nieuwsbrief Das&Boom nr 1 (2009) - Vereniging Das & Boom
nieuwsbrief Das&Boom nr 1 (2009) - Vereniging Das & Boom
nieuwsbrief Das&Boom nr 1 (2009) - Vereniging Das & Boom
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1 <strong>2009</strong><br />
De Stichting <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> heeft tot doel<br />
het bereiken en behouden van een<br />
gezonde dassenpopulatie, middels het<br />
geven van adviezen inzake het<br />
beschermen en behouden van zijn<br />
leefmilieu en het opvangen en<br />
revalideren van hulpbehoevende<br />
dassen.<br />
In dit nummer:<br />
o Bescherming van dassenburchten een papieren tijger!?<br />
o Database van 20 jaar dassenonderzoek<br />
o Eerste hulp voor aangereden dassen<br />
o <strong>Das</strong>sengeluiden<br />
o <strong>Das</strong>sen verhuisd vanaf DAF testbaan<br />
o <strong>Das</strong>sen ´cull´ in Wales<br />
o <strong>Das</strong>sen in het nieuws<br />
‘De <strong>Das</strong> gered’<br />
In het prachtige nieuwe<br />
boek van<br />
Jaap Dirkmaat,<br />
“De <strong>Das</strong> gered “,<br />
leest u alles over de das<br />
en de inzet van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> in de<br />
afgelopen jaren om de<br />
populatie weer op peil te<br />
krijgen.<br />
U kunt dit boek bestellen<br />
op de website van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong>.<br />
Jonge das,<br />
gefotografeerd bij<br />
de opvang van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong><br />
foto Valentijn ten Plate
Beschermingsartikelen<br />
Flora en Faunawet:<br />
Artikel 2.<br />
1. Een ieder neemt<br />
voldoende zorg in acht<br />
voor de in het wild<br />
levende dieren en<br />
planten, alsmede voor<br />
hun directe leefomgeving.<br />
2. De zorg, bedoeld in het<br />
eerste lid, houdt in ieder<br />
geval in dat een ieder die<br />
weet of redelijkerwijs kan<br />
vermoeden dat door zijn<br />
handelen of nalaten<br />
nadelige gevolgen voor<br />
flora en fauna kunnen<br />
worden veroorzaakt,<br />
verplicht is dergelijk<br />
handelen achterwege te<br />
laten voor zover zulks in<br />
redelijkheid kan worden<br />
gevergd, dan wel alle<br />
maatregelen te nemen<br />
teneinde die gevolgen te<br />
voorkomen of, voorzover<br />
die gevolgen niet kunnen<br />
worden voorkomen, deze<br />
zoveel mogelijk te<br />
beperken of ongedaan te<br />
maken.<br />
Artikel 9.<br />
Het is verboden dieren,<br />
behorende tot een<br />
beschermde inheemse<br />
diersoort, te doden, te<br />
verwonden, te vangen, te<br />
bemachtigen of met het<br />
oog daarop op te sporen.<br />
Artikel 10.<br />
Het is verboden dieren,<br />
behorende tot een<br />
beschermde inheemse<br />
diersoort, opzettelijk te<br />
verontrusten.<br />
Artikel 11.<br />
Het is verboden nesten,<br />
holen of andere<br />
voortplantings- of vaste<br />
rust- of verblijfplaatsen<br />
van dieren, behorende tot<br />
een beschermde<br />
inheemse diersoort, te<br />
beschadigen, te<br />
vernielen, uit te halen,<br />
weg te nemen of te<br />
verstoren.<br />
Bescherming van dassenburchten een<br />
papieren tijger!?<br />
Op papier lijkt de bescherming van dassen en hun burchten<br />
prima geregeld. In de praktijk leiden zelfs ernstige verstoringen<br />
echter zelden tot vervolging. Daar waar dassen overduidelijk<br />
verstoord zijn door bepaalde ingrepen zoals complete kaalkap,<br />
blijkt het voor opsporingsambtenaren vaak erg moeilijk om<br />
vast te stellen of die ingrepen daadwerkelijk verstorend<br />
hebben gewerkt. Soms wordt er dan een<br />
deskundigheidsrapport van <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> gevraagd om<br />
verstoring vast te kunnen stellen, vaak begint men er maar<br />
niet meer aan en blijven burchtverstoringen ongestraft.<br />
Sinds 1947 is de das in Nederland beschermd (jachtwet).<br />
Deze bescherming hield in eerste instantie in dat de jacht op<br />
dassen weliswaar gesloten was, maar dat in geval van<br />
landbouwschade bij het ministerie een afschotvergunning kon<br />
worden verkregen. Pas in 1967 werd de jacht op de das<br />
definitief gesloten (natuurbeschermingswet). De das was nu<br />
beschermd, echter zijn leefgebied nog niet. In 2002 kwam hier<br />
verandering in met de intrede van de Flora- en faunawet. In<br />
deze wet is niet alleen de das streng beschermd is, ook zijn<br />
burcht en directe leefomgeving zijn beschermd.<br />
Voor de bescherming van de das en zijn burcht zijn onder<br />
andere de beschermingsartikelen 2, 9, 10 en 11 van de Flora-<br />
en faunawet van belang (zie hiernaast in kader).<br />
Met deze artikelen in de hand zou je mogen verwachten dat overtreders<br />
van de Flora- en faunawet kordaat kunnen worden vervolgd. Recente<br />
ervaringen en uitlatingen van de handhavers van de wet geven echter<br />
een ander beeld. Met name het aanpakken van burchtverstoringen blijkt<br />
een zeer frustrerende bezigheid, waarbij maar incidenteel een succesje<br />
wordt gehaald.<br />
Waarom geen vervolging van verstoringen?<br />
Het probleem zit hem in de artikelen 10 en 11 waarbij gesproken wordt<br />
over de termen verontrusten en verstoren. Dit zijn vage begrippen die<br />
verder in de wet niet nader worden omschreven.<br />
Er zijn voorbeelden aan te geven waarbij een zaak verloren werd omdat<br />
door de handhaver niet<br />
aangetoond kon worden dat<br />
dassen verontrust werden<br />
en/of de dassenburcht<br />
verstoord werd.<br />
Doordat de kans op een<br />
gunstig resultaat van een<br />
strafzaak vrij klein is, worden<br />
politiebeambten zelfs<br />
teruggefloten door hun<br />
meerderen, waardoor de<br />
aanpak van<br />
burchtverstoringen een zeer<br />
lage prioriteit heeft.<br />
foto onder:<br />
Burchtverstoring in<br />
natuurgebied de<br />
Maashorst bij<br />
Nistelrode;<br />
Kaalkap en een<br />
blokkade van<br />
dassenwissels;<br />
verstoring lijkt<br />
evident, maar de<br />
strafzaak is toch<br />
verloren omdat er<br />
“geen hard bewijs<br />
was van<br />
verstoring”.<br />
2
Dit is overigens een ad hoc beleid; de ene officier van justitie<br />
ziet wel heil in de vervolging, de andere weer niet.<br />
foto rechts: ‘Uitgedunde’ bosschage op een dassenburcht bij de<br />
Hardweg bij Linden, Noord-Brabant . De aangifte van deze<br />
burchtverstoring werd niet in behandeling genomen omdat<br />
volgens de politie er “geen bewijs van duidelijke verstoring was”.<br />
Op de foto hiernaast liggen de pijpen open en bloot en zijn de<br />
Kraaijenberge plassen duidelijk te zien.<br />
In de richtlijnen van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> wordt<br />
een heldere definitie<br />
gegeven van<br />
