Wilders plundert de schatkist voor links inkomensbeleid

Churchill, Rutte, Macron dacht ik woensdagavond. Winston Churchill, de Britse premier tijdens de Tweede Wereldoorlog, omdat hij gezegd zou hebben: ‘Het beste argument tegen democratie is een gesprek van vijf minuten met de gemiddelde kiezer.’ Mark Rutte, omdat we hem altijd zouden kunnen vragen toch maar premier te blijven, ondanks alle lelijke dingen die er over hem zijn geschreven, óók in deze krant. En de Franse president Emmanuel Macron, omdat emigreren naar Frankrijk nu wel heel aanlokkelijk klinkt. Staatsburgerschap is ‘citoyenneté’, en de Franse overheid lijkt ons gaarne te verwelkomen als ik internet mag geloven.

Maar een dag later denk ik alweer na over vervreemding. Dat deze verkiezingsuitslag aanvoelt alsof Nederland mijn land niet is. Maar dat de mensen die zo massaal op de winnaar hebben gestemd dat gevoel óók al jaren moeten hebben. Dat ik nu voel wat zij al jaren voelen. Kijken door de bril van een ander helpt begrijpen en relativeren.

En nu? Aan de slag. Wat staat er eigenlijk in het verkiezingsprogramma van de grootste partij in de nieuwe Tweede Kamer? Want dat is nu ineens wél relevant. Welke keuzen maakt Wilders en tellen die een beetje op?

De PVV mag op de onderwerpen migratie, veiligheid, klimaat en natuur kneiterrechts zijn, als het om de economie gaat, is de partij bijna linkser dan de SP. Wilders smijt met miljarden alsof de schatkist onuitputtelijk is.

AOW-leeftijd terug naar 65 jaar. Afschaffen van de btw op voedingsmiddelen. Lagere huren én hogere huurtoeslag. Minimumloon omhoog. Kleinere klassen in het onderwijs. Tandarts in het basispakket. Lagere accijns en lagere btw op de energierekening. Leuke linkse dingen voor de mensen!

Kan dat allemaal? Dat kost toch tientallen miljarden euro’s? Alles kan, maar het moet natuurlijk wel worden betaald. Bezuinigen op andere posten? De PVV benoemt bezuinigingen die voortvloeien uit de rechtse agenda. Klimaatfonds schrappen, staat er bijvoorbeeld (Met erachteraan trouwens: ‘Wel extra geld voor dijkverhoging’). Stikstoffonds schrappen. En: volledige stop op ontwikkelingshulp. Maar op het oog is zijn linkse economische beleid aanmerkelijk duurder dan zijn rechtse bezuinigingen.

Gaan er dan belastingen omhoog? Het woord belastingen komt in het programma alleen voor in combinatie met een verlaging. Met één uitzondering. ‘Koningshuis wordt belastingplichtig.’

De PVV stelt dus voor om te gaan potverteren, het tekort op te laten lopen, net als de staatsschuld. De richting die de PVV de Nederlandse overheid opduwt, is het faillissement. Het is wel duidelijk waarom Wilders ervoor koos zijn programma niet te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau.

Deze week is al expliciet benoemd dat het voor zowel VVD als NSC lastig zal zijn om met de PVV te praten over een coalitie. Wilders onfrisse uitlatingen zijn hierbij al als struikelblok benoemd. Dat de PVV geen democratische partij is ook. En dat de PVV geen bestuurders kan leveren. Maar er staat dus nog een vierde beer op de weg: de economie, de schatkist in het bijzonder. Voor de VVD geldt in elk geval dat de opvattingen over economie en openbare financiën haaks staan op die van de PVV. En als het over de schatkist gaat, zegt ook NSC: degelijkheid graag.