Kleuren mengen

Bijdragen van Jeanine Hattas Wilson

Bronnen

Wat het mengen van kleuren betreft hangt er veel af van het medium dat je gebruikt. De regels voor het mengen van verfkleuren verschillen van die voor het mengen van lichtkleuren. Als je echter voor elk medium de primaire en secundaire kleuren leert en begrijpt hoe ze zich gedragen wanneer ze gemengd worden (of ze additief of subtractief zijn), dan weet je hoe je kleuren in iedere situatie op de juiste manier kunt mengen.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Primaire en secundaire kleuren mengen

1. 1
   Meng primaire kleuren om secundaire kleuren te maken. Er zijn drie primaire kleuren, namelijk rood, blauw en geel. Deze kleuren kunnen niet gemaakt worden door andere verfkleuren te mengen. Je kunt ze echter wel mengen om de drie secundaire verfkleuren te maken: met rood en blauw krijg je violet, met blauw en geel krijg je groen en met rood en geel maak je oranje.

   • Merk op dat wanneer je primaire kleuren met elkaar mengt de secundaire kleuren die je krijgt niet erg helder en levendig zijn. Dat komt omdat deze net gemengde kleuren meer licht van het kleurenspectrum absorberen en minder licht reflecteren, zodat je donkere en troebele secundaire kleuren krijgt in plaats van heldere, levendige kleuren.
2. 2
   Maak de tussenliggende verfkleuren door primaire en secundaire kleuren te mengen. Er zijn zes tussenliggende verfkleuren die door verschillende mogelijke combinaties van primaire en secundaire kleuren gemengd kunnen worden. Dit zijn geeloranje (geel gemengd met oranje), roodoranje (rood gemengd met oranje), roodviolet (rood gemengd met violet), blauwviolet (blauw gemengd met violet), groenblauw (blauw gemengd met groen) en geelgroen (groen gemengd met geel).

   • Deze kleuren bevinden zich in de kleurencirkel tussen de primaire en secundaire kleuren.
3. 3
   Meng secundaire kleuren om tertiaire verfkleuren te maken. Naast primaire, secundaire en tussenliggende kleuren zijn er ook drie tertiaire kleuren. Deze kun je maken door twee secundaire verfkleuren met elkaar te mengen. De tertiaire kleuren zijn bruin (groen gemengd met oranje), roodbruin (oranje gemengd met violet) en leigrijs (violet gemengd met groen).

   • Deze kleuren kun je meestal niet terugvinden in kleurencirkels met verfkleuren, maar het zijn nog steeds bestaande kleuren die gemaakt kunnen worden door andere kleuren met elkaar te mengen.
4. 4
   Probeer geen verfkleuren te mengen om wit te maken. Verfkleuren zijn subtractief, wat betekent dat het pigment sommige delen van het lichtspectrum absorbeert en andere delen reflecteert, waardoor de verf die bepaalde kleur krijgt. Dat betekent dat als je verschillende kleuren verf met elkaar mengt de verf doorgaans donkerder wordt omdat hij meer licht absorbeert. Het is daarom onmogelijk om kleuren met elkaar te mengen om wit te krijgen.

   • Als je met witte verf wilt schilderen, dan zul je witte verf moeten kopen omdat je het niet kunt mengen.
5. 5
   Meng de drie primaire kleuren met elkaar om bruine verf te maken. Je kunt bruin krijgen door gelijke hoeveelheden van de drie primaire kleuren met elkaar te mengen. Je kunt ook bruin maken door twee complementaire kleuren met elkaar te mengen.

   • Als de bruine kleur die je krijgt te veel naar een bepaalde kleur neigt, neutraliseer de kleur dan door een beetje van de tegenoverliggende kleur toe te voegen.
6. 6
   Meng bruine verf met blauwe verf om zwarte verf te maken. De eenvoudigste manier om zwart te maken is om de bruine verf die je net gemaakt hebt met blauwe verf te mengen totdat je de juiste tint zwart krijgt. Je kunt tevens zwart maken door de drie primaire kleuren met elkaar te mengen, maar daarbij meer blauw te gebruiken.

   • Zorg dat je geen wit toevoegt of een andere kleur die wit bevat, zoals helgeel of helgeelgroen. De zwarte verf ziet er dan eerder uit als een grijstint.

Methode 2

Methode 2 van 3:

Tinten, tonen en schakeringen maken

1. 1
   Voeg wit aan verschillende kleuren toe om tinten te maken. Een tint is simpelweg een lichtere versie van de oorspronkelijke verfkleur. Voeg witte verf toe om een kleur lichter te maken en een tint te maken. Hoe meer witte verf je aan een kleur toevoegt, hoe lichter de tint zal worden.

   • Als je bijvoorbeeld witte verf aan rode verf toevoegt, dan krijg je roze, wat een lichtere versie van rood is.
   • Als je te veel witte verf aan een kleur toevoegt en een te lichte tint krijgt, dan kun je meer van de oorspronkelijke verfkleur toevoegen om de tint weer donkerder te maken.
2. 2
   Maak verschillende schakeringen door zwart toe te voegen. Donkere versies van een verfkleur worden schakeringen genoemd. Je maakt ze door zwarte verf aan een kleur toe te voegen. Hoe donker de schakering wordt hangt af van hoeveel zwarte verf je toevoegt aan de oorspronkelijke verfkleur; hoe meer zwarte verf je toevoegt, hoe donkerder de schakering.