verstoring:<br />
Onder verstoring<br />
van een<br />
dassenburcht moet<br />
iedere handeling<br />
verstaan worden die<br />
de bewoning van de<br />
burcht tijdelijk<br />
negatief beïnvloedt<br />
dan wel negatieve<br />
invloed op het gedrag<br />
van haar<br />
bewoners heeft, of<br />
waarvan<br />
redelijkerwijs aangenomen<br />
kan worden<br />
dat de handeling<br />
een dergelijke<br />
negatieve invloed<br />
hebben kan. Bij<br />
verstoring is dus<br />
geen sprake van<br />
totale vernieling van<br />
een burcht.<br />
Verstoring kan<br />
echter wel dodelijke<br />
gevolgen hebben<br />
voor één of meer<br />
bewoners van de<br />
burcht.<br />
Op de foto links, voor de verstoring, is<br />
de dichte bossage in de kijkrichting<br />
naar de plassen duidelijk te zien.<br />
Toen lag het burchtcomplex nog goed<br />
beschermd onder het struikgewas.<br />
Omdat de handhavers ook in hun maag zitten met de vage<br />
begrippen “verstoring” en “verontrusting” wordt tegenwoordig<br />
aan <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> gevraagd om een deskundigenverklaring op<br />
te maken bij burchtverstoringen. Zelfs bij complete kaalkap<br />
van een burcht wordt de zaak niet in behandeling genomen als<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> geen deskundige<strong>nr</strong>apport opmaakt, waarin<br />
duidelijk wordt aangegeven waarom kaalkap op een burcht<br />
een verstorende werking heeft op de dassenfamilie.<br />
Hopeloos?<br />
Nee, gelukkig niet. <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> is<br />
namelijk bezig op een aantal fronten<br />
verbeteringen tot stand te brengen.<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> heeft in het verleden op<br />
basis van haar ervaring en inzichten<br />
richtlijnen ontwikkeld, waarmee de<br />
beoogde bescherming van de das<br />
en zijn leefgebied praktisch<br />
uitvoerbaar wordt gemaakt. Er<br />
wordt regelmatig in ontheffingen van<br />
het ministerie van LNV verwezen<br />
naar deze richtlijnen. Daarmee lijkt alles op papier goed<br />
geregeld, maar in de praktijk valt dat dus tegen.<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> gaat zich sterk maken om de ‘gedragscode voor<br />
zorgvuldig bosbeheer’, die op dit moment wordt geëvalueerd,<br />
zodanig te laten aanpassen, dat de bescherming van de das<br />
daarin veel duidelijker naar voren gaat komen. Gebruiker en<br />
handhaver krijgen dan een duidelijk handvat om te kunnen<br />
beoordelen wat wel en wat niet kan. In de huidige<br />
gedragscode van 2005 wordt maar summier ingegaan op de<br />
bescherming van dassenburchten.<br />
Gelukkig zijn er ook voorbeelden van zaken waar<br />
burchtverstoringen wel vervolgd worden (zie ‘<strong>Das</strong>sen in het<br />
nieuws’), maar het merendeel van de verstoringen blijft<br />
vooralsnog ongestraft.<br />
foto boven:<br />
“Is deze kaalkap<br />
verstorend? Er zitten<br />
toch nog dassen?”<br />
<strong>Das</strong>senburcht bij Hoog<br />
Buurloo bij Apeldoorn,<br />
waar na een volledige<br />
kaalkap toch nog<br />
dassensporen<br />
gevonden werden bij<br />
de burcht.<br />
3
Een tentje op een dassenburcht…., verstorend?<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> moest zelfs in dit geval een deskundigenverklaring<br />
opstellen over de mogelijke verstoring van een burcht. Het<br />
tentje was geplaatst op één meter van een belopen hol om<br />
makkelijk foto’s van de dassen te maken.<br />
Gedragscodes<br />
Gedragscodes geven aan hoe bij bepaalde<br />
werkzaamheden schade aan de beschermde dier- en<br />
plantensoorten wordt voorkomen of tot een minimum wordt<br />
beperkt. Een goedgekeurde gedragscode geeft vrijstelling<br />
voor een aantal verbodsbepalingen van de Flora- en<br />
faunawet. Voor een aantal soorten is bij veelvoorkomende<br />
werkzaamheden geen ontheffing meer nodig.<br />
Een sector, organisatie of bedrijf stelt zelf een gedragscode<br />
op en legt deze ter goedkeuring voor aan de minister van<br />
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit<br />
( LNV).<br />
Link naar meer info over gedragscodes:<br />
Database van 20 jaar dassenslachtoffers<br />
Sinds 1990 registreert <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> alle dode en gewonde<br />
dassen, die in Nederland worden aangetroffen.<br />
Meldingen komen binnen van onder meer particulieren,<br />
wegbeheerders, jachtopzichters, het Groennetwerk,<br />
politie en terreinbeherende instanties.<br />
De database van <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> bevat nu meer dan<br />
11.000 gegevens over dode en gewonde dassen,<br />
voornamelijk gesneuveld in het verkeer.<br />
Met behulp van deze gegevens kan eenvoudig een<br />
knelpuntenlijst worden samengesteld van locaties waar meer<br />
dan incidenteel een das wordt doodgereden.<br />
Op die plaatsen kan een bestaande voorziening niet (meer)<br />
functioneren of zou een nieuwe voorziening voor dassen<br />
wenselijk kunnen zijn. In een dergelijk geval zal <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> bij<br />
de wegbeherende instantie aandringen op maatregelen.<br />
Uit de gegevens van bijna<br />
twintig jaar<br />
slachtofferregistratie zijn ook<br />
andere gegevens te destilleren.<br />
In de onderstaande grafiek is<br />
het gemiddelde aantal<br />
verkeersslachtoffers per maand<br />
zichtbaar gemaakt.<br />
De grafiek toont een duidelijk<br />
verband tussen het aantal<br />
slachtoffers per maand en de<br />
variatie in activiteit van de das<br />
in de verschillende seizoenen.<br />
gemiddeld aantal slachtoffers per maand<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
De piek in het voorjaar heeft te maken met verschillende<br />
factoren; in deze periode zijn de vrouwtjes druk met het<br />
verzamelen van voldoende voedsel om hun jongen te kunnen<br />
zogen en moeten daarvoor vaak grotere afstanden afleggen.<br />
4
Ook moeten ze per nacht vaker terug naar de burcht om hun<br />
jongen te zogen. Grotere afstanden afleggen betekent vaker<br />
moeten oversteken met dus een grotere kans te worden<br />
aangereden.<br />
Jonge dassen van vorig jaar, die zijn blijven ‘plakken’, moeten<br />
plaats maken voor de nieuwe generatie. Deze dieren zwermen<br />
uit en moeten daarbij regelmatig wegen oversteken.<br />
In de herfst verlaat<br />
een gedeelte van<br />
de jonge dassen<br />
hun<br />
geboortegrond en<br />
trekken de wijde<br />
wereld in, wat<br />
een verhoogd<br />
risico betekent om<br />
te sneuvelen in<br />
het verkeer. Aan<br />
In de herfst wordt het tijd voor een aantal dassen om te vertrekken.<br />
het eind van het<br />
© Badgerwatcher.com.<br />
