernwapens te huisvesten. "Als onze bondgenoten besluiten om kernwapens in te zetten op ons grondgebied om de veiligheid van de oostflank van de NAVO te versterken in het kader van nucleaire deling, zijn we bereid dat te doen", zei hij. Duda en zijn veiligheidsadviseurs deden in het verleden al dergelijke uitspraken.
Tusk reageerde maandag dat hij Duda wil spreken om juist te begrijpen vanwaar die uitspraken komen. "En ik wil ook dat eventuele initiatieven zeer goed worden voorbereid door de verantwoordelijken, en dat we er allemaal van overtuigd zijn dat dit is wat we willen."
De president is in Polen opperbevelhebber van het leger. In de marge van zijn bezoek aan Canada zei Duda dat hij met Tusk zal spreken over het thema van een nucleaire deelname. Voor hem is het vanzelfsprekend dat ze zouden samenwerken op vlak van buitenlands beleid.
Polen is een van de dichtste bondgenoten van het door Rusland aangevallen Oekraïne. Het land grenst ook aan de Russische enclave Kaliningrad en aan bondgenoot van Rusland Wit-Rusland. Het Kremlin reageerde maandag al dreigend op de verklaringen.
De VS stationeren al tientallen jaren kernwapens in verschillende Europese landen. Hoewel daar geen officiële verklaringen over zijn, is geweten dat naast België ook Duitsland, Italië en Turkije kernwapens huisvesten. Er zijn nog geen aanwijzingen dat de VS kernwapens willen opslaan in Oost-Europa, wat Rusland zou beschouwen als een rechtstreekse provocatie.
Biden belooft Zelensky snelle levering van militair steunpakket
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky spoedige levering van meer militair materieel in het vooruitzicht gesteld. Hij beloofde in een telefoongesprek dat zijn regering snel actie zal ondernemen als een steunpakket ter waarde van tientallen miljarden ook is goedgekeurd door de Senaat.
Biden maakte Zelensky duidelijk dat Oekraïne op Amerikaanse steun kan blijven rekenen in de strijd tegen Rusland, staat in een verklaring van het Witte Huis. De Oekraïense president reageerde dankbaar in een bericht op X. Hij zei dat Biden hem heeft verzekerd dat de benodigdheden worden geleverd om de luchtverdediging te versterken en ook de Oekraïense artillerie.
De VS behoren tot de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne, maar door politieke onenigheid lukte het maandenlang niet om een nieuw steunpakket door het Amerikaanse parlement te krijgen. Het Huis van Afgevaardigden ging afgelopen weekend alsnog akkoord en nu moet ook de Senaat nog instemmen. Daar worden geen problemen verwacht. Daarna moet Biden zijn handtekening nog zetten.
Zelensky zei ook met Biden te hebben gepraat over de grootschalige luchtaanvallen die Rusland uitvoert op zijn land met drones en raketten. "Waaronder ook de recente aanval op een televisietoren in Charkiv, die enkele minuten voor ons gesprek plaatsvond", schreef de Oekraïense leider. "Rusland laat duidelijk zien dat het de stad onbewoonbaar wil maken." (ANP)
EU-landen doen Oekraïne geen toezeggingen voor meer wapens
De EU-landen hebben geen concrete toezeggingen gedaan om meer wapens aan Oekraïne te leveren. Ondanks het feit dat dit één van de belangrijkste agendapunten was van een speciale vergadering in Luxemburg van EU-ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie samen.
EU-Buitenlandchef Josep Borrell reageerde na afloop dat hij alles heeft gedaan om het onderwerp hoog op de agenda te zetten, maar dat hij niets kan afdwingen. "Ik heb geen Patriot-raketten hier in Brussel. De Patriots zijn in de hoofdsteden, en het is aan hen om beslissingen te nemen."
Volgens demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren was het misschien ook niet te verwachten dat landen met concrete toezeggingen zouden komen. Bij binnenkomst voor de vergadering zei ze dat het probleem niet is dat de EU-landen niet weten welke wapens ze op voorraad hebben, maar dat er afwegingen gemaakt moeten worden over hoelang het duurt voor het materieel in Oekraïne kan zijn. "Dat kost tijd en vraagt om samenwerking", aldus Ollongren. "Actie is nodig, maar soms moet je ook praten om die actie te organiseren. Dat is wat we doen in deze vergadering." (ANP)
Russen veroveren klein dorp in Oost-Oekraïne
Russische troepen hebben het Oost-Oekraïense dorp Novomychajlivka ingenomen. Het ligt ten zuidwesten van de stad Donetsk, aan een weg die veel kleine dorpjes met elkaar verbindt.
Het is het zoveelste kleine succes voor de Russen in de afgelopen weken. De frontlijn stond maandenlang zo goed als stil, maar inmiddels boekt de Russische krijgsmacht langzaam terrein. Het gaat weliswaar traag, maar de Russen hebben momenteel de overhand.
Dat geldt op meerdere punten aan de frontlijn. Novomychajlivka ligt in de buurt van Donetsk en Avdiivka, de stad waar de Oekraïners zich twee maanden geleden moesten terugtrekken. Ook in de omgeving van Bachmoet boeken de Russen langzaam vooruitgang, dorp na dorp. Volgens internationale media wil president Vladimir Poetin dat binnen een maand de stad Tsjasiv Jar is veroverd. (ANP)
Polen bereid tot opslag kernwapens, Moskou waarschuwt voor oorlog
De Poolse president Andrzej Duda heeft gezegd dat zijn land bereid is tot de stationering van nucleaire bewapening. Indien de NAVO kernwapens wil plaatsen op Pools grondgebied, bijvoorbeeld naar aanleiding van de mogelijke plaatsing van nucleaire wapens door Rusland in Belarus en de Russische regio Kaliningrad, dan kan dat volgens Duda.
