Eeuwenoude kaarten bepalen nieuwe loop Berkel

Waterschap Rijn en IJssel is onlangs begonnen met werkzaamheden om de Berkel weer te laten slingeren tussen Almen en Zutphen. De Berkel wordt ruim 2,5 kilometer langer en krijgt 15 nieuwe bochten. Hierdoor wordt het water schoner en dat is goed voor de flora en fauna. 'We willen hier meer natuur aanbrengen', zegt projectleider Jaco van Langen.

Vanaf Almen tot stuw De Kap mag de Berkel weer meanderen. De natuur kan er zijn gang gaan. Volgens Van Langen blijft de waterveiligheid gegarandeerd. 'Overstromingen zoals we die in de vorige eeuw meemaakten, zijn echt verleden tijd. Ook nu we de bochten terugleggen, blijft die veiligheid.' Dat komt onder andere door de stuwen die zijn aangelegd. Die blijven gewoon liggen. 'Als waterschap blijven we opletten dat de waterpeilen in stand blijven.'

De loop van De Berkel is de afgelopen eeuwen al verschillende keren veranderd. In de middeleeuwen moest de rivier bevaarbaar worden gemaakt. In de jaren '30 van de vorige eeuw werd De Berkel rechtgetrokken en verbreed, allemaal om het waterpeil voor de boeren goed te krijgen. Ook konden hierdoor overstromingen worden voorkomen. Nu, bijna een eeuw later, komen er weer bochten in. 'We hebben er als gemeenschap voor gekozen dat we de natuur belangrijk vinden. We willen gewoon meer planten, meer dieren en een betere waterkwaliteit. De betere kwaliteit van de natuur wordt een afspiegeling van hoe wij de kwaliteit van Nederland maken', zegt Van Langen.

Om de nieuwe loop van de Berkel te bepalen heeft het waterschap kaarten van 100 en 200 jaar oud bekeken. 'Daarop is precies te zien hoe de beek liep en hoe de Berkel er vroeger bij lag.' Die kaarten hebben het waterschap geïnspireerd om de nieuwe Berkel vorm te geven. 'We kunnen niet overal de contouren van vroeger volgen. Er ligt misschien een brug, een stuw of woning.'

Welke dieren en planten er in de toekomst te zien zullen zijn, is de vraag. Vroeger waren de kanten stijl, nu mag er veel meer groeien en bloeien. 'We hopen dat de bittervoorn, beekprik, salamanders en vlinders hier weer te zien zullen zijn', aldus Van Langen.