jaar hebben de<br />
dassen een flinke<br />
vetvoorraad opgebouwd om de tijd van schaarste te kunnen<br />
overleven en blijven veelal in of bij hun burcht. Buiten valt er<br />
meestal niet zoveel te halen. In die periode vallen dan ook de<br />
minste slachtoffers.<br />
Eerste hulp voor aangereden dassen<br />
Op ons wegennet sneuvelen jaarlijks<br />
tussen de 5 à 10 miljoen dieren, heel veel<br />
vogels, maar ook grotere dieren zoals<br />
reeën en dassen. Zo’n aa<strong>nr</strong>ijding is altijd<br />
een drama, zeker bij de grotere dieren.<br />
Uiteraard voor het betrokken dier, maar ook<br />
voor de achterblijvers; niet alleen oude of<br />
zieke, echter ook kerngezonde dieren<br />
worden gedood. Een dassenpopulatie<br />
bijvoorbeeld heeft hierdoor een<br />
onnatuurlijke opbouw en is voortdurend<br />
instabiel.<br />
Ook aan de andere kant van de bumper is<br />
de impact van zo’n aa<strong>nr</strong>ijding groot. Een<br />
dier aa<strong>nr</strong>ijden gaat je niet in de koude kleren zitten.<br />
Het is tegenwoordig voor de meeste mensen<br />
vanzelfsprekend dat zo’n aangereden dier geholpen<br />
wordt. Maar hoe help je zo’n aangereden dier, kun je zo’n<br />
dier wel helpen en mag het eigenlijk wel? Deze dieren<br />
Database van<br />
dassenburchten en<br />
dassenslachtoffers<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> beschikt<br />
over een actuele<br />
database van meer dan<br />
6000 dassenburchten en<br />
meer dan 11000<br />
verkeersslachtoffers in<br />
Nederland.<br />
Deze enorme<br />
hoeveelheid informatie<br />
van zowel<br />
dassenburchten als<br />
dassenslachtoffers<br />
vormt de basis voor de<br />
adviezen die<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> kan geven.<br />
5
zijn immers beschermd, je mag ze niet zomaar<br />
meenemen naar huis.<br />
Wetgeving rond hulpbehoevende wilde dieren<br />
In 1992 is de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren<br />
van kracht geworden. Die wet legt een zorgplicht op voor<br />
hulpbehoevende dieren: “Een ieder is verplicht<br />
hulpbehoevende dieren de nodige zorg te verlenen".<br />
Hoewel die wet eigenlijk alleen gaat over gehouden<br />
dieren, dus dieren met een eigenaar, geldt dit artikel ook<br />
voor in het wild levende dieren.<br />
Voor de invoering van de Flora- en faunawet in 2002<br />
was het formeel verboden beschermde dieren ‘onder je<br />
te hebben’. Je mocht ze dus niet oppakken, vervoeren of<br />
in huis hebben. Ook niet als ze gewond of ziek zijn. Zelf<br />
het brengen van een gewonde gierzwaluw naar een asiel<br />
was formeel eigenlijk al verboden.<br />
In de praktijk viel dat wel een beetje mee natuurlijk, maar<br />
toch merkwaardig dat je wetten overtreedt als je je<br />
bekommert om een hulpbehoevend dier.<br />
Daar heeft de wetgever dan ook een mouw aan gepast.<br />
In die nieuwe Flora- en faunawet is er namelijk ook<br />
aandacht voor hulpbehoevende in het wild levende<br />
dieren, dan moet je echter wel goed zoeken :<br />
In artikel 13 van de Flora- en faunawet wordt het onder zich<br />
hebben en vervoeren van beschermde dieren strafbaar<br />
gesteld. Uitzonderingen op dit artikel worden geregeld in het<br />
"Besluit vrijstelling beschermde diersoorten", KB 525 (2000)<br />
In hoofdstuk 2, "vrijstellingen voor bezit, vervoer en handelen<br />
van beschermde diersoorten", artikel 14 wordt bepaald dat:<br />
"het verbod van het onder zich hebben en vervoeren van<br />
beschermde dieren geldt niet ten aanzien van zieke of<br />
gewonde dieren, ten behoeve van opvang en verzorging.<br />
Deze vrijstelling is geldig, voor zover dieren binnen 12 uur<br />
naar een opvang met een geldige vergunning worden<br />
vervoerd".<br />
Een paar jaar geleden is daar een uitzonderingsbepaling<br />
aan toegevoegd voor een aantal diersoorten:<br />
“Voor reeën, edelherten, damherten en wilde zwijnen geldt<br />
deze regel uitsluitend, als voor het vervoeren melding is<br />
gemaakt bij de meldkamer van de regionale politie en het<br />
vervoer vervolgens plaats vindt door een door de politie<br />
aangewezen vervoerder".<br />
Iedereen is dus volgens de Gezondheids- en welzijnswet<br />
voor Dieren tegenwoordig wettelijk verplicht zich te<br />
bekommeren om aangereden dieren. Dat geldt voor<br />
iemand die een dier aa<strong>nr</strong>ijdt, maar ook voorbijgangers,<br />
die met zo’n hulpbehoevend dier geconfronteerd worden.<br />
Ook mag iedereen een hulpbehoevend dier (behalve<br />
reeën, herten en wilde zwijnen) naar een opvang<br />
<strong>Das</strong>senopvangcentrum<br />
van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong><br />
Tot ca. 2004 reed er<br />
vanuit Beek-<br />
Ubbergen een<br />
‘dassenambulance’<br />
van <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> naar<br />
elke gewonde das in<br />
heel Nederland.<br />
Deze dieren gingen<br />
naar de dierenarts<br />
en werden indien<br />
mogelijk<br />
gerevalideerd in het<br />
opvangcentrum van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong>.<br />
Tegenwoordig is de<br />
eerste hulp aan<br />
dassen een taak van<br />
dierenambulances<br />
en jachtopzichters.<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> speelt<br />
hierbij indien nodig<br />
een informatieve<br />
een coördinerende<br />
rol.<br />
Het opvangcentrum<br />
van <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong><br />
vangt nog steeds<br />
gewonde en<br />
verweesde dassen<br />
op.<br />
6
Folder wildaa<strong>nr</strong>ijdingen<br />
De Stichting Groennetwerk<br />
heeft een folder<br />
gepubliceerd, hoe op de<br />
Veluwe en in de Achterhoek<br />
te handelen na het aa<strong>nr</strong>ijden<br />
van een in het wild levend<br />
dier. Een aantal punten in<br />
die folder zijn ongelukkig<br />
geformuleerd en waren<br />
aanleiding voor <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong><br />
om te reageren. Inmiddels<br />
heeft <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> hierover<br />
contact gehad met het<br />
Groennetwerk. Afgesproken<br />
is in de nieuwe folder de<br />
punten anders te formuleren.<br />
Zo is de bewering in de<br />
folder, dat in het wild<br />
levende dieren na revalidatie<br />
weinig kans hebben te<br />
overleven, onjuist.<br />
Organisaties die in het wild<br />
levende dieren revalideren<br />
hebben daarvoor een<br />
ontheffing en gaan<br />
zorgvuldig te werk. Er<br />
worden geen dieren uitgezet<br />
met weinig kans om te<br />
overleven, deze dieren<br />
worden geëuthanaseerd. Bij<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> komen<br />
regelmatig gewonde dassen<br />
binnen die we om die reden<br />
