Donderdag 7 oktober 2004

Our Lady of Victories. Met dit wonderschone schilderij, waar het landschap van Ruigoord in te herkennen is (momenteel gevierendeeld door de aanleg van riolering), de Luchtbus van het Amsterdams Ballon Gezelschap (inclusief de psylist), en de op ontploffen staande Toren van Babel, vraagt Jan Bianchi (het Atelier Bianchi Orlandi) aandacht voor de feestelijke opening (met Live muziek/acts en Indiase vegetarische keuken) van zijn tentoonstelling in de ETNA, Rustenburgerstraat 159 in Amsterdam, zaterdagmiddag 16 oktober vanaf 16u. Expositie t/m 31 oktober dagelijks, behalve maandag, van 14u tot 20u.
Eveneens in de ETNA woensdag 13 oktober om 21u vrij entree bij de Amstelberg, poëzie-en muziekavonden op de tweede woensdag van de maand, organisatie en presentatie Paul Schaaps. Treden op Toon Tellegen, Bindervoet & Henkes, Alex Mol (Wim Noordhoek, Peter Klencke speelt/zingt Dylan, Stoom (Nederlandstalig akoestisch) blaast af en Aart Klerkx presenteert het nieuwe blad HIERO. Meer info: www.amstelberg.helpt.nl
Een technische ochtend doorgebracht met Rob Vlasman; aan zijn kunde is de afbeelding hierboven te danken. Wij hebben de diverse links even doorgeschoffeld, wat meer uitbreiding en verrijking van de webstek. Give Peace a Chance & blijf zo nieuwsgierig als je maar zijn kunt. Vind je eigen waarheden uit en toets die aan anderen: wie goed doet goed ontmoet is nog altijd (ook Hier&Nu) een door het leven zelf beaamde eeuwige wijsheid.
Op naar de tuin en de griepprik. Simon V.


Woensdag 6 oktober 2004

Festival Calender meldt vandaag: Cecrops (G.) brought Ancient Religion to Grece, 1556 B.C. First king of Attica.
Het weekblad Intermediair van 7 oktober publiceert deze week onder veel meer een interessant interview met prof.dr. Wim van de Donk (42), sinds 1 september voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, dat hij van een wat introverte organisatie wil omvormen tot een prikkelende denktank. Hij blijft zijn functie als hoogleraar maatschappelijke bestuurskunde aan de Tilburgse School voor Politiek en Bestuur voor enkele uren in de week vervullen.
Als studentonderzoeker turfde hij tijdens anti-kernwapendemonstraties de ideeën die leefden onder demonstranten. 'Toen leerde ik dat velen geen idee hadden welke ingewikkelde verhoudingen achter die kernwapenwedloop schuilgingen. En dat die -overigens begrijpelijke - emoties het wonnen van een meer bezonken analyse.' vertrouwt hij interviewer Ralf Bodelier toe, die vervolgens vraagt: Was u toen immuun voor die emoties? 'Ik had in die tijd bijvoorbeeld al The March of Folly van Barbara Tuchman gelezen. Zij laat zien welke rampen zich in de geschiedenis voltrokken door beoordelingsfouten van politieke leiders. Wat je uit zo'n boek kunt leren, is dat je voortdurend de rationaliteit moet zoeken achter de emotie. In Nijmegen waren nogal wat studenten politicologie bezig met de wereld te redden. Mijn clubje reactionaire vleeseters vond dat we hem eerst maar eens een beetje moesten proberen te begrijpen.'
En op de vraag: Op grond van welk uitgangspunt begrijpt u de wereld tegenwoordig? geeft hij een uiterst interessant antwoord, dat ik graag opneem in de Kersvers-encyclopedie.
"Ik raak steeds meer doordrongen van het enorme belang van maatschappelijke variëteit. Die moeten we koesteren om niet aan de mensen voorbij te denken. In die verscheidenheid zit de veerkracht en het leervermogen van onze samenleving. Bij dat inzicht hoort ook een sterke aversie tegen die regelneverij die de overheid nogal eens aan de dag legt. Ik heb weinig op met bestuurders die alles denken te regelen vanuit een centraal perspectief. En dat bovendien doen op afstand van de werkelijkheid. Zo doe je die variëteit geweld aan. Je ontneemt de samenleving haar eigen rol en verantwoordelijkheid. Dat betekent dus ook dat ik weinig op heb met het modernisme dat sinds de verlichting zo overheersend is. Den Haag zou niet moeten beslissen over de hele Nederlandse gezondheidszorg of het hele Nederlandse onderwijs.
We moeten ook meer vertrouwen hebben in de oordeelsvorming van burgers. Geef de burger bijvoorbeeld de vrijheid tien procent van zijn belastingen zelf uit te geven. Gewoon aankruisen op het belastingformulier. Wat wilt u met deze tien procent doen? Subsidiëren van milieuprojecten, amateursport, ontwikkelingshulp? De overheid hoeft toch niet álles te beslissen?"
"Met Fortuyn, hoe prikkelend zijn bijdrage ook was, kunnen we ons niet vergelijken. Wij moeten het niet hebben van grote gebaren. Onze rapporten moeten doorsijpelen en beleidsmakers aan het denken zetten over de houdbaarheid van hun vooronderstellingen. De WRR is eerder wat wantrouwig tegenover Grote Zekerheden."
Hoe beoordeelt hij het Nederlands debat? "Hier rumoert het vooral rond de dorpspomp. We zouden hier meer van dat soort denktanks kunnen gebruiken, het Nederlandse debat is veel te weinig gekruid. De polder leent zich blijkbaar minder voor inspirerende vergezichten. We dammen onze discussies te snel in. Het was wat dat betreft een genot een man als Fortuyn bezig te zien. Prikkelen is een vereiste voor leren. Een levende debatcultuur is geen luxe, dat is een voorwaarde voor een veerkrachtige samenleving."
Ik wens professor Van de Donk succes met zijn zoektocht naar nieuwe raadsleden voor de Raad: 'Op de eerste plaats wil ik toptalenten met interessante ideeën. De politieke kleur is nooit doorslaggevend.'
Dat was dus een lesje bestuurskunde; ik hoop dat Quantum en Chaos vertegenwoordigd zullen zijn in de Raad. Op chaosforum.com de aankondiging van een interessant congres, 22/23 okt. aanstaande op de Reehorst in Driebergen, ter gelegenheid van het vijf jaar bestaande Chaos-forum. Hierover meer t.z.t. Genoeg voor vandaag, denk ik zo - ik ga me aan de poëzie wijden. Simon V.


Dinsdag 5 oktober 2004

Voorouderdag. (Departed ancestors). Dag van de leraar. 'Je groeit in het onderwijs.'
'Wij Amerikanen moeten ons beleid ontdoen van zijn partijpolitieke opvattingen en ons serieus bezinnen op de vraag wat het maximale resultaat is dat we nog kunnen behalen. Als we dat niet doen, blijven we niet alleen zitten met een verscheurd Irak, maar ook met een verscheurd Amerika, in oorlog met zichzelf en geïsoleerd van de wereld." Well said, Thomas L. Friedman, via de New York Times in de Volkskrant vanochtend.
Daarboven, op dezelfde buitenlandpagina, een vijfkolomskop: 'Amerikaans begrotingstekort: recordjaar na recordjaar' boven een artikel van correspondent Jan Tromp in New York.
Over dit onderwerp, dat iedereen aangaat (de hele wereld zal de gevolgen ondergaan van een Amerikaanse economische crisis) stond gisteren een halve advertentiepagina achterop NRC Handelsblad, louter tekst, geschreven door zelfverklaard beursgoeroe Rienk H.Kamer, die lezers uitnodigt (à raison van € 310) deel te nemen aan het Rienk H.Kamer-Symposium 2004/2005, vrijdag 12 november aanstaande in Den Haag. Hij waarschuwt zijn lezers, die blijkbaar over pakketten geld om te beleggen beschikken, met verve:
'Terwijl particuliere beleggers na de grote schrik van de Grote Baisse (overigens hebben we nog pas fase l daarvan gezien: more to follow) zich weer toenemend in de beurs en allerlei speciale en/of gegarandeerde producten laten terugpraten, met o.a. het absoluut incorrecte argument dat de (Amerikaanse) economie het weer goed doet, trekt de smart money zich op dit moment grootschalig juist daaruit terug. Niet alleen uit de beurs, maar vrij uniek en opmerkelijk uit alle beleggingsmarkten. Het gebeurt nog zachtjes, maar is dat juist niet die spreekwoordelijke stilte voor de storm?'
Vervolgens geeft RHK ruim baan aan een tiental experts, onder wie Wim Duisenberg, die vergelijkbare gedachten koesteren. Volgens de laatste zou de Amerikaanse monetaire politiek een tijdbom zijn, 'waarvoor hij geen vriendelijke methode meer kan ontdekken hoe haar onschadelijk te maken.'
Wat krijgen mensen bij wie het geld in de zak brandt nu voor raad? Uiteraard het Symposium bijwonen, waarop RHK alles nog eens fijntjes uit de doeken zal doen, maar wat te doen als de gehele wereldeconomie in het zog van de Amerikaanse crisis zal worden meegezogen?
'Wij kunnen nu nog tijdelijk enkele veilige havens opzoeken. Als men al voor cash kiest, zou goud daarvoor (geheel of gedeeltelijk) een interessanter alternatief kunnen zijn.'
Elf uur. Netjes op tijd, onze bezoeker. See you later.

Zo, dat was Roel - na een gesprek vorig jaar over Liefdesverdriet, nu een gesprek voor dagblad Trouw over Liefdesgeluk. En, na een gesprek à trois van anderhalf uur , praat hij nog na met Edith, het potje schaken komt een andere keer, en ik wil nog even wijzen voor mijn Haagse bezoekers op een gratis bijeenkomst hedenavond om 19 u in de Kamperfoeliestraat 2-A, Den Haag, 070-3258396. Piet Hein van Seggelen van de Stichting Merkawah houdt een presentatie over bijna-doodervaringen. Per dag schijnen tien Nederlanders een bijna-dood ervaring te hebben, tijdens een periode van klinische dood, ziekte, een bijna fataal ogenblik, een zware bevalling of stervensproces. Degenen die het hebben meegemaakt, koesteren de herinnering als een waardevolle belevenis. Hun houding tegenover religie en leven na de dood is veranderd. Ze zeggen minder angst voor de dood te hebben. Aldus de dagagenda op de service-pagina van de Volkskrant.
En meer over leven en dood, overal rondom. Kijk ze aan, de mensen, zij leven, zij sterven - waar is men zich van bewust? Leren en afleren. Verdom de oorlog. Beziel de vrede. Simon Vinkenoog.


Maandag 4 oktober 2004

Werelddierendag. Sterfdag Francisus van Assisi (1182-1226) Uit Rob's Prop Shop kwam de hond van Jonas, waarmee Freek de Jonge in ruw contact kwam: de hond heette God en liet zich niet commanderen.
Het was een goed idee het restant van de appels uit onze adoptieboom in de boomgaard van Den Olmenhorst in Lisserbroek te gaan plukken. Wij waren niet de enigen; honderden waren in gezinsverband afgekomen op de zelfpluk voor negentig eurocent per kilo. Tot de herfstvakantie; elke woensdag en zaterdagmiddag plus zondags plukken, daarna tot de 24 elke middag. Van alles te doen; niet alleen de rijen laagstammende peren en appels; een landbouwwinkel, bloemschikworkshop, ateliers, kaasmakerij, zijde-atelier, soep, sap en broodjes - er even helemaal uit, in het land van Ot & Sien. Mooie website voor meer info. Ook de actie 'adopteer een appelboom' loopt nog; voor 29.50 euro per jaar adopteer je een appelboom, waarop een nummer en je naam komt te staan. Nu het boompje (driejarig; zo'n vijftig appels) leeg is, komen wij zeker in het voorjaar terug, D.V., om het bloesemen te bewonderen: dat moet een mooi gezicht zijn, het landgoed in bloei!
Op de eigen tuin vulde ik weer een schaal vol druiven, geperst is het als nectar: wij nemen ons voor, maar het moet natuurlijk niet bij een voornemen blijven, de zomer van het volgend jaar weer in de tuin te gaan wonen, dit jaar kwam het daar niet van door de diverse vernieuwingen in onze levensomstandigheden.
Het vernieuwde R.A.M.-kunstprogramma van de VPRO bracht twee krachtige interviews, met de Amerikaanse beeldenmaker Paul McCarthy (wiens werken binnenkort in het Van Abbe-museum in Eindhoven te zien zullen zijn) en de Canadese John Oswald met een uiteenzetting van zijn Plunderphonix.
IJzingwekkend waren de oorlogsverhalen van gewonde soldaten, uit Irak teruggekeerd. Een hunner, blind geworden door een landmijn die van zijn schop gleed, wenste heel Irak platgebombardeerd en gebuldozerd. Wat moet er dan met de mensen gebeuren? was de timide vraag van de Nederlandse verlaggever. 'That's their problem.' En, bij wijze van toelichting: "I'm an American soldier. That's how I'm thought to feel."
En ik moest weer aan E.E.Cummings denken, die in zijn Dichtersraad schreef (Goede raad is vuur, pp.36/37): "Bijna iedereen kan leren denken of geloven of weten, maar niet één mens kan leren voelen. Waarom? Omdat je, wanneer je denkt of gelooft of weet, een heleboel andere mensen bent; maar op het moment dat je voelt ben je niemand-dan-jezelf."
Geldt dus niet voor het kanonnenvlees, dat zoals gebruikelijk in de armste buurten geworven wordt, waar de Forces je een beroepsopleiding, een vaste baan en een mooi uniform aanbieden, waarin zelfs deze gewonde soldaten zich nog graag trots laten filmen of fotograferen.

Het Podium Werelddichters biedt in Nederland of Vlaanderen woonachtige dichters uit andere culturen een podium om hun werk bekend te maken bij het publiek. In oktober reizen ze langs 6 steden: 12 oktober Antwerpen (Wereldculturencentrum Zuiderpershuis), 13 oktober Brussel (Literatuurhuis Passa Porte), 14 oktober Rotterdam (Stichting Dunya/Bibliotheektheater), 15 oktober Amsterdam (Rode Hoed), 16 oktober Groningen (Huis De Beurs). Op elk podium treden 4 terugkerende dichters op. De andere dichters, de presentator en de muziek verschillen per plaats. Hiermee bepaalt elk podium zijn eigen 'couleur locale'.
De vier vaste tourneedichters zijn Al Galidi (1971, Irak), Magib Hassan (1974, Jemen), José Ovejero (1958, Spanje) en Albana Shala (1968, Albanië). Van de enige dichter, die ik van dit viertal ken en beluisterd heb, Al Galidi, heb ik mooie gedichten gelezen en gehoord (De fiets, de vrouw en de liefde, 2002).
De herfstuitgave 2004 van Het Schrijvershuis, een uitgave van de Stichting Fonds voor de Letteren, waaraan ik deze informatie ontleen, vermeldt van hem: 'ontvluchtte het regime van zijn geboorteland Irak en kwam in 1998 terecht in Nederland. In 2001 was hij uitgeprodcedeerd en volgens het huidige beleid zou hij Nederland moeten verlaten. Hij was de revelatie van het Antwerpse festival Zuiderzinnen in 2003. Op 12 oktober wordt zijn nieuwe roman Mijn opa, de president en de andere dieren gepresenteerd. Galidi's boeken verschijnen bij De Arbeiderspers.'
www.fondsvoordeletteren.nl
En ik begin de week met de strijdkreet: Verdom de oorlog! Beziel de Vrede!
Simon Vinkenoog



'

Zondag 3 oktober 2004

Dionysius the Areopagite (C.) s.d. 5th cent.A.D.
''Éen lange, herfstige koortsdroom', typeert de VPRO-gids de zes-delige dramaserie Angels in America, waarvan gisterenavond de eerste aflvering werd uitgezonden. TV-drama doet Amerika naar adem snakken; ook ons - wij zullen blijven kijken, zo mogelijk. www.hbo.com/films/angelsinamerica.
Uit eigen dromen altijd even bijkomen; ik heb het er zo druk, ben met allerlei dingen bezig, die verdwijnen en zich oplossen zodra ik wakker schiet. Me niet komen vertellen hoe dromen te onthouden: ik heb een plank vol boeken waarin mij haarfijn uitgelegd wordt wat te doen met dromen: ik beschouw de droomwereld maar als een parallel leven, waarin ook heel wat gebeurt.
Vroeg op, voor een zondag. Mij is gevraagd tegen 11 in het OVT-radioprogramma van de VPRO iets te komen zeggen over de zestig jaar geleden verschenen bloemlezing van Paul Rodenko, Nieuwe griffels schone leien, die de vijftigers onder de aandacht van duizenden lezers bracht, door de verschijning tegen een spotprijs in de Ooievaarreeks van Bert Bakker, destijds Den Haag - nu onder de alweer aan het buitenland verkochte vleugels van PCM. Ik heb hier een exemplaar van de negende druk uit 1974, die het totaal verkochte aantal exemplaren op 85.000 bracht.
Wat ons daarna te doen staat, staat nog niet vast, naar de eigen tuin, of de Olmenhorst in Lisserbroek om het restant van de appels te plukken, die nog aan de geadopteerde boom 152 hangen. Of weer Ha Heerlijk Huiswaarts.
Pluk de dag, laat je plukken. Simon V.


 

Zaterdag 2 oktober 2004

Sterfdag Aristoteles (384-322 v.Chr.), dag van Alle Engelen.
Wij hebben ze vanochtend ratelend, trommelend, zien optrekken en langskomen, volle trams en straten vol engelen op weg van het Weesperplein-metrostation naar Museumplein en Dam. Zouden het er een half miljoen worden? Zon en wind, sprekers en zangers, wachten de demonstrerenden op.
In 1981 stond ik ook voor zo'n mensenmassa op het Museumplein, een actie tegen kruisraketten (klinkt bekend, met de nieuwe Tomahawks onder Amerikaans commando op komst, als de huidige regering dat doordrukt) en ik las een Vredesgedicht van Pablo Neruda, nog voel ik mijn benen trillen in de leren laarzen die ik toen droeg.' Ik ben hier gekomen om te zingen, en opdat je met me meezingt.'
Het was een zeer intens gebeuren, in dat kleine, 75 stoelen tellende theater Rondeel in Wijk bij Duurstede, gisteren. Aangekondigd als 'een gepassioneerde poëzie-avond' werd het meer dan dat. Wetend een avondvullend optreden te geven(van half negen tot half elf), kun je dat in je eentje inrichten zoals je wilt. Als je dan ook nog door aardige mensen ontvangen wordt, voelt enige feedback te hebben, respons of reactie kortom, dan is het mogelijk aan éen stuk door onderhoudend te zijn - je bepaalt zelf de opbouw en kunt zelf besluiten wanneer je een pauze inlast.
Door vrijwilligers gedreven, enthousiaste en bezielde mensen, heeft ook deze stichting, dit cultureel centrum, te maken met het bezuinigingsbeleid: subsidies zullen worden stopgezet, het mooie pand (een tiptop verbouwde boerderij) zal een andere bestemming krijgen), protesten zijn niet van de lucht: www.theaterrondeel.nl licht geïnteresseerden in.
De laatste van de drie rondes was een vraag-en antwoordspel: altijd goed, als de eerste vragensteller over het hek gesprongen is. Op de vraag hoe ik er jeugdig blijf uitzien (neem me deze kleine uitglijder naar mijn uiterlijk niet kwalijk) kan ik niet anders zeggen dan dat Liefde de grote medicijn is, en dat ik volkomen gelukkig samenleef met de Vrouw die de mooiste jaren van mijn leven gestalte geeft. En dat het onze opzet is, dit geluk aanstekelijk, besmettelijk en overdraagbaar te maken, daar hoeft niet meer aan getwijfeld worden.
Het is de enige ware boodschap: er is geen weg naar de vrede, Vrede is de weg. Die begint heel dichtbij, met de peace of mind, de gemoedrust die je iedereen zou toewensen. Zo is het nog bij lange na niet, maar we kunnen altijd proberen een begin te maken.
De wetenschap dat ik (wij) niet de enige ben (zijn) die dit tot 'speerpunt' maken, sterkt ons: ook nu is het elk moment van de dag mogelijk, uit de put te komen (van modder en sterren, zegt René Char) en het leven zelf te laten gebeuren. Een overgave, een opgave, meer dan dat: een levensvervulling. Dit was vandaag mijn kleine demonstratie.Prettig weekend. Simon Vinkenoog


 

Vrijdag 1 oktober 2004

 

Bij het omslaan van de maandkalender een terugblik op de spreuk van de afgelopen maand op de kalender van eeuwige wijsheid, uit het Egyptische Dodenboek:

"I am Yesterday, To-day and To-morrow; I have the power to be born again," saith Osiris, "I am He who knoweth the Heights and Depths."
Kijk eens aan, wat een prachtige maand, D.V. en Inch'Allah, beginnnende october l en ik vertaal niets of leg niet uit, eigen conclusies in alle heerlijkheid te trekken voor eenieder die de eeuwige roep verstaat:
Marsilio Ficino, Florentine Neoplatonist, d.1499 A.D., b.13/10/1433
Melchisedech, s.d. 2000 B.C.
Sanctus Chamael, Archangel (C.)
Fides (R.), Faithfulness.


Dat zijn heel wat engelen op die ene speldeknop! Misschien dat ik hen ter sprake breng vanavond, als ik in het Theater Rondeel aan het Kokkestraatje 39 in Wijk bij Duurstede een lezing verzorg, naar aanleiding van mijn laatste uitgave Goede raad is vuur. Of er nog plaatsen zijn? Bel even: 0343-597030. Aanvang 20:30, ijs & weder & de file dienende.
Gisteren een interessante intieme rondvaart door de grachten, hapjes en drankjes aan boord van de Prinses Juliana van Rederij Kooij, met een dertigtal studenten, docenten en decanen van de Hogeschool van Amsterdam, het MIM: Instituut voor Media en Informatie Management. Ik ga al Zolang te water en krijg er steeds meer plezier in!
Voor me liggend, zei hij handenwrijvend, een even interessante, zelfgekozen opdracht: de vertaling uit het Engels van een prachtig drie pagina's tellend gedicht, dat ik aantrof in de grandioze bloemlezing van Jerome Rothenberg: Technicians of the Sacred, waarover ik hier eerder in termen van bewondering sprak.
Er werd me gevraagd om een bijdrage voor een Liber Amicorum: dit wordt het, dacht ik, toegezegd en aanvaard. T.z.t. o.a. t.t.q. z.s.m. Aan de slag, dichter/vertaler - dat het voor u allen hoogweledelgeborenen een mooie dag moge worden. Simon Vinkenoog

"That I am a singer of little songs
proves that I have learned to read the world as a book."


 

Donderdag 30 september 2004

 

De geboortedag van de soefidichter en mysticus Roemi (1207-1273), de Griekse tragediedichter Euripides (ca.480-407 v.Chr.), en de sterfdag van Jerome (Hieronimus?) 420-320 v.Chr., nog altijd volgens de onvolprezen Festival Calender van de Shrine of Wisdom.

Met een glimlach (zijn constante gelaatsuitdrukking) overhandigde Peter Verstegen (groots vertaler en redacteur van het literaire tijdschrift De Tweede Ronde), mij tijdens de bijeenkomst in de Rode Zaal van het Haagse Letterkundig Museum, waar de verschijning van vier debuterende dichters in de vernieuwde Windroos-reeks (zie Kersvers van gisteren) werd gevierd, een roodgeelwitte ballpoint, versierd met smilies en de tekst, die ik hier graag citeer:

"Wie vakkundig kan beslissen
in de jaren des verstands
is ervoor dat Driek van Wissen
Dichter wordt des Vaderlands."

Goedzo, dacht ik, na gisteren hier te hebben aangekondigd dat ik mijn waarnemend dichterschap des vaderlands graag wilde continueren (het bevalt me uitstekend; het is een eer en genoegen om het ambt te bekleden), meldt zich een tegenkandidaat.
Laat duizend Dichters des Vaderlands bloeien; laten zij allen Marsman's noodkreet Zonder Weerklank niet vergeten:

"Volk, ik ga zinken als mijn lied niet klinkt;
ik moet verdrogen als gij mij niet drinkt;
verzwelg mij, smeek ik - maar zij drinken niet;
wees mijn klankbodem, maar zij klinken niet."

Met open vizier stap ik op dit vreemde strijdtoneel: ja, ik wil graag het interimschap van D.d.V continueren, ik ga me er niet anders door gedragen dan gebruikelijk. Ik speel niet 'op de man', ik speel omdat met de dichtkunst leven en dood gemoeid is, omdat het verlangen van de dichterlijke vrijheid daarin ligt dat de hoop op verlossende woorden levend blijft, zoals je niets dan leven ziet, waar je maar ziet.
Met hoeveel graagte citeer ik niet vaker dan eens een brief van Kahlil Gibran, 14 oktober 1914, kort na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog aan Mary Haskell geschreven (Beloved Prophet):

"De geest van deze wereld is niet vrij van haar lichaam en zolang het lichaam voor meer leven vecht, zal de geest doorvechten voor meer leven, meer geest. Er is niet zoiets als strijd om de dood. Er is niets op deze planeet dan de strijd om het Leven. Iedere fysieke of geestelijke beweging, iedere golf van de zee en iedere gedachte of droom is een strijd om meer leven."

Laten we dat even vooropstellen, dan heb je geen ander credo nodig, geen enkel curriculum vitae, dan zeg je: kijk op Google, of kom hier 's terug. Dichterlijke vrijheid is eveneens een strijd op leven en dood, zei de overlevende. Ciao. Simon Vinkenoog. Be prepared!



Woensdag 29 september 2004

 

De eerste vier bundels in de poëziereeks De Windroos zullen vanmiddag (van 3 tot 5 uur) in het Letterkundig Museum in Den Haag gepresenteerd worden: uitgeverij Holland heeft de taak op zich genomen elk half jaar vier bundels met nieuwe poëzie te doen verschijnen, die als pakket voor slechts 20 euro worden aangeboden - de serie is ook als abonnement verkrijgbaar en zal te koop zijn bij de boekhandel.
De oorspronkelijke Windroos-reeks maakte in 1950 onder de bezielde leiding van Ad den Besten zijn opwachting in de Nederlandse letterkunde; tussen 1950 en 1970 debuteerden diverse dichters in deze reeks, van wie een aantal nu bekend is als Vijftiger: Remco Campert, Jan Hanlo, Gerrit Kouwenaar, Sybren Polet en Simon Vinkenoog.
De nieuwe reeks staat onder redactie van Chrétien Breukers, en de volgende dichters maken hiermee hun debuut: Paul Jansen met Instructies voor een ober, Catharina Blaauwendraad met Niet ik beheers de taal, Eva Cox met Pritt.stift.lippe en Han van der Vegt met Ratel & Experimenten.
De eerste vier exemplaren zullen aan mevrouw Jeltje van Nieuwenhoven, vice-fractievoorzitter PvdA worden overhandigd, uw ad interim mag als 'beschermheer' een woordje zeggen, en uiteraard is er een Comité van aanbeveling met een twaalftal deskundologen; zie www.uitgeverijholland.nl.
Zelf heb ik me voorgenomen van elk dezer dichters een gedicht in de link Bloemlezing onder te brengen, die al groeiende is met oude en nieuwe dichters.
Ik ben er meer dan ooit van overtuigd dat de poëzie op dit moment een renaissance beleeft, niet alleen omdat het scala van mogelijkheden voor een dichter groter is geworden: meer podia, meer media, meer verschijningsvormen en uitdrukkingsmogelijkheden. Het tijdschrift Awater, door de eerste dichter des vaderlands Gerrit Komrij opgezet, heeft 1100 abonnees, wat als 'veel' wordt gezien - in poëticis is er nauwelijks sprake van bestsellers - tenzij het gaat om de eeuwen omspannende bloemlezingen van Komrij, die in elk geval de belangstelling voor afzonderlijke dichters kan wekken.
Dat ook het internet zijn entree heeft gemaakt, hier ter plekke zijn wij er getuige van en nemen daaraan deel; het aantal websteks en weblogs is onafzienbaar! Een debuterende dichter als Lucas Laherto Hirsch (laherto.web-log.nl) heeft dit jaar een tiental optredens voor de boeg, vermeldt trots de podia waar hij opgestapt is en de tijdschriften waarin hij publiceerde. Als velen geeft hij links, die altijd verrassingen bieden als je ze even langssurft - een van de nieuwe spelletjes dit jaar dankzij de poëzie beschikbaar. Laten wij ook Bart FM Droog niet vergeten, Gronings stadsdichter en hoofdredacteur van de internetpoëziekrant Rottend Staal, die mij op deze zo verrassende en plezierige webstekplek heeft doen belanden door het uitschrijven van een verkiezing van ad interim-dichter des vaderlands. Gaarne verklaar ik bij deze mij ook in de strijd om de officiële verkiezing, begin 2005, te werpen. Tot dusverre is het ad interimschap mij ten zeerste bevallen, en zo zou ik door willen gaan. Met goede moed vanuit (vooruit dan maar) een overvol gemoed. Ik hoop dat het de wereld goed doet! Simon Vinkenoog.


Dinsdag 28 september 2004

 

H6: bedankt, op deze dag van de Egyptische Ptah (Divine Creative Fire). ' Zijn laatste glas voorgoed geleegd/ zijn hart stond stil, uit mededogen/ de roofbouw op zijn ziel gepleegd,/ heeft hem gevloerd' - en toen wist ik niets meer. unvollendet dus. Een tweede poging kwam evenmin uit de verf, toen nam de tot in de puntjes verzorgde en geregisseerde Arena-happening het over en stokte iedereens adem, van welke overtuiging dan ook: wetenschappelijk, emotioneel, betrokken, lacherig (de Vlaamse schrijver), beschouwend, analyserend, deducerend, opgetogen, kritisch, gemelijk, etc. - voer voor columnisten kortom; het zal weer pagina's leesvoer
over ons heen regenen dezer dagen.
'Een kist op de stip
hoe eenzaam kun je zijn
de volksheld geveld
op leven en dood betrapt
bemind en gekweld '
Ook hier dus prijsgegeven aan wat het is: vier papiertjes vol woorden, soms onleesbaar, verband houdende met andere teksten van de beeldbuis geplukt, dankzij H6: wij bleven hangen.
Good vibrations? Jubilant aura, 'het gevoel dat het voor jou geschreven is', 'kun je het nog droog houden vanavond?', verankerd in de volksziel, 't slaot op mìjn!', ouwe ziel - driftige
verzamelaar van herinneringen, onze Nederlandse karaoka (Edith), bij zijn moeder in de hemel (ik moest aan mijn moeder denken, ze zat duizendmaal vermenigvuldigd in de Arena, nam me als jongetje mee naar Snip & Snap in Carré hier om de hoek), onderdrukte gevoelens loskomend, 'togetherness', farao van de blues, geen gebrek aan erkenning, eeuwige onzekerheid, twijfel, woorden als bloemen, vlieger van vrouw naar vrouw, drinken en snuiven, uit het leven gegrepen, de pen in 't hart gedoopt, dwars door 'ons' heen, ook in de hemel zal gezongen worden, kan mag zal niet vergeten, Koning - Houdoe!, I still got the blues, de fado, passie, puur & dwars, - ik luister naar Django Reinhardt en tuur naar de pagina geprint uit Fons Elders webstek: Life and Death are each other's friend Frightening beautiful.
We kwamen hem tegen gisteren langs de Amstel, wij wandelend naar de Utrechtsestraat voor bevoorrading by de Styx, hij op weg naar Felix Meritis, om Europa te redden. Enthousiast liet hij me op de brug waar we even gingen zitten een juist-verschenen boek met de tekst van een Italiaanse professor zien, die zowel hiërogliefen als sanskriet las en overeenkomsten gevonden had met het monotheisme, keuvelend over het Piranesi-huis, dat ik ooit als Baarmoederhuis had gekend (Warder, aan de dijk) en zijn zoon, de uitvaartleider David, bij wie ik ooit terecht kan. 'En dan drinken we een pilsje met Frits Müller in zijn stamcafé', had Edith aangekondigd, en voorwaar - daar zat hij, in de gulle streep zon die de dag ons schonk. Ulli kwam voorbij, ene Silvio - we zouden elkaar vaker moeten zien; voorwaar.
Reinhardt maakt me mellow yellow; de witte weduwe doet haar wellustig werk. Van Dieter Bruls, die de webstek www.blindedarm.com beheert, en die ik gevraagd had om een bijdrage voor het Guesthouse (waarin geen plaats is voor gedichten) over de bedoeling daarvan, kreeg ik een antwoord dat hij weer annuleerde, meer dan 'de zijkant van het nieuws' kreeg ik niet te horen. Zelf kijken dus, zo je wilt.
Ik ben materiaal aan het verzamelen voor een vernieuwing van de link Simon surft. Geen verwijzingen naar allerlei encyclopedieën, please; noch commerciële sites: ik doe dit uit passie - dat wat ik voor en in het leven voel. En ik doe dat vanuit mijn eigen verschijningsvorm, die van het Woord, gehoord, gezien, gelezen, beluisterd, gefluisterd - zowel verschijning als verdwijning, tussen bliksem en donder (stilte), aan het einde en het begin van de ademhaling (stilte), voor de storm: stilte. Voor het oorverdovend wordt. Door geweld doorboord; neem ooit over mijn laatste woord.
Blow, André, blow. O Lied!