De Poolse president Andrzej Duda.Beeld AFP Er zijn op dit moment voor zover bekend Amerikaanse nucleaire wapens in België, Duitsland, Italië, Nederland en Turkije. Verder hebben Groot-Brittannië en Frankrijk kernwapens. Tussen Duitsland en Rusland in zouden geen nucleaire wapens liggen opgeslagen.
Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov is het Westen, met name de VS en de NAVO, met alle steun aan Oekraïne "geobsedeerd met de gedachte dat Rusland een strategische nederlaag moet lijden". Dit leidt volgens Lavrov tot steeds grotere risico's op een directe botsing tussen de nucleaire mogendheden in Europa. (ANP)
Wereldwijde militaire uitgaven stijgen naar nieuwe recordhoogte, mede door oorlog Oekraïne
De wereldwijde militaire uitgaven zijn in 2023 tot een nieuwe recordhoogte gestegen. Het internationale vredesonderzoeksinstituut Stockholm (SIPRI) meldt in een maandag gepubliceerd rapport dat vorig jaar 2,44 biljoen dollar (circa 2289 miljard euro) aan defensie is uitgegeven. Ook na correctie voor de inflatie is dat 6,8 procent meer dan in 2021.
Het is de grootste stijging op jaarbasis sinds 2009, aldus SIPRI. Vorig jaar meldde het onderzoeksinstituut over 2022 nog een stijging van 3,7 procent ten opzichte van 2021. Het was volgens SIPRI het negende jaar op rij dat de militaire uitgaven in de wereld stegen.
Alle tien grootste uitgevers hebben hun uitgaven aanzienlijk opgeschroefd. En door de oorlog in Oekraïne wordt ook in Europa veel meer aan defensie uitgegeven, zegt SIPRI.
"Dit toont een wereld die zich minder veilig voelt en misschien zijn toevlucht neemt tot harde veiligheid in plaats van diplomatieke middelen", zegt SIPRI-onderzoeker Lorenzo Scarazzato tegen persbureau DPA. "Landen ervaren spanningen en instabiliteit, en daarom investeren ze meer in militaire uitgaven."
De VS blijven het meest uitgeven aan defensie. Washington nam in 2023 37 procent van de mondiale militaire uitgaven voor zijn rekening. Dat is ongeveer drie keer zoveel als China, dat op de tweede plaats staat. China spendeerde over 2023 12 procent van de wereldwijde militaire uitgaven, 6 procent meer dan in het voorgaande jaar. Rusland staat op de derde plaats, gevolgd door India en Saudi-Arabië.
Oekraïne klom van de elfde naar de achtste plaats, met 64,8 miljard dollar aan militaire uitgaven (+51 procent), goed voor 58 procent van zijn overheidsuitgaven. Dat aandeel is aanzienlijk hoger dan in Rusland, waar 16 procent van de overheidsuitgaven naar militaire uitgaven ging. Andere landen gaven voor minstens 37 miljard dollar militaire steun aan Oekraïne. (ANP, Belga)
Oekraïne schakelt ‘oudste Russische schip’ op Zwarte Zee uit
Het Oekraïense leger meldt zondag dat het ‘het oudste dienende schip van de Russische Zwarte Zeevloot’ heeft uitgeschakeld. Volgens een Oekraïense marinewoordvoerder werd het schip de Kommuna zondagochtend getroffen in Sebastopol en is het ‘duidelijk dat het schip niet langer in staat is om opdrachten uit te voeren’.
Volgens verschillende militaire websites is de Kommuna het oudste militaire schip ter wereld dat nog in dienst was. De boot werd in de jaren tien van de twintigste eeuw gebouwd en ingezet in beide wereldoorlogen. De boot werd gebruikt voor bergingswerkzaamheden, volgens berichten onder meer nadat het Russische vlaggenschip de Moskva tot zinken werd gebracht in april 2022. (ANP)
Zelensky na goedkeuring steun VS: kans op overwinning
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky spreekt van een kans op een overwinning op Rusland nu het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden een steunpakket ter waarde van zo'n 61 miljard dollar (ongeveer 57,2 miljard euro) voor Oekraïne heeft goedgekeurd. "Ik denk dat deze steun de Oekraïense strijdkrachten echt zal versterken", aldus de president tegen de Amerikaanse nieuwszender NBC.
Het pakket voorziet Oekraïne onder meer van wapens die het land dringend nodig heeft. De Senaat in Washington moet nog over de steun stemmen, maar dat lijkt slechts een formaliteit. Zelensky roept de senatoren op het miljardenpakket snel goed te keuren. Dat gebeurt waarschijnlijk volgende week. (ANP)
Lees ook: Amerikaans Congres schort de polarisatie even op voor steun aan Oekraïne en Israël
Russen veroveren dorp in de buurt van Bachmoet
De Russische krijgsmacht heeft het dorp Bohdanivka in Oost-Oekraïne veroverd, meldt het Russische ministerie van Defensie. Het dorpje ligt ten westen van Bachmoet, op de route naar Tsjasiv Jar.
De Russen boeken de laatste weken langzaam terreinwinst met de verovering van kleine dorpen zoals Bohdanivka, waar voor de oorlog zo'n tachtig mensen woonden.
De legerleiding lijkt nu Tsjasiv Jar te willen innemen, een grotere plaats met begin 2022 nog zo'n 12.000 inwoners. Twee weken terug beweerden de Russen al aan de rand van de stad te staan, maar Oekraïne ontkende dat. De beschietingen op de stad zijn de laatste weken in elk geval opgeschroefd. (ANP)