laten inslapen. <strong>Das</strong>sen die<br />
wèl gerevalideerd worden<br />
hebben juist een goede kans<br />
om weer succesvol te<br />
integreren in de<br />
dassenmaatschappij.<br />
Niemand kan een monopolie<br />
opeisen voor het helpen van<br />
gewonde dieren, daar is<br />
niemand bij gebaat. Wel met<br />
een goede samenwerking.<br />
vervoeren, als het dier maar binnen 12 uur wordt<br />
overgedragen aan een erkende opvang.<br />
Het is dus wettelijk toegestaan, maar of het wenselijk is<br />
dat mensen zelf gewonde dieren gaan vervoeren, is iets<br />
anders.<br />
Geruzie rond hulp aan wilde dieren<br />
Wat betekent die zorgplicht in de praktijk voor iemand die<br />
geconfronteerd wordt met een hulpbehoevend wild dier en<br />
hoe kun je een dier zinvol helpen?<br />
Daarover lopen de meningen uiteen. In ieder geval moet je er<br />
voor zorgen dat zo’n hulpbehoevend dier geholpen wordt.<br />
Zelf kun je meestal weinig zinnigs uitrichten, daarvoor<br />
ontbreekt de kennis en middelen en kan bovendien voor alle<br />
betrokkenen gevaarlijk zijn, zeker bij grotere dieren als<br />
dassen. Aangereden dieren op de snelweg is overigens een<br />
ander geval. Daar zijn de verkeersrisico’s veel te groot om<br />
überhaupt te stoppen.<br />
Het is dus zaak hulp te zoeken.<br />
Vroeger kwam je dan vrijwel altijd uit bij een<br />
dierenambulance of jachtopzichter, sinds kort zijn er echter<br />
ook andere organisaties die zich inzetten voor aangereden<br />
in het wild levende dieren.<br />
Zo is sinds een paar jaar op delen van de Veluwe en sinds<br />
kort ook in de Achterhoek de Stichting Groennetwerk actief.<br />
Met de hulp van vrijwilligers, allemaal ‘groene BOA’s’<br />
(bijzonder opsporings ambtenaren) worden aa<strong>nr</strong>ijdingen met<br />
in het wild levende dieren door deze stichting afgehandeld in<br />
opdracht van de regionale meldkamer. Ook in de provincie<br />
Utrecht is een ‘valwildproject’ van start gegaan op initiatief van<br />
de <strong>Vereniging</strong> Het Reewild.<br />
Toen die organisaties medio 2007 adviseerden in het vervolg<br />
bij wildaa<strong>nr</strong>ijdingen in plaats van de dierenambulance de<br />
politie te bellen, ontstond er heel wat commotie. De politie zou<br />
vervolgens namelijk alleen Boa’s inschakelen voor<br />
aangereden wilde dieren. Koppen als ”Diere<strong>nr</strong>edders buiten<br />
spel bij gewond wild”, kamervragen en ongenuanceerde<br />
beschuldigingen over en weer waren het gevolg. “Boa’s<br />
knallen gewonde dieren af” en “dierenambulancepersoneel is<br />
ondeskundig”.<br />
Inmiddels blijkt de praktijk wat minder zwart wit dan die<br />
krantenkoppen<br />
zouden doen<br />
vermoeden.<br />
De Stichting<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> werkt in<br />
ieder geval prima<br />
samen met zowel<br />
dierenambulances<br />
als jachtopzichters en<br />
organisaties als het<br />
7
Groennetwerk.<br />
De ervaring van <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> is dat het Groennetwerk uitstekend<br />
werkt en met haar inspanningen veel onnodig dierenleed<br />
voorkomt. Maar ook dierenambulances werken vaak snel en<br />
adequaat en ook de eerste opvang verloopt meestal prima.<br />
Er zijn bovendien veel dierenambulances die goed samenwerken<br />
met jachtopzichters en BOA’s en hen inschakelen wanneer de<br />
toestand van een aangereden dier (vaak reeën) hopeloos lijkt.<br />
Ook BOA’s schakelen dierenambulances in voor het vervoeren<br />
van gewonde dieren naar een opvang.<br />
Ook kan de politie nog steeds voor het vervoeren van gewonde<br />
wilde dieren een dierenambulance inschakelen.<br />
Vooroordelen over en weer staan soms nog een goede<br />
samenwerking in de weg. Daar is niemand bij gebaat, zeker niet<br />
de hulpbehoevende dieren. Met de veldkennis van<br />
jachtopzichters en BOA’s en de toewijding, snelheid en<br />
vervoerscapaciteiten van dierenambulances kunnen<br />
hulpbehoevende dieren effectief geholpen worden.<br />
Voorkomen is beter<br />
Natuurlijk blijft het voorkomen van aa<strong>nr</strong>ijding het<br />
belangrijkst.<br />
Daarom zet de stichting <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> Opvang en Advies<br />
zich in om daar waar nodig faunavoorzieningen te laten<br />
aanleggen, onderhouden of repareren<br />
(faunavoorzieningen, website <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong>). Dat het<br />
laatste erg nodig is blijkt uit het feit dat ruim de helft van<br />
de bestaande faunavoorzieningen, zoals dassentunnels<br />
en rasters, gebreken vertonen. Een derde is zelfs geheel<br />
onbruikbaar door achterstallig onderhoud of<br />
ondeskundige aanleg (naar artikel over<br />
faunavoorzieningen <strong>nieuwsbrief</strong> <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong>).<br />
Dit veroorzaakt natuurlijk onnodig veel slachtoffers en is<br />
een verspilling van overheidsgelden. Toch zullen er altijd<br />
dieren worden aangereden, zelfs als overal goed<br />
werkende voorzieningen zijn gerealiseerd. <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong><br />
probeert deze dieren in samenwerking met alle<br />
hulporganisaties, waar mogelijk en zinvol, een tweede<br />
kans te bieden.<br />
<strong>Das</strong>sengeluiden<br />
De das staat te boek als een tamelijk<br />
zwijgzaam dier. Kreten van een das,<br />
die hevige pijn leidt, gaan door merg<br />
en been, dat is vrij algemeen<br />
bekend. Andere geluiden van<br />
dassen zijn veel minder bekend.<br />
Niet zo verwonderlijk, de meeste<br />
geluidjes die dassen wel maken zijn<br />
8
Via de website<br />
van de universiteit<br />
in Oxford zijn 16<br />
verschillende<br />
dassengeluiden te<br />
horen met uitleg<br />
over de betekenis<br />
van die geluiden<br />
vrij zacht en voor mensen nauwelijks hoorbaar, zeker op<br />
enige afstand.<br />
Toch is het logisch dat een dier dat zo’n goed ontwikkeld<br />
gehoor heeft als de das veel gebruik maakt van geluiden<br />
om te communiceren. De das beschikt dan ook over een<br />
gevarieerd repertoire aan geluiden; Met snuiven,<br />
grommen, kekkeren, blaffen, piepen en kirren kunnen ze<br />
veel informatie overdragen aan hun soortgenoten.<br />
Het hele scala aan dassengeluiden is vaker beschreven,<br />
maar onderzoekers van het ‘Wildlive Conservation<br />
Research Unit’, een onderdeel van de afdeling zoölogie<br />
van de universiteit van Oxford, hebben die geluiden nu<br />
systematisch opgenomen, beschreven en voor iedereen<br />
toegankelijk gemaakt. Op hun website zijn al die<br />
dassengeluiden te beluisteren met de bijbehorende<br />
uitleg. Op de website van de dassenwerkgroep Brabant<br />