Maandag 27 september 2004

 

Bonjour Tristesse (1954). Adieu, Tristesse (2004). Eros. Thanatos.
Soms zou ik de hele wereld een lesje willen leren, de les lezen, maar op het moment dat zulks het geval is, kan ik er alleen maar om lachen - en huilen, omdat het zoals het nu gaat niet veel langer gaat, zodat wij te maken zullen krijgen met de consequenties van het graaien en snaaien, schieten en bedriegen.
In 1954, na mijn eerste bezoek van twee maanden in India, schreef ik:

'Als het volk zich niet meer met uitwerpselen warmt
als het volk uit zijn eeuwenoude slaap ontwaakt
en geen leper ons meer om een aalmoes vraagt

Als het volk leert tellen en van ellende spreken
als de honger naam krijgt, in bloed geschreven,
hoedt u dan voor de wraak, Europa.

                                             Nu is het al te laat.'

Staking in Amsterdam.Vroeg op; een cameraploeg van het televisieprogramma Twee Vandaag kwam langs om mij (en anderen) te vragen naar een reactie op de dood van zanger André
Hazes, vanavond uit te zenden vóor het door hem gedroomde spektakel in de Arena, waar hij tentoongesteld en geëerd en herdacht zal worden.
Mij leek het meest geschikt, passend en toepasselijk, een gedicht van Guido Gezelle voor te lezen, door de Vlaamse priester-dichter in juni 1860 geschreven.

Guido Gezelle: O LIED

O LIED! o lied.
Gij helpt de smert
wanneer de rampen raken,
gij kunt o Lied, de wonde in 't hert,
de wonde in 't hert vermaken.
o Lied! o Lied,
gij laaft den dorst,
gij bluscht het brandend blaken,
gij kunt, o Lied, de drooge borst
en 't wee daarvan doen staken.
O Lied, o Lied,
het zwijgend nat
dat leekt nu langs mijn kaken,
gij kunt het, en uw kunst is dat,
gij kunt het honing maken...
o Lied! o Lied!

Metanoia! De sprong in het ongewisse. Het gevaar van de idolatrie. De hypes en andere hinderlagen. Herfst; niet alleen de bladeren zullen vallen: wij zullen nog heel wat te zien en te verwerken krijgen. Een spirituele mobilisatie. Niemand hoeft die uit te roepen - je bent er mee bezig, of niet. Ook goed. 'Mijn spel is zo eenvoudig. Niemand kan het raden.' (Die andere Vlaamse grootmeester, Paul van Ostayen). Wakker worden!


 

Zaterdag 25 september 2004

 

Maak supergrote zeepbellen, hoor ik op AT5 een reclameboodschap van het wetenschappelijk instituut NEMO luiden. Elk detail kan tot in het oneindige vergroot worden, om dan steeds meer deel van het geheel uit te gaan maken. Patanjali's yoga-regels; oneindig groot worden, onzichtbaar klein, doe er maar eens aan mee, rek maar eens uit, krimp maar eens in. Wat zijn de actualiteiten, wie gaan er aan de lopende band dood, slaat Parkinson eerder toe dan al die andere ziekten, die steeds accuter - en blijkbaar bespreekbaarder - worden al naar de jaren van leeftijdsverwachting naderkomen of verstrijken?
Ik kon op de verjaarsparty van de zondag aanstaande vijftig wordende Bart Chabot in de Vide van Hotel Arena op een gegeven moment tijdens een changement niet anders doen dan op de voorgrond treden en getuigen dat de overlevenden er ook nog zijn en dat het om het leven hier en nu gaat, en dat de poëtische vrijheid er toe doet, en dat Bart nu twee kruisjes heeft, maar dat de drie kruisjes op hem wachten, en die lieve zoons van hem - nooit na te vertellen, die ingevingen die niet te voorzien of te debriefen zijn, maar wel uit het hart, op het moment zelf.
Het moment zelf: het is niet te vatten, als die zeepbel die je zojuist steeds groter zag worden, dat spectrum van regenboogkleuren, en opeens ging het KLAP - weg was de zeepbel. Kan het met het leven niet zo gaan? Je blaast en blaast en wordt weggeblazen. Altijd de dood een halve meter achter je linkerschouder, om je op een zeker moment op de schouder te kloppen: het is je tijd man, tijd om te gaan.
Van Fons Elders zeer gelaagde webstek (www.fonselders.nl) haalde ik een veelzeggende cirkel, benadrukkend in rode letters 'Life and Death are each other's friend Frightening, beautiful' en daaromheen cirkelend de begrippen creation, space and time, destruction, eternity, zero, form & chaos.
Begrippen, gedachtentenwerelden, die er allemaal toe doen. Waarmee wij voortdurend te maken hebben. Waarheen onze aandacht dient uit te gaan. Waarheen onze blikken zich kunnen richten. Het onbedingde, voorbij de dingen, de processen en repercussies, de acties en reacties, de energieën pro en contra, al die tegelijkertijd middelpuntvliedende en middelpuntzoekende krachten, die het op jou gemunt hebben, die jouw bewustzijn aanscherpen zodat het gewaar wordt en waarneemt. Wie geen aangrijpende veranderingen in de lucht voelt, wie niet leeft in het besef van de vergankelijkheid van al het zichtbaar waarneembare, wie kortom zich niet voorbereidt op de dood, heeft nog een wijle menswording voor zich.
Hoe miraculeus, dit leven! Hoe niet genoeg te bezingen, in zijn meest ongelukkige omstandigheden, in zijn meest gelukzalige momenten. De jammerklacht die strijdlied wordt. De blues die uitzicht biedt. De cantate die troost. De kreet die je omverwerpt. Het ritme dat je bloed doet kloppen. Zoveel stemmen, klanken, geluiden, wegstervend in een stilte die het laatste woord overboord zet, aan al het gehakketak een eind maakt. Maar bovenal in deze geheiligde tussentijd aandacht voor de mensen die deze tijd springlevend houden, en niet doden -mazzeltof, beste Bart. Ik pikte een draaiboek mee. Barbarber-gedicht, geheten Draaiboek presentatie Bart Chabot. Vanaf de taart die 's ochtends bij de Arena bezorgd werd op naam van Alma Fens, tot aan ' 19.30 uur. Afloop. Met zachte drang gasten verwijderen...'
Deze zaterdag brengt me des middags in het kader van Dichter aan huis naar de Taalunie aan de Lange Voorhout in Den Haag, en zondag hoop ik de tentoonstelling te bezoeken van Robert Geesink, die in Hampi (India) woont ('Een prachtige dame van de kleurrijke zigeunertribe zorgt liefderijk voor me en heeft in de tussentijd me drie dochters geschonken, dus een nest vol meisjes met deze ietwat overrijpe vader als spil.'). Het Voorbeeld, Postjesweg l (voormalig Vakschool Edelsmeden), tramlijn 17. Za 25 sept. l7-24u; 26 sept. l4-18u.
Als ik morgen vrijaf neem, neemt niemand me dat kwalijk. Het voelt goed aan je goed te voelen. Insgelijks. Simon Vinkenoog.


Vrijdag 24 september 2004

 

Speeltijd. Rechtop gaan zitten en je afvragen: wat nu? Wat gisteren was, komt niet terug - morgen is er nog niet, al heb je nog zo'n volle agenda voor je. Los laten, je overgeven. Ik wil best, in leven, en over wat daarna komt kun je van alles te weten komen maar gaat het dan wel over jou? Zoveel mensen wanen zich onsterfelijk, en André Hazes wilde bij zijn dood op het Journaal komen; nou - dat is hem wel gelukt.
Het verlies hier is winst voor de andere kant, is wel eens gezegd. En met verlies moet je leren leven, eveneens. Een stukje theosofie dan maar.

"Maar hoe zit het met de dood en het hiernamaals? Is de hemel een plaats of niet? Theosofie leert, zoals in alle heilige boeken kan worden teruggevonden, dat de ziel na de dood een rustpauze oogst. Dit vloeit voort uit haar eigen natuur. De ziel is een denker en kan tijdens het leven niet alle of zelfs maar een klein deel van de myriaden gedachten waarmee zij zich heeft beziggehouden verwerken of uitvoeren. Wanneer zij dus met de dood het lichaam en het astraalichaam afwerpt en van de hartstochten en begeerten wordt bevrijd, krijgen haar natuurlijke krachten onmiddellijk de overhand en werkt zij haar gedachten uit op het ziele-gebied, gehuld in een fijner lichaam geschikt voor dat bestaan. Dit wordt Devachan genoemd. Dit is de toestand die aan de basis ligt van de beschrijvingen van de hemel, die alle religies gemeen hebben maar slechts in het Boeddhisme en Hindoeïsme is deze leer volkomen duidelijk uiteengezet. Het is een tijd van rust omdat door het ontbreken van het fysieke lichaam het bewustzijn niet langer in dat meer volledige contact met de zichtbare natuur staat zoals dat op het materiële gebied mogelijk is. Toch is het een werkelijk bestaan en niet meer illusoir dan het aardse leven; nu ontplooit zich de essentie van levensgedachten, die van de hoogste kwaliteit waren die het karakter toeliet, en hier wordt deze essentie door de ziel en het denkvermogen opgenomen. Wanneer de kracht van deze gedachten volledig is uitgewerkt, wordt de ziel opnieuw aangetrokken door de aarde, naar een omgeving die zodanig met haar overeenkomt dat aan haar de geschikte omstandigheden voor verdere evolutie wordt verschaft. Deze afwisseling van de ene naar de andere toestand gaat voort totdat het wezen door herhaalde ervaringen boven onwetendheid uitkomt en in zichzelf de werkelijke eenheid van alle geestelijke wezens ervaart. Vervolgens gaat het over tot hogere en verhevener trappen op de weg van evolutie."

W.Q.Judge, Theosofie in Hoofdlijnen in het tijdschrift Theosofie, zomer 2004, Antwerpen. Uit een lezing, gehouden voor het eerste Wereldparlement van Religies, Chicago, 1893. 'Hoewel deze lezing meer dan honderd jaar gelden werd uitgesproken, vormt zij nog steeds een duidelijke inleiding tot de belangrijkste leringen van de oorspronkelijke theosofie.' Achter op het tijdschrift wordt in de beginselverklaring van de Geünieerde Loge van Theosofen nog eens benadrukt: 'De ware Theosoof behoort tot geen geloof noch sekte en toch behoort hij tot alle.'
Of, zoals de Tibetaanse dichter-leraar Chögyam Trungpa het uitdrukte, in The Song of Separation, in de bundel Mudra (Shambala, Berkeley & Londen, 1972):
"Knowledge of being is the perfect teacher
And he is with me everywhere I go;
Since he it is I am relying on,
Sever me from those who speak for sect or party."

Speeltijd. Zielerust. peace of mind. Simon Vinkenoog


 

Donderdag 23 september 2004

 

Zon in weegschaal. Equinox. Herfst. Nieuw tijdschrift voor lezers, geheten BOEK, stelt zich voor: hoofdredacteur Jeroen Jansen: 'U kent ons niet en wij u niet. De komende 100 pagina's leert u ons aardig kennen. We zijn ontzettend benieuwd of dat bevalt. Ik hoor (of lees) het graag.' Introductienummer € 2, 95. Jessica Durlacher, 'Het is éen grote krankzinnigheid', kijkt ons onderzoekend aan. Naar aanleiding van de verschijning van haar derde roman, Emoticon, is zij vaker geïnterviewd dezer dagen en laat zich openhartig uit. Bravo, zei oom Simon.
Een goed gevoel laat Coen de Jonge achter, op bezoek voordat hij verder naar Hoorn trekt; als onderwijskundige gaat hij uitleg geven bij subsidie-aanvragen als ik het goed heb. Mij is gevraagd de dertiende Groninger Onderwijsdag ('het nieuwe leren - de nieuwe kleren?') op 13 oktober a.s. in het Academiegebouw van de RU Groningen op te luisteren met mijn aanwezigheid.
'Voor een passend en apart slot zorgt de Dichter des Vaderlands Simon Vinkenoog: chroniqueur van een wereld in beweging en levenslang kenner van vernieuwing en dus ook nieuw leren.'
Het zal je maar gezegd zijn; het is gezegd.
Jerome Rothenberg stelde een zeer bijzondere bloemlezing samen:Technicians of the Sacred. A Range of Poetries from Africa, America, Asia, Europe & Oceania (Second Edition, Revised and Expanded, University of California Press, Berkeley and Los Angeles, l985), een van de tientallen die hij schreef en redigeerde. Het valt open op pagina 428; ik had al eens eerder een elastiekje om dat boek op die pagina aangebracht, gemakkelijke openvaller dus. De afdeling Statemens; de tweede van tien, onvertaald, om de taal zelf te savoureren, afkomstig van de Trobriands in Nieuw-Guinea:
"The mind, nanola, by which term intelligence, power of discrimination, capacity for learning magical formulae, and all forms of non-manual skill are described, as well as moral qualities, resides somehere in the larynx.
The memory, however, the store of formulae and traditions learned by heart, resides deeper, in the belly.
The force of magic, crystallized in the magical formulae, is carried by men of the present generations in their bodies.
The force of magic does not reside in the things; it resides within man and can escape only through his voice.

Wat poëzie terugbrengt tot haar kwintessens, dames en heren van de litkritcanon. En schreef niet al Tristan Tzara, dadaïst en surrealist van het eerste uur: La pensée se fait dans la bouche.
- Op dit moment krijg ik van Coen telefonisch te horen, dat op de radio het overlijden van Andre Hazes is bekend gemaakt: een hartaanval. Het hart is in de aanval dezer dagen.
Dat de ziel van Nederlands Oorspronkelijkste Blueszanger de rust moge vinden, waarnaar hij in het leven snakte.
Larynx is strottenhoofd, bouche is mond. Ik houd mijn. Simon V. Half twee.


 

Woensdag 22 september 2004

 

Verboden voor zwartkijkers. Alleen voor levenslustigen. Verboden te verbieden.
'Zie, hoe het licht vanaf een ster in een onsterfelijke loop de onzekere duisternis der eeuwigheid doorkruist. De ster kan sterven, maar nooit het licht! Dat is de schreeuw van de vrijheid.' Nikos Kazantzakis, Ascese.
Met twee regels van Rabindranath Tagore herdenken directie en medewerkers van het Tropentheater het verscheiden van John Eijlers ('Dank voor je enorme toewijding waardoor het publiek jarenlang kon genieten van fascinerende muziek en dans uit India. Je passie leeft voort in onze gedachten.'):
'You have set the fire of music burning in my soul
And the blaze has spread in all directions.'
Welke ontdekkingen in het leven niet aan muziek te danken! Van de continue klankstroom uit de radiodistributie in vooroorlogse jaren (mijn moeder zong met operazangers mee) tot de reddende zigeunerswing van Django Reinhardt en zijn Quintette du Hot Club de France, waarvan de echo's mij dit weekeinde bereikten - tot de kennismaking met jazz & bebop die ik aan Remco Campert (en Henk Boekenoogen) te danken heb, de jazz-musici die ik heb leren kennen en met wie ik samen opgetreden heb - en het zo nu en dan nog altijd doe, waarnaast ook de atonale klanken mijn oor bereikt hebben: Schönberg, Alban Berg, de serïelen, Messiaens, Boulez en mensen als Glass, Riley en niet te vergeten de Silences van John Cage. Daarnaast, hoger en lager de muziek die uit dit alles ontstond, per generatie anders, om de drie tot vijf jaar veranderend van klankkleur. In de winterdagen van 1960/1 logeerde ik een weekje in Londen bij Ellen Waller, 's avonds dwaalde ik door Soho, hungry i en kwam ik in kelders en schoolstallingen terecht, waar levende muziek werd gemaakt en ik meedeinde met de mij onbekenden om mij heen.
Hoe die muziek heette, wie die muziek maakte, het ging aan me voorbij - ik was met eigen sores bezig. Was het ska, skiffle? In elk geval: wat er een tijdje later te voorschijn kwam, de nieuwe evangelisten uit Liverpool (John, Paul, George en uiteindelijk Ringo), het was spekje voor mijn bekje, een lafenis van het gehoor. 'Tuurlijk, de Rolling Stones ook, jazz & dixieland & New Orleans & de blues: het was je toch allemaal nader gekomen? Gospel en soul, reggae en wat er nu allemaal aan funky vertakkingen bestaat - ik heb er geen deskundologisch 'verstand' van.
In San Francisco toonde ik vrienden waar ik logeerde, het tiental LP's dat ik zojuist (1969) aangeschaft had, een hunner rende het huis uit en kwam terug met een plaat die ik absoluut ook moest beluisteren: Crosby, Stills & Nash - nog voordat Neil Young zich bij hen voegde, en van wie ik eens een concert zag, samen met Willem van der Linden, die opnamen maakte voor de Deutsche Rundfunk. Ronde vonken.
Hoeveel muziek ik al niet beluisterd heb (nog afgezien van de klassieke musts: ik ben een eigentijdeling) en waar ik nog altijd met graagte naar luister: Bob Dylan, The Band, The Grateful Dead, de Mama's en de Papa's, Janis Joplin en Jimi Hendrix, The Who en John Coltrane: mijn geheugen is aan het downloaden en kun je nog horen, hoor dan mee.
Met Tagore voel ik een speciale band; niet alleen omdat Olivier Boelen met leden van het Living Theater kwam te werken in Santiniketan, waar Tagore zijn school gevestigd had en daarvandaan mooie boekjes en Indiase muziek op de plaat voor me meebracht, niet alleen omdat ik voor de Wereldbibliotheek zijn Religie van de mensheid vertaalde, een serie lezingen uit de jaren dertig voor een Engelse universiteit, maar ook omdat ik dagelijks aan zijn bestaan word herinnerd; een mooie portretfoto hangt ingelijst aan een muur, voorzien van een handtekening - eveneens een gift van Olivier. En ik zoek nog altijd in de papieren, die zich opstapelen, af laten leggen en vergelen, naar zijn gedicht geschreven bij de Borobodoer, waarin hij spreekt van de nameless unremembered.
Op naar de muziek, met de muziek mee, achter de muziek aan. It don't mean a thing, if it ain't got that swing! Dat is een levenswijze, en een gedicht : (uit De ware Adam, pp.32/35)
'Waarom valt er zonder muziek niet te leven,
waarom klopt mijn hart als ik dit schrijf?
Waarom staan mijn oren wijd open,
waarom weet ik dat muziek overleeft?'
Veel muziek toegewenst, vandaag. Simon Vinkenoog


 

Dinsdag 21 september 2004

 

Dag van Mattheus. De eerste druiven geplukt vanmorgen, d.w.z. met een schaar de trossen knippen en er een tas mee vullen. De grond lag trouwens bezaaid met door vogels of wind losgekomen druiven - klein formaat dit jaar, maar plotseling donkerblauw gezwollen. Straks aan de druivenpers; ik opperde zelfs: druivenjam. Buurvrouw Suzanne zeiden wij, dat zij gerust haar gang kon gaan en plukken hoeveel ze maar wilde.
In vroeger jaren, toen Boebie R. voor ons de druiven nog verstookte tot een onwaarschijnlijk sterke eau de vie, verrichtten wij de druivenpluk in éen middag, de ene na de andere vuilniszak vullende, eenmaal zelfs tot 100 kilogram. Tuinderslatijn. Kortom, enige planten rechtgezet - wat hebben wij ons eerste kind, de tuin, dit jaar verwaarloosd terwille van het nieuwe kind dat ik nu op zijn dienstbaarheid beproef. Mastery in servitude.
Er stond helemaal geen artikel over Bart Huges in De Telegraaf van zaterdag, zoals Cor Jaring me had aangekondigd, maar kijk eens in NRC Handelsblad van afgelopen weekend, de voorpagina van het katern Leven&cetera: gansch een pagina gewijd aan Bart Huges, gelardeerd met drie portretten: bij Willem Duys voor de televisie, als bebaarde grijsaard in 1999 en dan, kwartpagina groot de ons onderzoekend aankijkende blik van Bart Huges zelf; hij zit (januari 1965) naakt op zijn hurken, houdt een boor in de hand, en over zijn bebrilde gezicht stroomt bloed uit zijn gebandeerde voorhoofd.
Een namaakfoto. Na de operatie zelf, waar niemand bij was, riep hij Cor J. om het op de foto en voor de buitenwereld vast te leggen en deed het nog eens dunnetjes over. Ik twijfel niet aan het bloed, Cor vragen of het tomatensap was?
'Bij de dood van de man die een gaatje in zijn hoofd boorde omdat hij zijn hele leven high wilde zijn.' kopte het stuk, je kon merken dat de ontwerper gezocht had naar een speciale letter om het woord HIGH te benadrukken. Het stuk zelf was verrassend interessant, hoewel een foutieve vermelding in Het Parool ten onrechte was overgenomen. De genoemde aanwezigen bij Barts trepanatie zouden de operatie niet verrichten, er slechts getuigen van zijn. De gedachte dat het kon mislopen bracht een hunner ertoe de boor te doen verdwijnen, zodat Huges het zelf later op eigen houtje, zonder getuigen, deed. Hij werd toen tegen zijn wil (en die van zijn vrouw Barbara) opgenomen in Paviljoen 3, omdat hij bij het Wilhelmina Gasthuis was komen vragen of ze röntgen-foto's van zijn hoofd konden maken, om te bewijzen dat hij etc..
De schrijfster van het artikel, Gabrielle Provaas verhaalt hoe zij hem vijf jaar geleden opzocht voor een pilot project van een tv-programma, dat de naam Apocalypso zou dragen over randverschijnselen en sluimerende zaken, over dansen op de vulkaan.Hij stemt toe in een gesprek. 'Huges praat opgewekt en met heldere stem, maar het gevecht tegen vierendertig jaar onbegrip, heeft zijn tol geeist. Voor ons geestesoog tovert hij een wonderlijk bouwsel van ongefundeerde stellingen, gedachtekronkels, voetnoten en verwijzingen naar Oosterse filosofieën, volkswijsheden en westerse wetenschap. Soms is hij de draad kwijt, maar in de loop der jaren heeft hij zoveel 'bewijsmateriaal' verzameld, dat hij zonder haperen een nieuwe draai vindt. Zo hamert hij plotskaps op de noodzaak van een macrobiotisch dieet en vertelt hij geagiteerd over het gevecht dat hij voert om fluoride uit het drinkwater te krijgen. (In Nederland wordt geen fluoride aan het drinkwater toegevoegd.)
Aanvankelijk probeer ik dapper een helder citaat uit zijn mond te krijgen, maar dan raak ik het spoor bijster. Vanachter de camera kijkt mijn vriend me teleurgesteld aan: als dit een verlicht brein is, laat dan maar zitten.'
Vervolgens gaat Mlle Provaas in op de geschiedenis van trepanatie, een gat in de schedel, de oudste chirurgische praktijk - nog steeds een ritueel gebruik bij sommige volkeren; bovendien 'trepaneert men tot op heden om zwellingen, als gevolg van ongelukken te verlichten.'
Zij vermeldt zijn Engelse volgelingen, Joe Mellon en Amanda Fielding (waarschijnnlijk niet wetende dat Julie Felix een liedje maakte en zong over het brain blood volume), maar interessant is bovenal dat zij door de website www.trepan.com te vermelden een brug slaat over de Atlantische Oceaan - of is het via de Pacific, of station Zero somewhere in inner/outer space - die naar het Third Eye Innocent and Open Wide voert, namens de International Trepanation Advocacy Group - en gaat dus zien hoe de poppetjes dansen! Zij dragen (de vijftien bekeerden) de datum van hun trepanatie als een soort nieuwe geboortedag mee; ik ben van 200l en jij pas in 2004! Ongelooflijk, maar waar - meer iets voor Matthijs van Boxsel; hier even voorlopig afscheid van Bart, die virtueel nog doorleeft dus.
Ik denk terug aan Fads and Fallacies, dat ik nog wel eens boven de tafel houd, Martin Gardner. Ik ben niet zo'n onderuithaler; ieder zijn functie, rol te spelen, masker te dragen, buiten zichzelf, in zichzelf gekeerd, scala intro extra vert inner outer directed hoe anders toch ieder 1? En dat elk door mij ervaren verhaal telkens weer opneiuw aan de horizon verschijnt, even in het spottend licht en weer terug in de vergetelheid. Golven, energieën, processen - eerder dan feiten.
Ik ga terug naar mijn druiven, ritsen en persen, zeven en savoureren: vruchtensap van eigen bodem! Santé! Simon V.
P.S. Ondertussen weer heerlijk verzeild geraakt in het boek van Kees Slager: Het geheim van Oss. Een geschiedenis van de SP. Knap geschreven; ik zag er een film in - vooral in die weer opgevoerde vroegtwintigste eeuwjaren. Lesje politicologie, grassroots! Over en sluiten maar.


 

Maandag 20 september

 

Edith en ik maakten een lijf-aan-lijf dansje op de Accordéon Mélancolique van de Parade des Poules, een van de twee CDs (naast het Orkest Polytour met Le roi des jongleurs), mij toegestuurd door de accordeonist Jean Pierre Guiran, die mij zo stemmingsvol wist te begeleiden bij het adopteren van het driejarig appelboompje (nr.152) in de biologische appelboomgaard van de Olmenhorst in Lisserbroek. Bedankt, Le Hot Club de France weende mee...
Terugkijken of vooruitzien? Terugkijkend is de meest nabije herinnering nog het meest vers; het bezoek van drie heren vanochtend die van mij een tekening op steen verlangen voor een litho. Maar al te graag: volgende week een bezoekje aan een Utrechtse drukkerij en pasta eten bij Baldin. Gisterenavond laat in televisieprogramma 'Wonderland' de oren gespitst bij enkele ontroerende slotopmerkingen van de schrijver Leon de Winter: 'De onwaarschijnlijk mooie Nederlandse hemel! Soms besef je de breekbaarheid van alle dingen, voel je even het geluk en denk je: wat zijn wij rijk dit wonder van het leven mee te mogen maken. Wij zijn de adel van de geschiedenis!' Uit het geheugen naar waarheid opgetekend - we waren teruggekomen van een rijke middag in Ruigoord, waar inderdaad die wonderschone hemel zich uitspande.
Om beter zicht op het uitspansel te heben, was er boven aan de dijk met uitzicht op de Afrikahaven en de horizon van Noordszeekanaal en Amsterdam-Noord een tempeltje gebouwd, ter ere van de feminieme goddelijkheid in ons allen. Wij namen maar al te graag plaats. In de culturele vrijhaven Ruigoord zelf kon op een twintigtal plaatsen het gluren bij de buren-spel beoefend worden; ateliers die anders slechts als werkplaats dienden stonden open voor bezoek. Theo Kley beheerde een theetuin, De Witte Aap (goedkoopste tweedehandsboekhandel van Nederland) was geopend, galeries, studio's, foto's - installaties van Popke Bakker in de grote Schuur; figuratief werk van Emanuel Lorsch, de serie van zestien staande personages, waarvan ik de laatste was, nog ruikend naar verf, van Hennie van der Vegt; zelf 'hing' ik met acht oostindische inkt-tekeningen in de Pastorie, waar ook werk van Aat Veldhoen en Guus Boissevain te zien was - de makers helaas op dit moment uitgeschakeld.
Een mooie hemel, mooie mensen, leuke gesprekken, goede verstandhoudingen.
Robert Doolaard glom van oor tot oor: zijn astrologische onderzoekingen vallen in steeds vruchtbaarder aarde; hij acht het nog altijd van groot belang dat mensen beseffen dat wij ons in een nieuwe Renaissance bevinden, met alle geboorteweeën stuiptrekkingen van dien. Live jazz in de kerk en een Doekenbal na, dat wij niet bijwoonden.
Nog verder terugkijkend: de zateredagmiddag poëzie in het Haagse Westbroekpark ('Poëzie aan de waterkant) trok door het wisselvallige weer minder bezoekers dan vorig jaar, werd me verzekerd, maar de dichters Tsead Bruinja, Jet Crielaard, Andy Fierens, en AGC Vianen plus ondergetekende hadden in elk gecval een aandachtig gehoor. De muziek van Can of Be was prachtig; de stem van de zangeres deed me aan Buffy Sainte-Marie denken - zou ze die kennen? Presentatoren Diann van Faassen en Harry Zevenbergen organiseren met hun SUB-vereniging veelvuldig literaire activiteiten in de hofstad; bereikbaar via www.subliterair.org.
Een van de leukste ontdekkingen van het weekend waren de papieren, die ik onder ogen kreeg van de Utrechtse UniC-school (eigenzinnig havo-vwo) waar Edith's nichtje van bijna 12, Laura haar middelbare schooltijd heeft aangevangen.
Ik heb nog niet rondgekeken op www.unic-utrecht.nl, noteerde wel twee andere schoolwebsites: www.digischool.nl en schoolweb.argo.be. Het zal mijn eerste ontmoeting met het web-based onderwijs zijn; wat zal er veel te genieten zijn! Digitale vaardigheden; al in de eerste klas van de middelbare school bouwen aan een eigen website. Naar ik begrijp een pilot project, dat ik al het goede toewens.
De inleiding die ik schreef voor een nieuwe uitgave van Aldous Huxley's De eeuwige wijsheid, is in dank aanvaard, hoor ik zojuist van de uitgever telefonisch - ja, dat apparaat werkt ook nog. Een onuitputtelijk schrijver, deze Huxley - en de familie waaruit hij stamt ook niet een der minste; zijn broer Julian heeft in grote mate bijgedragen aan de oprichting van de Unesco, na de Tweede Wereldoorlog, als een der gespecialiseerde agencies van de Verenigde Naties, onze enige redelijke hoop in deze wereld. Zei hij.
Vrijdag viert Bart Chabot zijn 50e verjaardag hier in Amsterdam (Hotel Arena), de dag erna ben ik weer in Den Haag, voor het jaarlijkse Dichter aan huis, waar Miriam Van hee en ik voor uitgelezen (uitverkocht) publiek uit onze gedichten lezen in het gebouw van de Taalunie aan de Lange Voorhout.
Stippeltje stippeltje, uitge(s)tippeld. Andere leuke dingen wachten, een prettige week toegewenst: be good. Love, Simon V.