   • Sommige kunstenaars geven er de voorkeur aan om de complementaire kleur van de beginkleur toe te voegen, ofwel de tegenoverliggende kleur in een accurate kleurencirkel met RGB/CMY-kleuren. Groen kan bijvoorbeeld gebruikt worden om magenta donkerder te maken en magenta om groen donkerder te maken, omdat beide kleuren zich tegenover elkaar bevinden in de kleurencirkel.
   • Voeg steeds een kleine hoeveelheid zwart of complementaire kleur toe zodat je niet overdrijft. Als de schakering te donker wordt, dan kun je hem lichter maken door een beetje van de oorspronkelijke verfkleur toe te voegen.
3. 3
   Meng een kleur met zowel zwart als wit om een doffe, gedempte toon te maken. Een toon maak je door zowel zwart als wit aan een kleur toe te voegen en ziet er minder intens en verzadigd uit dan de oorspronkelijke verfkleur. Door verschillende hoeveelheden zwart en wit toe te voegen kun je de gewenste helderheid en verzadiging krijgen.

   • Voeg bijvoorbeeld zowel wit als zwart aan geel toe om een lichte olijfgroene kleur te maken. De zwarte verf maakt de gele verf donkerder, zodat hij olijfgroen wordt. De witte verf maakt de olijfgroene kleur lichter. Je kunt verschillende lichte olijfgroene kleuren maken door verschillende hoeveelheden zwart en wit toe te voegen.
   • Bij een onverzadigde kleur als bruin (donkeroranje) kun je de toon op dezelfde manier aanpassen als bij feloranje, namelijk door kleine hoeveelheden toe te voegen van kleuren die zich dichtbij in de kleurencirkel bevinden, zoals magenta, geel, rood en oranje. Deze kleuren maken de bruine verf helderder en veranderen de toon.

Methode 3

Methode 3 van 3:

Verfkleuren mengen op een palet

1. 1
   Doe klodders van de verfkleuren die je wilt mengen op je palet. Voeg de hoeveelheid verf toe die je denkt nodig te hebben, of iets minder. De klodders moeten ongeveer even groot zijn als je van alle kleuren evenveel wilt gebruiken en er moet genoeg ruimte tussen zitten. Als je een grotere hoeveelheid van een bepaalde kleur wilt mengen met kleinere hoeveelheden van andere kleuren, zorg dan dat de klodders de juiste grootte hebben.

   • Als je bijvoorbeeld bruine verf wilt mengen, dan heb je evenveel blauw, geel en rood nodig. Als je echter zwarte verf wilt mengen, zorg dan dat je een grotere klodder blauwe verf op je palet knijpt.
   • Het is waarschijnlijk beter om te weinig verf op je palet te doen dan te veel, want je kunt later altijd meer toevoegen, mocht dat nodig zijn.
2. 2
   Gebruik een paletmes om een deel van de eerste kleur naar een leeg deel van het palet te verplaatsen. Pak met je paletmes een klein deel van de eerste verfkleur en verplaats het naar het midden van het palet of een ander leeg gedeelte. Tik voorzichtig met het mes tegen het palet als de verf eraan blijft plakken.

   • Een paletmes is een ideaal hulpmiddel om verfkleuren met elkaar te mengen op een palet. Je kunt je kleuren er niet alleen grondiger mee mengen, maar je verfkwasten gaan er ook langer door mee omdat je ze niet gebruikt voor het mengen.
3. 3
   Maak het paletmes schoon met een doek. Zo voorkom je dat er andere kleuren met je klodders verf gemengd worden wanneer je verf pakt met je paletmes. Gebruik een oude doek of lap waarvan je het niet erg vindt als er verf op komt en veeg de eerste verfkleur ermee van het mes.
4. 4
   Pak de tweede kleur met je paletmes en doe hem bij de verf in het midden van het palet. Gebruik het schone paletmes om een kleine hoeveelheid van de tweede verfkleur te pakken en voorzichtig naast of op de eerste verfkleur in het midden van het palet te plaatsen. Hoeveel verf je pakt hangt af van de verhouding waarin je de verfkleuren wilt mengen.

   • Als je bijvoorbeeld gelijke hoeveelheden van beide kleuren wilt mengen, pak dan van beide kleuren ongeveer evenveel verf met je paletmes.
5. 5
   Herhaal het proces om een derde of meer verfkleuren toe te voegen. Als je van plan bent om meer dan twee kleuren verf te mengen, maak het paletmes dan steeds schoon en verplaats steeds verf naar het midden van het palet totdat alle benodigde kleuren zich in het midden van het palet bevinden.
6. 6
   Gebruik het paletmes om de kleuren te mengen. Wanneer je alle benodigde verfkleuren naar het midden van het palet hebt verplaatst kun je ze gaan mengen. Beweeg het paletmes met ronddraaiende bewegingen om de verf te mengen, waarbij je ervoor zorgt dat de verschillende kleuren verf bij elkaar komen. Oefen indien nodig een beetje druk uit door op het mes te duwen.

   • Wanneer er uit de verfkleuren een nieuwe kleur is ontstaan heb je ze met succes gemengd.
   • Als de kleur niet helemaal zo geworden is als je hem wilde hebben, maak het paletmes dan gewoon schoon en voeg meer verf toe totdat je tevreden bent met de kleur die je gemengd hebt.

Tips

• Houd altijd rekening met de kleurtoon, verzadiging en helderheid wanneer het om kleuren gaat. Kleurtoon verwijst naar de plek van een kleur in de kleurencirkel, terwijl een hoge verzadiging zorgt voor levendige, diepe kleuren zoals die van de regenboog of in de kleurencirkel. De helderheid geeft aan hoe dicht een kleur zich bij wit of zwart bevindt, onafhankelijk van de daadwerkelijke kleur.
• Iedere kleur heeft drie dimensies: kleurtoon, verzadiging en helderheid.
• Goudkleurige verf mengen kan extra uitdagingen met zich meebrengen, evenals andere dingen om mee rekening te houden.