Qatar financiert omstreden Deense moskee via Den Haag

De grootste moskee van Scandinavië, die recent in opspraak is geraakt, wordt gefinancierd via Nederland. De ambassade van Qatar in Den Haag verzond begin dit jaar ruim 200.000 euro naar de moskee in de Deense hoofdstad Kopenhagen. De transactie is bekend bij Nederlandse autoriteiten, stellen bronnen tegenover NRC.

De imam van de moskee geeft vrouwen religieuze adviezen die in strijd zijn met de Deense wet, zoals dat zij hun man geen seksuele gemeenschap mogen weigeren. Dat bleek eerder dit jaar uit een undercoverreportage die in Denemarken tot opschudding leidde. Woensdagavond zendt tv-programma Zembla een verkorte versie van die reportage uit.

Lees ook hoe deze undercover documentaire voor veel ophef zorgde in Denemarken. “Politici van links tot rechts zijn kwaad.”

Betaald door koninklijke familie

Het is hoogst ongebruikelijk dat een buitenlandse ambassade in beeld komt als financier van moskeeën. Tot op heden leek moskeefinanciering vooral het werk van liefdadigheidsinstellingen uit het Midden-Oosten, zegt onderzoeker Stijn Hoorens die in opdracht van het kabinet onderzoek deed naar de financiering van islamitische centra.

De Hamad bin-Khalifa-moskee, zoals de Deense moskee heet, ging in 2014 open. De bouw is betaald door de koninklijke familie van Qatar. Bij de opening van de moskee liet een woordvoerder weten dat het een „eenmalige” donatie betrof. Nu blijkt dat ook dit jaar geld uit Qatar via de ambassade kwam. De moskee wil niet ingaan op vragen van NRC.

Bij de opening van de moskee liet een woordvoerder weten dat het een „eenmalige” donatie betrof

Over de moskee leven in Denemarken zorgen vanwege de financiering uit Qatar en haar banden met de Europese tak van het Moslimbroederschap, een conservatieve islamstroming. Deense politici en leden van het koningshuis bleven weg bij de opening. Dit jaar leidde de Deense undercoverreportage waar de moskee in voorkomt tot controverse. De geheime camera legde vast hoe de imam van de moskee polygamie verdedigt, zegt dat een vrouw niet mag werken zonder toestemming van haar man en niet naar de politie mag gaan als zij door haar man wordt mishandeld. Het moskeebestuur nam afstand van zijn uitspraken.

De financiering voor de moskee verloopt vermoedelijk via Nederland omdat Qatar geen ambassade heeft in Denemarken. Daarom is de Haagse ambassade verantwoordelijk voor dat land.

Lees ook: Ook hier spreken imams weleens met twee monden

Een ‘interne aangelegenheid’?

Volgens het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken bestaan er geen regels waar ambassades zich aan moeten houden inzake financiering. Wel staat vast dat diplomaten zich niet mogen bemoeien met ‘interne aangelegenheden’. Of het sturen van geld naar moskeeën daaronder valt, is een kwestie van interpretatie, zegt hoogleraar internationaal recht Niels Blokker van de Universiteit Leiden. „Buitenlandse financiering van islamitische centra is op dit moment een gevoelig punt in Nederland, dus ik kan mij voorstellen dat de ambassadeur hierover zal worden aangesproken.”

Tweede Kamerlid Ahmed Marcouch (PvdA) gaat de minister om opheldering vragen. „Ik wil niet dat vanuit ons land omstreden moskeeën in het buitenland worden gefinancierd.”  Hoogleraar Blokker denkt echter niet dat het tot een verbod zal komen. „Nederlandse ambassades steunen in het buitenland ook projecten die men daar kan zien als een interne aangelegenheid, zoals projecten voor vrouwen- of homorechten. Als Nederland hier streng zou zijn voor buitenlandse ambassades, zullen zij even streng zijn voor onze activiteiten daar.”