 

Zaterdag/zondag 18 & 19 september 2004

 

Deze week heb ik weer eens een aantal van mijn onbenoembare gewaarwordingen overgebracht op papier; oost-indische inkt, pikzwart, vormt en ontvormt in de woeste actie tussen plensen en drogen - een kras hier, een teken dat op een letter lijkt, daar. PIJN staat er, niet meer uit te vinden of het lichamelijk of geestelijk is. AU doet de wereld, waarin je de stappen zet, die je agenda van je verlangt. Edith aan mijn zijde, samen kunnen wij alles aan.
Verrast ook door de nieuwe openingen en ontmoetingen; een druk jaar, ook vol afscheid nemen. Eergisteren de crematie van Bart Huges (1934-2004; Huub in mijn boek Liefde uit 1964); de Telegraaf zou vandaag over hem berichten, vanmiddag te lezen bij mijn schoonouders in Den Haag - eerst gedichten lezen in het Westbroekpark.
Vandaag begint ook Openbare werken, een open atelier weekend in Ruigoord, vanaf 12 uur vandaag en morgen (omlijst door diverse attracties); wij hopen er morgen te zijn. Edith heeft inlijstwerk verricht, kijken hoe de acht werkjes tot rust komen in de pastorie van de Kerk. De lijst van deelnemers en gasten (uit de galerie 'In de Etna' van de Rapenburgerstraat) telt zo'n vijftig namen.
Afgelopen weken (twee keer in Ruigoord geposeerd) maakte Hennie van der Vegt een portretschilderij van me; de Minerva-traditie zal ik maar zeggen, het echte schilderen met penseelstreken die het handschrift van de schilder zijn. Van deze mensen ligt een aantal me dicht aan het hart, vanwege gedeelde (psychedelische) ervaringen - hoe goed het is door de mist heen te kijken en leven in ogen te zien, de glimlach die de ziel blootlegt, de vertrouwde trekken van mensen die je lief zijn. In Liefde Bloeyende: zie www.ruigoord.nl, en verdwaal niet. Het overkwam ons weer eens, terug van de Olmenhorst in Lisserbroek, waar ik van mijn geadopteerde appelboom heerlijke (zelf geproefd) appels mocht plukken raakten wij weer eens verzeild tussen snelwegen en de keuze tussen richting IJmuiden of Halfweg. We kwamen er als altijd, de werkeloze kranen in de Afrikahaven kwamen dichter en dichterbij. Het nadeel is uiteraard dat Ruigoord niet op ANWB-borden is aangegeven. Maar het is er heus, en vanuit Amsterdam is het, kronkels meegerekend, gemakkelijk genoeg. Richting IJmuiden, en met bus 82 vanaf het Marnixplein.
Zo laat als ik gisteren met Kersvers was (nadat ik de hele dag een groot artikel, voor het eerst, op het scherm had gecomponeerd), zo vroeg ben ik vandaag. De paden op, de lanen in, vooruit met flinke pas. En trek je het Amerikaanse begrotingstekort niet aan, al bedreigt het de wereldeconomie. Volgens mij wordt de wereldeconomie al langer bedreigd, door de lieden die geld niet als middel, maar als doel zien. En maar graaien en oppotten, je kunt er een heel leven aan wijden. De mensen die ik zelf als vrienden zie, hebben gekozen voor het Zijn in plaats van het Hebben: en reken maar dat je dan rijker leeft. Zo, nu even afzwaaien. 'When you read me, smile a little!' heeft ooit Henry Miller geschreven. Sluit ik me met graagte bij aan, prettig weekeinde eenieder. Licht en Liefde op je pad. Simon V.


 

Vrijdag 17 september 2004

 

Op zeventien september 1179 stierf in de abdij van de benedictinessen op de Rupertsberg bij Rüdesheim aan de Rijn een tweeëntachtig jaar oude non. De abdij ligt in een romantisch landschap op een heuvel, die hoog uittorent boven het Rijndal.
Aldus Hoofdstuk I. Het levende licht in Louis A.M.van den Bercken's Hildegard von Bingen - haar leven, mystiek, muziek en geneeskunde (Ankh-Hermes bv, Deventer tweede druk, 1996). Als hoofdstuk VII, Hildegards natuurfilosofie openvalt bij het doorbladeren, lees ik daar haar uitspraak: 'Hoe uitzonderlijk is toch het innerlijk weten dat de Eeuwige ieder schepsel draagt.'
Om datzelfde weten gaat het, ging het mij vandaag bij het schrijven van een inleiding voor een nieuwe uitgave van Aldous Huxley's De Eeuwige Wijsheid, een bloemlezing met uitspraken van heiligen en wijsgeren, uit Oost en West, in alle perioden van de wereldgeschiedenis, over zo'n drieduizend jaar verspreid, alle vanuit de mystieke ervaring beleefd en geschreven, met de grootste gemene deler, waarover zij het allen eens zijn, niet uit openbaring, overlevering, dogma en geschiedenis, maar door de eigen transcendente ervaring, die openstaat voor wie zich daar met overgave aan wil wijden.
De mitsen en de maren; zover is het nog lang niet met ons soort schepsel, daar kunnen we het wel over eens worden. In het duister van de tweede wereldoorlog stelde Huxley dit boek in Californië samen, omdat hij inzag dat er nooit vrede op aarde zou kunnen zijn, nooit meer dan een tijdelijke wapenstilstand, als er geen gemeenschappelijke Weltanschauung gevonden kon worden. Het is nog altijd een heel tijdig en nuttig boek, voor degenen die bereid zijn meer te willen weten van de verschillende wijzen van bewustwording van het Zijn.
Moeten we dat nou willen? hoorde ik een vertwijfelde locale politica uitroepen op AT 5. Mooi gestelde vraag, waaruit hopeloze machteloosheid sprak. Het geeft ook heel juist weer, in welke situatie de wereld zich bevindt, met het stuurloze, steeds meer verwarring veroorzakende en feilende beleid, waaronder bijna alle Systemen, waar ook ter wereld gebukt gaan. Genocide, hongersnood, de al te innige omhelzing van de vrije markt, de ons van alle kanten omringende dreigingen, waarvan de Angst wel de grootste is. Moeilijk je daarvan los te koppelen, wel te weten wat je niet wilt - en dientengevolge handelen.
Ik doe al decennia niet aan deze schijnwereld mee, ik neem me ter harte Burroughs' uitspraak: "Remember, stay outside!" Ik ben dan wel deel gaan uitmaken van het wereldwijdeweb, maar ik zal er wat mij betreft alles aan doen om het te doen trillen van liefde en wijsheid, voor zover ik daar zelf iets over in de melk te brokkelen heb. Mijn laatste twee gedichten gelezen op de link Dichterdesvaderlands? Gauw kijken. Ciao. SV.


Donderdag 16 september 2004

Mijn jongste zoon Arthur (1978) is mijn geweten; wij komen tot openhartige gesprekken. Hij verwijt me gemakzuchtig te zijn in familie-aangelegenheden. Hij vraagt zich ook af of ik sommige dingen die hij mij vertelt wel voor me kan houden. Hij geeft een voorbeeld, ik bezweer hem mijn discretie. Voor mezelf heb ik vanaf het begin van mijn schrijverschap altijd de waarheid en niets dan de waarheid willen vertellen: onderweg besefte ik maar al te vaak hoe daarmee mensen, andere mensen, te kwetsen zijn. Ik nam me in interviews ook voor nooit iets over medepennnevoerders te zeggen, niet uit lafheid, maar vanwege het onbegrip dat uit misverstanden groeit. Op een gegeven ogenblik weet je maar al te goed, dat alles wat je zegt, zowel voor als tegen je kan worden gebruikt. Dat is nu eenmaal het tweesnijdend zwaard van het Woord.
Ik weet taboes te hebben overtreden, die het voor mij niet meer waren, of nooit geweest zijn.
Over mijn ontknaping schreef ik vertederd en met plezier, omdat ik notabene via andermans handgrepen mocht ontdekken wat een orgasme was. Nouja, stel je voor! Ik was net 17, vlak na de 'bevrijding'.
Roel van Duyn vertelde dat hij mij in zijn schooltijd als 'held' beschouwde, na twee boeken van me te hebben gelezen; in elk geval noemde hij twee titels Zolang te water en Wij helden.
Inderdaad heel andere normen en waarden dan de toen geldende, wat eens te meer bleek uit mijn boek Hoogseizoen (1962), waarin ik de min of meer underground levende personages rond het Leidseplein beschreef. Een eerdere publicatie van een hoofdstuk daaruit, geheten 'De barbaren van het Leidseplein' had het blad Twen/Taboe moeilijkheden bezorgd - adverteerders zegden af - misschien heb ik wel bijgedragen tot de ondergang van het blad, dat maar vier keer verscheen.
Almar Tjepkema en André van der Louw, redacteuren, lieten zich in de facsimile-uitgave (Peter van der Velden, Amsterdam, 1981) in die zin uit. Van der Louw aan het woord: 'Dat was het niet alleen, dat heeft ons niet alleen de das om gedaan. Je kunt ook niet zeggen dat er zo uitstekend commerciëel werd gewerkt, dat het management zo goed was. Voor mij staat het nog steeds niet vast dat er geen markt was voor het blad. TWEN/TABOE had problemen met de adverteerders, maar niet met de verkoop.'
Ik weet dat ik een flapuit ben geweest, een keffertje volgens Vrijman, dat ik ook loslippig was, hardop heb durven zeggen (in een gedicht) dat Gerrit Achterberg een moord had gepleegd, in een tijd dat daarover alleen maar gefluisterd werd. En ik, ik las Norman Mailer, diens essay TheWhite Negro, waarin het profiel werd geschetst van die Amerikaanse existentialist, die hipster genoemd werd. En ik las elders bij Mailer: For I wish to attempt an entrance into the mysteries of murder, suicide, incest, orgy, orgasm and Time. These themes now fill my head and make me think I have a fair chance to become the first philospher of Hip.'
Dat is allemaal lang geleden, zeg, je spreekt van toen en toen; laat het nog altijd even interessant zijn, onderdeel van die verbijsterende veranderingen die in de wereld en in onze maatschappij hebben plaatsgevonden, veranderingen die hun culminatie nog niet bereikt hebben, and we ain't seen anything yet..En ik heb nog veel te vertellen...Uw discrete dw.dr. Simon Vinkenoog.


Woensdag 15 september 2004

 

de taal hernemen aan een handvol arme lieden
die met zichzelf en de hunnen
openluchttheater spelen

wuivend met de uitslag lopen wij
door het park in de ochtend

weer een jaar om het zingen te verleren
weer een jaar om de arcering der toendraas
uit het hoofd te vergeten

wij lachen de getallen aan
wij weten van wanten
en wij kennen de plaats
van de jaartallen en de kunstmatige bevruchting

wij hebben het hele programma doorgenomen
wij weten het wij danken het schoolbestuur
voor de blijken van belangstelling

maar wij gaan eruit wij treden af

wij zien de symboliek niet meer
wij willen naar huis met ferdy spelen

en in de avonden in de huiswerkloze
zomeravonden luisteren wij zwijgend
naar de woorden
uit het cahier van bijvoorbeeld remco campert

(Simon Vinkenoog: Land zonder nacht, N.V.Em.Querido's Uitgeversmij, Amsterdam, 1952.)
Niet het laatste gedicht, waarin zijn naam voorkomt. In mijn dichtbundel De ware Adam uit het jaar 2000 (uitgeverij Passage, Groningen) verhaal ik mijn eerste ontmoeting met Remco Campert. Zelf ben ik verheugd over de twee gedichten die hij ooit aan mij opdroeg; een ervan (Voor Blowers) heb ik opgenomen in Goede raad is vuur, begin dit jaar (eveneens bij Passage) verschenen.
De laatste strofe is klassiek geworden. In De Kleine Komedie, waar Remco's 75ste verjaardag werd gevierd, las Bart Chabot de acht regels op zijn hoogst eigenzinnige wijze voor; hier komen ze fluisterend:

"Deze vreemde ontroering
die poëzie is
wantrouw ik niet meer,
dat hebben mij geleerd
de jazzmusici:
de wereld swingt als de pest,
de rest
is gemompel van bedelaars."

Dat Remco Campert ons nog vaak deze vreemde ontroering moge doen meebeleven, is mijn oprechte wens. Uit zijn debuutgedicht in Libertinage, mei-juni 1950:

"
Een stem, die door alle huizen zingt
het water doet overkoken en
de stoppen der berusting doet doorslaan.
Een stem, waarvan het geluid zich voortplant
door de buizen onder de vermoeide stad
en die antennedraden op maanlichtdaken
doet trillen, trillen, trillen...
Zo'n stem: eerder rusten wij niet."

En nu de appelboom adopteren in Lisserbroek. www.luther.de waarschuwt ons: "Many more legends about Luther and trees swirl around, one of the best known should be mentioned, the famous saying: 'If I knew that tomorrow was the end of the world, I would plant an appletree today!' is attributed to Luther. One must remember, that the first written evidence of this saying comes from 1944..." Weer een illusie in duigen! Nog een broodje Aap! Nu uitvinden, Atte Jongstra, wie zei dat dan waar?
Groeten allemaal: de stroom rijst al meer en meer. Simon Vinkenoog


 

Dinsdag 14 september 2004

 

Holy Cross Day, nog altijd vanuit de Festival Calender, uitgegeven door de Engelse Shrine of Wisdom. Bovendien de geboortedag van de hermeticus Henry Cornelius Agrippa (1486-1535).
Terug naar het Nu: zojuist Roel van Duyn, die mij het boek van Riane Eisler, De Kelk en het Zwaard kwam terugbrengen, alsmede het 7 jaar geleden aan hem uitgeleende De Mahatma Brieven aan A.P.Sinnett van de Mahatma's M. & K.H., samengesteld en ingeleid door A.Trevor Barker, een uitgave van de Theosophical University Press, Pasadena, Den Haag, München, 1979 - waarvan ik het (uitgeleende) bestaan vergeten was. Ondertussen is duidelijk dat M een afkorting van Morya is, en K.H. is uiteraard Koethoemi. Wat dan nog? Voer voor theosofen.
Gesprekken met Roel brengen altijd zijn klaterende lach tevoorschijn - uiteraard is hij gelukkig met de verschijning van zijn boek Liefdesverdriet (Roman, gevolgd door Hoe word ik een ster in ldvd?), een uitgave van J.M.Meulenhoff. Zijn eigen ldvd schijnt voorbij en over & out te zijn, ondertussen heeft hij spreekuren voor lijders aan ldvd en weet hij daar smakelijk over te vertellen. Ook haalde hij herinneringen op aan onze eerste (door mij allang weer vergeten) ontmoeting; met zijn Montessorivriend Hans Korteweg was hij vanuit Den Haag op de brommer naar Amsterdam gereisd, om ook hier een anti-atoombomprotest te organiseren; ik stond op het lijstje namen van mensen die zij daarom gingen opzoeken, uiteraard spreek ik van de beginjaren zestig. Ik weet in die tijd aan dergelijke manifestaties te hebben meegedaan; ook ik was onder de indruk van de toen ruim negentig jaar oude filosoof Bertrand Russell, die in Engeland vooropliep bij demonstraties van het Committee for Nuclear Disarmament. Ik herinner mij naast Jef Last, bij een andere gelegenheid A.den Doolaard, op een podium te hebben gestaan om mijn anti-bomgedichten voor te lezen, en nog beter herinner ik mij een bijeenkomst in het Amsterdamse Krasnapolsky, waarbij Hugo Claus tijdens het lezen van een gedicht een groot keukenmes te voorschijn haalde en het aan zijn keel zette, om zijn woorden kracht bij te zetten. (Zo kwam hij ook gefotografeerd op het omslag van het literaire tijdschrift Podium te staan).
Over literatuur gesproken - overkomt me niet zo vaak - er waren gisteren heel wat vertegenwoordigers van dat volkje bijeen in de Kleine Comedie om Remco Campert's 75e verjaardag te vieren. Met Wim de Bie uiteraard een enthousiast gesprek over onze web-activiteiten, Jan Wolkers roemde ons tuinierbestaan; ik durfde nauwelijks te bekennen dat wij dit jaar de tuin schromelijk verwaarloosd hebben - maar de druiven zijn langzamerhand blauw aan het worden; kleiner dan vorig jaren, maar wel zeer overvloedig. Immer ook verheugd Louis Lehmann te zien en zijn (ook Google-ende) gezellin Alida; hij is de senior onder de mij bekende en nog steeds zeer aanwezige dichters die ik ken. Ben Borgart stond toe te kijken; onlangs las ik een verhaal over hem als 'vergeten schrijver' in een serie van Joris van Casteren; zijn De vuilnisroos uit 1972 is een vergeten meesterwerkje.
Er zou een reeks 'vergeten' boeken uit te geven zijn; zo liggen mij Jan Campert's Slordig beheer en Jacques Gans' Liefde en goudvissen na aan het hart - al is het alleen maar omdat beiden het vechtpartijtje beschrijven, dat zij hadden om een Vrouw. Even hierover niet verder denken. Gisteren maakte ik acht tekeningen in oostindische inkt voor de expositie Openbare Werken, Kunst in Ruigoord: een open atelier weekend op 18 en 19 september vanaf 12 uur, omlijst door diverse attracties. Meer info op www.ruigoord.nl - de lijst deelnemers bevat 36 namen; bovendien zijn er 18 namen uit de Umwelt van Galerie 'in de Etna' uit de Amsterdamse Rapenburgerstraat, gevolgd door het onvermijdelijke 'en vele anderen...'.
En nu terug naar het te schrijven gedicht, morgen in Lisserbroek voor te lezen voor de actie www.adopteereenappelboom.nl - doén, een uitstekend initiatief van Biologica. En in afwachting van de volgende bezoeker van de Boeddhistische Omroep, in verband met een programma over Bert Schierbeek, de eerste naoorlogse schrijver die het Zenboeddhisme voor zijn lezers uiteenzette. Zon schijnt. Leven leeft. Alles doet mee. Wat hier is, is overal - wat niet hier is, is nergens. Leve het Hier & Nu: wij zouden niet zónder kunnen. Adeus. Simon Vinkenoog.


 

Maandag 13 september 2004

Ja, ik blijf kiezen voor de onbevangenheid, die ook wel naïveteit wordt genoemd, het vertrouwen dat je wel in mensen moet stellen, wil je leven zoals het hoort: bijtgraag, gulzig, overtuigd. Overtuigingen komen niet uit de lucht vallen, vanaf het scherm, onderweg, met de wind mee. Wat zijn je grondtonen, grondrechten? Waar heb je het over? Bij wie kom je binnenvaren? Wat staat de wereld te wachten, jou, mij, mijn vrouw en kinderen, schoonouders, memento mori, wie niet? Hoe maak je waar, wat je schrijvend achterlaat, datgene wat voor jou het diepst bij de oorsprong ligt? Waarom is de ene mens creatief, en de andere blijkbaar niet? Waarom wordt er niet veel meer op gehamerd dat je als mens beter deel van de oplossing kunt zijn dan deel van het probleem? Waarom wordt zoveel op de lange baan geschoven, dat onmiddellijk ter hand zou moeten worden genomen? Wanneer gaan wij het primaat van de economie te lijf, dat zoveel vernietiging teweegbrengt? Wij kunnen niet op ons eentje of met zijn allen de Verenigde Staten te lijf, dat straks tenonder zal gaan aan zijn eigen tekortkomingen. Wat we wel kunnen doen, dunkt mij als deskundoloog in Current Affairs, gehuisvest in bakermat Europa, zoveel mogelijk afstand nemen van dat Monster Moloch.
Ik neem Aldous Huxley's brieven door, een in 1969 bij Chatto & Windus in Londen verschenen uitgave van 992 pagina's: Letters of Aldous Huxley, edited by Grover Smith, voor wiens werk Hoedje-af. Niet alleen het toeval, het ongezochte, leidde mij tot het lezen van zijn brief van 31 oktober 1944, vanuit zijn woonplaats Llano in Californië geschreven aan zijn Engelse uitgever Harold Raymond.
Ik laat de tekst onvertaald, maar wil even wijzen op de actualiteit en de similarities, gezien de komende Amerikaanse presidentsverkiezingen. Zestig jaar geleden:
"The presidential election is now in its final stages of ebullition. To an outsider it seems largely a choice between evils. (...) A party composed of an incompatible mixture of liberals (with Bonapartist tendencies towards tyranny by plebiscite), southern conservatives with slave-holding mentalities, and corrupt city bosses. And against it a party in which the dominating power is in the hands of the big capitalists and money manipulators. I presume that Roosevelt will win - though nobody seems to know for sure. I doubt whether either candidate will be able to do very much to shape foreign policy, which will depend on circumstances - first, on what Russia wants to do with Europe (a matter on which, it is now obvious, nobody but Stalin is going to be allowed to have much say); second, on the extent and intensity of the reaction of the great masses of Americans and their representatives in Congress towards a disgusted isolationism or a purely national imperialism, making uses of the most colossal naval, air and military forces ever brought together in history. (...) Ever yours, Aldous H."
Aldus Aldous. En nu aan het stille, het verstilde werk.
Vanavond feestavond: Jan Mulder als spreekstalmeester bij de viering van Remco Campert's 75ste verjaardag in De Kleine Komedie.
Het is ontegenzeggelijk herfst, hoorde hij zich zeggen bij het opstaan. Dit alles heb ik tik voor tik gezegd. Weer of geen weer. Goedendag. Simon V.


 

Zondag 12 september 2004

 

De poëziewedstrijd voor jongeren, het Kasteeljuweel 2004, dat zich gisteren rond het Muiderslot afspeelde, was een groot succes, mede dankzij de inzet van de weergoden, die het droog hielden.
In juni dit jaar vond de eerste ronde, waaraan leerlingen van acht middelbare scholen (uit Weesp, Almere, Amsterdam Oost en ZO) deelnamen, plaats: op bezoek in en rond het Muiderslot werd hen gevraagd een gedicht te schrijven bij de elf beelden, opgesteld in de pluktuin, de berceau van de warmoeshof, de slotgracht en de vestingwal. Van de meer dan driehonderd inzendingen werden er vijftig geselcteerd voor uitgave in een boekje; een jury wees daaruit drie prijswinnaars aan.
De tweede ronde, gisteren gehouden, bestond uit de voordracht van de leerlingen bij de door hen verkozen beelden: een andere jury, waarvan ik deel mocht uitmaken, diende de besten daaruit te kiezen. Familieleden en vrienden waren uitgenodigd, zo'n driehonderd man, vrouw en kind, die in groepen werden verdeeld - zij mochten een eerste, tweede en derde publieksprijs toekennen. Het oordeel van de 'vak'jury over de eerste prijswinnaar kwam overeen met dat van het publiek; altijd (vaker) een goed teken!
Bij het beeld Masker van Auke de Vries schreef Awaz Barwari van de Helen Parkhurst-school uit Almere (3 vwo) het volgende winnende gedicht:

Ik zie jou dansen
Je bent de melodie van het lied
Ik wil je naam uitroepen
Het kan niet
Wil je gezicht in mijn handen
Wil je horen leven
Haal het masker van je gezicht
Schreeuw jij in mijn dromen
Je bent van mij wist je dat
Jij ademt uit
Ik adem in
Jij slaapt op koningsbedden
Ik tussen de restjes
Zo veel verschillen toch dichtbij
als onze blikken kruisen
Wil je vertellen dat je moet weten
Mijn masker is mijn gezicht.

Het boekje Kasteeljuweel 2004 met de 50 gedichten, inleidende teksten, afbeeldingen van de beeldhouwwerken en informatie over het Muiderslot, werd uiteraard aan de jonge dichters geschonken (hoe interessant het gadeslaan van le plaisir de se voir imprimé!) en is voor € 5 te koop bij de Stichting Rijksmuseum Muiderslot, Herengracht 1, 1398 AA Muiden, www.muiderslot.nl.
Voor deelname aan Kasteeljuweel 2005: zie de website of neem contact op met drs. Ida Schuurman, educatief medewerker Muiderslot, 0294-256262, email ida.schuurman@muiderslot.nl. Een zeer lofwaardig streven, in samenwerking met de School der Poëzie. Tot volgend jaar, DV, lieve vrienden en vriendinnen!
De zaterdagavond-televisie (sorry, Frank Starik, ik was niet bij de presentatie van je nieuwe dichtbundel) bracht drie Nederlandse films, waarvan de vroegste, Morgen gaat het beter uit 1939 ons nog het meest ontroerde, mede dankzij de hartveroverende aanwezigheid van Lily Bouwmeester (dankje, AT5 en Filmmuseum); Makkers staakt uw wild geraas uit 1960 van Fons Rademakers was voornamelijk interessant vanwege de Leidseplein-sfeer en het voortreffelijke spel van Yoka Berretty en Ellen Vogel, terwijl De Grot van Tim Krabbé ons helaas nauwelijks wist te bekoren: het spel van intriganten en manipulatoren stuit ons - in film en werkelijkheid - tegen de borst.
Zo, en nu even vooruitzien - dat doe ik in mijn eentje. Gegroet, fanclub! Simon Vinkenoog.


Zaterdag 11 september 2004

 

King and Queen Initiates of Ancient Egypt. Terra, 11 september 2004 anno Domini. De Amerikaanse paranoia slaat toe, sinds deze datum in 2001 als beeldenstorm gegrift staat in geest en oog van velen. Het blote feit dat veiligheid niet bereikt wordt door versperringen, gewapende patrouilles en militair of politioneel machtsvertoon is nog niet tot de heersende machten doorgedrongen. Indien de Westerse wereld zich maar een klein deel van de rijkdom zou ontzeggen, waarvan het nu geniet, dan zou binnen niet al te lange tijd, ik schat enkele generaties, een einde aan ziektes als honger, armoede en oorlog gemaakt kunnen worden, en het leven op aarde een Paradijs, zoals het bedoeld was.
De ideeën blijven in de verhalen van science-fictionschrijvers hangen, in de laboratoria waar de meest opwindende ontdekkingen gedaan worden, dringen door tot in de rapporten aan de politiek - waar daar verder niets mee gedaan wordt, of hoogstens misbruik. Men ziet toch deze afgelopen week vol onzetting of leedvermaak toe, hoe jarenlang het Parlement, het hoogste orgaan van de staat der Nederlanden, zich heeft laten bedotten door de zogeheten regeerders, die louter marionetten bleken in het achterbaks lobbyspel van de HH transport en havenbaronnen. Ja, professor Heertje mocht zijn getuigenis afleggen; al in 1998 had hij premier Kok en een paar ministers zijn artikel Stop de Betuwelijn gestuurd - nu kan hij zeggen: 'Ik heb er ongelooflijk veel van geleerd. Ik vind dat ik op de cruciale momenten heb gewaarschuwd.' Hoeveel tegels zijn er niet alsnog te lichten.
Maar ik vind het schandalig dat de Amerikaanse paranoia ook hier steeds meer toeslaat, in havens en luchthavens - alsof de psychopathische terroristen die op dit moment proberen hun barbaarse wil aan de wereld op te leggen op deze wijze tegen te houden zijn.
Viva la Muerta! schreeuwden ook de fascisten van generaal Franco in de Spaanse burgeroorlog, die 18 juli 1936 uitbrak. Ik sprak met een ooggetuige daarvan, Cecila vanVliet-Lichtveld. Als kind had zij met haar ouders en zusje Noni bombardementen in Barcelona meegemaakt, en moeder en zusjes vluchtten aan boord van een boot die hen via de straat van Gibraltar en de Golf van Biskaje naar Nederland terugvoerde. Vader Lou Lichtveld bleef in Spanje achter, naast schrijver onder de naam Albert Helman , veelgelezen in die jaren, was hij(Paramaribo, 1903) ook correspondent van Nederlandse dagbladen en zou hij zich actief aan republikeinse zijde scharen.
Wij spraken haar in de achtertuin van het huis Frankendael, waar zij ruim vijftig jaar woont. Er vond een garden-party plaats met barokmuziek,ter gelegenheid van de opening van de Historisch Herstelde Régence Tuin en het nieuwe aldaar ontstane park, tevens de aftrap van een driedaags cultureel festival De Rode Loper, georganiseerd door de Stadsdeelraad Oost/Watergraafsmeer in samenwerking met een aantal aldaar functionerende culturele en culinaire instellingen. Het stadsdeel omvat zowel het Koninklijk Instituut voor de Tropen als Betondorp ,de Breitner-toren (dit weekend open voor rondleidingen op de 21ste verdieping), de Nieuwe Oosterbegraafplaats (waar Jan Wolkers een grafsteen voor Theo Thijssen plaatst), het Oosterpark en het Witsenhuis, het Pleintheater (waar ik in de jaren tachtig wekelijkse poëzieworkshops leidde), naast talloze andere broedplaatsen, minitheaters, hangplekken voor ouderen en voorstellingen in het Tropenmuseum en Hotel Arena.
Een overdonderend programma, veel te zien en te horen, voor jongeren en senioren, op 47 verschillende plekken in het stadsdeel is de rode loper uitlegelegd ter verwelkoming van bezoek. Info www.rodeloper.org.
In het thans bewoonde huis wil de stadsdeelraad een trouwzaal, horeca-gelegenheid en vergaderruimten inrichten: sic transit gloria mundi.
Mijn hierboven geschetste kwaadheid tegen de Amerikanen werd weer aangewakkerd door het bericht in Het Parool vandaag dat de als wandelpromenade ontworpen Oostelijke Handelskade van twee kilometer aan de IJhaven met hekken is afgesloten, vanaf de kop (waar het Muziekgebouw in aanbouw is) tot aan de Schaeferbrug, waardoor alle hoogwaardige cultuurgebouwen en uitgaansgelegenheden onbereikbaar zullen zijn. Dit ten gevolge van de Passengers Terminal Amsterdam, waarvan de voornamelijk Amerikaanse passagiers optimale beveiliging eisen. 'Ik begrijp de bezwaren wel', zegt de woordvoerder van de PTA, René Kouwenberg, 'maar de wetgeving legt dit op. Het is óf deze beveiliging of geen schepen.'
Of de strenge veiligheidsregels, met pasjes en camera's nodig zijn, is de vraag. Voorzitter Tjeerd Herrema van stadsdeel Zeeburg meent dat de gevraagde mate van veiligheid ook wordt bereikt als alleen het stuk kade waar cruiseschepen liggen, wordt afgezet. En dan alleen als er ook daadwerkelijk een cruiseschip ligt - niet permanent, en zeker niet het hele jaar. To be continued.
Prettig weekend.Love you all.


 

Vrijdag 10 september 2004

 

Last day of Greater Eleusinian Mysteries, Day of the Vision of the Shining One.
Bart Huges, semi-arts, telg uit een doktersgeslacht, is overleden. Heel weinig mensen hadden nog contact met hem de laatste jaren, in zelfgekozen eenzaamheid is hij in het AMC overleden; zijn beide dochters kregen niet te horen waaraan - wel werd hen meegedeeld dat hij niet wilde dat zijn nabestaanden van zijn dood verwittigd werden: zelf had hij ooit het contact met hen verbroken.
Maar ja, wie moet de uitvaart betalen? Opgeschrikt in hun eigen leven (beiden moeders) vragen zij zich af hoe of wat.
Over Bart deden de meest vreemde verhalen de ronde; het is mij in de tijd dat de publiciteit over het Magisch Centrum van Amsterdam raasde, meerdere malen overkomen dat mij gevraagd werd of IK degeen was, die zich een gaatje in het hoofd geboord had. Nee, legde ik dan geduldig uit, ik ben volgens Bart Huges een natuurlijke Derde Oger, want in mijn jonge jaren heb ik twee keer een gat in mijn hoofd gekregen, dat in het ziekenhuis gehecht moest worden: eens omdat ik in het Sarphatipark onder het prikkeldraad van een hek doorliep, enfin dat dacht ik, want opeens werd mijn hoofd opengereten. Au 1 dus. De tweede keer werd ik onverhoeds tussen mijn ogen geraakt; op een speurtocht door de fundamenten van een gesloopt huis aan de Prinsengracht was ik bij de achterkant van huizen aan de Nieuwe Leliestraat terechtgekomen. Ik wilde nieuwsgierig door een open raam ergens naar binnen kijken, maar werd daarvan bruusk weerhouden: een breekijzer, wild gezwaaid, landde boven mijn neusbrug, en ik tuimelde bloedend als een rund achteruit. Geen aangifte, nee - dikke bult eigen schuld (die uitdrukking bestond in de jaren dertig van de vorige eeuw overigens niet. Au 2 dus; met enige moeite kan ik de littekens aanwijzen, zoals ook de later opgelopen AU'tjes die ik overleefd heb.
Hoeveel pijn doet het, als je te horen krijgt dat een vriend ernstig ziek is, getroffen door wat het dan ook kan zijn? Vrienden in inrichtingen, verzorgingshuizen en revalidatieklinieken, sommige al jaren. Waarom laat je nooit iets van je horen, terwijl je wel voortdurend aan hen denkt?
En als ze sterven, wordt weer de leegte groter en is het afscheid 1 persoon dichterbij. Dichter bij ook de dichter.
Het wordt een gedicht, van Paul van Ostayen, aan te treffen in het tweede deel van zijn Verzameld Werk Poëzie, pagina 203. En dat is het dan, voor deze dag, althans hier.