zijn de geluiden te horen met een uitleg in het<br />
Nederlands.<br />
Aanbevolen.<br />
<strong>Das</strong>sen ‘cull’ in Wales<br />
Op 30 maart 2008 heeft het ‘National Assembly for Wales’ een<br />
voorstel ingediend om dassen te doden in de strijd tegen<br />
rundertuberculose. Dat leidde tot een grote commotie, waarna<br />
de verantwoordelijk minister van ‘Rural Affairs’, Elin Jones,<br />
enigszins terugkrabbelde; het was allemaal verkeerd<br />
begrepen, het was slechts een stap in een afwegingsproces.<br />
Maar dat afwegingsproces verliep vervolgens geheel achter<br />
gesloten deuren; De dassenbeschermingsorganisatie in<br />
Wales, Badger Trust Cymru, heeft ondanks aandringen en<br />
Op de website van<br />
de<br />
dassenwerkgroep<br />
Brabant zijn deze<br />
geluiden ook te<br />
beluisteren met<br />
een uitleg in het<br />
Nederlands.<br />
9
“The Cull”<br />
In Groot-Brittanië wordt<br />
de das beschuldigd van<br />
het verspreiden van<br />
runder tuberculose, een<br />
gevreesde veeziekte, die<br />
momenteel alleen in<br />
Ierland en<br />
Engeland voorkomt.<br />
Ondanks overtuigend<br />
wetenschappelijk bewijs<br />
van het tegendeel is de<br />
dreiging van het ‘selectief<br />
uitroeien’ (‘culling’) van<br />
dassen nog steeds<br />
actueel<br />
gerechtelijke stappen geen voet tussen die deur kunnen<br />
krijgen.<br />
Een paar maanden eerder, in januari 2008, adviseerde<br />
het ‘Welsh Assembly's Rural Development Sub-<br />
Committee’, om het doden van dassen achterwege te<br />
laten; het zou geen noemswaardig effect hebben op<br />
verspreiding van rundertuberculose. Zij adviseerden<br />
maatregelen binnen de veesector zelf; betere controles<br />
op besmetting en geen vervoer van besmette dieren.<br />
Zij volgden hiermee grotendeels het advies van de<br />
Independent Science Group (ISG), die na 10 jaar in een<br />
van de grootste ooit in Engeland uitgevoerde<br />
veldonderzoeken concludeerde dat het doden van<br />
dassen de kansen op verspreiding van rundertuberculose<br />
alleen maar groter maakt.<br />
Dat het verplaatsen van ongetest - en dus mogelijk<br />
besmet vee- de hoofdoorzaak is van het probleem, is<br />
zeker in Wales duidelijk geworden. Na een uitbraak van<br />
‘Mond en klauwzeer’ in 2001 werd een groot deel van het<br />
getroffen vee in Wales vervangen door vee uit ….<br />
rundertuberculose-besmettingshaarden in Engeland. De<br />
National Farmers Union verzet zich tegen het testen van<br />
de te vervoeren dieren. Het aantal besmettingen in<br />
Wales steeg in 2 jaar 177%. Pas in 2006 begint men hier<br />
met het testen van vee voorafgaand aan het vervoeren.<br />
Er zit dus een groot reservoir verborgen besmettingen in<br />
de veestapel in Wales.<br />
Het grafiekje toont het verloop van het<br />
aantal besmetingen van<br />
rundertuberculose in de afgelopen<br />
jaren in het Verenigd Koninkrijk.<br />
Opvallend is dat de enige opvallende<br />
daling optreed in Noord-Ierland. Hier<br />
worden geen dassen gedood maar<br />
concentreert men zich op het<br />
verkomen van besmetting van koeien<br />
onderling.<br />
In Wales is inmiddels het aantal besmettingen met<br />
rundertuberculose onder het vee het grootst van de UK.<br />
In 2008 zijn er 12000 stuks besmet vee afgemaakt, 52%<br />
meer dan het jaar daarvoor. Het is dus duidelijk dat er<br />
iets gebeuren moet en het lijkt ook duidelijk wat er<br />
gebeuren moet. De schuld ligt natuurlijk voornamelijk bij<br />
de moderne intensieve veehouderij; de duizenden dieren,<br />
dicht op elkaar gepakt en gefokt voor een zo hoog<br />
mogelijke opbrengst, verspreiden ziektes makkelijk onder<br />
elkaar. Als de das al een bijdrage zou leveren aan dit<br />
alles, is die marginaal.<br />
Maar helaas, bij dit soort afwegingen spelen gezond<br />
verstand en wetenschappelijk bewijs geen<br />
10
Elin Jones kondigt<br />
haar plannen aan,<br />
BBC news today<br />
doorslaggevende rol. Politieke overwegingen en belangen<br />
zijn veel belangrijker.<br />
Het is dan ook niet geheel onverwacht dat Elin Jones op 24<br />
maart naar buiten kwam met de aankondiging, dat er in een<br />
soort pilot project 1000 dassen gedood zouden worden.<br />
“Intimidatie door boerenorganisaties en “cull-gekke<br />
dierenartsen” concludeert de Badger Trust.<br />
Steve Clark, woordvoerder van de Badger Trust: “Een<br />
weerzinwekkend beslissing, goedkope, smerige politieke<br />
spelletjes van het ergste soort”.<br />
“In plaats van orde op zaken te stellen in de veehouderij<br />
wordt de das weer als zondebok gebruikt”.<br />
“Doordat dit uitroeien van dassen gecombineerd wordt met<br />
andere maatregelen, zal men straks, als het aantal<br />
besmettingen zou dalen, geen idee hebben welke van de<br />
maatregelen daar debet aan is. Onvermijdelijk zal echter<br />
elke daling worden toegeschreven aan het doden van<br />
dassen met alle gevolgen van dien voor de dassen in Wales<br />
en misschien ook in Engeland”.<br />
De beslissing van Jones valt in goede aarde bij de boeren,<br />
maar is erg impopulair bij het grote publiek.<br />
Voor de ‘pilot-cull’ is een gebied van 200 km² in Noord<br />
Pembrokeshire uitgekozen, waar alle dassen volledig<br />
worden uitgeroeid over een periode van vijf jaar. De<br />
dassen worden gevangen met vangkooien en worden<br />
dan doodgeschoten, de meest humane methode volgens<br />
Jones.<br />
Dit immorele en onverantwoordelijke plan lijkt geheel<br />
voorbij te gaan aan het feit dat dassen zich niet houden<br />
aan denkbeeldige grenzen. Het is dus onuitvoerbaar,<br />
tenzij ook dassen elders in Wales en wellicht zelfs in<br />
Engeland gedood gaan worden. Het publiek in Wales en<br />
Engeland zal dat niet pikken, dat is dus geen optie.<br />
Vreemd genoeg wordt dat in de plannen in Wales<br />
onderkend. Er zal dan ook, naast de cull, ingezet worden<br />
op orale vaccinatie, net als in Engeland. Deze methode is<br />
veel goedkoper en effectiever, dus waarom niet een paar<br />
jaar gewacht totdat deze middelen beschikbaar worden?<br />
Vanwaar dan dit dwaze plan?<br />
De belangrijkste reden is politiek. Veel boeren in Wales<br />
haten dassen. Zelfs in gebieden waar geen<br />
rundertuberculose voorkomt liggen verbazend grote<br />
aantallen dode dassen langs de<br />
weg. Ook daar waar er geen<br />
dassenburchten in de weide omtrek<br />
te vinden zijn. Iedereen in Wales<br />
weet wat er gaande is; Boeren<br />
schieten dassen dood en gooien ze<br />
langs de weg.<br />
Het geplande uitroeien van 1000<br />
dassen in Pembrokeshire zal geen<br />
einde maken aan de verspreiding<br />
11
meer over<br />
rundertuberculose,<br />
“bovine TB”<br />
