Borstelige rupsen

Ze hebben een vacht van lange, rechtopstaande punkharen: knalgeel, lichtgroen, soms bruin. Een paar haarlokken lijken in witte verf gedipte kwastjes, hun nek is gitzwart en op hun achterwerk dragen ze een rode punt van samengeklitte haren.

Meriansborstels vliegen in de lente en vallen minder op dan hun rupsen. Ze zijn grijs en permitteren zich als enige buitenissigheid hun twee recht naar voren gestoken voorpoten. Hun rupsen willen zich in de herfst in een harige cocon terugtrekken, om in diepe slaap aan de winter te ontsnappen. Daartoe moeten ze een veilige, droge maar beslist geen gortdroge plek vinden, tussen afgevallen herfstbladeren en dode plantenresten. Doorgaans gaan ze naar zo’n plek op zoek in september, maar dit jaar zijn ze er in oktober nog druk mee. De rupsen hebben hun geelbehaarde buikjes volgegeten met blaadjes van appel-, peren-, pruimen- of kersenbomen, sleedoorns, meidoorns of zomereiken. Ze worden dan ook vrijwel altijd aangetroffen op, onder of in de buurt van zulke loofbomen.

Schilderijen

De vlinders zijn vernoemd naar Maria Sibylla Merian, die rond het jaar 1700 schilderijen maakte van vlinders, hun eitjes, rupsen en poppen. Ze deed dat naar eigen zeggen zo, dat haar schilderijen ‘zo wel aan de Kenders der Kunst, als aan de Liefhebbers der Insecten en Planten plaisier en genoegen zoude geefen’.

Behalve in bossen en parken komen meriansborstels ook voor in tuinen. Ik heb nog nooit zo’n rups in mijn tuin gevonden, maar alleen al voor deze schitterende soort zou ik het wel uit mijn hoofd laten de bladeren onder de appelboom weg te harken. Die bladerlaag breekt trouwens mooi de val van de appels, die zich dan niet beurs beuken. In mei verpoppen de meriansborstels zich tot vlinders.

Iedere dag verwondert Koos Dijksterhuis zich over iets dat groeit of bloeit. Eerdere afleveringen leest u op trouw.nl/natuurdagboek.