"Zo ook gaat de geliefde
       Mitri Karamasoff
             dood
Ons op de schouders
valt nu laat en schuin de schaduw
             des Iwan

Om het lijden dankbaar worden
en schijnbaar blijde
het scherpe vechten van spin en bij
               verbeiden

Soms reeds is schoon mijn hand gesloten
alsof er geen verlangen
       over mijn vingers
               lag

Het is een verre weg
naar de passieloze berg
       van het blote schouwen
             Logos
             Tao."


 

Donderdag 9 september 2004

Dag van Asclepigenia, priesteres in Eleusis. De zogenaamd dode zoon van Boudewijn Bûch aan het woord in Vrij Nederland (vandaag in de propvolle brievenbus), uittreksel uit het volgende week te verschijnen boek van Rudie Kagie: Boudewijn Büch. Verslag van een mystificatie, een Prometheus-uitgave. 'Pseudologica fantastica' oordeelt de psychotherapeut, ooit door broer Patrick Büch geraadpleegd. Ja, ik ken uit ervaring meer schrijvers die er maar op los fabuleren en het beschrevene steeds meer als een eigen, waargebeurd verhaal gaan beschouwen. Ik denk aan Jan Cremer die zich de geschiedenis van een ex-legionnair uit het vreemdelingenlegioen aanmat als zijn eigen.
Met de oplichter Boudewijn B. kreeg ik in het begin van de jaren zeventig te maken, toen hij uitgevers als Geert Lubberhuizen en Olivier Boelen een poot uitdraaide en een oor aannaaide. Helaas zijn beiden overleden, en kunnen een verhaal dat ik bij me draag niet corroboreren. Mijn zelf vraagt zich af of het zal voorkomen in Kagie's boek, anders wil ik het hem graag eens laten horen. Basta, betreurenswaardige eenzame Boudewijn - die ook mij ontweek, hij wist dat ik wist dat hij... wat hem er niet van weerhield om in een VPRO-uitzending met mij langs mijn boekenkasten te lopen om te zien wat er stond.
Al in mijn Parijse dagen (1948-1956), toen ik het allemaal nog in alfabetische volgorde kwijt kon, vond ik het prettig mensen op boeken en schrijvers te wijzen: het was ook mij immers overkomen? Niets liever dan iemand die een naam noteert. Ik wees Tjitske Jansen op Anne Waldman; zij noteerde de naam van the fastest speaking poet in the USA. En zo kon René Franken mij wijzen op het webstekbestaan van Paul Krassner, uitgever van het fameuze tijdschrift The Realist. En als Essensie, geestverruimend lifestyle magazine bij mij binnenvalt (jaargang 8, nummer 87, september 2004) kijk ik uiteraad altijd als eerste naar mijn kollum, die ik daar al die jaren maandelijks publiceer, de afgelopen jaren op een en dezelfde pagina als Def P, die altijd heel smakelijk zijn eigen verhalen weet op te dissen. (Mijn webstek is trouwens niet bedoeld om mijn agenda aan te kondigen, mijn publicaties op te sommen - ga maar naar www.kb.nl, waar ze heel veel weten, en ik straks nog meer, want ik ben op aanraden van deszelver helpdesk lid geworden en heb een pas die mij nog dieper in de armen van het webwezen kan doen verzinken.
Als ik plaats wil nemen om mijn dagelijkse heerlijke plicht, 'kersvers' te vervullen, en Edith zegt: even de email bekijken, ben ik wat tijd kwijt, tijd niet te achterhalen maar wel in te voegen in zo'n dag die je helemaal voor jezelf hebt, alleen met je geliefde, de mooiste eenzaamheid die er is. Vraag maar aan Roel van Duijn, die ik hier voor de zoveelste keer aanspreek om me het boek van Riane Eisler, De Kelk en het Zwaard, terug te geven dat ik hem geleend heb,toen hij bij ons op bezoek was om te weten wat liefdeslessen voor ons betekenden. Hij mag het ruilen voor een andere uit te lenen uitgave van Riane Eisler & David Loye: The Partnership Way. New Tools for Living and Learning. Healing Our Families, Our Communities and Our World. A Practiocal Companion for The Chalice and The Blade.
Ja, vrienden - het gaat ergens om. "Kunst is liefde in elke daad.'' Paul van Ostayen wist dit, zoals zoveel eeuwige wijsheid in zijn verzen schuilgaat. Voor wie leg je de rode loper uit? Voor wie adopteer je een appelboom? Voor wie lees je Antonin Artaud voor? Voor wie schrijf je? Waar mag het over gaan? Wat is te zeggen, wat blijft onzegbaar, ongezegd? "Aan alle dingen grenst het onbedingde.''
Auctoritas. Ik kom het woord tegen in het opengeslagen boek, als zijnde in de oorspronkelijke latijnse betekenis: the source of production and invention. In de heersende Dominator Way was het: Feared those in positions of authority, in The Partnership Way is het: Respect authority in myself and others, en de daaruitvolgende Action duidt aan: Ask questions when needed, Take responsibility for my decisions and actions, Say 'No'to actions that violate my integrity or the integrity of others, en Find the "common ground".
Daar is het ook mij altijd om gegaan, van de eerste schuchtere en tegelijkertijd brutale uitlatingen van de 21-jarige in de pagina's van zijn gestencilde blurb, tot aan de kersverse inbreng met zon en wind vandaag. De grondlagen van verstandhouding, de grootste gemene deler, die in het engels the Lowest Common Denominator wordt genoemd. Met de nadruk op verbondenheid, wat hebben wij gemeen, liever dan de nadruk op wat ons scheidt. En zo is het weer mooi gezegd, en neem ik voor vandaag afscheid op deze golflengte. Arrivederci! Simon V.


Woensdag 8 september 2004

 

Sterfdag hermetist Robert Fludd (1574-1637). Tover te over; moeizaam juryberaad in Festina Lente over de finalisten van de avond. Eigenaar eetcafe, en maandelijks Poetry Place (eerste dinsdag van de maand)

Seizoen 2004-5 gisteren begonnen: 'Ik ben het nog nooit zo oneens geweest met de jury-uitslag.' Jammer, de keuze ging tussen Alexis en Floor - van beide dichters zullen we nog te horen krijgen, dat gaven ze me op een briefje. Overspoeld door surrealisten; na het mij tijdens de literaire rondvaarten op de Uitmarkt in handen gestopte (dankjezeer, Martine Woudt) boek Het dossier Antonin Artaud, dat ik mondjesmaat lees en zover mogelijk meebeleef (het is verschenen in een serie Schizofrenie Dossiers), vallen mij vanochtend twee surrealistische uitgaven in de brievenbus, van de mij onbekende Sea Urchin Editions, PO Box 25212, 300l HE Rotterdam, die mij zeer welkom zijn. (Nu een weekje verweg om te lezen!) Ook hier, heel hartelijk dank. www.sea-urchin.net
Over 205 pagina's Beroofd door de ruimte van Henri Michaux, met een nawoord van Jean-Jacques Lebel, vertaald door Martine Vosmaer & Ben Schot. Het boek bevat vertalingen uit de volgende boeken van Michaux: Les grandes épreuves de l'esprit, Connaissance par les gouffres, L'Infini turbulent, Misérable miracle en La nuit remue.
Het nawoord van Jean-Jacques Lebel, Tempo van de oneindige onrust, dat zo'n dertig pagina's beslaat begint met een bezoek dat Michaux, de schilder Bernard Saby en hijzelf aan Leiden brachten begin jaren zestig, om daar in het Museum voor Volkenkunde kunst uit Melanesië en Nieuw-Guinea te bezichtigen - en eindigt - ik sla likkebaardend op, ha heerlijk, lezen : 'De kunst die het spoor volgt, die het probleem van de snelheid en intensiteit van de flash niet uit de weg gaat, moet nog worden uitgevonden.'
De tweede Sea Urchin-uitgave is 126 pagina's, kleiner formaat, bevat de vertaling van een der eerste surrealistische samenwerkingsgeschriften, te weten van André Breton en Philippe Soupault: Magnetische velden. De vertaler is Jan Pieter van der Sterre; de inleider Philippa Audoin schetst de ontstaansgeschiedenis van het boek van de toen 22 en 23-jarigen; na de ontdekking van Lautréamonts vergeten geschriften in de Bibliotheque Nationale, wilden zij diens adagio waarmaken: 'Poezie moet door iedereen gemaakt worden. Niet door één persoon' en kwamen tot automatisch schrift. Ook hier weer minstens twintig pagina's saillante details - men raakt nooit uitgekeken, elke surrealistische ontmoeting is er altijd een met een werkelijkheid, die het sociaal gebeuren net te boven gaat. Niet boven de pet; maar deze info heb ik even op het kennisnet gezet. Wordt vervolgd, DV, mooi weer lokt en afspraak in Ruigoord. Overmorgen De Rode Loper uitleggen in Frankendael. Volgende week appelboom adopteren. Take it easy, Simon!


Dinsdag 7 september 2004

Zo gewend aan dagelijks bekijken van de wereldsituatie, dat ik van de kaart ben als ik een dag onbereikbaar ben via mijn webstek. Het was te wijten aan een technisch-administratief probleem in verband met mijn directe domeinnaamverbinding met de onvolprezen provider xs4all. Maar goed, wat ik gisteren, maandag, noteerde is niet op de dag zelf onder de ogen van jullie happy few bezoekers gekomen, maar nu pas, de dag daarna, terwijl ik tevens deze flessenpost de virtuele oceaan inwerp.
Ik heb trouwens niet te klagen over belangstelling; mij worden vragen gesteld en ook ik doe dat, als ik sommige mensen vraag om een bijdrage voor het Guesthouse. Het liefste heb ik dat ze hun theorieën uiteenzetten, pragmatisch aanwezig zijn; het programmeringsproject van gedachtengolven rond de wereld tot een planetaire synthese brengen, is een opdracht die niet alleen mij werd verstrekt. Laat het netwerken in mijn leven een rol van betekenis gespeeld hebben, voordat de benaming zelf maar bestond. Als ik tijdens ervaringen en ontmoetingen twee mensen tegenkwam, die met hetzelfde bezig waren zonder dat ze het van erkaar wisten, was er (en is er) geen groter vreugde dan beiden samen te brengen. Elk moment is geschikt voor de dialoog, in elk gezicht tref je de essentie aan, waarnaar je uiteindelijk op zoek bent.
'Genadeloos goedgeluimd' noemt Bart Steenhout, muziekcoördinator van De Morgen in een herdenkingsartikel, de afgelopen zaterdag overleden Bram Vermeulen. 'Een man van in de vijftig die het voor elkaar had gekregen het kind in hem te bewaren. Als hij er was, was hij niet te negeren.'
Tegelijkertijd, blijkt uit een ander profiel van Vermeulen, geschetst in diezelfde krant door Dirk Steenhaut, dat de blueszanger zich tijdens een interview, december vorig jaar gehouden, al aan het onthechten was. 'Eigenlijk zouden we moeten leren om alleen te zijn. Dan zou samenzijn echt een optelsom zijn en geen deelsom. Alleen zijn is volgens mij de essentie. Dat is een oergevoel. Zo van: ik ben ik, en de tijd ben ik ook. Zolang ik dit lichaam heb, is er tijd. Als dit lichaam sterft, is er nog steeds ik. Daarmee bedoel ik mijn wezen, niet Bram Vermeulen. De volgende keer ben ik iemand anders. Dat wezen staat in contact met alle andere, maar niet via het menszijn. Het idee van de reïncarnatie, dat kán bijna niet anders.'

Godenzonen. Op de lange weg naar de dageraad. De tijd springlevend houden, en niet doden. En gestand blijven aan wat Norman Mailer noemde 'the rebellious imperatives of the soul' en wat ik terugzie in Het dossier Antonin Artaud (Uitgeverij Candide/Wrede Veldt, Amsterdam, 2003), waar geciteerd wordt uit het manifest, waarmee hij in 1927 met de surrealistische beweging brak: 'Boven elke reële noodzaak stel ik de logische eisen van mijn eigen realiteit.'
En zo is dat, en met deze instemming citeer ik ook graag de volgende regels uit het Poem for Bacchus van Ralph Waldo Emerson:
"That I, drinking this,
Shall hear far Chaos talk with me;
Kings unborn shall walk with me;
And the poor grass shall plot and plan
What it will do when it is man.
Quickened so, will I unlock
Every crypt of every rock."

Le chaim tovim. Shalom! Simon Vinkenoog.


Maandag 6 september 2004

 

Nagarjuna, stichter van de boeddhistische Madhyamika school, tweede eeuw na Christus.
Er zijn geen woorden voor, zelfs de goedhartige Mirza (Kader Abdollah) grijpt in zijn Volkskrant-column naar een geweer om op de terroristen te richten. En wat helpen tranen, die voortdurend opwellen - al zit ik zelf niet de hele dag aan CNN gekluisterd, als een andere columnist, om het nog dichterbij te zien.
Wat zou een collectieve huilbui uitrichten? Ik heb daar wel eens over gefantaseerd, zoals ik me ook wel eens voorgesteld heb dat een aanstekelijke schaterlach, als een boze donderbui over de wereld komend, alle ongerechtigheden zou wegspoelen, dit aspect van barbaarse oprispingen uit het verleden.
Zoveel heb ik me kunnen voorstellen, zoveel mogelijkheden om anders, opener, op voet van vertrouwen met de werkelijkheid om te gaan, maar zelfs de posthuum in het NCRV-t.v.-programma Copyright Mens weer tot leven, spreken en zingen opgeroepen Bram Vermeulen sprak van 'onthechting' - wie dat kan, op dit moment, in deze wereld, is inderdaad een heilige.
Wie midden in de wereld staat, kan zijn hoop in de toekomst hoog houden, maar over het Nu valt die schimmige schaduw, die splijtzwam tussen mensen van goeden wille, die niets dan vrede verlangen. Waarom hebben de monotheïstische godsdiensten zulke orthodoxe, fundamentalistische, dogmatische en op scheuring en afscheiding toegespitste kanten? Wat moeten we leren, onszelf inprenten, nooit vergeten? Honest to God. You can't petition the Lord with prayer! hoor ik Jim Morrison uitroepen. Bidden, aanroepen, oproepen: het zijn je eigen oren, het is je eigen stem en altijd kom je jezelf tegen; ieder mens maakt deel uit van die spiegelende werkelijkheid, die je geeft wat je er in stopt.
Weet je wat waar is? Wie goed doet goed ontmoet. En nog waarachtiger is de conclusie: het kwaad straft zichzelf, maar het duurt soms verrekte lang voordat het zo ver is. En, we zullen er aan moeten wennen: de moordenaars zijn onder ons. Laten we ons in hemelsnaam door Niets of Niemand bang maken: dat is wat de gewilde opzet is. Geen paniek, geen angst - en wie denkt dat het leven 'veilig' te maken is, heeft het goed mis. De nieuwe opdracht is het, al heel lang overigens, te leren leven met onzekerheden. Wie dat niet doet, wie zich daarop niet voorbereidt, blijft hangen in het doem-denken en zal de stap naar het moed-denken niet kunnen zetten. Do your own thing, en doe het met overgave. Jij (wij, gij, zij) zijn zelf de weg, de waarheid en het leven. Harde maandagse boodschap. A love supreme. Simon Vinkenoog.


 

Zondag 5 september 2004

 

Een prachtige foto van Emmy Andriesse in de bizonder fraai verzorgde catalogus, verschenen ter gelegenheid van de tentoonsteling Parijs was mieters! gisteren geopend in het Schiedams Stedelijk Museum, tijdelijk gehuisvest in de Korenbeurs aan de Lange Haven. Niets dan mooie foto's uiteraard, een keuze gemaakt door Ludo van Halem en Nico Koster, samenwerkend uitgever [studiokoster@xs4all.nl]. Niets dan mooie foto's uiteraard, maar het beeld van de geportretteerde man, tussen zijn eigen beelden verrees voor mijn oog, zodra ik bladerend en in feite op zoek naar iets anders een uitspraak van de man tegenkwam. Hans Arp, Duits dichter, Jean Arp, of Arp tout court, Parijs beeldhouwer. Aangename, ronde vormen - minder gepolijst dan Brancusi, voor mij herkenbaar omdat ik mij na WW 2 op museumbezoek stortte en de Werdegang van de moderne kunst in het Stedelijk kon gadeslaan als zeventien jarige Amsterdammer. Fusie met het Van Gogh lijkt ook mij een goed idee; ondergrondse tunnel - daar draait niemand meer een handje voor om. Het nieuwe ontwerp van Benthem Crouwel moet maar eens virtueel op ware grootte getoond worden met hologrammen, op die plek - als de reclamewereld zulke trucs kan bedenken bij het voetballen, waarom architecten dan niet met een heel plein? Vrij van auteursrecht.
Hans Arp schreef in een Zürichse uitgave, l955, Unsern täglichen Traum., mij ooit toegespeeld door Laurens van Crevel:
"Das 'Gesetz des Zufalls', welches alle Gesetze in sich begreift und uns unfaßlich ist wie der Urgrund, aus dem alles Leben steigt, kann nur unter völliger Hingabe an das Unbewuste erlebt werden. Ich behauptete, wer dieses Gesetz befolge, erschaffe reines Leben."

De waarnemer vervolgt zijn(on)bewuste weg: ha heerlijk huiswaarts, straks de tuin na 24 uur uithuizigheid. Gisteren vroeg in de middag een plaatselijk mini-Lowlands Paradijsje (ik scoorde een Hanuman-boodschappentas) Babypop in Woerden (organisatie plaatselijk jeugdcentrum Babylon) en notabene een uurtje later (Edith voortreffelijke chauffeur) het Schiedams Museum ('ah, ça fait chaud ici, quelle chaleur! Les grandes chaleurs, enfin!' - foto's nog tot half december te zien, naar Den Haag, waar vacantiefotoalbums werden ingezien, gesprekken gevoerd met de lieve Nechama, die ons elke keer als zij haar zoon, schoondochter en kleinzoon in Nederland opzoekt, vraagt wannneer we nu eindelijk eens bij haar in Jerusalem komen logeren? Even later lees ik dan over de joodse Talibaan, de ultra-orthodoxe terreur onder de Israëliers, die de Messias nog verwachten en zich strikt aan Gods Woord houden (zoals het hier ooit beneden op aarde is opgeschreven), in afwachting van de Messias, etc. vrouwen verplicht achterin de bus te gaan zitten, en in hun wijken op zaterdag geen auto gereden. Wie het verhaal niet kent, sla er even de zazokrant van NRC Handelsblad op na.
En ook verneem ik dan in de zondagTelegraaf, dat Bram Vermeulen op 57-jarige leeftijd aan een hartstilstand is overleden. Dappere strijder. Godzoeker. Liefdesdichter, Neerlands Hoop in Bange Dagen.
Bladerend, kortetermijngeheugen en datgene waar je naar op zoek was. In de Festival Calender kijkend, welke feestdag deze dag is: Hillel, Jewish rabbi and teacher, 30 B.C. - 10 A.D. Ik zocht naar een uitspraak van hem, en vond Arp, evengoed. De uitspraak uit mijn geheugen, van Hillel, luidt: If not now, when? If not you, who?
En dat is de punchline voor vandaag. Tout cela est bien dit, mais il faut cultiver son jardin.


Zaterdag 4 september 2004

Heb je vijanden lief! Ze weten niet wat ze doen! Heel moeilijke opgave, als de angst de grootste vijand wordt. Ze weten wel wat ze doen, maar hun weten is geen geweten. Pandemonium: door demonen bezeten. Heksenketels. Brandhaarden. Gijzelaars, gijzelnemers, chaos, paniek. Experts spreken hun meningen uit, spreken van crisis-management, en voor je het weet is de gehele wereld psychotisch. In hoeverre zulks al het geval is, valt voor een objectief buitenstaander (van een andere planeet bijvoorbeeld, of tijdreizend vanuit de toekomst naar nu, ons heden, hun verleden) op dit moment niet gade te slaan. Bloed is nog altijd bloed en geen Hetastarch, en het stroomt om je te doen leven, en niet om op te schieten en te doden. Let's communicate or die, riep John Kennedy uit, en bijna zou je zeggen: hij voegde de daad bij het woord.
Eén mensenleven redden om je eigen leven te redden - Rabbijnse kennis. Wie of wat biedt redding? Wie roept de slapenden wakker? Wie luidt de alarmbel? Wat te doen bij alarm? Vals alarm? Crying Wolf. Zovaak moord & brand roepen, dat niemand je meer gelooft als er werkelijk wordt gemoord en verbrand.
Ging de Kaukasus-crisis niet om olie, over wie de pijpleidingen zou gaan uitleggen, en door welke landen? En is er nog een wateroorlog te verwachten? En heerst er inderdaad een Raspoetin in het Witte Huis, die Karl Rove heet en president Bush manipuleert? Wie kan niet gemanipuleerd worden? Ik niet, denk ik, en ik hoop me ook tot onafhankelijke levende mensen te wenden, al ken ik ze niet van gezicht - ik neem aan dat ze er allemaal een hebben, met gelaatstrekken en zo, en een lach en een traan. Maar wie kan zich zo isoleren van wat er in de wereld gebeurt, dat hij/zij er schouderophalend aan voorbijgaat? Aan de andere kant moet je niet proberen om wereldproblemen op de eigen schouders te nemen; belangrijker is het een doel voor ogen te hebben, dat je voor jezelf weet te verwerkelijken.
Ik mag mijn zegje doen, en dat vind ik al heel wat. Ik kan mensen aankijken en ze vertellen dat ik altijd voor eigen parochie preek, die van de goede wil, het samen delen en leven, het versterken van de banden die mensen met elkaar verbinden - al genoeg dat ons scheidt en van elkaar verwijderd houdt. Zelf ben ik met elke ontmoeting blij, waarbij mensen zich openen, iets van zichzelf laten zien.
Begaan zijn met mensen en aangelegenheden begint in de eigen ogen. Je hebt vaak de ogen van anderen nodig om jezelf te zien; weten wie je bent geeft je de gelegenheid anderen op diezelfde mogelijkheid te wijzen. En als je dat goed doet, uit volle overtuiging, dan doe je dat met Wijsheid en Liefde, in de Wetenschap dat het ene niet zonder het andere kan. En dat is nu juist de Kunst. En daarmee heb ik weer genoeg aan de tralies gerammeld: Lach dan, Paljas, lach!
Uw small-niche player Simon Vinkenoog.


 

Vrijdag 3 september 2004

In hoeveel werelden kunnen wij tegelijkertijd leven? Even heb ik het gevoel, dat ik niet anders dan vragen kan stellen, terwijl er zoveel antwoorden op alle gebieden gevonden zouden kunnen worden, als mensen zich wat vaker achter hun oren krabben en zich zouden afvragen: wat zijn we aan het doen, hoe kan het anders, hoe kan het beter, doelmatiger, minder ingewikkeld, meer op de mens gericht dan op het Systeem, de regelgeving, de verordening, het verbod?
Maar ja, mensen laten zich al heel gauw bang maken, paniek slaat toe, en de vraag blijft: waar gaat het heen, in dit Kikkerland aan de Noordzee, waarvan het waterpeil gaat stijgen, zogezegd? Grote inundaties allerwege, en ondertussen het gekissebis over al wat inderdaad heel erg mis is.
Wat moet ik met zo'n geblondeerde rechtse kwiebus, voorop de Volkskrant heel mooi in beeld met zijn armen plat voor zich op tafel en de besliste, doch gekwelde blik: hier zit ik en ik kan niet anders...Alle microfoons staan open - want gaat daar niet 1 stem voor de VVD verloren? Komt de coalitie in gevaar? Welke megalomanie heeft geheerst in de wereld van maasvlaktes en havenbaronnen? Dagelijks de ontdekking van terzijde geschoven rapporten, nooit werd rekening gehouden (jaja geschiedenis, ik heb het over de enquètes of onderzoeken naar overschrijdingen van Betuwelijn en HSL-kosten) met minder ravissante voorspellingen over de toekomst, milieu en ecologie.
Ben ik nu toch weer in die wereld gestapt? Dat krijg je als je mooie dromen worden aangevallen door de krant die je met je koffie wordt aangereikt. In de wereld van de Eeuwige Wijsheid verkeer ik, in mijn wereld van hierheen en daarheen om mijn stem te mogen verheffen,
ik heb de cabaretiers van gisteren en eergisteren op televisie horen verklaren, dat hun protesten en engagement niets uitmaakten; de wereld wil immers slechts vermaakt worden? En bedrogen, wist vriend Niels Augustin ook al in de jaren vijftig. Zovelen maken daar maar al te graag gebruik van. Ben ik nog steeds dat jongetje, dat onbevangen de wereld inkijkt? Als ik op mijn gevoel afga, natuurlijk mens blijf bij me alsjeblieft, maar ondertussen ben je natuurlijk wiser but sadder: zoveel gefnuikt, veronachtzaamd - ach, ach en wee. Zingen maar, met de moed der wanhoop, en de goede wil immer opstandig. En zoekend naar mede-standers-strijders-levenden. Iedereen wil toch vrede? Ieder verstandig mens, maar even onderlijnen? Op de shortlist van de eeuwigheid?
Een kinder(jongens)boek bracht me het een en ander bij, Marco Kunst: Gewist. Uitgave Querido, dit jaar - even meelezen met je volwassen wordende kinderen of neefjes. De auteur (www.hetgevleugeldewoord.nl) heeft Big Brother goed gelezen (Uit Orwell's 1984, weten we het nog?) en schetst een quasi-gelukkige maatschappij binnen een ommuurde Stad. Wie er per ongeluk uitgegooid wordt, in slaap gevallen na het laatste metrostation bijvoorbeeld, wordt gewist, en verdwijnt uit de geheugens van ouders en schoolvriendjes.. Dat soort avonturen buitengaats, onze jonge held, Sig, krijgt er mee te maken De ontdekking van de vrijheid is toch wel het belangrijkste, om te ontdekken. Hier komt zelfs Montesquieu ter sprake, en all's well that ends well. Zo hoort het in de boeken, zo hoort het in het leven. Klaarkomen met alles, je voorbereiden, vragen blijven stellen, ondertussen je goede humeur bewaren /- kijk eens aan, kom ik toch met de antwoorden op alle vragen. Maar ik ga er dan ook van uit, dat alles, (Letterlijk Alles) zijn/haar eigen diepere betekenis heeft, en dat het er maar om gaat die uit te vinden. Planetaire betekenis bijvoorbeeld, wat scharrelen wij toch met zijn allen vreemd op deze Aarde rond. Windkracht, zonlicht, energie voor het oprapen. Ademhalen, eten (niet te veel), genieten, de geest laten waaien..
En, even terug naar die Limburgse dwarsligger; al op pagina 14 van Het geheim van Oss wordt mij iets duidelijker, wat mij tot dusverre (mooi woord!) enigszins ontging: "Net als de rest van Brabant en Limburg werd de streek ruim anderhalve eeuw - van 1630 tot 1795 - als 'generaliteitsland' min of meer gekoloniseerd. De katholieke inwoners werden behandeld als tweederangsburgers, die hun geloof officiëel niet mochten uitoefenen. De Hollanders probeerden de streek te calviniseren door er protestantse predikanten, burgemeesters en politiemannen neer te zetten."
Kom op, Simon, die andere werelden in, die van je zintuigen, vriendschappen (soms ook van verre) en liefdes. Dat je nodig bent, vind je zelf, dat je niet onmisbaar bent ook misschien; dat je er niet voor niets bent weet je heel zeker, en ook tenslotte, dat er nog volop geleefd kan worden, zelfs in de meest barre omstandigheden. Die hebben wij als grensgebonden Nederlanders sinds de jaren veertig van de vorige eeuw overigens niet meer gekend, behalve als televisiekijker, toerist of direct betrokkene. We zullen het van de Vliegende Hollanders moeten hebben, die wél begrepen hebben dat het devies nog altijd is One Planet or None...
Waar stevenen we op af? Ik kan zelfs niet zeggen: Voor jou een vraag, voor mij een weet, maar ik leg me even neer bij de conclusie dat ik een onverbeterlijke optimist, d.w.z. positief ingestelde realist ben, en blijf. Of niet soms? Genoeg voor vandaag: vanmiddag weer een aantal mensen hoopvol aankijken, je weet toch dat je leeft, en hoe voelt dat dan? Goed, toch? Simon V.


Donderdag 2 september 2004

Eerste dag van de Grote Eleusische Mysterieën. Het plein bij de Grote Kerk in Oss was gisteravond omgetoverd in een sfeervol openluchttheater met 500 stoelen en een terras. Na volkstoneelspektakel in 1999, openluchtbioscoop in 2000, cabaret in 2001, Gerard van Maasakkers en Harry Sacksioni in 2002 en opera in 2003 was dit jaar gekozen voor het thema TAAL.
Er waren optredens van Alex Roeka, Joop Visser, uw Dichter des V.a.i. en de rapper Ali B - de presentator was Ernesto ('de helft van het cabaretduo Ernesto en Marcellino') die een geslaagde pastiche op Martin Simek ten beste gaf, tussen de optredens door. Sprookjesachtige verlichting, drie heilige dames van steen baadden in pastelkleuren blauw en groen. ('Op het plein wordt een bijzonder podium gebouwd waarin de kerk en de beeldengroep het decor vormen. Het Vierde Beeld is een initiatief van de SP en heeft tot doel jaarlijks een culturele activiteit op het prachtige plein te organiseren.')
Bij het afscheid kreeg ik een pil van 480 pagina's aangereikt, ik grapte een Ossobucco: Het geheim van Oss - Een geschiedenis van de SP, geschreven door Kees Slager, in 2001 verschenen bij Atlas, Amsterdam/Antwerpen. Bedankt Paul Peters, medespeler van het eerste uur. Nauwelijks de tijd gehad meer te doen dan bladeren, foto's kijken, inleiding en eerste hoofdstuk, bronnen en register doorsnuffelen. Wat is het geheim, waardoor de Socialistische Partij in de woonplaats van zijn voorzitter Jan Marijnissen (wiens beide grootvaders ook al in de gemeenteraad van Oss zaten) 36 % van de kiezers trekt, alsmede drie wethouders en een loco-burgemeester leveren kan? Meldt de uitgeverstekst achterop terecht: 'Een onmisbaar handboek voor iedereen die actief is in de lokale politiek.' ISBN 90-450-0563-8.
Ik nam nog kennis van de Recordpoging voor Guinness World Records™: Het langste verhaal ooit! Knak je knokkels en schrijf mee! De start van de recordpoging vindt woensdag 8 september om l5.00 uur in Museum Jan Cunen aan de Molenstraat 65 in Oss plaats. Het record is nu een boek met 14.156.074 tekens (letters en spaties) Als 38.000 mensen minimaal 5 zinnen schrijven is het record te breken. N.B. Niet-digitale verhalen worden niet geaccepteerd, thema is de huidige tentoonstelling 'Het ging over cowboys...' - en het verhaal is te volgen vanaf 8 september op www.brabantsdagblad.nl/langsteverhaal en www.museumjancunen.nl.
Tot ziens, Oss. Mij wachten deze week nog drie optredens; dinsdag volgende week - de eerste dinsdag van de maand - gaat weer de poëzieslag van het seizoen 2004-2005 van start in Poetry Place Festina Lente aan de Looiersgracht 40b, Zuid-Jordaan, Amsterdam - altijd feest voor oog&oor!
Morgen, vrijdag om vijf uur de opening van de tentoonstelling Stadsgezichten, 100 portretten van Amsterdamse reilers&zeilers, gemaakt door 75 schilders in de KNSM-loods, op het KNSM-eiland: eindpunt lijn 10 tram. Zaterdagmiddag eerst Babypop in Woerden (Park Bredius, Woerden. Op kruipafstand van het station. Je wordt niet thuisgebracht), tussen de namen van optredenden herken ik die van de dichters Diana Ozon en Erik Jan Harmens.
Daarna ga ik met graagte naar Schiedam, waar in het Stedelijk Museum (tijdelijk in de Korenbeurs aan de Lange Haven l45 ) de tentoonstelling Parijs was mieters! Nederlandse fotografen in Parijs - 1945-1965 wordt geopend (tot 12 december te bezichtigen). Het betreft foto's van belangrijke Nederlandse fotografen, die in de jaren vijftig korte of langere tijd in de Lichtstad werkten. Emmy Andriesse, Sem Presser, Ad Windig, Fred Brommet, Kees Scherer, Cor Dekkinga, Hennry Riemens, Paul Huf, Cas Oorthuys (Bonjour Paris, l95l), Nico Jesse (Vrouwen van Pasrijs, 1954, Ed van der Elsken (Saint-Germain-des-Prés, l956) en Johan van der Keuken (Paris mortel, l963). Ook daar graag mijn zegje rond half vier.
Des avonds laat uit Oss teruggekeerd, uitstappen metrohalte Weesperplein wilde ik Edith wijzen op een paar van de affiches die de schutting rond een bouwplaats bedekken. Kersvers, stond er, een komend feest bij Tommy's Toko, Prinsengracht 548, ook morgen, van 6 tot 10 p.m. Vrouwenlippen, een oog en bloemblaadjes, welwel, wie komt er nu op Kersvers - ik ben niet meer de enige; wie gaat er voor mij poolshoogte nemen?! Ciao, tot gauw! Simon.