op de<br />
website van<br />
de ‘Badger<br />
Trust’ .<br />
van rundertuberculose in Wales. Daar is het dan ook niet<br />
om te doen. Het is een symbolische maatregel om<br />
electorale redenen, en een maatregel om in ieder geval<br />
iets te doen tegen de zich nog steeds verder<br />
verspreidende ziekte.<br />
Engeland kiest een andere weg<br />
Een paar dagen voordat Elin Jones haar onzalige<br />
plannen openbaar maakte, kwam staatssecretaris van<br />
Landbouw, Hillary Benn, op 19 maart <strong>2009</strong> naar buiten<br />
met de aankondiging dat Engeland gaat inzetten op de<br />
vaccinatie van dassen.<br />
Een praktijkonderzoek naar een injecteerbaar vaccin zal<br />
in 2010 beginnen en zeker vijf jaar doorgaan. Het is de<br />
bedoeling een praktisch uitvoerbare methode te<br />
ontwikkelen om het vaccin toe te kunnen dienen. Men<br />
verwacht tegen 2014 een oraal toe te dienen varriant van<br />
het vaccin beschikbaar te hebben.<br />
Het Badger Trust staat voorzichtig positief tegenover dit<br />
voorstel:<br />
“Vee, niet dassen vormen het belangrijkste reservoir van<br />
rundertuberculose. Ondanks het feit dat tijdens<br />
onderzoek de afgelopen jaren bij het doden van<br />
duizenden dassen is gebleken, dat slechts 1%<br />
geïnfecteerd was, hopen we dat dit vaccin de dassen zal<br />
beschermen tegen de ziekte”.<br />
Ook in Noord Ierland dreigt<br />
‘the cull’<br />
Noord Ierland is de enige regio in<br />
Groot Brittanië, waar er geen dassen<br />
zijn gedood in de strijd tegen<br />
rundertuberculose. Het aantal<br />
besmettingen met rundertuberculose<br />
was rond 2001 het hoogst van Groot-<br />
Brittanië, sindsdien is dat aantal<br />
gedaald met 50%. Men heeft dat<br />
weten te bereiken, omdat de boeren in<br />
Noord Ierland in tegenstelling tot<br />
elders wel meewerken aan een goede test op<br />
rundertuberculose en strenge controles op het vervoeren<br />
van vee. In de Republiek Ierland is in diezelfde periode<br />
het aantal besmettingen toegenomen met 13%, terwijl<br />
daar duizenden dassen zijn uitgeroeid.<br />
Toch heeft het ministerie van Landbouw van Noord<br />
Ierland plannen bekend gemaakt om dassen te gaan<br />
elimineren. Men lijkt tegemoet te willen komen aan de<br />
overgewaaide anti-dassen hysterie van sommige politici<br />
en boerenorganisaties.<br />
Officieel is het de doel van deze “Cull” te onderzoeken in<br />
hoeverre dassen besmet zijn met het rundertuberculosevirus.<br />
12
Meer info op de<br />
website van<br />
the North Ireland<br />
Badger Group<br />
(klik op de<br />
afbeelding)<br />
“ Onzin”, volgens de Noord-Ierse dassenbeschermers.<br />
Net als in Nederland vallen er talloze dassenslachtoffers<br />
op het Ierse wegennet. Er is nooit serieus moeite gedaan<br />
deze dieren te verzamelen en effectief te onderzoeken.<br />
“Een goed georganiseerde studie bij verkeersslachtoffers<br />
zou dezelfde informatie opleveren als de geplande Cull,<br />
maar zou veel goedkoper zijn en het zinloos doden van<br />
1000 dassen voorkomen”.<br />
Of het hier werkelijk tot een ‘cull’ zal komen is nog de<br />
vraag. In ieder geval kan in Noord Ierland iedereen met<br />
een dassenburcht op zijn of haar land dassenvangers de<br />
toegang weigeren en een aantal zullen dat ook zeker<br />
doen. Daarmee wordt het hele plan onhaalbaar.<br />
<strong>Das</strong>sen verhuisd vanaf DAF testbaan<br />
DAF trucks in Eindhoven beschikt over een<br />
proefbaan in St. Oede<strong>nr</strong>ode, waar DAF<br />
vrachtwagens getest worden. Het is een<br />
afgesloten terrein met een hoog hekwerk er<br />
omheen om nieuwsgierige blikken, reeën en<br />
vossen te weren.<br />
In 2006 is op dat terrein een dassenburcht<br />
aangetroffen. Het vermoeden bestond, dat de<br />
dassen via een defecte poort waren binnen<br />
gekomen. Op verzoek van DAF trucks heeft de<br />
Faunabeheereenheid Noord-Brabant een ontheffing<br />
aangevraagd bij de provincie Noord-Brabant om deze dassen<br />
te mogen vangen in verband met de risico’s voor chauffeurs<br />
van de vrachtwagens en dassen zelf (‘in het belang van de<br />
openbare veiligheid, volksgezondheid en ter voorkoming van<br />
schade aan flora en fauna’).<br />
Het Faunafonds adviseerde de provincie in 2007 aanvankelijk<br />
negatief, omdat ze geconstateerd had dat het raster om de<br />
testbaan voor dassen geen serieuze belemmering vormde; het<br />
is niet ingegraven, dassen kunnen er dus makkelijk onderdoor.<br />
Men vond de situatie bovendien niet ernstig genoeg en<br />
verhuizing niet zinvol zolang er geen nieuw dassenkerend<br />
hekwerk zou komen.<br />
De provincie Noord-Brabant oordeelde echter anders; De<br />
ontheffing werd toch verleend onder de voorwaarden dat DAF<br />
13
moest stoppen met het laten verbouwen van maïs<br />
binnen de testbaan (voedsel voor de das),<br />
professionele hulp in moest schakelen voor de<br />
verhuizing en het hekwerk zo aan moest laten passen<br />
of te laten vernieuwen, dat er geen dassen meer<br />
onderdoor zouden kunnen.<br />
Bij het verlenen van de ontheffing heeft de provincie<br />
Noord-Brabant zich voornamelijk laten leiden door<br />
overwegingen van ‘openbare orde en<br />
volksgezondheid’. De ontheffing van de provincie<br />
bevatte echter geen enkele voorwaarde over de<br />
manier van vangen van de dassen noch aan de<br />
verhuislocatie. Wanneer de<br />
dassen bij wijze van spreken<br />
buiten het hekwerk simpelweg op<br />
straat zouden worden gezet, zou<br />
al aan de bepalingen van<br />
ontheffing worden gedaan.<br />
Dat er na het i<strong>nr</strong>asteren van de<br />
proefbaan daar geen toekomst<br />
meer zou zijn voor de dassen,<br />
was de belangrijkste reden van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> om positief te<br />
reageren op een verzoek van<br />
DAF om deze dassenverhuizing<br />
Burchtcomplex op de<br />
op zich te nemen.<br />
DAF testbaan Dat is het belangrijkste criterium voor <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> om<br />
überhaupt mee te werken aan een dassenverhuizing:<br />
de betrokken dassen moeten er op vooruit gaan.<br />
Ook <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> voorzag grote problemen rond de<br />
effectiviteit van het bestaande hekwerk, maar wilde<br />
voorkomen dat de dassen verhuisd zouden worden<br />
door een organisatie of bedrijf, bij wie de<br />
dassenbelangen een minder belangrijke rol spelen.<br />
<strong>Das</strong> in het spotlight van de infrarood<br />
camera<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> heeft na onderzoek een uitzetren laten<br />
bouwen op een terrein van Staatsbosbeheer en<br />
