Hoe (on)gezond is de eigen plas?
Voor sommigen is het een ideaal begin van de dag: een glaasje verse zelfgemaakte ochtendurine. Niet bijzonder lekker, maar goed voor de gezondheid. Voorkomt en geneest allerlei kwalen. Van voetschimmel tot longontsteking, van kaalheid tot reumatiek. Althans, zo willen verdedigers van de zogenoemde urinetherapie ons doen geloven. Maar hoe (on)gezond is de eigen ochtendplas nou eigenlijk?
Het drinken van urine is een eeuwenoud gebruik, overgewaaid uit oosterse streken. Het lijkt in het Westen ook in Nederland nog steeds navolging te vinden. Aanhangers moeten worden gezocht onder pleitbezorgers van (zeer) alternatieve geneeswijzen en voedingspatronen. Dat nog in de plas wordt geloofd blijkt onder meer uit de beschikbaarheid van twee boeken die classicus Coen van der Kroon schreef: Urine, een bron van gezondheid en Gouden Fontein. Ze zijn te koop bij Bol.com. Begeleidende tekst: 'Het drinken van urine is gezond en versterkend. De auteur drinkt dagelijks zijn ochtendurine.' The Guardian meldde vorig jaar dat sommige Amerikaanse sportlieden urinedrinkers zijn. Ook de voormalige Bosnisch-Servische leider Karadzic zou de gewoonte hebben gehad zijn ochtendurine te consumeren.
Drinken van urine is niet gevaarlijk, maar het is ook nergens goed voor
Geen bewijs
Waaraan moet urine zijn vermeende therapeutische eigenschappen ontlenen? Het is voor 95 procent water. De overige 5 procent bestaat uit stoffen als ureum, natrium, kalium, sulfaten, fosfor, calcium en ammoniak. De gele kleur komt van urobiline, een galkleurstof. Wat plasfans ook mogen beweren, voor de medicinale krachten van deze afvalstoffen is geen bewijs voorhanden. Een Amerikaans onderzoek (PNAS, mei 2014) rekende af met de mythe dat urine steriel is, zoals vaak door voorstanders van de therapie wordt aangevoerd. In een Nigeriaanse studie (PanAfrican Medical Journal, 2010) staat dat urinetherapie moet worden 'ontmoedigd' omdat wetenschappelijk bewijs voor gunstige effecten ontbreekt en in de urine van gezonde kinderen bacteriën waren aangetroffen. 'Drinken van urine is niet gevaarlijk, maar het is ook nergens goed voor', stelt Martijn Katan, emeritus hoogleraar voedingsleer aan de VU in Amsterdam. 'Hoogstens kan iemand die in de woestijn belandt de dood misschien ietsje uitstellen door zijn urine te drinken, maar veel helpt het niet.'
Afvalstoffen
Volgens Sander Kersten, hoogleraar voeding aan de Wageningen University, hoort de vraag naar urinedrinken thuis in de categorie 'Is het gezond om met mijn hoofd tegen de muur te beuken?' Kersten: 'Urine zit vol afvalstoffen die het lichaam niet voor niets kwijt wil. Een belangrijke component is ureum, een afbraakproduct van aminozuren. Het idee dat dit een heilzaam effect zou hebben is volstrekt belachelijk. Daarvoor is geen enkel bewijs, er zijn alleen anekdotische verhalen van mensen die het niet helemaal bij elkaar hebben. Hier wil ik het bij laten.'
Ook een vraag voor deze rubriek?
Mail naar gezond@volkskrant.nl