Woensdag 1 september 2004

 

Dag van Krishna. Vijftien jaar geleden werden Edith Ringnalda en Simon Vinkenoog door Amsterdams burgemeester Ed van Thijn in de Echt verbonden.
Terecht een zonnige dag; vanavond optreden in Oss tijdens een cultuurspektakel Het Vierde Beeld op het plein bij de Grote Kerk, georganiseerd door de Socialistische Partij.
Nee, ik kom niet in de partijpolitiek terecht, hoewel ik me niet kan voorstellen dat ik ooit voor het CDA, VVD o.i.d. zou optreden - trouwens, die denken in de verste verte niet aan mij. Waarom zouden ze ook?
Gelijk hebben is wat anders dan gelijk krijgen. Ik ben niet van het rechthaberische front, dat voortdurend uitroept Ik Heb Altijd Gelijk ! maar het is altijd interessant als je het achteraf wel krijgt. Hier niet de plek om wat dan ook te verantwoorden of te bewijzen - de wereld kraakt in haar voegen, en we kraken allen enigszins mee. Vreemd, dat Freek de Jonge (daar heb je hem weer) doet alsof de Liefde het laatste taboe is. Zelf wist ik ook nauwelijks waaraan ik begon, toen ik me in mijn eigen schelp terugtrok en voorjaar 1964 begon het boek Liefde te schrijven op de Leidsekade 83, in het huis van Tanja van der Geest en haar dochter Ingrid Valerius; ik hoor nog het refrein van Ramses Shaffy's lied: Tanja, Tanja van de Lucky Star.
Ach, het gelukkig gesternte weet heel wat en het ouder worden en je niet oud voelen, hoewel de jaren lichamelijk gaan tellen is een interessante opgave, waarbij het vanzelfsprekend een heuglijk feit is dat er nog zoveel van je wordt verlangd, dat er nog werk aan de winkel is, al ben je dan door het tijdschrift waaraan je drie decennia je aandacht hebt besteed met emeritaat gestuurd.
Wel, ik ben nog niet van plan ergens mee op te houden, aan een sabbatical periode voel ik me nog niet toe: Amsterdam is de meest interessante werkplek om je in op te houden, zeker als je een vrouw hebt die 100% achter je staat, met je meevoelt en je aanvoelt, die je liefde deelt - hoewel we de tuin dit jaar schromelijk tekort hebben gedaan.Wie doe je nog meer te kort, zonder het te weten? Het menselijk tekort, la condition humaine - op welk terrein is die niet te toetsen aan de volmaaktheid? Ter vervolmaking op aarde gezet, met de moed der wanhoop, of wat minder tragisch gezegd: met de gevolgtrekking dat er nog heel wat te doen is voordat wij ziektes als oorlog, honger en armoede uit de wereld hebben geholpen. Dat het louter een kwestie van communicatie is, het overbrengen van Kennis naar gebieden waar onkunde heerst (binnen de knapste, harde koppen zelfs), het feit laat zich niet logenstraffen - maar wat een klungelige feiten in de wereld om rekening mee te houden! Zelf maar zo bewust mogelijk de wereld binnenstappen en zeggen dat het Paradijs er is.
'De wereld swingt als de pest,
de rest
is gemompel van bedelaars.'
Dit dichterlijk credo - van de jonge Remco Campert - heeft een leven lang dienst gedaan, zoals die andere uitingen van tijdgenoten in de beginjaren van vijftig: reken maar dat het heel wat in gang heeft gezet! Wij zullen nooit uitgesproken raken, en dat is maar goed ook, want waarom zou je anders goed van de tongriem gesneden zijn? Op naar andere aangelegenheden, genoeg gekersverst voor vandaag. Edith opent het raam, frisse lucht stroomt naar binnen. En ik stroom mee. Simon V.



Dinsdag 31 augustus 2004

Koninginnedag. Geboortedag van Rudolphus Agricola (1443-1485).

SCHANDE! hoor en zie ik Hendrik Bonheur (in de day after-versie van 'Man bijt hond'), directeur van een marionettentheater uitroepen over de bezuinigingsplannen in de kunst- en cultuursector. De camera heeft ons zojuist de virtuositeit van zijn hoofd-en-handenarbeid van dichtbij laten zien, zijn vingervlugge bewegingen met beide handen, een stokje waaraan vijf draadjes en daaronder de Moor uit Othello en een andere Shakespeariaanse Koningin, prachtig gekleed - in een impromptu-optreden, als een der vele protesten.
Schande, roept de man, tegenstrijdig: aan de ene kant gebruikt Den Haag hem maar al te graag in het buitenland om zijn Kunst te laten zien, aan de andere kant wordt ook hij gekort, evenals de andere kleinschalige artistieke uitingen, die te klein zijn voor de mazen van het subsidienet. Schande, met twee schaarbewegingen laat hij zijn protagonisten ineenstorten: welk een metafoor opnieuw voor de zwalkende balkende kortzichtige hype-gevoelige politici, die dit land mochten regeren van een bevolking die ook nog nat achter de oren is. Varend langs Thorbecke, uitziend over de Reguliersgracht, kijkend naar de huiveringwekkende liederen die sommige jongens van achttien zingen op weg naar de felbegeerde Groene Baret ('ik wou iets van mijn leven maken'), hoeveel doorgedraaid en mis: een havenmeester die voor honderd miljoen een onvervalste corrupte handtekening zet, een eigen parlementaire onderzoekskamer waarin van Alles gebeurt, waarna weer Niets gebeurt - wat spring ik uit mijn vel en laat ik maar oppassen, dat is niet goed voor je gezondheid - volgens Edith een onderwerp dat in Kersvers niet thuishoort...
Waar blijven staatslieden met een Visie? Ik denk aan mensen van 'vroeger', voor en achter de schermen en uit een tijd dat CRM inderdaad betekende: Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. Wat valt daar niet in samen! Ik denk aan de dames Hedy d'Ancona, Marga Klompé en Irene Vorrink, de heren Van der Leeuw, Van der Goes van Naters, Egas, Van der Staay, Benno Premsela, Jan Kassies, Gerrit Borgers en ja, zelfs Elco Brinkman. IJzer met handen kunnen breken, als er een Visie achter staat; zonder Visie immers vergaan we met ons allen...

Wat een mooie film liet laatste Zomergast Ayaan Hirsi Ali ons na haar indrukwekkende optreden zien, een prachtig verhaal waar je als gefacineerd naar bleef kijken. We hadden de anders onontbeerlijke VPRO-Gids er van tevoren niet op nageslagen; wisten slechts welke spraakmakende gestalte tegenover Joost Zwagerman zou komen te zitten - en tot op een uurtje geleden kwam ik er zelfs niet toe op te slaan hoe de film heette. Welnu, wat velen gemist zullen hebben (al keken 750 000 mensen) zal zaterdag aanstaande herhaald worden. De film heet The gods must be crazy, een interessant, antropologisch aandoend verhaal over Bosjesmannen (ooit door Laurens Van der Post prachtig geboekstaafd) uit Botswana 1981. Soms dacht ik in een andere film verzeild te zijn geraakt, maar op de een of andere manier kwamen de bosjesmanverhalen, en die van de Zuid-Amerikaanse bandiet, alsmede dat van de Chaplin-achtige mestonderzoeker tezamen in een boeiende film met onvolprezen natuuropnamen, waarvoor de VVV van Botswana wel middelen zal hebben verschaft.
Kortom, een crazy film waarvan de beelden je wel bijblijven. Even kijken wat de Gids ervan zegt, bent u gewaarschuwd als u zaterdag wenst te kijken, maar het heeft alles in zich om een cult- of campfilm te worden, dus Be Prepared.
De film van Jamie Uys is volgens de scribent " in ongeveer alles een onwaarschijnlijke film. Het land van herkomst is ongebruikelijk, het script is raar, het geluid assynchroon, de hoofdacteur een wereldvreemde Bosjesman; de beelden - soms versneld, vaak van kleurtextuur wisselend - ogen amateuristisch als Vier Vuisten materiaal, de combinatie van slapstick, avontuur, romantiek en sociaal-cultureel moralisme doet het hoofd tollen. Het gekste is dat The gods must be crazy een erg leuke film is, die de populairste buitenlandse film ooit werd in de V.S. De Zuid-Afrikaanse scenarist/regisseur/cameraman/producent/editor Uys laat zijn waarden-komedie aanvangen met een lange voice-over proloog, die uitlegt over de dieren, de bosjesmensen en de blanken van Botswana en een guerilla-klucht op de achtergrond. Met een Coca Cola-fles die uit een vliegtuigje wordt gedropt, komt het echte verhaal op gang."
Ik ga de clou niet verklappen; er volgen nog 7 regels in de VPRO-gids van deze week, pagina 33.
En vervolgens denk ik eraan smiddags eens een bioscoopje te pikken met Edith, maar vandaag komt het er niet meer van. Kriterion notabene twee blokken verder om de hoek! Prettige dag verder Every Body I Know (Peace to the Others), je Simon V.


 

Maandag 30 augustus 2004

Charisteria. Zelf kijk ik met groot genoegen terug op de Uitmarkt, d.w.z. dat gedeelte waarover ik zelf even heer & meester was: de literaire rondvaartjes van drie kwartier door de grachtengordel, vier keer om het uur op zaterdag en zondag, een activiteit onder auspiciën van de 25 jaar bestaande Stichting De Amsterdamsche Boekenmarkt - voor welke organisatie ik dit nu al achttien jaar met stijgend plezier doe: niets leukers dan dat, varend door de grachten, het mooist denkbare decor met altijd genoeg te zien om kijkplezier aan te beleven.
De volgende grote stad, die zijn/haar aanbod op cultureel gebied op éen dag naar buiten brengt, is Rotterdam, met de R'uitmarkt, zondag 5 september aanstaande. 'Op deze dag trapt Rotterdam officiëel het nieuwe culturele seizoen af! Van 13.00 uur tot 19.00 uur kunt u - helemaal gratis en voor niets - op en rond het Schouwburgplein genieten van muziek, theater, musical, toneel, cabaret, dans, DJ's en interviews met prominenten uit het culturele circuit. Ideeën voor het nieuwe seizoen vindt u bij de vele stands op de informatiemarkt. Ruim 50 optredens van o.a. fadozangeres Monica Triga, Karin Bloemen, Ali B., diverse Rotterdamse gezelschappen, de Band krijgt Kinderen en Idols-winnaar Boris.' website: www.decultureleaftrap.nl
De zaterdag daaraan voorafgaande opent New Skool Rotterdam (actueel, hip, stads en van de 'nieuwe school') vanaf 14.00 uur tot de after parties vanaf middernacht heur deuren in Rotown, Nighttown, CBK en Off_Corso en Theater Lantaren/Venster./ Ook hier weer een informatieve webstek: www.newskoolrotterdam.nl
Terug naar de mens, het individu, om wie het allemaal gaat. In de Advertentiebijlage van het NRC Handelsblad, zestien pagina's aan de opening van het culturele seizoen in Rotterdam gewijd, wordt Jules Deelder door Iris van Erve in de spotlight gezet. Aanleiding is een zestig minuten durende documentaire over de zestig jaar wordende aucteur, waaraan door Matte Mourik, Yvette Benningshof en Erik Brus gewerkt wordt, 'vanuit een serieuze literaire invalshoek'.
Op de vraag: Wat ben je nog van plan in de toekomst? geeft Deelder een van zijn snedige antwoorden, die ik hier graag prijsgeef:
'Ik plan niets, denk nergens over na. Je komt niet tot inzicht door denken,. Wat is dat: denken? Problemen, daar heb ik niets mee, problemen zijn door mensenhersens gemaakt, je ken een hoop problemen verzinnen maar in dezelfde hoop gevallen lost het zich vanzelf op. Ik ben nooit ziek en ben nu al ouder dan ik ooit dacht te worden.
Overigens ben ik niet bang voor de dood. Ik denk dat het licht juist aangaat en niet uit als je doodgaat. Het is beter er met nieuwsgierigheid naar te kijken dan met angst. Ik denk dat de dood een overgang is naar iets waar heel andere wetten gelden. Je kunt niet bang zijn voor iets waar je je geen voorstelling van kunt maken. Ik ben religieus, maar dat heeft niets te maken met georganiseerde religie. God is voor mij het al, in alles, ook in dingen.
Ik wil nog veel dingen doen voordat ik doodga. Misschien heel vervelende sonnetten schrijven. Ik ga voorwaarts met een ergerlijk optimisme. Jennen met taalvaardigheid. Dat wekt wrevel op hier en daar en dat stemt mij goed.'
Gevraagd naar de doorbraak, die voor hem kwam na zijn optreden tijdens de 'legendarische manifestatie' Poëzie in Carré van februari 1966: 'Ik had iets opgestuurd naar het literaire tijdschrift Randstad en kreeg een uitnoidiging van redacteur Simon Vinkenoog om poëzie voor te dragen in Carré. Nadat ik ja had gezegd vroeg ik me godverdomme af wat ik aan het doen was, maar ik ging toch maar. Dus daar stond ik naast onder anderen Roland Holst en Hans Verhagen. Ik voelde me uiterst ongemakkelijk tot het puibliek moest lachen. Toen wist ik dat het werkt als ik met mijn gedichten op het podium sta.'
Dat het werkt, dat het van alles bewerkstelligt, dat het werkzaam is, dat er altijd werk aan de winkel is , 'work can be fun, and men can enjoy it' (D.H.Lawrence) en dat je er metterdaad steeds meer plezier aan kunt beleven, al naar je meer jaren telt: het is een met velen gedeelde ervaring. Nog heel wat te doen voordat het zo ver, zo dichtbij is. Blessed be! Simon Vinkenoog; ondertussen:
'Mogen de winden zoet waaien!
Mogen de rivieren zoet vloeien!
Moge het gras zoet voor ons zijn!
Mogen de dagen en nachten vol geluk voor ons zijn!
Moge het stof der aarde ons vreugde verschaffen!
Mogen de bomen met zoete vruchten ons geluk geven!
Moge de zon ons zegenen met geluk!
Mogen alle wegen ons geluk brengen!
(Uit de Rig Veda).


Zondag 29 augustus 2004

Dag van Johannes de Doper.
Lezen is een daad! Ik kon de rondvaartbootpassagiers dit jaar heel wat nieuwe gedichten laten horen; sommigen waren immers al vaker (tot 10 x toe!) aan boord. Zo'n leuk uitje het voor mij is, zo is het ook voor de € 5.- per persoon betalende medereizigers. Ze hoeven niks te doen, alleen maar kijken en luisteren, kijken naar het langskomende gebeuren te water: het gekrioel op de grachten zelf, waar het mooie weer veel amateur-fietstaxitoeristen heeft wakkergeschud, en veel plezierbootjes duidelijk laten merken eveneens aan de feestvreugde te willen meedoen, op de grachten in de binnenstad, en niet alleen op het Museumplein, Leidsebosje en Leidseplein.
Ik stel me voor dat toeristen die een dagje Amsterdam doen denken dat het altijd zo is, een half miljoen mensen op de been, overal muziek en de geuren van voedsel.
Oren en ogen de kost geven; wat speelt zich in die twee dagen niet allemaal af; alsof zich in elke container een theatergroep verschuilt, alsof een culturele vrijmarkt als deze van alles tot zich wil nemen en naar buiten brengen, waar maar iets beweegt, iets resoneert. Ieder op zoek naar zijn doelgroep Hoor het doelgeroep! Koop! Zie ! Lees! Maak mee! Schrijf in! Los op! Win mee!.
Wie goed doet, goed ontmoet. Soms zijn die gemeenplaatsen zo versleten, dat het verwondering wekt als blijkt dat ze wel degelijk in de praktijk kunnen worden gebracht. Ik ben geen coach, consultant, counsellor, mediator, manager - ik ben mijn eigen bedrijfsvoerder, mijn know-how is mijn kapitaal, de Nederlandse taal een uitermate geschikt medium om gedachten en ideeën in onder te brengen, en het apparaat waarop ik deze gedachten neervlei altijd een happy landing. Tat Tvam Asi: Gij Zijt Al Dat! De gij-vorm heeft nog enige tijd geheerst in de nederlandse dichtkunst; toen ik als jong dichter onder invloed van Gerrit Achterberg schreef, trachtte ik mij altijd iemand voor te stellen, die als zodanig kon worden aangesproken.
Als in deze tijd een jonge dichter bezig is, zoekt hij geestverwanten om zich te laten horen; talloze dichters hebben op die manier hun entree in de dichtkunst gemaakt, zonder dat tot een groter publiek hun eigen-beheer-uitgaafjes doordrongen. Heden ten dage hebben jonge dichters allemaal een website, waarop zij hun speellijsten noteren, hun bio-en bibliografische gegevens verstrekken, en wat dies meer zij.
Als aankomend dichter, zal ik het maar noemen, van de jaren kort na de Tweede Wereldoorlog, was het zaak je gedichten gepubliceerd te krijgen in een der talloze literaire blaadjes die al dan niet uit het verzet te voorschijn waren gekomen: de Bezige Bij is daar het meest welsprekende voorbeeld van. Proloog, Columbus, Ad Interim, Criterium, Tirade, later Libertinage - drie delen van Piet Calis hierover vormen aantrekkelijk leesvoer. Ik ontmoette Nico Verhoeven (die in de gij-vorm sprak en schreef, als Brabander) en Ferdinand Langen, wiens romantisch-wrede verhalen veel te zeggen hadden, of te vermoeden: de wijze glimlach van een Chinees. Avondjes bij de gezusters Frielink, soms opduikende in de petite histoire van dat wat er even was.
Zo kan ik al gidsende wijzen op het mooie kasteeltje aan de rand van de Beulingsloot waar Gysele Waterschoot van der Gracht tijdens die oorlogsjaren antifascistische Duitse onderduikers herbergde. En nog geen kilometer verder staan als gebruikelijk rijen voor het Anne Frankhuis, en we zijn de hoek al weer om, langs Book Traffic, langs mijn lagere school, tot ziens Theo Thijssen en Multatuli, wie van ons heeft het kleinste museumpje in Amsterdam? En als jong dichter van destijds moest je maar uitvinden of mensen thuis waren (niemand had telefoon) en of ze wel geïnteresseerd waren in jou en je gedichten.
Herinneringen, ideeën, loskomende opdwarrelende woorden, als het ademhalen dat ik nu beoefen om deze gedachtensprong door het tijdruimtecontinuüm van het magisch Centrum Amsterdam ten einde te brengen, dus gewoon een punt maar.
Etc. Semantische toevoeging, uit de school van Korzybski. Ons wachten vier heerlijke tochtjes door grachtengordeldierenwater, het mooiste decor voor betekenisvolle wereldpoëzie. Ik beoefen mijn stiel - ik streel de zinnen van de minnen. Pas op: de Hoorn des Overvloeds raakt nooit leeg! Graaf diep, ook Gij. Namens het World Sensorium, niet de woordvoerder, Simon Vinkenoog.


 

Zaterdag 28 augustus 2004

 

Geboortedag Johann Wolfgang Goethe, 1749-1832.
'Wittgenstein's opening sentence, "The world is everything which is the case," serves as a beginning.' Gary Goldschneider & Joost Elffers, The Secret Language of Birthdays, August Twenty-Eighth: The Day of Language.

De Terugkeer van Leesbaar Nederland. Gefascineerd lees ik in het programma van poëzietheater Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam, 020-4220542, http://www.perdu.nl) wat het Publiek aldaar donderdag 9 en vrijdag 10 september - tijdstip niet gegeven - te wachten staat: 'Leesbaar Nederland, het audiovisueel-literair ensemble uit Amsterdam, keert dit najaar terug in Perdu. Na zich in vorige jaren te hebben vergrepen aan allerhande vormen warzin waarin sprake was van literaire liposuctie, grijze clowns en een dolgedraaide Associatieman, is het collectief opnieuw rijp voor lichaamsgebonden performances, eigenhandig geknoopte klanktapijten en bevrijdende beeldstorm. Wat zoiets betekent als het zoeken naar nieuwe vormen van binaire geestverruiming, easy poetry en cinéma brut moderne. Maar zeker is dat niet.' Het collectief bestaat uit Dick Tuinder, Saskia Rinsma, PJ Roggeband, Paul Kempers & Wim Conradi.
De poëzieboekhandel is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 13.00 - l8.00 en zaterdag van l3.00 tot l7.00. 'In onze winkel vindt u naast een goed geassorteerde poëziecollectie, uitgaven van kleine uitgeverijen, een ruim aanbod van literaire tijdschriften, studies over poëzie, een klein antiquariaat en diverse poëziecuriosa zoals T-shirts, kaarten, affiches en kussenslopen.'

Op vrijdag 3 september om 17.00 uur wordt de tentoonstelling Stadsgezichten in Bagagehal Loods 6, KNSM-laan 143, Amsterdam feestelijk geopend. Een honderdtal Amsterdammers ('die een bijdrage leveren aan het reilen en zeilen van de stad') werden geportretteerd door 75 kunstenaars en t/m 19 september geëxposeerd (ma/vr 10-17u, zazo ll-l7u). De opening zal worden verricht door een bekend Stadsgezicht. Simon Vinkenoog draagt een gelegenheidsstadsgedicht voor.
De KNSM-laan is vanaf Amsterdam CS bereikbaar met bus 32 en 59 en tramlijn 10 heeft er zijn eindhalte (Azartplein). Info SAK (Samenwerkende Amsterdamse Kunstenaarsverenigingen), 020-4203154 (Jan Verhoeven), en e-mail: info@s-a-k.nl

Twintig postbodes uit rayon Amsterdam organiseren in het weekend 3/5 september een kunstmanifestatie. Naast een expositie wordt er live muziek en kunst gemaakt. 3 sept.l9u30-24u feestelijke opening. 4 sept. l0-24 u kunst/muziek jamsessies en 5 sept. l0-17u afsluiting. De opbrengst gaat naar het World Food Program; de manifestatie vindt plaats in De Vrijplaats aan de Sarphatistraat 143, Amsterdam, naast de Albert Heyn en het Hogefietsenkraakpand.

Betondorp bestaat tachtig jaar. Karel en Gerard van het Reve werden er in l921 en 1923 geboren. Stadsdeel Oost/Watergraafsmeer nodigt u uit voor de onthulling van het kunstwerk Rue des Rêves van Steffen Maas, als eerbetoon aan de gebroeders Van het Reve. U bent welkom op 5 september bij de bibliotheek Betondorp op de Brink 45. Om 16.00 uur leest stadsdeelvoorzitter Martin Verbeet voor uit werken van beide broers. Onder begeleiding van Kunst op Stelten lopen we naar de Ploegstraat. Daar onthult Antoinette Tanja, portefeuillehouder Kunst en Cultuur, het kunstwerk. Deze onthuilling staat aan de vooravond van het festival De Rode Loper, dat op 10, 11 en 12 september in stadsdeel Oost/Watergraafsmeer gehouden wordt.

Wordt vervolgd. Prettig weekend toegewenst. Simon Vinkenoog, early in the morning...


Vrijdag 27 augustus 2004

Dag van Iamblichus, Neoplatonist (255-330 A.D.)

Monologue intérieur, stream of consciousness. Er moet natuurlijk wel wat te ontdekken of te vinden zijn; het is nog niet volledig tot op het bot uitgebeend, geschraapt. Wat blijft er hangen van de droom, het boek dat je aan het lezen bent, de afspraken die je maakt, de reizen achter de rug en de dag die voor je ligt? Op een gegeven moment vraag je je niet meer af, hoe en waarom, zie je jezelf voor een bepaalde taak gesteld waarvan de afloop nooit zeker is. De Olympische Spelen in Flevoland in het jaar 2020 - zou ik die nog meemaken? Moet ik eerst de gezegende leeftijd van 92 bereiken; of ik dan nog zo driftkikkerig op dit toetsenbord tekeer kan gaan als nu het geval is...
Wellicht kunnen we dan telepathisch met elkaar overweg: ga ik er smorgens een halfuurtje voor zitten en verzend de boodschap, of het ideetje, of de overweging die ik dan heb, uit naar iedereen die op mijn golflengte zit. Oja, wordt dan gezegd, die oude Vink speelt ook nog altijd zijn melodietje mee. Welke uitvindingen nog te doen, wat zelf te ontdekken, wat anderen te laten ontdekken? Cocaboeren-barons-warlords in Columbia hebben gentechnische betere planten gemaakt, hoger in elk geval en immuun voor gif. Zozo, iedereen aan het snorten? Ik ben er ooit, langer dan twintig jaar geleden van afgestapt, valse moed, idiote megalomanie, denken alles aan te kunnen, kil en eenzaam, niets van de psychedelische, overweldigende gevoelens van mens-zijn, weten wat je te doen staat, intuïtief de juiste beslissingen nemen...
Op een gegeven ogenblik , daar heb je hem weer, valt er niets meer te beslissen of te overwegen, go with the flow-blow-glow, het onbekende binnen.
Hopen het onbekende, 'niets' naderbij te brengen, angsten te overwinnen, twijfels uit de weg ruimen, recht op je doel af ("Tue das Nächstliegende!" gaf de immer parate Goethe als raad), en als er geen doel is, dan maak je er een. Zomaar voor je uit aan niets denken bijvoorbeeld, uit het raam staren, naar de regen kijken, rustig kopje koffie, Robbie op bezoek - we gaan over extensies van deze webstek praten, nog zoveel in te richten en te verrichten. Leuk speelgoed erbij geklregen, dankje goede gevers, vrienden die me op deze manier leren kennen, wie zijn jullie, laat van je horen, laat naar je kijken. Het middelpunt van het universum zijn en weten hoe alles inderdaad met al het andere samenhangt. Volkomen onafhankelijk volkomen onderling afhankelijk. Totally independent, totally interdependent. De vlinderslag, de snoekduik, de vrije val.
Mooi weekeinde voor de boeg, schuitje varen, steiger bij Lido zaterdag en zondag half twee, half drie, half vier en half vijf - en op de markt zelf zondag signeren tussen half twaalf en kwart over twaalf. Hand schudden van Anton Scheepstra, uitgeverij Passage, Groningen, die mij de laatste jaren zeer welgezind is; ik hoop op een herdruk van Goede raad is vuur, een paar puntjes op de i zetten. Het is nog maar tot weinig mensen doorgedrongen (nauwelijks aandacht in de literaire
pers; bedolven onder de heisa rond het Vaderschap des Dichtersland) dat deze uitgave voor mij minstens zo belangrijk is als ooit het samenstellen van de bloemlezing Atonaal in 1951 - het zijn dit keer, anders dan bij Atonaal, dichters uit andere talen en cultuurgebieden, door mij in de loop der jaren verzameld vanwege hun intensiteit en doelgerichtheid. Zeg, ik heb gezegd, voor vandaag. Gegroet, houd moed: alles sal reg kom, Simon!


 

Donderdag 26 augustus 2004

 

Dag van Horus.
"Kunst in Nederland is aansluiting kwijt" kapittelt de vijfkolomskop boven de vouw op de voorpagina van de Volkskrant van vanochtend. O, wat is Nederland nu in Rap & Ruhr! Op zes koloms van de voorpagina van het Voorkant-katern (pagina 13) stiefelt een opgewekte Bart FM Droog over een Groningse spoorwegbrug, terwijl onderaan de pagina een ietwat melancholische Jan Eijkelboom aan het water staat, waar in Dordrecht de rivieren de Noord, de Oude Maas en de Nieuwe Merwede samenkomen en waar een spreuk van hem in de kademuur is uitgehakt: Wat blijft komt nooit terug.
'Wat er staat, klopt nog steeds: de jeugd in mij blijft, maar toch is het ook weg. Deze spreuk, dit gevoel ook, moet een spreekwoord zijn voor iedereen, en geldend zijn voor iedereen. Ik ben onbelangrijk, dat wil ik maar zeggen, ook al lijk ik als dichter en stadsdichter nu heel wat.' De stadsdichter van Groningen, de 38-jarige Droog, en de Dordrechtse Eijkelboom (78) worden geïnterviewd over hun 'status' in een artikel van John Schoorl: Poëtisch ambassadeur. Schoorl noteert: 'Inmiddels lijkt iedere stad in razend tempo op zoek te zijn naar de eigen Bart FM Droog of Jan Eijkelboom, want ze hebben nu al collega's rondlopen in Middelburg, Gouda, Tilburg, Haarlem, Alkmaar, Vlaardingen en Den Helder. Daarnaast zijn er nogal wat plaatsen zoals Eindhoven, Venlo, Breda, Spijkenisse en Sneek, waar stadsdichters onder die titel opereren, ook al zijn ze niet officiëel door het gemeentebestuur aangewezen. Ook verderop in het Nederlands taalgebied terrein: Antwerpen, Gent en Brussel zijn al overstag.' Opvallend, voegt hij hier aan toe, is dat de vier grote steden ontbreken, ook al noemt hij voor Rotterdam Manuel Kneepkens en Jules Deelder, voor Den Haag Daan de Ligt en Ingmar Heytze voor Utrecht, maar de laatsten willen absoluut niet door het stadsbestuur worden aangewezen: zij vrezen voor hun dichterlijke vrijheid. Interessant artikel, ieder verder zelf lezen. Mag ik er hier aan toevoegen dat ik zelf 5 juni 1999 door het Woerkums Literair Café benoemd ben tot stadsdichter van Woudrichem voor het leven. In die hoedanigheid is op 17 mei 2003 de hier volgende tekst van mij op een kademuur aangebracht, naast een gedicht van Tollens:

Het water dat oorlog en vrede overleeft,
van het begin tot aan het einde der tijden,
heeft geen weet van wat mensen beweegt:
hun licht in het duister doen schijnen.