daarin een kunstburcht aangelegd. Het terrein ligt<br />
midden in een ideaal dassenbiotoop op 3 km afstand<br />
van de DAF testbaan.<br />
Met een infrarood camera is het aantal dassen op de<br />
burcht op de testbaan vastgesteld, waarna de burcht<br />
is ingerasterd. Zo’n dasse<strong>nr</strong>aster loopt<br />
zo’n vijftig centimeter door onder het<br />
maaiveld en heeft onderaan nog een<br />
horizontale geplaatste flap, om te<br />
voorkomen dat de dassen zich onder het<br />
gaas door kunnen graven.<br />
Met behulp van vangkooien zijn de<br />
dassen vervolgens gevangen en verhuisd<br />
naar de nieuwe locatie.<br />
Bij zo’n verhuizing is het belangrijk de<br />
overlast voor dassen tot een minimum te<br />
beperken. Daarom zijn de vangkooien<br />
Andere<br />
dassenverhuizingen<br />
Een aantal jaren<br />
geleden heeft<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> een<br />
dassenverhuizing op<br />
zich genomen voor de<br />
gemeente Apeldoorn.<br />
Deze dassen hadden<br />
zich gevestigd op de<br />
voormalige<br />
vuilstortplaats ‘de<br />
Vellert’ aan de Zuidkant<br />
van de stad, ingesloten<br />
door snelwegen. De<br />
vuilstort moest plaats<br />
maken voor<br />
woningbouw, waarbij er<br />
voor de dassen op die<br />
locatie geen acceptabel<br />
alternatief was te<br />
realiseren. Deze<br />
dassen zijn verhuisd<br />
naar een prachtige<br />
locatie bij Lochem,<br />
waarbij de dassen er,<br />
afgezien van de<br />
onvermijdelijke overlast<br />
van een verhuizing, fors<br />
op vooruit zijn gegaan.<br />
Momenteel is<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> bezig met<br />
een mogelijke<br />
dassenverhuizing voor<br />
Prorail bij Deventer.<br />
Daar hebben dassen<br />
een burcht gegraven in<br />
het talud van een<br />
spoorlijn, terwijl op hun<br />
foerageergebied een<br />
nieuw bedrijventerrein<br />
gepland staat.<br />
Een geplande<br />
dassenverhuizing voor<br />
Rijkswaterstaat bij een<br />
nieuwe rondweg bij<br />
Ommen gaat niet door,<br />
omdat onderzoek door<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> uitwees, dat<br />
de bewuste burcht<br />
verlaten was.<br />
14
uitgerust met een GSM<br />
alarm. Zodra een<br />
vangkooi dichtvalt, krijgt<br />
een medewerker van<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> een melding<br />
via een mobiele telefoon<br />
en kan de das dan zo<br />
snel mogelijk uit de<br />
vangkooi halen.<br />
Gelukkig zijn de<br />
medewerkers van DAF<br />
en de bewakers van het<br />
terrein daarbij zeer<br />
behulpzaam geweest; de testbaan was in principe ’s nachts<br />
namelijk gesloten.<br />
Voordat de gevangen dassen werden overgebracht naar de<br />
uitzetlocatie, zijn ze eerst naar een dierenarts gegaan, waar ze<br />
werden voorzien van een chip. Daarmee kan de identiteit van<br />
de verhuisde dassen naderhand worden vastgesteld.<br />
De verhuisde dassen zijn vervolgens drie maanden binnen het<br />
raster van hun nieuwe locatie bijgevoerd, zodat ze konden<br />
wennen aan hun nieuwe woonplaats. Na drie maanden is het<br />
raster geopend en konden de dassen hun nieuwe omgeving<br />
gaan verkennen.<br />
Inmiddels had echter de recessie roet in het eten gegooid van<br />
de oorspronkelijke plannen. DAF kreeg geen toestemming<br />
meer vanuit het hoofdkantoor in Amerika geld te besteden aan<br />
een nieuw dassenwerend raster of effectieve aanpassingen van<br />
het bestaande hekwerk.<br />
Een kleine week na het vrijlaten vanuit de uitzetren meldde zich<br />
één van de gevangen dassen weer bij de poorten van de<br />
testbaan. De das bleek geen probleem te hebben met het<br />
passeren van het schrikdraad, dat rond het bestaande hekwerk<br />
was aangebracht. Het dier probeerde vervolgens op<br />
verschillende plaatsen onder het raster rond de burcht door te<br />
graven. <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> heeft de das nogmaals gevangen en<br />
teruggebracht naar de uitzetren. Bij uitlezen van de chip bleek<br />
het namelijk inderdaad om één van de eerder gevangen<br />
dassen te gaan.<br />
De andere verplaatste dassen zijn<br />
niet teruggegaan naar hun<br />
oorspronkelijke burcht.<br />
Zij kunnen de keuze van hun nieuwe<br />
locatie blijkbaar wel<br />
waarderen; een ideaal<br />
dassenbiotoop met<br />
weilandjes houtwallen en<br />
bossages, waar de dassen<br />
een stuk beter af zijn dan<br />
tussen de rondjesrijdende<br />
DAF trucks<br />
15
<strong>Das</strong>sen in het nieuws<br />
Vervolging NK Mountainbike voor verstoren<br />
dassen<br />
Trouw, 30 juni <strong>2009</strong><br />
Het Openbaar Ministerie moet de organisator van de Nederlandse<br />
Kampioenschappen Mountainbike 2007 in Margraten alsnog<br />
strafrechtelijk vervolgen voor de vernieling van een dassenburcht.<br />
Het gerechtshof in Den Bosch heeft dat besloten in een<br />
zogenoemde beklagprocedure die was aangespannen door de<br />
<strong>Das</strong>senwerkgroep Limburg.<br />
Justitie in Maastricht oordeelde begin 2008 dat er te weinig bewijs<br />
was voor de aangifte wegens overtreding van de Flora- en<br />
Faunawet. De <strong>Das</strong>senwerkgroep was het daar niet mee eens en<br />
diende de klacht in.<br />
Op basis van kleurenfoto's die zijn gemaakt van een bruin, zanderig<br />
fietsspoor over de dassenburcht, gaf het hof de stichting gelijk.<br />
Justitie moet de Stichting Wielersport vervolgen voor het opzettelijk<br />
verstoren van leefgebied van de dassen en het houden van een<br />
wielerwedstrijd zonder ontheffing, aldus het arrest.<br />
Het NK Mountainbike is dit jaar wederom in Margraten. De<br />
organisatie heeft in overleg met de natuurbeschermers gekozen<br />
voor een anders parcours.<br />
Tunnel onder weg Wansum voor dassen<br />
Dagblad de Limburger, 17-04-<strong>2009</strong><br />
… Er worden jaarlijks zo veel dassen aangereden op de Postbaan<br />
in Wanssum, dat de gemeente nu maatregelen wil nemen. Door de<br />
aanleg van rasters en een tunnel moeten dassen voortaan veilig<br />
kunnen oversteken…<br />
… Onderzoek door de stichting <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> heeft uitgewezen dat de<br />
dassenpopulatie in het gebied rondom de Postbaan erg groot is.<br />
16
Het komt dan ook geregeld voor dat een das op de weg wordt<br />
doodgereden....<br />
Vier dassen vergiftigd in Drentse bossen<br />
Dagblad van het Noorden 20-02-<strong>2009</strong><br />
…Zeer waarschijnlijk door vergiftiging zijn in korte tijd vier Drentse<br />
dassen om het leven gekomen. Boswachters Pauline Arends en<br />
Harry Offringa van Staatsbosbeheer reageren geschokt op de<br />
vondst van de dode, zwaar beschermde dieren. "Dit is heel triest",<br />
