Ondanks zware druk vanuit de Tweede Kamer weigert staatssecretaris Snel (Financiën) stukken openbaar te maken over de beïnvloeding door zijn ministerie van een onafhankelijk onderzoek naar de toeslagenaffaire.
Dit blijkt uit een brief die Snel zojuist naar de Tweede Kamer stuurde. Eerder deze week meldden Trouw en RTL Nieuws dat dit onderzoek door het ministerie werd ingeperkt in een 'vervolgopdracht' aan zogeheten auditors. Dat zijn onderzoekers die de ICT-systemen juist grondig moesten doorlichten, op zoek naar informatie die eerder voor de Tweede Kamer en voor rechters was achtergehouden.
Het gaat om de affaire rond de massale, onrechtmatige stopzetting van betaling van kinderopvangtoeslag aan honderden ouders, in 2014. Voor hen is er nog steeds geen oplossing.
Snel zegt dat onderzoekers 'geen strobreed' in de weg is gelegd. Toch weigert hij nu de 'vervolgopdracht' van zijn eigen ministerie openbaar te maken, ondanks dringende oproepen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt en SP-Kamerlid Renske Leijten. De staatssecretaris maakt er nu van dat de onderzoekers ná de onderzoeksopdracht van zijn ministerie van 2 oktober 2018 niet zelf 'alsnog' om toegang hebben gevraagd tot meer documenten en computerschijven. En dat ze daarom niet belemmerd zouden zijn.
Bestanden FIOD doorzoeken
Op 2 oktober kregen zij de expliciete opdracht van Financiën om alleen de systemen van 'Toeslagen' te onderzoeken. Terwijl de auditors in hun eerste, eigen rapport juist duidelijk vroegen om ook in de systemen van de Belastingdienst te kunnen kijken. Ook wilden zij de bestanden van de FIOD doorzoeken, nadat ze op 1 oktober hadden gehoord dat hier belangrijke informatie op stond. Dat was volgens hen noodzakelijk. Zij stelden daarom dat in het vervolgonderzoek de FIOD-schijf ‘hierin meegenomen moet worden’. Dit vermeldt Snel niet in zijn brief van vandaag.
Volgens de Kamerleden Omtzigt en Leijten komt Snel zijn eigen toezegging in een debat van woensdag niet na dat hij de inhoud van de opdracht exact zou beschrijven. Snel zei toen dat 'u daar op moet vertrouwen'. Omtzigt (CDA) zegt dat die 'heel heldere vraag' nu wordt omzeild, en dat hij een 'nadere uitleg' van Snel wil.
90 Kamervragen
Leijten (SP) zegt dat ze ‘moedeloos’ wordt van de manier waarop de staatssecretaris de Kamer informeert. "Het zou moeten gaan over een oplossing voor gedupeerde ouders en over het functioneren van de Belastingdienst. Maar dan moet wel de juiste informatie op tafel, en die hebben we dus nog steeds niet."
Trouw en RTL Nieuws hebben een verzoek ingediend op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) om de opdracht en onderliggende mailwisseling boven tafel te krijgen. Volgende week woensdag moet Snel nog eens 90 vragen van de Kamer beantwoorden. Een week later moet de staatssecretaris zich in een Kamerdebat verantwoorden.
Etnisch profileren
Staatssecretaris Snel kwam de afgelopen weken steeds verder in het nauw, door onthullingen over de afhandeling van de toeslagenaffaire. Zo blijkt dat er een onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens loopt naar 'etnisch profileren' door de Belastingdienst. Ook werd duidelijk dat een fraudeonderzoek volledig ontspoorde, dat verouderd nep-bewijs werd gebruikt, en dat honderden mensen daarvan de dupe werden.