Bij de post een doctoraalscriptie Happenings in Nederland van Catrien Schreuder; zij kwam mij 22 maart dit jaar opzoeken, na bij Harry Ruhé een brief uit 1978 te hebben ingezien. (Doctoraalscriptie Kunstgeschiedenis, Universiteit Utrecht, specialisatie: beeldende kunst, begeleider dr.J.A.Martis, studentnummer 9727132, Utrecht, augustus 2004, 82 blz.).
Ik ben benieuwd en zal er onmiddellijk in gaan lezen. In de bibliografie zie ik mijn boek Vogelvrij uit 1967 vermeld, diverse artikelen uit Randstad en de voortreffelijke catalogus die Wim Beeren samenstelde voor de Boymans van Beuningen-tentoonstelling Actie, werkelijkheid en fictie in de kunst van de jaren '60 in Nederland, 1979. Dus dat zit wel snor; altijd interessant te lezen hoe teruggekeken wordt naar gebeurtenissen waar je zelf bij was. Over mijn post wil ik een dezer dagen meer kwijt - reken maar dat ik nog een leven lang verhalen te vertellen heb, uit de oude en nieuwe doos.
De pot op met de kunst in Nederland, die de aansluiting kwijt zou zijn - gesprekstof voor ouden van dagen! Gegroet, Simon V. Drie gedichten zijn gisteren toegevoegd aan de serie DdV a.i.-gedichten; andere volgen, Deo de Deo.


Woensdag 25 augustus 2004

Dag van Isis, Divine Life, the Great Mother. Lees ik. En tevens Hemon de la Fosse of Abbeville, martyr of the Ancient Wisdom, d.l503 A.D. de sterfddag van een mij onbekende martelaar, dus. Zegt mij de Festival Calendar, al decennia in mijn bezit.

Opeens ging Nina Hagen voor mij zingen, vannacht - opeens was ik terug bij de Marlene Dietrich, de Lotte Lenya van vroeger; dat ze dit ook kon, het mooie vreemde schepsel, een lief mens dat ik van dichtbij heb mogen ontmoeten. In de film Cha-Cha-Cha van Herbert Curiël over Herman Brood mocht ik hem in het kerkje van Ruigoord als bisschop van de Universal Life Church in de echt verbinden met Nina. Ik had al ja gezegd, toen me dat door de regisseur, hé oude vriend laat 's van je horen! gevraagd werd, toen ik besefte dat ik absoluut niet wist welke woorden de rigueur waren bij zo'n ceremoniële vertoning, dus ik maakte er zo'n beetje een eigen galm van: Neemt gij, Nina etc.., want Herbert had me geen papiertje met tekst in handen gegeven. Ik wist ook nauwelijks te reageren toen ze mij met haar zoetgevooisde stemmetje vroeg: Und komm ich dann mit dem Hermann im Siebenten Himmel? Ja, daar had ik zo gauw geen antwoord op; hij zit daar waarschijnlijk nu te wachten op iedereen anders, aan het einde van hun vrije val.
Ach, wat een mooie metafoor; toen ik op een gegeven ogenblik in de watertaxi van Lowlands over het parachutespringen begon, dat ik in 1963 en 1964 enige tijd beoefend heb - dertien sprongen, eerst in Lille en daarna van het vliegveldje Hilversum - en de gewaarwording geen grond meer onder je voeten te hebben, draaide de bestuurder van het bootje zich om en deelde mee 86 sprongen te hebben gemaakt, waardoor ik kon wijzen op de verslaving aan deze Kick. De gewaarwording zelf, die van de vrije val, al is het dan maar voor enkele seconden totdat de parachute zich opent, is er een die je even volkomen los van al het andere maakt: iedereen aan te raden dus in dit proces van onthechting, dat het leven nu eenmaal ook inhoudt.
Trek de metafoor door vanaf het moment dat je met een schreeeuw uit de baarmoeder te voorschijn komt, je in het ongewisse leven stort, om aan het einde weer op zachte bodem te landen, waar dan ook, opnieuw een barende schoot, een tussenperiode tussen incarnatie en reincarnatie, ach niet te weten waar je terechtkomt en het toch weten te aanvaarden. The Cloud of Unknowing.
Nina Hagen zong, en vervolgens ging ik op bezoek bij Attila the Stockbroker, nooit van gehoord, toch maar even aanklikken, kwam ik het refrein van een lied tegen, dat - hoe synchroon situationnistisch -(stokpaardjes in mijn woordenschat) als volgt luidde:
They're gonna take me to Guantano Bay
As an enemy of the U S A
They don't believe a word I say
...
Lees zelf verder; Belfast-activist-zanger-schrijver. Een politiek statement, solidariteit met het volk van Irak, voorjaar 2003, onleesbaar lang, moet je echt voor gaan zitten, ondertekend Peace, Justice, Socialism.
Ik was terecht gekomen op de webstek van een andere lieve vriendin: www.diana-ozon.nl, "In 2004 = Ozon 20 jaar gecomputeriseerd. C.64, Atari ST, XT, 386, 586, typmachine! Regelmatig vernieuwde website met achtergronden, artikelen, agenda etc."
Als er ooit van een poëzie-album sprake is geweest, en dat bedoel ik in complimenterende zin, dan is het wel de hare. De Prinses zelf met jeugd-, optreed-, kunst- en recente foto's, altijd lachend bezig bazinnetje dat een schat van gegevens over zichzelf (bio,biblio,boekingen, op school) en anderen in de poëziescene en deszelver wijde Umwelt heeft verzameld. Zoeken, Doe Het! De lijst links op deze webstek (aan de rechterkant) is als een voorbijschietende scroll, niet aan tellen toegekomen vond ik Nina als 27ste van onderen, toen kwam ik bij Atilla terecht, bezocht nog even Aja Waalwijk (de vondst van de voordeur van Wittenstraat 100!) en legde mij te rusten.
En toen kwam deze dag; over drie kwartier een afspraak. Doe wel, kijk af en toe eens om, doe iemand de groeten van me en tot ziens, horens of lezens. SV


 

 

Dinsdag 24 augustus 2004

Me onder de douche geschoren; voor mij minstens zo belangrijk als de malversaties bij de LPF - er is iets voor te zeggen om mensen die een functie ambiëren van enig belang vooraf te screenen op houdbaarheid, psychologisch en psychiatrisch. I.Q.-tests zouden ook niet misstaan.
Ik ben nooit van plan geweest met de zojuist gelezen ochtendkrant naast me (in mijn geval de Volkskrant) commentaar te gaan geven op het dagelijks gebeuren, noch wil ik die krant of mijn omgeving afspeuren om Iets te Schrijven te Hebben.
Toch moet het ergens vandaan komen; ik vind mijn eigen actualiteit voldoende en heb altijd als een Ich-Erzähler (ja, zo heet het heus) de werkelijkheid, zoals ik die beleef, naar buiten gebracht. Ik heb geen targets, vergaderingen zijn aan mij niet besteed, ik voer gesprekken te over - en op dit moment ben ik uiteraard gespitst op het bezoek aan de tandarts over een uur en wij dienen ook Ab Kooij op te zoeken om met hem te beraadslagen over de route, die de boot tijdens de Uitmarkt aanstaand weekend zal nemen: als gebruikelijk houd ik dan ook dit Jubileumjaar van de 25 jaar bestaande Amsterdamsche Boekenmarkt literaire rondvaarten. Zaterdag en zondag zal om l3.30, 14.30, 15.30 en 16.30 vanaf de aanlegsteiger van het Casino (v/h Lido), bij de brug naar het Max Euweplein. Kaarten à € 5 per persoon bij de kraam van de Stichting De Amsterdamsche Boekenmarkt (12), gelegen aan het Leidsebosje.
Ja, lezen is een daad (de laatste regel van een gedicht dat ik voor het vouwblad met vermelde activiteiten, deelnemende uitgevers, signerende auteurs heb geschreven).
Zelf ben ik via mijn dertienjarig neefje Bozar terecht gekomen in een zeer spannend science fiction boek: Gewist van de mij onbekende auteur Marco Kunst, Em.Querido, 2004. Verwezen wordt naar www.hetgevleugeldewoord.nl, waar ik nog niet op bezoek ben geweest. Ik ben gevorderd tot pagina 122 van de 373, verheug me op de rest.
En dan ben ik inderdaad aan het opruimen-afleggen begonnen: wat overblijft aan papier van optredens en opdrachten, correspondenties, kranteknipsels (veel DdV a.i.-interviews uiteraard) en wat al niet meer op je weg komt. Maar dat is eigenlijk inside-information, die er verder niets toe doet. En ik ben er ook aan toe de verschillende links (links en rechts) aan te vullen; de uitzending van Andere Tijden, het televisieprogramma dat aan het gedoogbeleid gewijd was, vorige week notabene twee keer herhaald, is door Rob Vlasman al geplaatst onder Go with the Blow. Kijk- en leesplezier; ik hoop ook dat de geïnteresseerde bezoeker van deze Webstek de uitzending van NOVA weet op te halen, gewijd aan deze aangelegenheid. Ik groet jelui; gisteren had ik 111 bezoekers - voor mijn idee heel veel. En naar aanleiding van wat ik hier vorige week donderdag over Freek de Jonge schreef, kreeg ik zondag antwoord van hem - zie Guesthouse.
Op stap nu, prettige dag toegewenst. Simon V.


 

Maandag 23 augustus 2004

 

Goedenmorgen, nieuwe week! Eens iets heel anders: ik haal het septembernummer van Share Nederland uit de recyclingfähige polyethyleen-envelop (altijd de vraag: weggooien of bewaren?) en lees op de omslag: Het pad vooruit door de Meester -, Bush' conservatisme van 'verschroeide aarde' wordt mogelijk zijn einde door Mark Sommer, Maitreya's prioriteiten: Afrika 'moet schuldbetaling weigeren', Interview met Swami Nirliptananda door Felicity Eliot, en Een simpel plan om de wereld te redden door Jeffrey Sachs. Dat is heel wat voor 40 pagina's op 14 x 21 cm à € 2.75.
Op de omslag van deze maanduitgave ook een afbeelding, de reproductie van een (abstract) schilderij van Benjamin Creme uit 1966, Soul Infusion (Bezieling) uit 1966. De Britse esotericus en kunstschilder Benjamin Creme, hoofdredacteur van het Engelstalige maandblad Share International verspreidt sinds 1975 informatie over de Wereldleraar, Maitreya; de Nederlandse uitgave is een beknopte editie daarvan.
Zoals gebruikelijk wordt in elk nummer een korte uitleg gegeven van Het werk van de Wereldleraar, die als volgt aanvangt: "In alle grote religies bestaat het idee van verdere openbaring door een toekomstig leraar. Christenen hopen op de terugkeer van de Christus, de boeddhisten zien uit naar de komst van de volgende Boeddha, de moslims naar de Imam Mahdi, de hindoes naar Krishna en de joden naar de Messias. Studenten in de esoterische traditie weten dat dit allemaal namen zijn voor één en hetzelfde individu: Maitreya, de Wereldleraar, het hoofd van de Geestelijke Hiërarchie van Meesters, en ze verwachten nu Zijn wederkomst."
In 1977 had ik schriftelijk contact met Creme, in 1978 bezocht ik een lezing van hem in Londen en Amsterdam, en publiceerde in het 72ste nummer van Bres een artikel 'Benjamin Creme en de Christus-Maitreya'.
Hij had mij geschreven: "Zoals u gezien zult hebben, zijn mijn lezingen voornamelijk gebaseerd op de leer van A.A.Bailey, waaraan ik verdere informatie over het plan kan toevoegen, nu en in de onmiddellijke toekomst. Deze verkrijg ik telepathisch van een der Oudere Leden van de Hiërarchie. Volgens mijn informatie zal de Christus, Maitreya, dit jaar te voorschijn treden, over enkele maanden, maar Hij zal slechts geleidelijk bekend worden voor wat Hij is. De vijf Meesters - die in New York, Londen, Genève, Darjeeling en Tokio - zijn al sinds vorig jaar Kerstmis in positie, en de stimulering van de groepen gaat voort."
Deze boodschap, alsmede de meer dan 140 boodschappen van Maitreya de Christus (in boekvorm verschenen) sindsdien verschenen, wordt door Creme nog altijd over de gehele wereld doorgegeven; onvermoeibaar reist hij de wereld door en doet daarbij ook regelmatig Nederland aan. Tot de 'wapenfeiten' van Maitreya worden onder meer gerekend de voorspelling (in 1988) dat Nelson Mandela zou worden vrijgelaten, dat Thatcher zou aftreden, dat de stem van het volk in Oopst-Europa zou worden gehoord, tevens een aantal aardbevingen, gebedsgenezingen van Aids en, ook al sinds 1988, kondigt hij een belangrijke ontwikkeling aan, in de nabije toekomst te verwachten: een internationale beurskrach, te beginnen in Japan.
Wie zei daar, dat esoterie navelstaren is, een zich afkeren van de buitenwereld, een desinteresse voor de maatschappij? Vaak wordt vergeten dat de moderne esoterie, die meer dan honderd jaar geleden via de Theosofie, onder de bezielende leiding van Madame Blavatsky naar buiten kwam, in politiek opzicht vooruitstrevend was en een einde wilde maken aan koloniale samenlevingen. De idealen van de Franse Revolutie ("Verlichting") te weten Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap zouden ook naderhand beoogd en verwerkelijkt worden via de Antroposofie van Rudolf Steiner. Wat New Age genoemd werd, was en is in feite een herleving van eeuwenoude occulte inzichten, niets nieuws aan, maar wel behorende tot een culturele onderstroom die langzaamaan naar boven kwam, ook als underground en tegencultuur. Niet te vergeten ook dat elke (wereld) religie ooit een secte was, die kon uitgroeien, met priesters en onhoudbare dogma's - heel wat ketterse godzoekers zijn in de monotheistische religies met de dood bestraft. En, helaas, duren die godsdienstoorlogen niet nog altijd voort?
Terug naar Share. Pagina 3 van dit septembernummer, ik til een paragraaf uit Het pad vooruit, door de meester, - via Benjamin Creme: "Veel van wat tegenwoordig belangrijk lijkt, zal verdwijnen en vervangen worden door eenvoudiger en natuurlijker manieren van leven en verhoudingen. Het is gedaan, daar kun je van op aan, met de godslastering van miljoenen die nodeloos sterven door gebrek temidden van overweldigende overvloed. Het is gedaan, ook, met de onverdraagzaamheid die de menselijke geest tegenwoordig misvormt. Het is gedaan, voor altijd, met de drang om de hulpbronnen en het grondgebied van kleinere en zwakkere landen te overheersen, te onderwerpen en uit te buiten. In plaats daarvan zal een nieuw realisme groeien, een begrip van onderlinge verbondenheid van alle mensen en hun wederzijdse rechten en plichten. Mensen en landen zullen trachten te leven naar de regel der wet en de vereisten voor vrede en veiligheid voor alle mensen."
Tot de Tekenen van de tijd worden onder meer gerekend een Complex patroon van lichtcirkels op een gebouw in Duitsland; interessant zijn altijd de schrijvende lezers, die om commentaar vragen en de Vragen en Antwoorden-rubriek. De gevangen Saddam Hoessein zou een dubbelganger zijn, en de bomaanslag op de trein in Madrid was het werk van een radicale splintergroep van de ETA. Zet alles maar op losse schroeven en vraag eens een proefnummer aan: Share, postbus 41877, 1009 DB Amsterdam, het informatiecentrum aan de Linnaeusparkweg 127 in Amsterdam is dagelijks geopend van l0 tot l4uur, zaterdags van 10 tot 13 uur. In België info potbus 50, 1060 Saint Gilles 2, en uiteraard op internet: http://www.sharenl.org
Dat was dus weer heel wat, nu boodschappen doen, weekeindbijlagen lezen, opruimen, opruimen, afleggen - de dag de week de tijd tegemoet en IN!! Gegroet, Simon V.


 

Zondag 22 augustus 2004

 

Gelovig, zijn vrouw heet Bregje en ik zie hem nu op de televisie tijdens Lowlands Paradise bezig Ali B. te zijn, ongetwijfeld (met Def P.) de meest aandachttrekkende en -wekkende rapper van Nederland, wat de Lage Landen, wat? De vreemdeling in Babylon, de verloren zonen uit het Universum elkaar treffende binnen deze Tijdelijke Autonome Zone. Gisteren schudden wij elkaar hartelijk de hand, wij hadden ons eerder backstage bij een t.v.-programma getroffen. En terwijl hij een handtekening op een foto zette voor Kader Abdollah's veertienjarige dochter, die weg van hem is, zag ik opnieuw die verbroedering teweeggebracht door een van de belanghrijkste gevoelens die de mens aan boord heeft: het feestvieren. Feest, omdat je er bent. Feest om te zien hoe de anderen (in deze Oase in de woestijn) er uitzien. En terwijl onze Nederlands-Iraanse dichter uit een dichtersgeslacht veronderstelde een plaatselijk optreden te hebben (vermeldde het SSS-contract niet Biddinghuizen als locatie?) kwam hij, in gezelschap van een Zuid-Afrikaanse dichteres terecht op een feestvierend feest van zo'n vijftigduizend mensen, in een drie dagen bestaande Gemeenschap.
Ach, ach, ach, de tranen, de ontroering, de verwondering, de aandacht, de liefde, het waarnemen van en toezien hoe - 'met de waarheid niets aan de hand. Niets dan goed van de liefde. Alles onvoorstelbaar waar. Vereenzelvig je met alles maar. Ga maar 's even een keertje dood, even maar.' De laatste regels las ik gisterenavond voor in die mooie, groter dan mogelijk geachte Juliet-tent - 1000 man/vrouw? - tijdens een uur Writers Block, vijf pennevoerders ieder hun tien minuten, samen met Kader Abdollah en Bart Chabot (niet zo vloeken voor niets, lieve jongen, op televisie) - de twee anderen laat ik hier liever ongenoemd.
De geciteerde regels uit het gedicht 'No more secondhand god' uit de dichtbundel Mij best, gedichten 1971-1975 (De Bezige Bij, 1976) waarin als motto staat, een van de betekenisvolle invocaties uit Nikos Kazantzakis' onvolprezen Ascese Salvatores Dei, in de vertaling van Olivier Boelen, ook bij de Bezige Bij, 1973, als deel 18 van de Kwintessens-reeks, waarover ik hier ooit nog wil komen vertellen:
"Open je ogen! schreeuwt God. Ik wil zien! Spits de oren! ik wil horen! Loop voorop! je bent mijn hoofd!"

Op naar Buitenzorg: bezigheden elders verhinderden ons mee te doen aan de Bloemen-, Groente- en Fruit-tentoonstelling - wij zijn uiteraard wel benieuiwd naar de inzendingen en toegekende prijzen. En uiteraard de mensen, onze collega-'tuinders' - een heerlijk gezelschap om in te verkeren. 'Pas op! Pas op! Ik zie ze vliegen!
Simon Vinkenoog - vierend l7 jaar monogamie met Edith.


Zaterdag 21 augustus 2004

Heerlijke herinneringen aan de openingsavond van het Bram Roza-festival, dat gisteren van start ging in Nieuw-Beijerland: opnieuw een prachtige ontmoetingsplek, op het gors bij het veer in Nieuw-Beijerland. Nog de gehele week des avonds muziek van her en der; vrijdag 27 augustus een dichtersavond met Willem Jan Otten, Marjoleine de Vos, Afshin Ellian (die ik als columnist van de NRC ook lees), Sven Ariaans, Ramsy Nasr, De Woorddansers, Upperfloor met presentatrice Henriette Faas.
Dat is dus achteraf, voor me vanmiddag en vanavond Lowlands Paradise, waarover mensen in het algemeen goed ingelicht zijn: een driedaags dorp met 50.000 inwoners die voor de muziek, elkaar en enkele dichters en entertainers komen, en ik dus - die er voor de eerste keer mag optreden: in vorige jaren moest ik uitnodigingen afslaan omdat de datum gelijkop ging met die van mijn literaire rondvaartjes tijdens de Amsterdamsche boekenmarkt, tijdens de Uitmarkt gehouden. Dat is dit jaar niet het geval: zaterdag 28 en zondag 29 augustus ben ik weer literair rondvaartgids, afvaarten vanaf het Casino aan het Leidsebosje.
Ik kijk om me heen, dat mag - ik heb wat kranten te lezen voor vertrek, er schieten me op dit moment geen geniale gedachten te binnen: ik wil het hierbij laten. Ondertussen lees ik wel in de Volkskrant, dat het risico op oorlog om water steeds groter wordt. Op een internationaal congres over water in Stockholm verklaarde professor William Mitsch van de Universiteit van Ohio: 'We hebben al olie-oorlogen meegemaakt, en als regeringen niet meer doen om het water eerlijker te verdelen, zijn wateroorlogen heel wel mogelijk.'
Dat hoor ik dus ook al heel wat jaren, niet voor niets dat wij een kroonprins als opperwaterbevelhebber hebben: Nederland, let op uw saeck! Prettig weekend. SV.


Vrijdag 20 augustus 2004

 

Wat is er met Freek de Jonge aan de hand? Gebiologeerd heb ik gekeken naar de Netwerk-uitzending, gewijd aan zijn zestigste verjaardag, het boek dat hij schreef en de vijftien verschillende voorstellingen die hij gaat maken. Al aan het begin had ik hem willen toeroepen: Te Laat Voor Twijfel, Freek!, maar het programma verliep meedogenloos. Waar is de grote bewustzijnsverruimer gebleven, de messianistische figuur die de last van zijn Vader's godsdienst had meegekregen en zich daarvan los wilde maken? Niets verschrikkelijkers dan de gedesillusioneerde idealist, die het geduld niet heeft, als een Boddhisattva, om te wachten hoe de tijd zich voltrekt en verder strekt dan het eigen ego, met zijn 'verwachtingen van het publiek', 'blijven spelen' - wat spelen? Welke rol je aan te meten, waar je niet uitvalt? Zovele clowns hangen nu in het Theater Instituut, ontwerpen van zijn vrouw Hella, zovele Dood van Pierlala's, zovele domme Augustins, zovele Pierrots, Paljassen, Don Quichote's - die volgend jaar zijn 400ste verjaardag viert.
Zou de echte Freek de Jonge naar voren moeten en kunnen komen? Wat een karma, mensen koste wat koste aan het lachen te brengen - zou een collectieve huilbui (bloed aan de Paal, bloed Waar niet) ons niet verder brengen? Said the joker to the thief. Time is getting late now, ik kan maar niet vergeten hoe collega-cabaretier Herman van Veen (ook Overtuigd Idealist) zich aan het eind van een televisie-interview naar de camera toeboog en oog in oog met de kijker, op wie hij dreigend was afgekomen, articuleerde: 'En Het Loopt Zo'n Vaart!'
En zo is het maar net, en alle afleidingsmanoeuvres moeten onder ogen gezien kunnen worden. Volgens Gurdjieff waren wij allen drenkelingen, volgens Antonin Artaud konden wij elkaar alleen maar door de vlammen heen toeroepen - en ja, de Heilige Geest is onder ons en heeft toegeslagen. Ook, eens, bij Freek de Jonge; alsof-ie het vergeten is. Eeuwige Wijsheid? Grote boodschap? Houvast voor de drenkelingen? Vlammenwerpers om de wereldbrand te blussen?
Kom op, Freek, je kunt er niets aan doen, maar verloochen je zelf niet: volg de roep van je ziel en maak je vrij, ontwar die knoop
Volgens Francisco van Jole in de Volkskrant vanochtend ben je als idealist sowieso schietschijf in een pragmatische samenleving en terecht maakt hij de makers van het programma ('tot op het bot besmet met de personaliseringsziekte van deze tijd) het verwijt alleen maar te zijn ingegaan op de Persoon Freek en niet op de kunstenaar. 'In het geval De Jonge lijkt de kunst, zijn uiterst bijzondere en baanbrekende manier van theatermaken, me de inhoud. Al het andere is bijzaak.' Aldus De Jole.
Je hebt je ziel niet aan de duivel verkocht voor een Lach. Nee joh, de duivbel bestaat niet - die zit in je eigen koppie en je hebt toch een lieve vrouw om die duivel naar de vergetelheid te wensen, en weer te gaan stralen? Nu, of nooit. Het Licht Is Er. Buckminster Fuller waarschuwde Utopia or Oblivion. Ik heb voor Utopia gekozen en beleef die staat nu (ahum, zei de gek, maar ik weet wie het zegt, en dat ben ik zelf) - zoals het is, is het goed. Welgemoed, het lijkt wel een open brief, iedereen gegroet.
Vanavond treed ik op tijdens de openingsavond van het Bram Roza-festival in Nieuw-Beijerland, muzikaal ondersteund door de Mark Lotterman Blues Band Bomb Shelter. Het festival (muziek, beeldende kunst en poëzie) vindt dit weekend en de komende week plaats op en bij het gors aan de Spuidijk. Hoort, zegt het voort! vraagt de organisator, die een programma-overzicht biedt op www.dichterbijdemolen.nl - morgen speelt mijn aanwezigheid tijdens het Lowlands Festival in Biddinxhuizen zich af smiddags per watertaxi en savonds in de tent Juliette. See you. Simon.
P.S. Kan iemand deze tekst aan Freek en Hella de Jonge laten lezen? Dank! SV.


 

Donderdag l9 augustus 2004

Ten tweeden male. Zoveel verdwenen, vermist, spoorloos, opgelost. De storm buiten, de stormen en buien in de Volkskrant - waar begint en eindigt de werkelijkheid? In hoeverre ben je via het instrument van de taal in staat precies datgene te laten horen, wat je het meest aangaat, hoe breng je de bekommernissen over die je ongetwijfeld voelt bij het vernemen, in je opnemen, van wat 'wereldnieuws' heet, de actualiteiten die zich van moment tot moment in een eeuwig Hier & Nu afspelen. Hoe kun je in de wereld zijn, zonder van de wereld te zijn? Hoe moeilijk is het de onthechte staat te bereiken, die werkelijk nodig zal zijn, in je eigen leven, in dat van anderen? Hoe weet je of het om de essentie gaat, of dat het afleiding, verstrooiïng, tijdverdrijf is, waarmee je je bezig houdt? In hoeverre is datgene wat je doet van enigerlei waarde? Hoe vele vragen, die je zelf (ik dus hier en wellicht anderen ook hier) te beantwoorden hebt?
Ondertussen heb ik wel begrepen dat niet iedereen (mijn iedereen, jouw iedereen, ons aller iedereen) aan zelfonderzoek of introspectie doet; het naar binnen kijken en een oordeel vellen, is veel lastiger dan het oordelen over wat buiten je geschiedt. Zo het is, is het goed: die wijsheid uit te vinden kost waarlijk moeite. Inspanning vereist. Gevolgen en oorzaken onderscheiden, actualiteiten terug weten te voeren tot de oorsprong. Wat maakt mensen tot wie ze zijn, wat doet de opvoeding en opleiding wel of niet? Elke generatie heeft zijn eigen voetangels en klemmen te vermijden, handicaps te boven komen, weerbaar worden en tegelijkertijd aanvaarden dat ijzer niet met handen gebroken kan worden. En waarom zou je? Vreemd dat de een zich wél verantwoordelijk kan voelen voor zijn/haar eigen woorden en daden, terwijl een ander daar zorgeloos mee omgaat.
Waarom is de ene persoon creatief en de andere niet, of althans niet duidelijk zichtbaar? 'Wilt u uw tekst wat toegankelijker maken voor onze doelgroep?' werd me gevraagd. Nee, schreef (mailde) ik terug: men moet mij nemen zoals ik ben. En o, wat ben ik nog van plan! Leve de onthechting, leve de taal waarin ik denken en spreken kan, het verwoorden van gedachten en gevoelens (beide aspecten van een en dezelfde oorsprong) die mij bespringen, en die ik zo nodig weer kan loslaten. Afscheid nemen, hier voor een dag, op een gegeven ogenblik van alles dat is en niet is, de stormen buiten en binnen achter je latend... La vie continue. Yes sir! Voor vandaag genoeg, en kijk es aan: de zon schijnt weer op dit middaguur. Kersvers van de lever! Simon V.


 

Woensdag 18 augustus 2004

 

De afwezige aanwezige. Niet nader te bepalen, waar zelfs of juist de taal tekortschiet. Waar alles te kort schiet, of te ver, of te hoog - omdat het niet altijd doelgericht is, wat je doet, en wat je zegt, ben je zelf.
Bij het vergaren van kennis heeft zich in mijn leven een nieuwe dimensie aangediend, die ik tot dusverre slechts uit de tweede hand kende, dat wereldwijde web van virtuele tijdgenoten, een situationnistische dérive van jewelste, en nu - achteraf en terugkijkende - begrijp ik de bekeringsdrift van al diegenen die mij op deze ontdekkingsreis voor gingen en mij thans vergezellen. Want waar gaan wij heen? Quo Vadis?
Als vele nieuwkomers ben ik gaan ontdekken, welke spiegels mij worden voorgehouden. Als ik bij voorbeeld op de zoekmachine Google (nee, ik koop geen aandelen) mijn eigen naam intik, ben ik het altijd wel en ook weer niet. Dus je struint de sites van je keuze af, in mijn geval niet alleen de spinnewebjes in het circuit van de geniale zondagsdichters (zoals Johnny van Doorn ons allen bestempelde), niet in de wiegeroze valkuilen van het kaarslichtgenre met weblog van speelgoedjes en uitstapjes, nee ver van de chatbox en al die andere mogelijkheden om het hoe en waarom te verduidelijken.
Ik kwam terecht bij de schrijvers, wier grenzen en verkenningen literaire verwoording te boven of te buiten gingen, mensen met een visioen en ideeën die zich al levende lieten verwerken. Buckminster Fuller: No More Second Hand God. Of Allen Ginsberg, met zijn: All of us poets specimens of eternity. Of de Engelse bard, de tweehonderd jaar oude en o zo levende geest William Blake: Energy is Eternal Delight.
En ja, zijn voorspelde Doors of Perception gingen open, onstuitbaar, open voor ontsluiten van geheimen, tegels lichten van taboes, zich zowel verinnerlijken als veruiterlijken, mondig worden, werelden te ontdekken. Achter de Muziek aan! Mee met het Feest!. Ach, al die manifestaties die vorige generaties, eerdere eeuwen niet kenden. Al die transformaties op zoveel terreinen dat de logica zoek lijkt, of aan revisie toe, en zeker aan innovatie onderhevig !
Als we het eens met de superlogica zouden aanleggen, de 'pataphysica (zoals Alfred Jarry die benoemde), de serendipiteiten en synchroniciteiten, die elkaar wie of waarom of hoe dan ook laten waarmaken, verwoorden. Op weg, zeg maar, naar de Vervolmaking.
Ik zit in de zon en ik weet het. Niet het McLuhaneske: I'm The Only One Who Knows What The Hell Is Going On... want Niets weten wij, en van dat Niets veel te weinig. Die Leegte, the Void, geen tijd, geen plaats, niet iets, ook niet iets niet.
. Ik kon kiezen vandaag, Edith gebruikte het woord skydiver en ik dacht aan die sprongen in Lille, waar Louis van Gasteren foto's maakte, in l963, van een paar mensen die parachutespringen wilden beoefenen. Ik had een hilarisch verhaal kunnen vertellen, ik deed het niet.
Ik dacht aan wat mij gebeurde toen ik mij nader wilde informeren over Aldous Huxley, en terechtkwam op http://somaweb.org ('The hypnotic, intellectual, satirical, spiritual, and philosophical world of Aldous Huxley) - maar het zou hier te ver hebben gevoerd; dus niet.
En tenslotte dacht ik inderdaad aan al wat samenhangt, waarvoor constant nieuwe begrippen gedefiniëerd moeten worden, wat met al die quanta's en yoga's en dharma's en wat al niet. Grootvader Thomas Henry Huxley (9 pagina's - 1825-1895) was de uitvinder van het woord agnostisch om zijn eigen religieuze inzichten te definiëren. Etc. The Huxley Coterie - welkom!
Content-centered Web design; ik bestudeer 5 pagina's. Zijn er rules & regulations? This Web is a Clearing House for Information, meant to be a contribution to a sane revultion: For Fun! Simon the Finch's Eye. Hello out here!