vindt Arends.<br />
Nadat de das zo'n dertig jaar geleden vrijwel was uitgestorven, is<br />
het dier de laatste jaren aan een succesvolle terugkeer in Drenthe<br />
begonnen. "In die tijd was er nog maar een handjevol over. Nu zijn<br />
er in onze provincie rond de 500 dassen, maar dat is nog steeds<br />
erg weinig.<br />
Er is in Drenthe ruimte genoeg voor minstens 1500 dieren en daar<br />
zijn we dus nog lang niet", aldus Arends. "En als je ziet dat er<br />
jaarlijks tientallen dassen worden doodgereden, dan moet je heel<br />
zuinig op deze dieren zijn." ….<br />
Stropende jager Staphorst betrapt<br />
De Stentor, 3 02-<strong>2009</strong><br />
STAPHORST - Het milieuteam van de politie IJsselland heeft<br />
vorige week vrijdag een 78-jarige stroper uit Staphorst<br />
aangehouden. De 78-jarige man had een strik geplaatst op een<br />
looppad (wissel) in de nabijheid van een <strong>Das</strong>senburcht.<br />
De stroper werd opgepakt toen hij op heterdaad werd betrapt<br />
tijdens het controleren en weer vangklaar opstellen van de strik.<br />
Tijdens het verhoor in het politiebureau verklaarde de man dat het<br />
zijn bedoeling was om met de strik een vos te vangen.<br />
Tegen de jager wordt proces-verbaal opgemaakt en de jachtakte<br />
van de jager wordt ingetrokken omdat het vangen van dieren met<br />
een strik verboden is.<br />
Zeven dode N329-dassen in drie jaar<br />
Brabants Dagblad 19-11- 2008<br />
OSS - Zielloos, een meter of wat van het asfalt verwijderd, ligt deze<br />
dinsdagochtend enkele uren lang een vrouwtjesdas in de grasberm<br />
van de N329 in Oss. Bij stichting <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> in Beek-Ubbergen is<br />
het dode dier langs de Graafsebaan driemaal gemeld. "Het is het<br />
zevende slachtoffer op die weg sinds 2005", zegt medewerker Marc<br />
Moonen….<br />
… <strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> registreert sinds 1990, aldus Moonen, álle plekken<br />
waar dassen het slachtoffer zijn geworden. "Tot 2000 haalden we<br />
overal ook zelf de dieren op, maar sindsdien beperken we ons tot<br />
17
de registratie." De informatie wordt aan wegbeheerders<br />
doorgespeeld met het doel, dat deze maatregelen nemen. Moonen<br />
weet dat in de plannen voor de Weg van de Toekomst (de N329)<br />
ook dassentunnels voorkomen. Hij hoopt dat de stichting bij de<br />
uitvoering wordt betrokken: "In die zin, dat de tunnels in elk geval<br />
op de goede plek komen én droog blijven."<br />
foto Chris van Cromvoirt<br />
Zandheuvel in wachtkamer<br />
Baarnsche Courant, 24-12-2008<br />
Het plan voor Parkwijk De Zandheuvel is op het laatste moment uit<br />
het Ontwerpbestemmingsplan Drakenburgergracht gehaald. De<br />
reden is dat het voornemen om op het terrein aan de<br />
Zandheuvelweg reguliere woningen te bouwen, op de nodige<br />
belemmeringen stuit.<br />
Zo zouden er dassenburchten zijn (beschermde diersoort), wat<br />
moet blijken uit een in februari <strong>2009</strong> door ecologen van de stichting<br />
<strong>Das</strong>&<strong>Boom</strong> te houden veldonderzoek. De ligging in de<br />
natuurgevoelige Ecologische Hoofdstructuur geeft beperkingen,<br />
terwijl ook het gewijzigd economisch tij invloed heeft op het tempo<br />
van de 225 nieuw te bouwen woningen….<br />
Burnley badger digger avoids prison<br />
Lancashire Telegraph, sunday 15th March <strong>2009</strong><br />
A MAN who was chased by police after digging out a badger<br />
sett has avoided a jail sentence.<br />
Magistrates heard John Paul Fielden, 20,<br />
was caught by two officers in Cliviger after<br />
villagers spotted him and two friends<br />
interfering with a sett last August.<br />
Yesterday, Fielden, of Oxford Road,<br />
Burnley, was handed a 12-month prison<br />
sentence suspended for 90 days and a one-<br />
Fielden admitted the badger offence<br />
18
year community order.<br />
He was also ordered to pay £75 costs and had items found at the<br />
scene seized.<br />
Magistrates told Fielden he only avoided jail after admitting the<br />
charge, brought by RSPCA prosecutors. Chairman of the bench<br />
Graham Jagger said: “Had you not pleaded guilty you would have<br />
gone to prison.<br />
“This is a serious offence and obviously the public are very<br />
unhappy with people who carry out offences such as this. You<br />
ought to know that.”<br />
A court heard last month that Fielden and his friends fled after<br />
being chased by police when they were caught digging out a<br />
badger sett.<br />
However, they left behind a terrier dog which was later knocked<br />
down and killed by a train.<br />
Fielden was eventually caught by PCSO Dave Johnson and PC<br />
John Fairhurst close to the A646.<br />
He and his friends were found to have left behind a spade, netting,<br />
a transponder and a metal ring, which magistrates were told could<br />
be used to interfere with a badger sett.<br />
After the hearing, RSPCA inspector Dave Anforth said: “I think the<br />
sentence is what we expected because this is an offence that was<br />
possibly committed because of peer pressure.<br />
“This is a very serious offence and it is taken seriously by the<br />
RSPCA and by courts.<br />
“The magistrates made it clear that a custodial sentence is the<br />
preferred option for this charge.”<br />
Another charge against Fielden of hunting wild animals with a dog<br />
was withdrawn at the earlier hearing.<br />
Volltrunken in Goslar: Dachs war breit wie<br />
eine Amsel<br />
flensburg-online.de, 8. Juli <strong>2009</strong><br />
Am Dienstag, dem 7. Juli <strong>2009</strong>, gegen 23.00 Uhr, meldete ein<br />
Autofahrer einen vermeintlich toten Dachs auf der Kreisstraße<br />
32 zwischen den Ortschaften Hahndorf und Groß Döhren. Die<br />
eingesetzte Funkstreife staunte nicht schlecht, als sie am Ort<br />
eintraf. Genau auf der Straßenmitte saß ein Dachs und schaute die<br />
Beamten ungläubig an.<br />
<strong>Das</strong> unverletzte Tier ließ sich nicht verscheuchen. Der Grund war<br />
schnell gefunden. In unmittelbarer Nähe befand sich ein<br />
Kirschbaum, an dessen überreifen Früchten sich das Tier verköstigt<br />
hatte. Der Tiermagen hatte die Früchte zu Alkohol verarbeitet und<br />
der Dachs war, wie man umgangssprachlich sagt “breit wie eine<br />
Amsel”.<br />
Zudem litt er unter kirschkernhaltigem Durchfall. Mit einem Besen<br />
wurde er schließlich überzeugt, die Fahrbahn zu verlassen und den<br />
Rausch auf der Wiese neben der Straße auszuschlafen. Ob es<br />
aufgrund seines Zustandes zu Eheproblemen kam, konnte bis<br />
Dienstende nicht geklärt werden.<br />
19
Change language