Direct naar artikelinhoud

Teruggooien bijvangst vanaf volgend jaar verboden voor vissers

De Nederlandse tong- en scholvissers mogen met ingang van het nieuwe jaar hun bijvangst van andere vissoorten of ondermaatse vis niet meer terug in zee gooien. Tot ergernis van vissersbonden maar met instemming van milieuorganisaties houdt de Europese Commissie vast aan invoering van de zogeheten aanlandplicht.

De bemanning van het Texelse vissersschip TX1 vist een week op de Noordzee nabij de Engelse kust. De vis wordt gescheiden van de bijvangst die weer overboord wordt gegooid.Beeld Ton Koene

Dat betekent dat bijvangst voortaan aan wal moet worden gebracht om verwerkt te worden tot vismeel. Voor vissen die onder een quotaregeling vallen en nog verkoopbaar zijn geldt dat de bijvangst wordt afgetrokken van het toegestane quotum.

Als enige lidstaat drong Nederland de afgelopen dagen in Brussel tijdens de Visserijraad tevergeefs aan op uitstel van de invoering van de aanlandplicht. Die geldt sinds dit jaar al voor bijvoorbeeld de haring- en makreelvisserij, maar het vraagstuk van de bijvangst speelt een veel grotere rol bij de bodemvisserij, voor Nederland veruit de belangrijkste tak van visserij.

De aanlandplicht is bedoeld om verspilling tegen te gaan en de sector te dwingen selectiever te vissen met innovatieve technieken. Ook garnalenvissers krijgen er over een paar jaar mee te maken. De Nederlandse visserij klaagt dat de aanlandplicht alleen maar administratieve rompslomp veroorzaakt, de bedrijven op kosten jaagt en geen wezenlijke bijdrage levert aan bevorderen van de visstand.

Tijdens de Visserijraad in Brussel bereikte staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) wel dat het quotum voor Nederlandse tongvissers voor volgend jaar met tien procent wordt verhoogd. Voor een aantal andere vissoorten (schol, rog, schar) wordt het quotum op het niveau van 2015 gehandhaafd.

Er is helemaal geen reden voor verdere beperking. Het gaat geweldig met de tong- en scholstand
Directeur Pim Visser van VisNed
Het Texelse vissersschip TX1Beeld Ton Koene

Ook die uitkomst roept uiteenlopende reacties op. Een milieuorganisatie als Greenpeace is teleurgesteld dat wetenschappelijke adviezen over beperking van vangsten niet voor alle soorten worden nageleefd. 'Zo gaat het vaak bij die Europese koehandel', zegt Pavel Klinkhamer, campagneleider oceanen bij Greenpeace. Visserij-organisaties zijn wél tevreden. Directeur Pim Visser van VisNed: 'Er is helemaal geen reden voor verdere beperking. Het gaat geweldig met de tong- en scholstand.'

Boosheid is er in de sector wel over de invoering van de aanlandplicht. Het grootste deel van de Nederlandse vloot vist met enorme sleepnetten (boomkor, pulsnet) en heeft veel te maken met bijvangst. Van de teruggegooide vis blijft ongeveer dertig procent in leven. 'Vissen zwemmen nu eenmaal door elkaar, kun je niet zo maar gescheiden vangen. En nu moeten we alle gevangen vis dood aanlanden en ontneem je de natuur ook haar voeding', klaagt voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Vissersbond.

Vissen zwemmen nu eenmaal door elkaar, kun je niet zo maar gescheiden vangen. En nu moeten we alle gevangen vis dood aanlanden en ontneem je de natuur ook haar voeding
Voorzitter van de Nederlandse Vissersbond Johan Nooitgedagt

Met andere Noordzee-lidstaten moet Nederland volgende maand nog overleggen over geharmoniseerde handhaving van de afspraken. Directeur Pim Visser van VisNed vreest dat nationale belangen bij de controle een rol gaan spelen. 'je bent straks overgeleverd aan de grillen van buitenlandse inspecteurs.'

Volgens onderzoeksinstituut LEI  Wageningen UR betekent de invoering van de aanlandplicht een lastenverzwaring voor de sector die kan oplopen tot boven de twintig miljoen euro per jaar. Als vis niet meer mag worden teruggezet betekent dat meer ruimtebeslag en werk aan boord en het is ook de bedoeling dat er elektronische logboeken worden ingevoerd. Visser: 'Een hele hoop gedoe en dat alleen maar omdat we nu in een soort flow zitten van een ethische discussie over voedselverspilling.'

Een hele hoop gedoe en dat alleen maar omdat we nu in een soort flow zitten van een ethische discussie over voedselverspilling
Directeur Pim Visser van VisNed