 

Dinsdag 17 augustus 2004

 

Globalization and Culture - Global Mélange heet het boek dat Jan Nederveen Pieterse, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Illinois, Urbana-Champaign dit jaar publiceerde in de Globalization-serie onder redactie van Manfred B. Steger van de Universiteit van Hawai'i, Manoa, en Terrell Carver van de Universiteit van Bristol.
   “'Globalization' has become the buzzword of our time. But what does it mean? Rather than forcing a complicated social phenonemon into a single analytical framework, this series seeks to present globalization as a multidimensional process constituted by complex, often contradictory interactions of global, regional and local aspects of social life. Since conventional disciplinary borders and lines of demarcation are losing their own rationales in a globalizing world, authors in this series apply an interdisciplinary framework to the study of globalization. In short, the main purpose and objective of this series is to support subject-specific inquiries into the dynamics and effects of contemporary globalization and its varying impacts across, between, and within societies.” (Rowman & Littlefield, Lanham, Maryland, ISBN 0-7425-2802-2)
Dankje, JNP, voor deze welkome vondst in mijn brievenbus. De gesprekken met Nederlandse en Vlaamse schrijvers over globalisering, gehouden door Bas Groes en eerder dit jaar onder de titel McLiteratuur bij uitgeverij Lemniscaat verschenen brachten weinig nieuws; iedere auteur - het waren er 25 - had zijn eigen stokpaardjes om te berijden. Het onderhavige boek verschaft ongetwijfeld veel nieuwe inzichten, de auteur kennende. Bladerend ontdek ik in de voetnoten twee hilarische voorbeelden, die ik weer onvertaald laat: leesplezier toegewenst!
“What is globalization? In answer to this question a Pakistani colleague recounts: 'An English Princess (Princess Diana) with an Egyptian boyfriend, uses a Norwegian mobile telephone, crashes in a French tunnel in a German car with a Dutch engine, driven by a Belgian driver, who was high on Scottish whiskey, followed closely by Italian paparazzi, on Japanese motorcycles, treated by an American doctor, assisted by Filipino para-medical staff, using Brazilian medicines, dies!
In the Philippines, a new version of this message circulates via email: 'And this is sent to you by a Filipino, using Bill Gates' technology, which he stole from the Japanese. You are probably reading this on one of the IBM clones that use Taiwanese-made chips and Korean-made monitors, assembled by Bangladeshi workers in a Singapore plant, transported by lorries driven by Indians, hijacked by Indonesians and finally sold to you by Chinamen!”
Zo, en wij gaan weer naar de Tuin, voorbereidingen treffen voor de aanstaande weekend-tentoonstelling van Bloemen, Groente en Fruit in het Verenigingsgebouw van Buitenzorg. Eerste, tweede en derde prijzen in een tiental categorieën de heggeschaar, de takkeschaar, de snoeischaar, de Stiltemaker, wroeten in Hollandse aarde, Amsterdams terrasje schoonhouden, Thuis, I'm sitting in the Cosmos! Ja Johnny, zo is dat nos steeds. Simon V.


Maandag 16 augustus 2004

De week is mooi van start gegaan: vanochtend om 11 uur in een geluidstudio, gelegen aan het wonderschone Huiszitten-Weduwenhof, hartje Jordaan, de opname (door ene Erik en Stefan) van een afgelopen dagen geschreven gedicht voor het kunstproject North 2004-2006, dat de 21e augustus van start gaat.
In een persbericht meldt de organisatie: ``Amsterdam Noord is van de stad afgekeerd en afgeschermd door verschillende blokkades. Het IJ, het Shellterrein en het Noord/Hollands Kanaal vormen zowel fysieke als psychologische barrières tuissen Noord en de rest van de stad. Wellicht heeft het ´galgeveld´waar Amsterdam eeuwen terug haar misdadigers liet ophangen stadsdeel Noord ooit tot het duistere stiefkind van de hoofdstad veroordeeld. Om haar ware gezicht te tonen, komen in een reeks kunstmanifestaties onder de naam North aspecten van haar geschiedenis, samenleving, industrie, regio en het water aan de orde. De komende tien jaar krijgt Amsterdam een totaal ander aangezicht. Aan de noordelijke IJ-oever is dan een nieuwe stad verrezen. Niets zal dan meer herinneren aan de bedrijvigheid, die een eeuw lang het beeld van het havenfront bepaalde. Toch vormden legendarische bedrijven als vliegtuigbouwer Fokker, verderop scheepsbouwer NDSM en Shell Amsterdam, met de in het oog springende laboratoria, de trotse identiteit van Noord.``
De eerste editie van dit evenement vindt van 21 augustus tot en met 26 september plaats en richt zich op het heden en verleden van de regio Noord. Fokker was in Amsterdam Noord korte tijd de grootste producent van vliegtuigen ter wereld, een aspect dat als historische fototentoonstelling aan de orde komt.
Naast het historisch deel is de actuele beeldende kunst met haar onderzoek en vernieuwing een belangrijk aspect van de kunstmanifestatie North. In en om het Ponthuys en de Tolhuistuin, een bijzondere locatie op het voormalige Shellterrein - 66 jaar lang afgesloten voor het publiek - brengt een aantal kunstenaars de synergie van kunst/techniek, kunst/landschap en kunst/wetenschap tot uitdrukking in tot de verbeelding sprekende werken. Genoemd worden Jeroen Kooijmans en Roy Cerpac, Marjolijn Boterenbrood, Gerald van der Kaap, Diana Scherer, Michiel Huijsman, ILAP, Kevin van Braak, Arjen Boerstra, Nicky Zwaan plus de onvermijdelijke e.a.
Voor meer informatie www.northamsterdam.com - mijn bijdrage zal er uit bestaan dat de bezoekers op de veerpont, die naar de locatie leidt, worden vergast op het door mij voorgedragen gedicht - waarvan de opname hedenmorgen dus is geschied.
Zo zij het. Meer dan genoeg informatie, het gedicht zal ik t.z.t. ook hier onderbrengen. Deze week wijd ik me aan een volgende schrijfopdracht. Aanstaande vrijdag zal ik, DV, vertoeven op het Bram Roza-festival op het gors bij het veer in Nieuw-Beijerland, een optreden samen met de Mark Lotterman Blues Band Bomb Shelter, en zaterdag zowel smiddags als savonds op Lowlands Paradise, evenemententerrein Six Flags in Biddinghuizen, in mijn 1tje tussen de tienduizenden.
Zo, dat is dat, ruim baan voor de toekomst! Simon Vinkenoog


Zondag 15 augustus 2004

 

De organisatoren van de Nacht van de poëzie, gisterenavond in Fort de Hel, Willemstad gehouden hebben alle redenen om tevreden terug te blikken. Zo'n honderdvijftig mensen uit alle windstreken hadden de weg weten te vinden om geconfronteerd te worden met de fine fleur van de slamdichters, als daar zijn Sven Ariaans, te zien in de filmdocumentaire Slammers en winnaar van het Nederlands Slamkampioenschap 2004, Rijn Vogelaar, adopted poet van de Engelse band Lemonade, Gijs ter Haar, Joz Knoop, de Woorddansers Jeroen Naaktgeboren en Arie Hordijk, die Nederland tijdens Poetry International als slamdichters vertegenwoordigden dit jaar, Harold de Boer, de Dichters uit Epibreren (al sinds 1994 on the road) en de dichtende vuurspuwer , piromancer David Boelee.
Zelf mocht ik mijn dichterschap des vaderlands waarmaken; ik ken mijn gedichten niet van buiten, zoals dat met de hierboven genoemden - allen stukken jonger dan ik - het geval is, ik ken ze alleen maar van binnen en moet dat nog altijd via het papier naar buiten halen en dien dus altijd voordien te controleren of er genoeg licht is. En dat was er.
Ik mocht even Allen Ginsberg aanhalen, die mij eens toevoegde: 'You can't force people to listen!' en, als altijd ook gedichten van anderen laten horen: het bloemlezen zit al vanaf mijn twintigste in mijn bloed. David Gascoyne's Voorspel tot een nieuw fin-de-siècle kwam aan bod , alsmede een aantal Spreuken uit de hel, die deel uitmaken van William Blake's Het huwelijk van hemel en hel, volgens Piet Meeuse: 'een van de weinige teksten die ik adembenemend zou willen noemen. Dit is een meesterwerk met een elektriserend effect, waarin de krachtige vonk overspringt van een bezielde energie die in de literatuur uiterst zeldzaam is geworden.'
Het zijn kleinschalige evenementen, met een geheel eigen sfeer waaraan ik vaak mag deelnemen; landelijk, gemakkelijker contact met het publiek, niet te vergeten een kampvuur dat voortdurend opflakkert, goede muziek-intermezzo's en bar en catering ad fundum.

Eén binnengekomen uitnodiging trekt mijn aandacht:
"Het samenwerkingsverband Ypenburg nodigt u uit om de activiteiten te bezoeken en een kijkje te nemen op de Ypenburgse heuvelrug. Animaris Percipiere op de Ypenburgse heuvelrug . Van vrijdag 20 augustus tot en met zaterdag 28 augustus 2004 wordt het jongste strandbeest van Theo Jansen, de Animaris Percipiere, gepresenteerd op zijn geboorteplaats: de Ypenburgse heuvelrug. Op de geluidswal langs de A 13 werkt de beeldend kunstenaar op uitnodiging van het samenwerkingsverband Ypenburg aan de nieuwste generatie strandbeesten in het vaporumtijdperk. In deze week is Jansens werkplaats iedere avond van 19.00 tot 21.30 open voor publiek. Behalve de lopende Animaris zijn er in een tent video's over het strandbeestenproject te zien. De kunstenaar zal aanwezig zijn om toelichting te geven. Een aantal avonden vinden er bijzondere activiteiten plaats."
Vrijdag 20 augustus 19 u leest Rudy Kousbroek een gedicht voor dat hij over de strandbeesten schreef. Zaterdag 21 om 19.30 uur de band Mbungo Express met Afrikaanse muziek (zanger: Theo Jansen). Dinsdag 24 van 19 tot 21 u workshop strandbeestenconstructie voor kinderen van 10 jaar en ouder, vrijdag 27 van 19 tot 21 u idem voor volwassenen, za 28 l9u30 Snake Charming met city & eastern klez-rock. En een routebeschrijving naar het windlaboratorium is wel nodig. Per auto neem afslag Delft-Noord van de A 13 (Rotterdam-Den Haag), volg vanaf dat punt het bord Ypenburg. Bij de T-splitsing linksaf de Singel op. Aan de linkerhand ligt de geluidswal. Het laboratorium is gevestigd aan het einde van de geluidswal in de groene bouwkeet bij de grote tent (Laan van Haamstede). Voor het projectbureau de weg vervolgen vanaf het windlaboratorium en de eerste afgslag links (Ilsyplantsoen l). Per openbaar vervoer vanaf station Delft bus 62, uitstappen bij halte de Singels (15 minuten).
Meer info Informatiecentrum Ypenburg, 070-3199067 of Eugene.Noya&Ypenburg.nl.
Zo, dit was de postillion d'amourfunctie van Kersvers voor vandaag - een unieke agenda voor unieke gebeurtenissen, waarvan dit er zeker een is.
Ook van mijn hand bestaat een gedicht voor een van Theo Jansen's strandbeelden, uit een eerdere evolutie, de Animaris Sabulosa.
Ik pluk het uit De ware Adam (uitg.Passage Groningen 2000):

Hij wordt gedreven door de wind,
stapvoets, rollend en bewegend.

Hij hinkelt, struikelt en staat stil,
hij volgt het pad van snoeren en vinnen.

Zijn spieren zijn van hout en PVC;
de wetten van de evolutie spelen mee.

Een gezond, natuurlijk evenwicht -
dansend op het strand,
verderlicht.

Simon Vinkenoog


Zaterdag 14 augustus 2004

 

Van je fouten leer je. Al twee keer heb ik teksten verknald; een gedicht van Pablo Neruda (in de vertaling van Hans Dütting) dat ik bij de Hoorn des Overvloeds (onder Bloemlezing) had willen plaatsen. Een enkele verkeerde druk, en foetsie-ba, weg was Neruda. Het is me vannacht voor een tweede keer overkomen (Edith zegt: Had me toch maar wakker gemaakt!) toen ik beschreef wat ik op Netwerk had gezien over de komende aardbevingen, die ook volgens de daarna geraadpleegde U.S.Geological Survey Earthquake Hazards Program (http://earthquake.usgs.gov/ inevitable, d.w. dus z.onvermijdelijk zijn.
Weer een weetje achter de tanden, maar mijn hele tirade (gisteren de donder, vandaag de aardbeving - wat staat ons nog te wachten?) ging ten onder in een misgreep, chaos nam over van chaorde, verdween floep met mijn flauwe grap: Wastanboel.
Want het ging om Istanboel en de vraag was alleen maar: wanneer?
Vanavond optreden met slamkampioenen en dichtende vuurspuwers in de Hel, pardon Fort de Hel, Helsedijk 85, Willemstad. www.fortdehel.nl of bel naar de hel 06-2333386317.
Altijd een genoegen de hellegangers uit de lage landen weer te ontmoeten; de omgeving is prachtig en fantastisch en mooi en naar het zich op dit ogenblik laat aanzien, zonnig.
Ik heb eigenlijk op dit moment niet zoveel meer te vertellen, wil je meer weten: hel@hi.nl - absoluut een van de merkwaardigste e-mailadressen in NL.
Met Enter kom ik bij de grote Entertainer. William Blake (1757-1827), dichter-drukker-profeet die zijn eigen mythologie schiep en gedichten omrankt door bloemen en vervuld van gestalten drukte. Wie niet kent, moet doen. Songs of Innocence and of Experience zijn een must voor elke aspirant-dichter.Uit de voortreffelijke vertaling, die Sylvia Koetsier maakte van Blake' s The Marriage of Heaven and Hell, zeer verzorgd uitgegeven door de Erven Bijleveld in Utrecht anno 2001, ga ik enkele fragmenten lezen vanavond, DV.
Het Huwelijk van Hemel en Hel.
Een Lied van Vrijheid, plaat XXV:
l. Het Eeuwig Vrouwelijke Gekreun! het was te horen over de gehele Aarde:
2. Albions kust is ziek, zwijgend; de Amerikaanse weiden verbleken!
3. Schaduwen van Profetie sidderen langs de meren en de rivieren en prevelen over de oceaan, Frankrijk haal uw kerker neer;
4. Gouden Spanje breek de barrières van het oude Rome;
5. Werp uw sleutels O Rome in de diepe neerwaartse val, zelfs in de neerwaartse val der eeuwigheid,
6. En ween!

Hartkloppingen; dit eindigt bij l8: Met donder en vuur: zijn sterbezaaide heerscharen leidend door de woeste wildernis
Daar mag je het mee doen, voorlopig, Simon.


Vrijdag 13 augustus 2004

 

Een onweer vlak boven onze hoofden maakte me om zes uur wakker. Geluiden om als kind bang van te worden, als volwassene vraag je je af hoeveel decibellen daar over ons heen worden gestort. Op weg naar de wc een bijna verblindende blikseminslag, gevolgd door wat we gedonder noemen. Ooit heb ik op de donder gedanst, ik zat achter mijn bureau, een flits kwam op mijn netvlies terecht, ik stond op en wachtte op de donder - toen die kwam bewoog ik me mee, een logge beer met vuur onder de voeten. Ik ging zitten en schreef een gedicht, waarvan een fragment verscheen in de bloemlezing Poëzie van Nu, verschenen bij het Gentse Poëziecentrum in 1994, een keuze samen met Coen de Jonge gemaakt, die ook zorgde voor een inleiding van 40 bladzijden, waarin mijn ganse oeuvre tot dan toe van commentaar werd voorzien.
Over mijn debuutbundel Wondkoorts, december 1950 verschenen als achtste deel van de eerste jaargang van De Windroos, een door Ad den Besten opgezette en bij U.M.Holland verschenen serie hedendaagse poëzie, schrijft hij "een bundel die een blijvende positie inneemt".
Andere hedendagers in dat jaar: W.J.van der Molen, Guillaume van der Graft, J.Meulenbelt, Nico Verhoeven, Michael Deak, H.J.van Tienhoven, Jan Wit en Bergman.
In het manifest, waarmee de oprichting van de serie werd bekend gemaakt, schreef Ad den Besten onder meer: "Voor en na wordt de laatste tijd gewezen op de culturele impasse, waarin wij ons bevinden.(...) Uit zij zich niet voor ieder herkenbaar in de ontstellende bestsellerjacht, waartoe men sinds 1945 uitgever, boekhandelaar en publiek elkaar ziet opdrijven? (...) Vooral de poëzie is in een dwangpositie geraakt. Ongetwijfeld niet alleen hierdoor, maar toch wel voor een aanzienlijk deel. Haar bescheiden geluid kan nu eenmaal niet op tegen de fanfaronnades van de bestsellerreclame. En van onze dichters zijn het uiteraard de zgn. 'jongeren', die zich voor de grootste barrières gesteld zien.(...) Het is hierom dat ik het initiatief heb genomen tot de publicatie van een selecte reeks gedichtenbundels. Zij zal de naam dragen van: De Windroos."

"Tussen l950 en 1970 debuteerden diverse dichters in deze reeks, van wie een aantal nu bekend is als Vijftiger: Simon Vinkenoog, Sybren Polet, Jan Hanlo, Remco Campert en Gerrit Kouwenaar." schrijft Chrétien Breukers in de aankondiging van de nieuwe Windroos-reeks die bij dezelfde uitgever (www.uitgeverijholland.nl) zal verschijnen: Uitgeverij Holland, Spaarne 20, 2021 CM Haarlem, 023-532306l. Er is een beschermheer (ik, DdV a.i.)en een comité van aanbeveling, waarin Ad den Besten, Remco Campert, Bart FM Droog, Femke Halsema, Anton Korteweg en Arjan Peters plaats hebben genomen. De serie gaat halfjaarlijks verschijnen - omstreeks oktober en mei - in een serie van 4 bundels, die als pakket van 20 Euro verkocht zullen worden, van de bundels apart bedraagt de prijs in de boekhandel Euro 5.95. Abonnementen zijn mogelijk. Volgende week worden de namen van de vier nieuwe Windroosdichters bekendgemaakt op de webstek van Rottend Staal: www.epibreren.com. De reeks zal op 29 sept in het Letterkundig Museum in Den Haag gepresenteerd worden; ik zal er een klein zegje doen - en dat het opnieuw moge donderen in de poëzie!
Ik zie ik zie wat jij, bid ik, ook ziet: niets dan poëzie. Holderdebolder op de rommelzolder, de lucht is verfrist, de mens kan niet zonder - en de zon probeert een voorzichtige doorbraak tussen de wolken. Half twee; de dag ligt voor ons open. Gegroet, Simon V.


Donderdag 12 augustus 2004

 

" There are many here among us
Who feel that life is but a joke
But you and I we' ve been thru that
And this is not our fate
So let us not talk falsely now
The hour is getting late."

Hoe lang geleden is het alweer, dat wij dit Bob Dylan hoorden zingen? Is het nog altijd vijf voor twaalf, welke laatste minuut of minuten moeten wij nog meemaken, om tot iedereen te laten doordringen dat het leven geen 'joke' is, maar een zeer serieus spel, dat gaat om leven, overleven en voortleven... Ook ik eens niets dan herinnering, wat velletjes papier beschreven, koppie voor en in beeld, oneliner hier en daar, en dan nog een tijdje via boekenkast, bibliotheken en Google op enkele andere plekken.Ondertussen kan ik hier dagelijks mijn kersverse ei leggen, terwijl in de Scheldevoetgangerstunnel in Antwerpen nog een poosje Hans en Hilde's haan QuQeleQu mag kraaien.
Tien Haagse dagen op mijn sloffen geleefd, niet buiten het tuinhek een voet gezet, tenzij om vuilnisbakken aan de stoeprand te zetten. Een bedlegere schoonvader gezelschap gehouden, boeken, weekbladen en kranten gelezen, nauwelijks televisie - ik heb het nog niet zo ver gebracht als mijn beoogd biograaf Derrick Bergmann, die vanuit Lézignac-Corbière een prentbriefkaart stuurt: "Bonjour! Twee weken zonder t.v., mail, deadlines en komkommernieuws, pas mal! Aan het zwembad lees ik mijn kinderen De favoriet van Bernard Wesseling voor. Ook zij vinden het een erg leuk boek. Heb het goed."
Welgemoed weer terug in Amsterdam, in een eigengereid regenbuitje. I AMsterdam, bedacht door de Ik Ben-man. Waarom men zich nooit heeft ingespannen voor het Am*dam, en dan het liefst een sterretje in het midden, weet ik niet - wél begrijpelijk is het uiteraard dat de Marktmeesters van deze stad niets willen weten van de dooreengehusselde letters: Mad Master. Misschien zou dit epitethon ornans teveel van het goede zijn; het zou anders vele kabbalisten, alchemisten, esoterici en andere spiritueel-gezinden naar de stad brengen (die toch al de Rozenkruizersbibliotheek aan de Bloemgracht op hun programma hebben staan).
Dagje rust en scrabble, schone kleren en douche, twintig nagels door Edith geknipt en straks video met gedicht 'War is black magic' van Allen Ginsberg op video te zien om te vertalen, en voor a.s. maandag een gedicht voor de pont naar het Tolhuispark schrijven, komende weekeinden te horen. En zelf op de been en voor de boeg: zaterdag l4 aug Willemsstad, donderdag l9 Scheveningen, 20 Nieuw Beyerland, 21 Lowlands Paradise, 28/29 literaire rondvaart tijdens Uitmarkt, 1 sept (15 jaar getrouwd) Oss, 3 Amsterdam, 4 Schiedam en de 10e sept. weer Amsterdam. Even voor het gemak niet verder kijken, alles uiteraard DV. Het huiswerk van de dichter speelt zich overal af, waar zijn taal gesproken en zijn woorden verstaan worden. Hoe laat het wordt, dient iedereen voor zichzelf uit te vinden. Te laat om te liegen. Te laat om je te verschuilen. Te laat om te doen alsof er niets aan de hand is. Zelf ben ik bezig met een spirituele mobilisatie, geen verplichte dienstverlening, geen opgelegde strafmaatregel, geen andere behoefte in en voor mijzelf dan de nadruk te leggen op hart-en-ziel-aangelegenheden. Voor de keuze Hebben of Zijn heb ik voor het (eigen) Zijn gekozen, ik ben gelukkig niet de enige en zie de wereld in bewustZijn groeien. Wij doen ons best! Simon V.


Koetshuis Den Haag, woensdag 11 augustus 2004

Een droom, een mooie droom. Een idee, een goed idee. Een televisieprogramma, wat zeg ik, een programma-serie, dagelijks, wekelijks of maandelijks te vertonen. Close-ups, talking heads – al waar ze juist zo op tegen zijn, alsof beelden voortdurend in beweging moeten zijn, alsof er in de rust, de stilstand, het oponthoud niet evenveel kracht of energie kan zitten.
Het idee, de droom is zo eenvoudig: je gaat een aantal, enkele, meerdere ‘ouderen’ langs (haha, de groeiende bevolkingslaag) met camera en microfoon, en je vraagt ze: Welke lessen heb je uit je leven getrokken? Welke boodschap of goede raad zou je aan de volgende generatie willen meegeven?
Kijk, daar zit ik, vol vragen en antwoorden, die ikzelf destilleer uit het somtotaal van ervaringen, waarvan een aantal mij al ontschoten is; maar ja, het resultaat van dit alles, levende lijve (in- en aanbreng)) zit nu voorovergebogen boven de toekomst en keert dus terug tot de dagelijkse realiteit, waarin deze droom verscheen.
Als producer – en wat dies meer zij – zou ik uiteraard Hans Keller kiezen, wij zouden samen kunnen bepalen wie er voor in aanmerking komen, niet de deskundigen die wij al te over hebben, de weermannetjes en-vrouwtjes van de politiek, de soap en de sport – als het ware zouden wij moeten zoeken in onbetreden gebieden. Neem zo’n 58-jarige Ambtenaar, dertig jaar in dienst, vaderfiguur geworden, weet alles van Europese wetgeving in zake ARBO-aangelegenheden, die nu voor anderhalf jaar naar Turkije vertrekt om daar met anderen, uit Europa en Turkije, de wetgeving op dit gebied aan te passen, voor het geval, dat – Wat ik hoop, overigens. Wie sprak van de vlam van verwachting, als-ie het over de toekomst had?
Het zouden zeer individuele antwoorden kunnen en moeten zijn. Wijsgeren, zelfdenkers, generalisten, specialisten, geen vreemde of paradijsvogels, uiteraard wel mondige, snedige mensen – charisma, esprit, helder denkend, niet-fanatiek.
Hoeveel zou je er per avond kunnen hebben? Drie op een rijtje, zoals bij Urbania? In elk geval zou het, net als in De Dode Dichtersalmanak, zeer kort moeten zijn, alsmede zeer memorabel.
Haikus, heel korte gedichten, worden vaak twee keer achtereen gelezen, voorgelezen: waarom zou het met zo’n belangrijk statement [TEST A MOMENT) ook niet kunnen gebeuren?
Het was een korte droom, kersvers uit de lucht geplukt. Airplay, please!

 


Koetshuis Den Haag, dinsdag 10 augustus 2004

Laat me eruit! Laat me erin! Wie was er het eerst, en wie gebruikte voor het eerst het woord binnenstebuiten? Edith en haar vader hebben twee uur zwijgend tegenover elkaar gezeten, zonder een woord te wisselen: een spel schaak op de tafel voor zich.Toen Bozar uit Frankrijk belde en ik wel moest storen toen hij naar Edith vroeg, werden handen geschud: remise.
Ik had als grap nog willen zeggen:’Wat een interessant gesprek hebben jullie gevoerd!’, maar daar kwam het dus niet van. Hier dus even wel.(Haha)
Elsschot, de man van weinig woorden, kende de kracht van het woord en de macht van het stilzwijgen.‘Doodzwijgen zal het beste zijn.’ ‘Stilzwijgendheid is een geweldig wapen.’
‘Zwijgen kan niet verbeterd worden.’ “Elsschot wist al langer hoe vervelend het kan zijn wanneer iemand geen mond opendoet. In Tsjip beschrijft hij hoe zijn vrouw hem tergt met een absolute stilzwijgendheid, die vreselijk op zijn zenuwen werkt. De Ridder (=Elsschot privaat) kent het wapen, hanteert het geregeld zelf. Wanneer zijn vrouw hem berispt omdat hij weer eens te laat is thuisgekomen, zwijgt hij als vermoord.” Martine Cuyt’s boek, p.187.
Al zwijgend, uiteraard niet tussenbeide komend, dacht ik na over automatisch schrift. Zouden er automatische gedachten zijn, als je weet te moeten antwoorden wanneer de telefoon gaat, waarbij je niet hoeft na te denken, want ‘la pensee se fait dans la bouche’, een boutade van de dadadichter Tristan Tzara. Automatische vragen en antwoorden, FAQ’s?
Een autonoom zenuwstelsel, dat van ons, doet wat het doen moet, zonder zich eerst iets te moeten afvragen, veronderstel ik. Autonoom. Op eigen benen. In eigen naam. Onafhankelijk. Totaal onafhankelijk en totaal van alles afhankelijk. (independent & interdependent)
Mooie complexiteit om mee te leven; niet de enige. Hoe de geschiedenis telkens opnieuw herschreven dient te worden. Welke rol we in dit alles spelen, of het er iets toe doet, of het iets van ons weg neemt. Heel weinig mensen doen aan introspectie, heb ik weer eens begrepen; zelf doe ik niets anders. Niet uit narcisme of ijdelheid, maar als plaatsbepaling. Elk nieuws gaat ook door mij heen, al heb ik nog geen idee wat te doen met de wetenschap dat op de tekentafels van Deense reders plannen bestaan voor schepen waarmee 10.000 (tienduizend) containers vervoerd kunnen worden. Aan nostalgie heb ik evenmin iets, ik lees dat het een uiting van psychologische stagnatie is. En dan denk ik in feite ook aan sommigen, die het altijd over ‘vroeger’ hebben – ja, als het in een betoog past, of in een verhaal. Zo geeft Stephen Hawking toe zich dertig jaar lang vergist te hebben, niets verdwijnt zomaar in een zwart gat: er blijft altijd straling over. Is dat een pak van mijn hart!
Het is gaan regenen, ik mompel maar wat voor me uit – de wind waait door mijn gedachten, waar ik verder geen vat op kan krijgen.
Eerstvolgend publiek optreden deze zaterdag des avonds in Fort de Hel, Willemsstad. Ik wil William Blake voorlezen, en uiteenzetten waarom ik – in tegenstelling tot jonge podiumdichters – van het papier lees. Missie-statement: Ik ken mijn gedichten alleen van binnen – niet van buiten. Ik moet ze dus van papier weer binnen halen om ze naar buiten te kunnen brengen, te ontsluiten.
Waarvan acte, over en sluiten maar. Simon


Koetshuis Den Haag, maandag 9 augustus 2004

Mijn schoonvader Derk Ringnalda vandaag tachtig jaar; gefeliciteerd door zijn dochters Else en Edith, die met hun echtgenoten Gerard en Simon bij hem logeren; Ma Else viert weekje vakantie bij oudste zuster Mariana, met man en zoon in Zuid-Frankrijk, jongste dochter belde vanuit Engeland, waar zij met man en drie kinderen is.
Koel Koetshuis, tuin dorstig: ik sproeide een deel – ik schat de tuinslang op 60 meter lengte; ik heb nog heel wat uit te rollen deze week. Lezen doe ik in dat interessante boek over Elsschot; gisteren vergat ik er de uitgevers van te vermelden: Meulenhoff/Manteau, Amsterdam/Antwerpen. Bovendien lees (en knip) ik in ongelezen kranten, uit Amsterdam meegebracht. In Het Parool van 31 juli kwam ik oog in oog te staan met een hiphoptekst van de 21-jarige Kimo, van Groove Click uit Amsterdam-Oost. Even in de beat komen, misschien is deze rap wel het eerste gedicht dat je deze week leest.

“Ik kijk om me heen en zie een wereld vol met drama
Ik zie Sadam, ik zie Bush en Osama
Kinderloze mama’s en ouderloze kinderen
Het gaat verkeerd, we moeten de haat verminderen
Zodat de kinderen leven in een wereld zonder haat
Geen oorlog, geen honger, geen lijken op straat
Geen rassenhaat, en geen Bush die praat
In het Capitool, geen halve zool als president
Want z’n oorlog werd niet gesteund door deze Amsterdamse resident
Die geen meester kent, behalve hart en ziel
En daarom, vraag ik mezelf af waarom?
Doet deze mensheid nou eigenlijk zo zwaar dom
Want het gaat niet over geld en over olie
En over monopolie en winstpercentages
De vraag is wie er nou eigenlijk de baas is
En helaas is dat geld en niet de mens zelf !”

Rap voor de Groove Clip:

Je zou ’s moeten weten
Wat ik al ben vergeten
De strijd om beter leven
Lachen en doorgeven
Samen met anderen
De wereld veranderen
Het noemen van man en paard
Is altijd de inzet waard
Je blijft van het leven houden
Als jongere of als oudere
Gebruik van al je woorden
De hogere en de lage akkoorden
Soms roep je ‘goddank’ als het moet
Dan weer kookt van woede je bloed
Als al wat je doet rijmt met je geweten
Dan kun je al ’t overige wel vergeten
Een goede raad: kennis kan nooit kwaad
En wie goed doet goed ontmoet.

Simon Vinkenoog, Deskundoloog.


Koetshuis Den Haag, zondag 8 augustus 2004

Wacht even – ja, zeg ik, hij doet ‘t! Wat een moeite het mij gekost heeft Bookman Old Style lettergrootte 12 te vinden; Edith doet het met een enkele ingreep.
Van de eerste ballpoint, die Landshoff sr. in 1946 vanuit Amerika gekomen liet zien, aan het Querido-personeel (uw dw.dr. was er jongste bediende) tot de technologie van nu: ruim een halve eeuw, waarin meer gebeurd is dan in de eeuwen daarvoor. Een revolutie aan het einde van iedere eeuw, niet alleen een mal du siecle, maar ingrijpende veranderingen. De Verlichting, de Franse revolutie, de Romantiek, de derde en vierde machten, rond de voorvorige eeuwwisseling het wereldomvattend netwerk van postinstellingen, telegraafkantoren, Rode Kruizen en Halve Manen, electriciteit en gas, industrieel en huishoudelijk, een boerenstand die nu bijna verdwenen is, handwerkslieden wier stiel verdween tot en met de mensen toe, die in de grafische bedrijven bezig waren datgene te doen, wat ik hier nu verenig: als schrijver ben ik mijn eigen corrector, zetter en distributeur, dankzij de ingenieuze en innovatieve inspanningen van al die wizzkids die niet alleen virussen ontdekken… en hoeveel dromen blijven er niet over om alsnog uitvoerbaar te maken? Moeten we zo nodig de ruimte in, Maan, Mars, Venus? Kunnen wij iets doen aan de innerlijke ruimte, waar nog zoveel onontgonnen terreinen liggen? Drijfveren, instincten, inspiraties, aspiraties, potenties – onvermoede vermogens, inzichten die wakker geroepen kunnen worden…
Waarom zou de Homo Universalis moeten uitsterven, waarom zouden wij onze kennis niet kunnen verruimen, al dan niet met behulp van de wretenschap, die evenmin definitieve antwoorden kan geven op vragen, die wellicht altijd onbeantwoord zullen blijven. Wat is er op tegen om door mysteries omringd te leven? Als je alles wilt weten, kun je ook tot het nederige besef komen, dat je niets weet, zwevend op een wolk van onwetendheid…
Waar het op aankomt, denk ik op deze zonnige zomerzondagmiddag, dat je doorleefd wordt door het gevoel dat alles OK is (ik, jij, hij, wij, gij, zij) als jij zelf het beste voor hebt met het leven, en alles doet wat je maar kunt om in eigen omgeving harmonie te bewaren. Oorlog met oorlog bevechten: doodlopende weg. Wereldleed op eigen schouders nemen, het is onmogelijk. Voor alles wat gebeurt, is een reden, er zijn oorzaken en gevolgen die buiten ons beperkte bereik liggen; er staat ons nog zoveel te verwachten.
Ooit voorspelde de 100-jaar oud geworden ‘tante Jo’ dat ‘natuurrampen een einde zullen maken aan de oorlogsgedachten van de mensheid.’
In het altijd lezenswaardige weekblad De Groene Amsterdammer (een abonnement wordt zeer aangeraden) bespreekt Gawie Keyser de film van Alex Pryas I, Robot en verwijst uiteraard naar de boeken van Isaac Asimov. Hij schrijft: ”In de huidige tijd blijkt het werk van Asimov steeds minder sciencefiction. Roobotica is een snel groeiende wetenschap waarin allerlei initiatieven tot de verbeelding spreken, bijvoorbeeld onderzoeksgroepen die bezig zijn met als doel het ontwikkelen van een robotvoetbalteam dat in 2050 in staat zou moeten zijn een menselijk team te verslaan.Of een Nasa-project dat een ‘Robonaut’ moet opleveren, een mechanische astronaut die binnen enkele jaren menselijke taken in de ruimte zal overnemen. Ten grondslag aan deze ontwikkelingen ligt een adagium van Ray Kurzweil, de belangrijkste theoreticus op het gebied van robotica. Hij stelt dat technologie de voortzetting is van evolutie door andere middelen.’ ”
Zou het zo zijn? Permanente Opleiding? Wie schept wie in wiens aanschijn? Ik hoef niet langer de leus van Marshall McLuhan voor ogen te houden:’I am the only one who knows what the hell is going on.’ Maar wat gaat er om in de Hemel? Mooie vraag voor de zondag: de beat goes on, en zo is het met de evolutie. Leven en vooral laten leven.


Koetshuis De Haag, zaterdag 7 augustus 2004

Afscheid van een mislukkeling, wiens leven met veel liefde werd beschreven door Nico Keuning in Altijd het tinnef om je heen. Een biografie van Max de Jong (uitg. Bas Lubberhuizen, Amsterdam 2000). Tevens een boek met veel sfeertekeningen van het Amsterdam in de jaren dertig en veertig en de omgeving waarin de jong-gestorven schrijver (1917-1951) moeizaam een soort leven trachtte op te bouwen, van het ene naar het andere adres verhuizend, altijd op zoek naar een ‘bomvrije’ kamer zonder vervelende hospita of buren, waar de hele dag de radio hard aanstaat. Een roddelende pestkop.
Op 1 januari 1950 schrijft fotograaf Emiel van Moerkerken hem: ”Ik doe je een gunstig aanbod, nl.: je hoeft de 10 gulden niet terug te betalen, onder de voorwaarde dat je me tot en met 15 juni 1951 niet meer komt opzoeken. Je ziet dus, dat ik er 10 gulden voor over heb om een half jaar verschoond te blijven van je kwaadaardige, insinuerende, verdachtmakende en achterdochtige oudejongejuffrouwen-geroddel en gezeur. Ik houd bepaald niet van wespennesten, slangenkuilen en woekerplanten.” (Van Moerkerken weet niet, dat hij met deze termijn, op een paar dagen na, vooruitloopt op de werkelijke deadline van Max – voegt de biograaf daar aan toe.)
Ook Hanny Michaelis, Gerard van het Reve’s levenspartner in die dagen, herinnert zich zijn provocerende gedrag nog goed: “Max de Jong kende ik alleen voorzover hij zich met Gerard onderhield. Mij zag hij als het storende giechelwicht dat hij in zijn dagboek heeft vereeuwigd. Zijn uiterlijk staat mij nog vaag bij: bleek met flauwe ogen en een ingevallen mond, niet antipathiek, ook niet onknap. Uit God weet welk principe van burgermansverachting at hij nooit anders dan met een lepel, wat er ook op zijn bord lag.Voor zover zijn discours langs mij heen ging, vond ik hem een aartsquerulant. Eerlijk gezegd nam ik hem evenmin serieus als hij mij, maar ik had wel met hem te doen, want hij straalde een zelfgezochte, maar niettemin gruwelijke eenzaamheid uit.”
Van die gruwelijke eenzaamheid getuigt het onthutsende gedicht van 91 kwatrijnen, dat als titel kreeg, toen Geert van Oorschot het uitgaf, nadat de dichter het hem had voorgelezen, Heet van de naald..
Schrijnend, ontstellend. H.R.K. (Rudy Kousbroek) schreef erover in het vierde nummer van Braak, 1950. De man was als het ware een voor-afschaduwing van de jaren later optredende Jan Arends, wiens verhalen en gedichten minstens zo navrant zijn: hij pleegde zelfmoord bij de verschijning van zijn dichtbundel Lunchpauzegedichten, als mijn geheugen mij niet bedriegt. Jan Arends was ook, anders dan De Jong, absoluut geen verliteratureluurd mens, die in de republiek der letteren serieus genomen wilde worden, en zich zorgen maakte over de indruk die hij op anderen maakte.
Kortom, een ander personage betreedt mijn leeswereld, ook uit het pak van het Willem Elsschot Genootschap. Willem Elsschot. Man van woorden
is de titel, die Martine Cuyt aan haar wonderschone boek gaf, 278 pagina’s van het formaat 18 x 24, op glanspapier, doorschoten met foto’s, tekeningen en brieffragmenten.
Jarenlang zocht zij de laatste getuigen op, mensen die Elsschot nog in levenden lijve gekend hebben: familieleden, collega-schrijvers, daarnaast intieme vrienden en vriendinnen, tijdgenoten waardoor nieuw licht geworpen wordt op de ongrijpbare Alfons de Ridder/Willem Elsschot. Kaleidoscopisch, inderdaad.
Door een niet-eerder gepubliceerde liefdesbrief uit 1899 en een brief van zijn moeder uit 1910 wordt al in aanvang veel verduidelijkt, mijn nieuwsgierigheid bevredigd en de leesdrift aangewakkerd. Stelt de schrijfster op pagina 19: “Het bijzondere huwelijk heeft standgehouden, ondanks een concreet voornemen van De Ridder om te scheiden, ondanks vele stille stormen. Hoe ging de bedrogen echtgenote om met de andere vrouwen in het leven van haar man? Met zijn schrijverskuren, zijn honger naar vrijheid, hij die aan een vrouw, een huis en zes kinderen geketend zat als een boef aan zijn ijzeren bol?”
Wij verwachten bezoek; ik sluit mijn boekenwinkeltje – prettig weekend toegewenst. Simon V.


Koetshuis Den Haag, vrijdag 6 augustus 2004

Flarden van liedjes, op mijn 17e (1945) gezongen, schieten door mijn hoofd. Ik was lid geworden, aangetrokken door de verwoorde idealen, van het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond (ANJV), waarin ik het zelfs tot ‘kernleider’schopte, wat zulks dan ook inhield. Op de een of andere manier was ik op de mailinglist van het franse weekblad AVANTGARDE terecht gekomen, dat nog jaren later in de brievenbus van mijn moeder in de Govert Flinckstraat opdook, terwijl ik al lang en breed in Frankrijk woonde – het orgaan van het ANJV werd volgetekend door tekenaar Fritz Behrendt, die destijds even fervent communist was, als anti-communist, toen hij eenmaal in Joegoslavie onder Maarschalk Tito met het systeem botste. Zelf kwam ik er na enige tijd ook achter, dat het ANJV een mantelorganisatie was, door de Communistische Partij (CPN) opgezet, toen mij lessen onder ogen kwamen van het Karl Marx Instituut.
De na-oorlogse generaties zullen zich niet meer kunnen voorstellen, hoeveel invloed – tot saloncommunisten als Pablo Picasso en Jean-Paul Sartre toe – het communisme in die dagen had, zeker in Frankrijk waar een kwart van de bevolking communistisch stemde, en het toonaangevende literaire weekblad Les Lettres Francaises door gerenommeerde dichters als Paul Eluard en Louis Aragon geredigeerd werd.
In Nederland zou het ‘volksdagblad’ De Waarheid (naar het sovjet-voorbeeld Pravda) uitgroeien tot landelijk dagblad, onder de bezielende leiding van A.J.Koejemans en evenzeer zowel arbeideristisch nieuws als medewerkers met namen als Jan Elburg en Gerrit Kouwenaar, in die dagen geharde stalinisten. Natuurlijk was de dank voor het Russische leger groot, dat samen met Geallieerde strijdkrachten het nazi-regime in een steeds kleinere Lebensraum had gedwongen, en tenslotte ten val gebracht. Het is uiteraard een Verschrikkelijk Feit, dat nazistische, racistische ideeen daarmee niet voorgoed uit de wereld geholpen werden.
Bevrijding werd overigens Restauratie, eerst Militair Gezag, daarna Marshall-hulp (omdat de Amerikanen die daarover moesten beslissen, bij Willem Drees thuis ontvangen werden, met een koekje bij de thee), en een herstelde verzuiling. De Doorbraakgedachte vanuit de vooroorlogse SDAP.(de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij), die Partij van de Arbeid werd en alle progressieve groeperingen (humanistisch, religieus) zou moeten verenigen, mislukte en kreeg al spoedig de roomskatholieken tegenover zich. Nog in 1954 werd een bisschoppelijk amendement uitgevaardigd, dat het katholieken verboden was naar de VARA-radio te luisteren. Een schrijver als Willem Frederik Hermans was niet de enige, die fulmineerde tegen de censuur van IDIL, de Informatiedienst inzake Literatuur, die boekhandels en bibliotheken adviseerde over (R.K.)normen en waarden. Homosexualiteit was uit den boze; het C.O.C. (Cultuur & Ontspannings Centrum) leidde een quasi-clandestien bestaan, en de oprichter, Niek Engelsman heette dan ook Bob Angelo. De ruimte van het Centrum, daarvoor Shakespeare Club geheten, hing vol grote portretten van mensen die Ook Zo waren, helden uit geschiedenis, kunst, literatuur en muziek. Buddies als het ware! Ik hoorde Piet Meertens een gekwetst betoog houden over de moeilijkheden die hij ondervond door zijn christenzijn, zijn socialistzijn en zijn homozijn. En zelf liep ik een pak slaag op van de rechercheur van de zedenpolitie, (roodharig, herinnering dicteert), door moeder en stiefvader te hulp geroepen, omdat ik mijn ontknaping terecht niet wilde bekennen en toegeven.
‘Slechts die bukkend voor de slagen / en berustend in ’t gareel / alle smaad en hoon verdragen / blijft de slavernij ten deel.’
Óf: ‘Getrouw aan de vrienden, vroegtijdig gevallen, /bezield door de schoonheid der aarde die bloeit / begeren wij een wereld die plaats biedt aan allen / la la la lalala, lalala lala – en opnieuw’ (vergeten)
Of, tenslotte: ’Het morgenrood der zehege, genoten, kleurt de lucht / Straks houdt ons niets meer tehegen / De vijand deinst en vlucht!’Etc. Toch weer ’s Jacques K.vragen. Ik bespaar jullie de Moorsoldaten: de rillingen lopen nog over mijn rug.
Op naar de Tuin; ander werk wacht: orangerieplanten uit de serre naar het voorterras verplaatsen, uiteraard met Edith, gangmaakster in dezes – die haar ouders hiermee uiteraard zeer plezier doet. Daar zijn we voor. Groeten uit Den Haag, waar ook de zon schijnt en mijn overhemd onder de oksels plakt. En op naar het tweede spelletje Scrabble, het eerste mocht ik bij wijze van uitzondering (1 op l0) winnen. Gegroet, voorbijgangers.


Koetshuis Den Haag, donderdag 5 augustus 2004

Die zorgzaamheid. Dat medeleven. Edith laat me in deze o zo wonderschone kamer achter; na de techniek op dit apparaat bereid gevonden te hebben er mijn gedachten en gevoelens op achter te laten, een ademhaling, een rimpeling, een gezoem – maar dat is de pc.Twee trappen op, glanzend hout, kunst aan de muren, twee krakende treden tegen de inbrekers, pais en vree boven de stal, die garage werd. Hal, met deuren naar slaapkamer en badkamer, dan tuinkamer met grote ramen. Japanse calligrafie aan de muur, twee scrolls tussen drie oude houten kastdeuren, daarboven chinese vazen in houten nissen. Alles hout hier: rustgevend. Twee wanden boeken, ik onderscheid de franse titels – bewoonster van Koetshuis, lerares Frans aan een gymnasium hier ter stede nu met man en zoon in Zuid-Frankrijk; dank je, Mariana en Ori, dat ik dit apparaat hier mag bespelen, links van me vanaf schouderhoogte een wonderlijk fragiel bouwwerk, tot de zoldering reikend, van latjes en plankjes, waartussen ook weer zo’n honderd chinese potjes in alle kleuren en vormen: o, uit wiens school klap ik, alles te mooi voor onmiddellijke beschrijving.
In elk geval was ik door ontroering, Schoonheidsbeleving, overmand, toen Edith hier opstond om plaats voor mij te maken, een waterlander werd geboren. Zij ging linea recta terug naar de Tuin rondom, enkele maten groter en dichter begroeid dan onze vierhonderd vierkante meter in Nieuwendam. Werk aan de winkel, ook voor meneer hier – ik was bezig dode bamboestengels uit het bosje te halen dat het achterterras van het Voorhuis overhuift. Achterstallig onderhoud, corvee karwei activite akkefietje – altijd graag, uit Liefde gedaan. Kunst als liefde in elke daad. Hoe de woorden waar te maken. Waarmaken en vervolmaken. Slijpen, polijsten, snoeien, groeien.
Ik ga terug, deze twee trappen weer af – Edith komt lezen, zo nodig corrigeren (allroundfunctie/partnerschap) en dit apparaat weer te ruste leggen. Gisteren ging de overdracht van Den Haag naar Amsterdam en de Overige Werelddelen uitstekend, maar waar zijn de cursiveringen gebleven die ik zo nauwgezet had aangebracht in de door mij vermelde titels? Mee naar de Olympische Spelen?
Ook deze luttele wu-wei gedachten graag weer wereldkundig gemaakt, frisse ochtendregen, rustige zonnewolken. Alles wel aan boord. Zeemeeuwen gehoord. Groeten uit de Residentie, morgenavond Vuurwerk!


Koetshuis Den Haag, Woensdag 4 augustus 2004

De beantwoording van de vraag, welke boeken mee te nemen om te lezen, werd me de dag van ons vertrek hierheen – voor een week ongeveer – vergemakkelijkt. Niet alleen dat ik eindelijk het paket van het postkantoor kon ophalen (het lag er vanaf 24 juli) dat mij gewerd als betalend lid van het Willem Elsschot Genootschap, ook lag in de bus op de valreep een gewatteerde envelop met drie boekjes van Alan Watts, mij gestuurd door Peter de Backer, die aan de Ottergemsesteenweg 3 in Gent de boekhandel METRO runt. Wij hadden elkaar op de Gentse feesten ontmoet (voor de achtste keer) en onder de spitse St.Jacobstoren een animerend gesprek gevoerd, waarin hij liet weten titels van Watts dubbel te hebben, toen het gesprek op de man kwam. Twee paperbacks, een Perennial Library-uitgave van The Meaning of Happiness – The Quest for Freedom of the Spirit in Modern Psychology and the Wisdom of the East uit l940, herdrukt 1970, en
Psychotherapy East & West uit 1961, herdrukt in 1969, dat ik zal doorgeven als ik mijn eigen exemplaar hervind.
De derde titel van Watts is een mooie eerste uitgave, in linnen gebonden met roodgoud omslag, bij Charles E. Tuttle Co., Inc.(Boston, Rutland, Vermont, Tokyo) in 1998 verschenen: The Culture of Counter-Culture – The
Edited Transcripts.
Zes lezingen van Alan W.Watts (1915-1973), in de jaren zestig aan universiteiten gegeven.
By exploring the roots of the counter-culture movement in ancient tribal cultures and shamanic northern Pacific people of Asia, Siberia, and the Americas, he addressed the so-called big questions of the time: What is the nature of reality? How does our individual relationship to society affect this reality? In talks such as ‘Mysticism and Morality’, ‘On Being God’ and ‘The Smell of Burnt Almonds’ he points out that the transcendental experience invariably carries one beyond the pale of mainstream society and wakens us to review our spiritual life.
Het mooi uitgegeven boek (106 blz.) maakt deel uit van The ‘Love of Wisdom’Library, waarin ook andere getranscribeerde lezingenseries van Watts, ieder met een introductie van zoon Mark Watts, zijn uitgekomen:
Buddhism: The Religion of No-Religion; Myth and Religion; The Philosophies of Asia; The Tao of Philosophy en Taoism: Way Beyond Seeking. Een ervan moet in het Nederlands zijn uitgekomen; de titel ervan ontgaat me hier en nu en is te zien op mijn webstek onder Quotable Quotes. En daar zijn er bij Watts genoeg van; de overleden Grootmeester is uiterst quotabel! In de auto hierheen bladerde ik in het laatste hoofdstuk van Psychotherapy East & West: Invitation to the Dance - en o, wat danste ik mee!
Pagina 210: The ways of liberation make it very clear that life is not going anywhere, because it is already here. In other words, it is playing, and those who do not play with it have simply missed the point..
Ik leg Alan Watts even weg (nogmaals hartelijk dank, Peter en laten we ons dit jaar inderdaad voor de negende keer treffen!) om iets te zeggen over een der boeken uit de doos van Pandora van het Willem Elsschot Genootschap. Het betreft de biografie van de tobbende dichter Max de Jong (Wageningen 25.12.1917 – Amsterdam 10.06.1951) geschreven door Nico Keuning, in het jaar 2000 verschenen bij de Amsterdamse uitgever Bas Lubberhuizen, die het door karakter en familie-omstandigheden heel moeilijk heeft gehad. ‘Meer en meer blijkt Max een moeilijke jongen, ook voor zichzelf’ noteert Keuning op pagina 19 als het over diens schooljaren gaat. In zijn zoektocht naar authenticiteit en de ENE ware liefde (die zich nooit zou aandienen) kon hij schrijven: ‘Zolang geslachtsnood nog een factor kan zijn, zolang is het niet mogelijk in vrijheid te handelen en recht te staan.’ Daarbij, pas op p.36 de conclusie van de biograaf: ‘Dit zal het motto blijven van Max’ leven: het oproeien tegen de geslachtsdrift als gevolg van de erfzonde.’
Geboeid ga ik verder lezen. Ik word geroepen door Edith, ik hoorde de auto terugkomen van het boodschappendoen: ‘Kom je een harinkje eten? De jenever staat koud.’’
En daar wil je uiteraard graag aan meedoen. Even op zoek naar onze beheerder in Amsterdam: Robbie, here we come!


Dinsdag 3 augustus 2004

Het zwijgend nat / dat leekt nu langs mijn kaken, vrij naar het gedicht O Lied van Guido Gezelle
(Goede raad is vuur, p.101) is geen smart waarvan het lied honing kan maken, het is het parelend zweet van de warmte. Zojuist geluisterd, via het scherm met zijn psychedelische screensaver, naar de mij per e-mail aangereikte Mustachioed Daughters van The Bonzo Dog Band. Afkomstig van mijn oudste zoon Robert, die mij ook al een tekst van Antonin Artaud doorstuurde. Hij is een verwoed MP3-er; zelf ben ik die kant nog niet uitgeweest, zomin als ik mij in deze aanloopperiode van mijn webstek aan Adobe en de Paintbox heb gewaagd. Nog steeds houdt dit moderne leesplankje geheimen voor me verborgen; ik zie bijvoorbeeld het euro-teken wel staan (naast de 5), maar hoe krijg ik hem er uit? En waar is het copyright-teken, niet bij de Characters op deze dreamweaver, waar ik gebruik van maak voor de accents aigus, circonflexes en graves, etc. Ook ben ik niet gaan experimenteren met verschillende lettertypes - zo verknocht als ik ben aan dit apparaat, ik ben zeker niet van plan de hele dag achter(of liever: voor) het scherm te gaan zitten. Het ademende leven met zijn trappenlopen, afstanden afleggen, in de rij staan, boodschappen doen, mensen ontmoeten, in auito, trein of metro zitten - het blijven toch allemaal vaste bestanddelen van de mij toegemeten tijd.
Wat ik nog wel doe, is ontdekken. Zo trof ik het H-NET aan (www.h-net.org), Humanities and Social Sciences van de Michigan State University. 'Among H-Net's most important activities is its sponsorship of over 100 free electronic, interactive newsletters ("lists") edited by scholars in North America, South America, Europe, Africa, and the Pacific.' En dit alles 'to facilitate the free exchange of academic ideas and scholarly resources.' Daar ben ik dus hardstikke vóor. Go with the flow (blow, glow), zie waar die je brengt.
Ook ontdek ik tot mijn verrassing het bestaan van een website van Richard Neville, van wie ik een paar boeken in huis heb, zoals het interessante Play Power (Jonathan Cape, London, 1970) dat in een vertaling van Helen Knopper bij Van Holkema & Warendorf (Bussum, n.d.) verscheen als Play Power - ontdekkingsreis door de internationale underground. Ik kom daar op de eerste pagina van de proloog voor, geregistreerd tijdens een bezoek aan het hoofdkwartier van de
Beatles aan Savile Row in Londen: 'Ken Kesey die met de Engelen (Hells Angels uit San Francisco, SV) was meegereisd, zat een gesprek op te nemen met Simon Vinkenoog, de Hollandse magiër, die met zoetvloeiende overdaad aan één stuk door sprak.' Die zoetvloeiende overdaad vind ik mooi vertaald; in het Engels staat er 'now babbling with mellifluous extravagance.'
Het deed me genoegen de Australische schrijver-denker, die in Londen zijn prachtige OZ-Magazine uitgaf, op het net aan te treffen: www.richardneville.com.au - een lezing van acht pagina's The Business of Being a Futurist, ondertiteld Wild Cards, Weak Signals & Modulomes maakte ik een copie, om in Den Haag te gaan lezen. Ondertussen noteerde ik, ook voor Kersverslezers, de uitspraak van rapper Ice-T: "Nothing about the future scares me. You just have to be aware of what's coming and get yourselves prepared for it.' Kijk eens, wat een Mission Statement; ik schaar me er graag achter!
Ondertussen kon ik me via biroco.com/ vermeien met 'The art of doing nothing', Yijing Dao en Kaos Magazine. Ik viel midden in de I Tjing-links, hoe dan ook gespeld; die van Lise Heyboer is heel persoonlijk. En nu ik toch midden in de sfeer der verwijzingen zit: Daniel Dee zette foto's van uitgever Anton (Passage) Scheepstra, afgelopen zaterdag genomen tijdens het Deventer Tuinfeest op zijn website: www.danieldee.web-log.nl.
En wat lees ik in het 246e nummer, gedateerd 1 augustus 2004, van het literair magazine Meander, dat sinds 1995 op het Net verschijnt, in de rubriek Poëzie Kort, geschreven door Joop Leibbrand, over Goede raad is vuur: "Soms is het wel een beetje vermoeiend, dat Waaien van Vinkenoogs Poëtische Geest, maar geestverruimend is het wel en wonderlijk genoeg kost het weinig moeite diens dichterlijke 'Quantumsprongen van het bewustzijn' te blijven volgen. Een boek dat energie geeft!" meandermagazine.net.
Zo, daar gaat het om, zelfs op een bloedhete dag als deze! Boeiend, maar vermoeiend, was ooit een commentaar - nou, dat wilikdusnie! Leve de energie, be cool, calm and collected. Simon, bevoegd deskundoloog.


Maandag 2 augustus 2004

Vannacht voor het eerst dit seizoen in de tuin geslapen; uitstekend! Hadden wij niet de afspraak gemaakt naar Den Haag te gaan, waren wij er zeker gebleven - nu even de voorbereidingen treffen voor een week afwezigheid hier.
Feest; even bekomen van. Het Deventer tuinfeeest was zeer geslaagd; de meer dan dertig dichters in de tuinen en zalen van het Theater Bouwkunde konden van 4 tot 12 uur rekenen op een aandachtig publiek, 1300 man plus 200 medewerkers. Kraampjes, bankjes, tafeltjes, terrasjes, drankjes en hapjes - een werkelijke maaltijd; wat verval ik in verkleinwoorden; slechts de nadruk gelegd op de innigheid van het geheel in die oude binnenbinnenstad. Met kompanen aan een tafel gezeten, de vorige dichter des vaderlands en de volgende(n): met prozaïst Hafid Bouazza die vertaalde erotische gedichten voorlas van Arabische dichters uit de 8e en 11e eeuw, de Irakeze dichter Al Galidi (een gedicht van hem op Kersvers, 9 juni jl), Ramsey Nasr en Tsitske Jansen, de Neeltje Maria Min dezer dagen, naast Menno, Ilja, Jean Pierre, Gerrit en Charles, Onno en Robert - en hoe die senatoren ook mogen heten, maar ook met de slam-dichters die de gelegenheid kregen van zich te laten horen. Brede rivier, die pohezie, waar ik ook maar zie.
Na de luxe van slapen en ontbijt in het uitgelezen Nieuw Rande de zondagse terugtocht naar het eigen tuincomplex, in het groene noorden van Amsterdam, waar Simone die Sara ziet, die middag vrienden en verwanten ontving. Een ander soort intimiteit; negen broers en zusters met kinderen, nichten en neven: in hun midden Daan van Golden, die ik zo'n veertig jaar ken: hij ziet binnenkort een Oeuvre-prijs tegemoet - ook aanwezig (mooi woord, Aanwezigen!) Annemarie Fok, Jules Deelder's levensgezellin - hij treedt deze week samen met Kamagurka op dubbelop Op de Parade, het openluchttheaterfestival langs de Amstel, Martin Luther Kingpark, vlak bij de Utrechtse brug, dat deze zomer eerst Den Haag, Rotterdam en Utrecht aandeed. Leve de jaarlijkse evenementen, waar 'in' out is en al het nieuwe weer even vertrouwd, omdat het niet alleen om gezien-worden gaat (laat naar je kijken!), maar bovenal om het zelf telkens weer de ogen uitkijken. Mastery in servitude.
Twee maanden geleden, de 6e juni ging ik met Kersvers van start: de eerste bijdrage was een bifurcerende schrijfmachinetekst - sindsdien heb ik die oude getrouwe Triumph Gabriele 10 niet meer aangeraakt, en ben ik boven het toetsenbord bekend geworden met het nieuwe leesplankje voor jong en oud, met nog zoveel mysteries vóór me liggend. Niet vaak genoeg kan ik Linus Pauling citeren (Nobelprijswinnaar, zet je er dan maar bij, om wat meer te benadrukken):
I know: disoveries will be made that my imagination is incapable of conceiving. I await them with curiosity and enthusiasm.'
Nu het bestaan van mijn webstek wat meer bekend wordt, mede dankzij het feit dat ik interviewers vraag of ze die willen vermelden (dank jullie, Dick Hofland in Tubantia en elders (GPD) en Robert van Dieren, Deventer Post, en uiteraard de ladies van de Standaard, Morgen en Gazet van Antwerpen), wil ik hier met graagte verklaren dat in de werkelijkheid, zoals ik die beleef, overal creativiteit te bespeuren valt.
Niet alles daarvan speelt zich in de media af, of via welke bemiddelaar dan ook, zijn het de persoonlijke contacten die tellen, plus de vraag welke talenten je in je hebt om te laten polijsten en tot uiting te brengen. De functionaliteit, die in een aantal levensgebieden te bespeuren valt, bestaat nog niet binnen de statistiek, geen enkele enquète is er naar gehouden, geen enkel Sociaal-Cultureel Planbureau heeft er (nog) weet van.
De energie, die in de mens huist, wordt steeds doelmatiger gebruikt om grenzen te doorbreken, er is niet alleen meer deconstructivisme, in feite zullen alle -ismes elkaar vinden in de Noodzaak tot samenwerking. Zoals vaker gebruikelijk beginnen die veranderingen in de marge, in de buitengebieden ('het zijn allemaal zwarte schapen hier, concludeerde Theo Kley opgewekt vanuit zijn enclave), ordinaire en extra-ordinaire, en om ze te ontdekken - ik zal er op blijven wijzen.
Terugkijkende in deze serie notities tref ik op de 11e juni een tekst aan, die de bijdrage in de link Chaos verduidelijkt, wijs ik op de 12e juni en elders, waar teksten staan die ook zouden passen in de altijd uit te breiden reeks Quotable quotes. (Her)lees bijvoorbeeld A.den Doolaard op 21 juni, Kazantzakis op 23 juni, bekijk met liefde de foto's van de 4e juli en elders, en noteer dat ik al drie sirenes heb horen loeien, de eerste maandagen van de maand.
Uit broedplaats I AMSTERDAM valt nog te melden de opening van de expositie aanstaande donderdag 5 augustus van After Nature kunstenaar Justus Donker in Galerie OpenAtelier "De Vrijplaats" in de Sarphatistraat 143 Amsterdam, 020-3200463. Zeven uur door Kelly, aansluitend Live Action Painting door Kelly en Justus. In de maand augustus houdt Jutus elke dovrzazo-open atelier van l4 tot 20u, elke zaterdag van de maand om l9u een expo-opening met medewerking van Sylvester Peperkamp, Aat Veldhoen, Peter Klashorst, Henk Schiffmacher, kunstenaarscollectief Analtat (wat? anale daad?) en Espen Greger Hagen.
Tevens verscheen het najaarsprogramma van de Volksuniversiteit Amsterdam, mijn lezing in een reeks lezingen in samenwerking met de UNESCO op 9 nov. van 20 tot 22u tref ik aan op pagina 11 van de 136 pagina's tellende uitgave. Inclusief programma Doe Zelf School (Rapenburgstraat 73, 1011VK Amsterdam, 020-6261626).
Wat is er veel te doen, te zien en te horen! Laat het immer zo blijven, laat je door het leven inlijven, beklijven, schrijven, rijmen drijven voorbij. Onbespoten dag. Zon, windgezuiverd. Dikke doei..