Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Oorlog

Poetin wil meer kernwapens - en de VS ook, twittert Trump

Proliferatie Reageerde Trump op Poetin met zijn tweet over meer kernwapens? Of doelde hij alleen op de modernisering van het arsenaal van de VS?

Foto Andrew Harnik/AP

De Russische president Vladimir Poetin en de Amerikaanse president in spe Donald Trump hebben donderdag allebei opgeroepen tot versterking van het kernwapenarsenaal van hun landen, de twee grootste kernmachten ter wereld.

Ruim een maand voordat hij de nucleaire codes in handen krijgt, twitterde Trump donderdag: „De Verenigde Staten moeten hun nucleaire capaciteit enorm versterken en uitbreiden tot de wereld bij zinnen komt als het gaat om kernraketten.”

De tweet werd in de uren erna niet nader toegelicht door Trump zelf of zijn campagneteam. Het was dus onduidelijk of Trump met zijn woorden decennia van non-proliferatie en mondiaal streven, onder leiding van de VS, naar inkrimping van ’s werelds kernwapenarsenaal overboord wilde zetten, of dat hij alleen doelde op de noodzaak van modernisering van de Amerikaanse kernwapenvoorraad. Zijn woordvoerder Jason Mill verklaarde echter dat Trump „verwees naar het risico van de proliferatie van kernwapens en de dringende noodzaak dat te voorkomen”.

Een aantal uren voor Trumps Twitter-verklaring hield de Russische president Poetin zijn jaarlijkse toespraak over Ruslands militaire prestaties. Poetin zei dat de paraatheid van het leger „aanzienlijk” was toegenomen en riep op tot verdere verbeteringen:

„We moeten het militaire potentieel van strategische nucleaire arsenalen uitbreiden, vooral met raketsystemen die gegarandeerd door elk bestaand en toekomstig raketafweersysmeem kunnen dringen.”

Dreigende nucleaire taal behoort tot de vaste retorische motieven van Poetin.

In 2009, vlak na Obama’s aantreden, steunde Rusland een resolutie bij de Verenigde Naties die opriep tot een kernwapenvrije wereld. Maar in de laatste jaren van Obama’s presidentschap is de verhouding tussen de landen ernstig verslechterd, zeker sinds de Russische annexatie van de Krim in 2014. Dit voorjaar liet Poetin verstek gaan op de tweejaarlijkse nucleaire top die Amerika organiseert. Gesprekken tussen de twee landen over nucleaire ontwapening vielen daarmee voor het eerst in decennia stil.

Aantredend president Trump en Poetin hebben echter bewondering voor elkaar uitgesproken en aangegeven de relatie tussen hun landen te willen verbeteren. Het is onduidelijk hoe de kernwapenuitspraken van de twee mannen van donderdag zich tot dit voornemen verhouden.

Het is evenwel ook goed mogelijk dat Trump met zijn tweet uitsluitend een binnenlandse bedoeling had. Voor het vervangen en moderniseren van Amerika’s decennia oude met kernraketten uitgeruste onderzeeërs, bommenwerpers en kernraketten is volgens schattingen een 1.000 miljard dollar (958 miljard euro) nodig in de komende dertig jaar. En woensdag, de dag voor zijn tweet, had Trump op zijn landgoed Mar-a-Lago in Florida, waar hij de feestdagen doorbrengt, een ontmoeting met kopstukken van het Pentagon die zich bezig houden met de aankoop van wapens. Ook de topmannen van de twee voornaamste Amerikaanse defensiebedrijven, Lockheed Martin en Boeing, waren aanwezig.

Rusland heeft 7.300 kernkoppen, waarvan er 1.796 actief zijn. De VS hebben er 7.100, waarvan er 1.367 klaar voor gebruik zijn, blijkt uit een inventarisatie van de Amerikaanse Arms Control Association, die streeft naar nucleaire ontwapening. Na Trumps tweet steeg de koers van belangrijke uraniummijnbedrijven op de aandelenbeurs.