Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Bekijk hier welk aandeel misdrijven wordt opgelost in jouw gemeente

Januari is de topmaand voor inbrekers. En voor Nederlandse consumenten is cocaïne goedkoop.

Ongestraft een misdrijf plegen doe je in het zuiden. Die conclusie kun je trekken uit de overzichtskaart met oplossingspercentages in Nederland, gebaseerd op cijfers van het CBS. Zeker in het oplossen van diefstallen, relatief veelvoorkomend in Noord-Brabant, blijkt de politie in het zuiden geen kei.

Bekijk hier welk percentage misdrijven in jouw gemeente wordt opgelost:

Alsof in de wereld van misdaad en straf in het noorden van Nederland andere regels gelden dan bezuiden de rivieren. Het is een van de inzichten die de donderdag gepubliceerde Misdaadatlas van de Lage landen verschaft. De atlas is gebaseerd op tal van criminaliteitscijfers verzameld door datajournalist Wouter van Loon.

Aangifte blijken Nederlanders volgens de atlas sowieso minder snel te doen. Inbrekers zijn het meest actief in januari – en het minst in de zomer. De meest gestolen auto is de Volkswagen Golf, gevolgd door de Polo. En de gemiddelde consumentenprijs van cocaïne is in Nederland aardig opgedreven: van 40 euro per gram rond de eeuwwisseling tot bijna 70 euro in 2013. De prijs tikt volgens de atlas bijna het hoge niveau van de jaren 90 aan, toen er een flinke oorlog tegen drugsbazen in Zuid-Amerika woedde. Desondanks is de prijs nog altijd lager dan in de rest van Europa, en de kwaliteit beter.

Terug naar de oplossingspercentages. Hoe zit dat nu? Praten zuiderlingen minder graag met de politie dan de noorderlingen? Is de politie in Limburg en Noord-Brabant drukker met ingewikkelde misdaad? Gaat alle opsporingscapaciteit zitten in wietplantages en motorbendes?

„Het is erg oppassen met verklaringen”, zegt Cyrille Fijnaut, oud-hoogleraar criminologie (en geboren in Limburg). Er kan volgens hem „een wereld van mogelijkheden” een rol spelen: afstand tot politiebureau, type delict, manier van registreren, wijze van opsporing. Het strafrecht, zegt hij, is als een trechter, een selectieve keten waarin vele momenten de uitkomst bepalen. „Overheden willen dat vaak niet beseffen.”

Meer begrip van misdaad, zegt hij, begint met een atlas: waar vindt misdaad plaats en waarom? Maar de criminografie, zoals het heet, zit volgens hem al jaren in de vergeethoek. „Overheden zijn vooral geïnteresseerd in: hoe lossen we het op?”

Op deze kaart is duidelijk te zien dat zuidelijke gemeenten de laagste oplossingspercentages hebben: